FiliusCXIIIIꝙ ſi multo tꝑe ſimul tanqͣꝫ coniuges cohabitarūtpreſumendum eſt eſſe matrimoniū. facit quod noipſe ī. c. illud. d̓ p̄ſump. Si aūt erat impedimentū.tunc ſunt opi. Io. an. ⁊. d. Anto. tenent ꝙ poſt approbationem legittimantur. licet poſtea ſeparent̉.Glo. tenet ꝙ hoc eſt verum in natis poſt approbationem. ſed non in ante natis. Io. cal. tenet ꝙ nullo modo legittimant̉. Et hoc putat Pa. verum derigore iuris. facit. c. fi. in.§. ſi quis. de clan. deſpon.Et hanc teneo ꝓpter p̄fatum. c. fi. vbi eſt tex. apertus. vide de hoc sͣ. Clandeſtinum quando dicat̉ īprin.12 ¶ Utrum natus de ſpōſa de futuro ſit legittimusRn̄. Pa. in. c. ꝑ tuas. qui fi. ſint le. ꝙ ſic. ſi nullumſit impedimentum. alias ſecus. ẜm ꝙ dictum eſt īp̄cedenti. q.13 ¶ Utrū filius qui cōiter reputat̉ filius viri ⁊ vxoris teneat̉ credere vxore dicenti eū illegittimū. videsͣ. Adulterium.§. v.14 ¶ Utrum ex tractatu parentum quis conſtituat̉filius. Rn̄. Panor. vbi. sͣ. ꝙ ex nominatione filij ⁊tractatū vt filij ꝯſtituit̉ quis in poſſeſſione filiationis etiam ſi ſit natus extra domum. vnde ibidemdicit do. Anto. quem ſequitur Panor. vbi sͣ. ⁊ no.Butri. in. l. quidam. ff. de probat. ꝙ tractatus parentum puta. quia illi tractabant eum vt filium. ⁊ipſe eos vt parentes probat aliquem filium alterius. immo plus vult glo. in. c. tranſmiſſe. qui filijſint le. ꝙ ꝓbatio huiꝰ tractatus p̄fert̉ negationi parentum. Item. d. Anto. in. d. c. vult ꝙ etiaꝫ ſola fama probet filium ſi nihil probetur in contrarium.15 ¶ Quid ſi probetur ꝙ vxor eo tempore commiſitadulterium quo talis conceptus eſt. Rn̄. Panor.in dicto. c. tranſmiſſe. ⁊. c. per tuas. eo. ti. ꝙ ſi patſeu maritus cohabitat eo tempore cum vxore reputabitur legittimus. quia cum poſſit eſſe filius vtriuſqꝫ debemus fauore filiorum preſumere ꝙ ſit filius mariti potius ꝙͣ adulteri. pro hoc eſt tex. in. l.miles.§. defuncto. ff. de adulterijs. l. quia ſemper.ff. de in ius vo. Idem dic de filio nato de concubina retenta in domo. vt ſemper preſumatur filiusconcubinarij. vt habes glo. ſingulareꝫ in. c. michael. de filijs preſbite. Secus ſi fuiſſet abſens tantotempore ꝙ non potuiſſet eum generare. vt. ff. dehis qui ſunt ſui vel alie. iu. l. filium.16 ¶ Utrum filius natus ex illis qui poſt matrimonium contractum de communi conſenſu feceruūtvotum. vel quando alter intrauit religionem ⁊ repetitus fuit ſit legittimus. vide infra Matrimonium. iij. Impedimentum. v.§. v.17 ¶ Utrum appellatione filiorum veniant naturales tantuꝫ. Rn̄. Pa nor. in. c. ī preſentia. de probat.ꝙ aut apparet de tacita voluntate diſponentis. vtquia eſt eadem ratio de legittimo ſicut de naturali.et tunc veniunt etiam naturales. ſiue tractetur depena. ſiue de commodo. ſiue in ligibus. ſiue in ſtatutis vel teſtamentis ⁊ huiuſmodi. Si vero nonapparet de mente. tunc ſi tractatur de cōmodo veniunt etiam naturales. xxxv. q. vij. c. vnico. Et hocex benigna interpretatione potius qͣꝫ ex ſignificatine propria. quia ex propria ſignificatione nomine§. xj.