Nauta CCVII ga. c. inuocamus. ẜm leges infra annū in quadru plum. Poſt annū in ſimplū puniuntur. l. j. in pͥn. ff. de incē. rui. nau. Et hoc verum niſi ſint nauigia que exercent pirraticam prauitatem: vel niſi xp̄ia­ nomini inimica. vt in cōſti. fede. ad decus.§. nauigia. C. de furtis. aut̓. nauigia. 2 Quid de dn̄is conueniunt cum nautis cer ta qͣntitate danda ne deprehendent̉ in naufragio Rn̄. tenentur reſtituere quicqͥd hac de accipi­unt niſi ſpōtanea liberalitate eis daret̉ ẜm Rod. bn̄ liceret ſtatutū quo quis lucrat̉ tantū rebꝰ re­cupatis in mari naufragijs. intellige ſi ſit ꝓpter vti litateꝫ naufragoꝝ aliter recuꝑarent res ſuas. ſꝫ perirent in mari. 3 Utrū inueniēs res iactatas in mari vel ex nau­fragio teneatur eas reſtituere. Rn̄. Pa. in. c. di­lecti de accuſa. aut erant derelictis. ſic fiunt capiētis. qꝛ qd̓ in nullius bonis eſt efficitur natu­rali rōne capientis inſti. de re. diui. Si v̓o erāt derelictis. ſꝫ fuerunt ꝓiecte vt euaderent pericu lum maris tūc ꝓijcies remaneat dn̄s eas occu­pās aīo retinendi cōmittit furtū. vt ī glo. d. c. di lecti.. l. rōne.§. vlti. in fi. ff. de acquirē. re. do. et ē excōicatus. vt in. c. excōicationi. de rapto. ſi non re ſtituit qͣꝫ primū poterit. Et qͣꝫuis Io. an. ibideꝫ di­cat reqͥri monitōem anteqͣ incurrat excōicatōem. Tame Pa. ibidem dicit quo ad deū et ꝯſcīam ē excōicatus. ſi ꝙͣprimū poterit reſtituere faciat. et multo fortius hoc habet locū in his rapiūt vt olent̓ res naufragoꝝ. Si aūt ſimpl̓r accepit cō­ſiderādo an̄ eēt derelicte. vl̓ ne excuſat̉ a furto. vt eſt tex. no. in. l. falſus.§. ſi iactū. ff. de fur. Et etiam ego credo ab excōicatōne. ar. d. l. falſus. his no ta. Io. an. ī. c. qͣnte. de ſen. ex. in nouella. De quo vi desͣ. inuēta. in pͥn. et limita vt ibi. 4 Sed queritur an ſit preſumēdū tales res ſint derelictis. Rn̄. idē Pa. vbi. ex cōiecturis p̄t p̄ſumi. Nam ſi librū obtuſum pannis bn̄ ſigilla tun ꝓijcit p̄ſumitur habuiſſe derelicto. ſecus ſi apertū. ſic in ſimilibus. Sil̓r qn̄ non ſtatim qͣſi uit de quo. Inuenta. in p̓n. Auta cauꝑo et ſtabularius tenent̉ de leuiſſima culpa. de ca ſu. l. et ita.§. ad hoc edicto. ff. de nau. c. ſta. d̓r nauta nauē exercet. remi ger. vt in. l. j. eo. ti.§. nautaꝫ. Sil̓r cauꝑo et ſtabula rius hoc exercēt. et inſtitores eoꝝ. vt ī. d. l. j.§. fi. Nec ob. l. j.§. ſi veſtimēta. ff. depoſiti. vbi depoſita rius tenet̉ niſi de leui culpa. qꝛ eſt ſpāle in iſtis vt teneantur de leuiſſima culpa. Sed ego in ꝯſcīa credo teneant̉ niſi de leui. vt. ff. nau. ca. et ſta. l. nauta. Et. d. l. et ita loquit̉ in odiū taliū qui ſolent fraudem facere. vt ibi pꝫ in.§. at hoc edicto. Et ꝯfundet ſe ſuꝑ p̄ſumptōne habebit locū in con ſcīa. niſi ſpāliter accepiſſꝫ mercedē cuſtodia: vt. Locatio.§. xxiij. vel niſi qn̄ res requirebat diligen tiſſimā cuſtodiā quā ſcient̓ accepit cuſtodiendam. qꝛ ſic tenetur de leuiſſima. 1 Sed quō ꝓbatur datum tali in pecunia?. conſueuit portare talem quantitatē pecunie. tūc tredet̉ ſuo iuramēto. al̓s non. niſi quatenus pro bet. ar. ff. de re. mili. l. non om̄s.§. a barbaris. ta lis debet numerare pecuniā in conſpectu hoſpitis ff. depo. l.§. j. ſi ciſta. Utrum naute et prefati dantes claues camere dn̄o deponēti excuſent̉ ſi perdat̉? Rn̄. ẜm glo. ī. l. debet. ff. nau. ca. ſta.§. item ſi predixerit. ſi a pͥnci pio dedit claues et predixit nolebat teneri excu­ſatur al̓s. Similiter tenetur quando a pͥncipio dedit claues ſꝫ poſtea. lꝫ predixerit. l. ſicut. C. de actio. et ob. niſi ille expreſſe conſenſiſſet nolle il­lum teneri. Utrum prefati habeant locum in eo hoſpita tur aliquē tanqͣꝫ cauꝑo ſed ſicut ciuis ſine mer­cede ſicut ſit quando rex venit in ciuitate aliqua et diſtribuit ſuos domos.. vt. l. fi. ff. ſi mēſ­ſor fal. mo. dix. arg. ff. de alleato. l. j.§. item notan dum. et id̓o ſi gratis ſit tenetur ſolum de dolo et la ta culpa. Utrum naute poſſint p̄ponere res ſuas depo¬4 ſitis quādo vtraſqꝫ non poteſt ſaluare. vide. Co modatū.§. xvj. Eceſſitas triplex. prima ſine vita corꝑalis ſuſten tari non pōt. hac d̓r prima. Ioh̓. iiij. Qui habuerit ſuſtantiā huius mundi: et viderit fratrem ſuū neceſſitatem habere ⁊cͣ. Se­cūda neceſſitas dicitur oportuna. ſine qua vita co mode ſuſtentari non poteſt. ad hāc remouendaꝫ in proximo quilibet ex pietate inducitur ad Ro­ma. xij. neceſſitatibus ſanctoruꝫ cōicantes. de quo dic. vt. Auaricia.§. iij. Tercia eſt proficua ſine vtiliter vita non ſuſtentat̉. vtputa habendi libros pro ſtudendo. et hmōi. ad quam ſuccurrendam fectio amoris inflamat pro pͥma neceſſitate ſecūda et tercia. licet mendicare penſatis circūſtantijs. Et eccīaſtici poſſunt redditus habere eccīaſticos. al̓s non. niſi cum damnatōne ẜm Henri. de gādauo. in. iiij. quol̓. q. xxvj. Et ſic intellige glo. in. c. preca­rie.. c. ſe. x. q. ij. Utrum illud quod d̓r neceſſitas facit licitum 1 non ſubijcitur legi in. c. licet. de ferijs. intelligatur de pͥma ſolū?. de pͥma ſolū et hoc intellige qn̄ tale quid qd̓ eſt contra legem eſt malum de ſe. vtputa quia ex aliqua circumſtantia poteſt licite fi eri. quia tali neceſſitate occurrente non requiritur alia diſpenſatio. ſed ꝓpria auctoritate quis poteſt cōtra venire. Similiter dic pro ſecūda neceſſitate dummodo recōpenſatio aliqͣ fiat. ſicut dicit do. An to. in. c. i. de ferijs. licet doctoribus cōſulere fo­renſibus in feſto dummodo aliquā elemoſynā in re compenſationem faciant. facit glo. in. c. preſbyter in verbo denarium. lxxxij. diſ. et melius dictum. c. lꝫ: ſꝫ ego credo ſit tutius habere diſpenſationem a p̄lato ī iſta ſecūda. In tercia v̓o neceſſitate oīno re quiritur diſpenſatio. aliter faceret licitū. Et ẜm hoc intellige glo. in. l. i.§. cum in eadeꝫ. ff. ad. l. ro. de iactu. que dicit tꝑe neceſſitatis oīa ſunt cōmu nicāda. et qd̓ ibi dixit Ange.ſ. tꝑe cariſtie ſi mē­dicus furetur panē incidere in penā. facit. c. iij. de fur. ſimilia. que loquūtur de neceſſitate: qꝛ ali qn̄ de pͥma aliqn̄ de alijs. mi