¶ Utrum filius magis teneat̉ ſubuenire patri ꝙͣ 22extͣneo. ℟. ꝙ patri etiam īfideli qͣꝫ extraneo fideliliberorum vel filiorun veniunt ſolummodo naturales legittimi non adoptiui vel naturales tantuꝫ.vt in. l. ſi ita quis.§. fi. ff. de le. ij. non veniunt etiaꝫvbi tractatur de commodo ſpurij et ex coitu damnato nati.¶ Utrum filius denominetur a patre. Rn̄. ꝙ ſic 18de iure. vt in. c. ij. de conuer. in fi. ⁊ inſtitu. de le. ag.tu.§. j. Et hoc quia ſequit̉ familiā ⁊ agnationē patris. Nec ob. c. rainutiꝰ. de teſta. quia ẜm Io. an.illud erat ꝑ ſuperbiam. quia mater erat nobilior.Unde filius ſequit̉ priuilegium patris in tribus.Primo quo ad honores. Secundo quo ad curialem conditionem. C. de decurio. l. eos. l. exemplo.et. l. nullus. Tercio quo ad originem. ff. ad munici. l. j. vide glo. in. c. dicat. xxxij. q. iiij. ⁊ glo. in. l. cū legittime. ff. de ſtat. ho. De illegittimis dic vt in.§. ſequenti.¶ Utrum illegittimus ſequat̉ conditionē ſil̓r pr̄is 19Rn̄. ꝙ n̄ de iure. ſꝫ matris ẜm glo. quā ſequūt̉ cōit̓doc. in. c. j. de coniū. ſer. que vult ꝙ partus ancilleerit penes dn̄m ancile. l. et ſeruorum in princi. ff. d̓ſta. ho. pro quo facit tex. in. l. partum. C. de rei vē.et no. in. c. vnico. de na. ex li. ven. ⁊ in. c. fi. de ſer. nōor. ⁊ inſti. de iu. ꝑſo.§. fi. Nec dbſtat. c. liberi. xxxij.q. iiij. vbi dicitur ſemper qui naſcit̉ deteriorem partem ſumit. ſed expone deteriorem.ſ. matris que fragilior eſt. Hoc tamen limitat Pa. in. c. licet. de conin. ſer. verū niſi conſuetudo vel ſtatutū habeat aliud. ſicut hodie eſt ꝙ natus de ancilla nō ē ſeruusſi pater eſt liber. Quod no.¶ Utrum pater ⁊ mater teneant̉ alere filios. Rn̄. 20ꝙ ſic de quo vide sͣ. Alimenta.§. j. niſi in. v. caſibꝰquos no. Pa. in. c. cum haberet. de eo qui dux. inma. quam po. ꝑ adul. Primus ſi filius eum accuſauit. vt. l. ſi quis a liberis.§. item iudex. ff. de li. agn.Secundus ſi pater eget ipſe. qꝛ non tenet̉ vltra qͣꝫpōt. d. l. ſi quis.§. ſꝫ ſi filius. Tercius ſi filius commiſit crimen ingratitudinis contra patrem. l. ſi patrem. C. de alen. li. Quartus ſi filius habet artemvel aliud vnde viuat. d.§. ſed ſi filius. ⁊.§. alimenta ibidem. Limita tn̄ hoc ẜm Bar. in tractatu alimentorum niſi ſit filius nobil̓ ꝙ eū dedeceat in taliarte operari. Quintus ſunt omnes cauſe ex quibꝰpater poteſt exheredare filium. ita ⁊ denegare alimenta. de quibus vide. sͣ. Exheredatio. ⁊. j. Ingͣtitudo.§. iij.¶ Sed ſi diuortium fiat apud quē debet ali. ⁊ qui ⁊ 1bus expenſis. Rn̄. ꝙ extimabit iudex penſatis circumſtantijs. puta. qꝛ minor triennio apud matreꝫet hmōi. vt not. in. l. vnica. C. de diuor. fac. ⁊ apudquem li. edu. ⁊ in auten. ſi pater ibidem poſita vbidicit̉ ꝙ ſi pater fuit cauſa diuortij nutriet̉ apud matrem expenſis patris. ſi modo mater non conuolauit ad ſecundas nuptias. ſi vero mater dedit cauſam apud patrem expenſis matris locupletis. niſipr̄ minus idoneus ſit. qꝛ tūc apud matrem locupletem. niſi alter eoꝝ eſſet infidelis. qꝛ apud fideleꝫſunt alendi. vt patet ꝑ ea que dixi sͣ. Baptimꝰ. vi