Seite
Ianue celi ſunt due. vna ex qua ſol pro cedit ſicut eſt oriens. Alia in quā ſol re­cipitur ⁊ eſt occidens. Plaga Clima eſt pars celi idem ſunt. Oriens auffgang der ſunnen. Occidens nydergang. Septētrio. gen mitternacht. a ſeptem ſtellis quę illic rotantur Meridies mittag. quia medius dies. vel qꝛ ſol in meridie meri id eſt puꝝ di­em facit. Emiſperium. id eſt media ſpera halb hi­mel. Oriſon. id eſt terminator viſus. halb hi mel. Cenit. punctus qui ymaginatur in celo. lineam ſupra caput noſtrum terminari. Zodiacus eſt circulus animalium quē areſtoteles vocat obliquum. quia obli que ꝑ octauam ſperam conſtat. Alij eū­dem vocant ſigniferuꝫ. qꝛ fert ſigna que ſunt duodecim. Lacteus. circulus quem philoſo. vocat galaxiam. ⁊ vulgo dicit̉ der wiſy weg Circuli cęli ſunt quinqꝫ ſcꝫ articus ab ar cturis ſignis quē in ſeptētrione eſſe. cir­culus vero huic directe oppoſitus antar ticus eſt. ab anti quod eſt contra. qꝛ arti co contrapoſitus. Secundus circulꝰ di citur tropicus. id eſt reuolutōis. quia in eo ſol aquilonis finibꝰ eſtatem faciens vltra eum nō tranſit. ſed ſtatim reuertit̓ Tercius circulus eſt equinoctialis. in qͦ ſol facit equinoctiuꝫ. id eſt equat noctē diei. quod fit in ariete et libra. Iacincti ⁊ die ſancti gregorij. Quartus circuluſ eſt antarticus vt ſupra. Quintꝰ eſt tro picus hyemalis. Nam cum ſol ad eum ꝑuenit facit hijs qui ſunt ad aquiloneꝫ hyemē. ⁊ hijs que ad auſtrum ſunt eſta­tem. In ſcd̓o circulo ſolſticia ſunt. quo­rum vnum eſt eſtiuale in cancro die vi­ti ⁊ modeſti. Aliud hyemale quod eſt ī capricorno die lucie. Eclipſis eſt luminis defectō Stella ſtern. a ſtando dicta. quia nō ni ſi ꝑ ſperam cui eſt infixa mouet̉. Dicunt enim philoſophi Stella eſt denſior ꝑs orbis Ideo recipit illuminatōnem Aſtrum ein groſſer ſtern. vt ſunt orion. boetes ⁊cͣ. Sydus ein geſtirn. a conſiderādo. Nā ambulantes in mari ⁊ tempoꝝ obſerua tores ea conſiderant Planeta. planet. a planon quod eſt er­rare. Nam abuſio ē planetas ſtellas di cere. niſi addamus erraticas ſtellas di­cendo. Cometa pfabenſchwantz an dē hymel quaſi ſtella camata vel crinita Sol ſunne. quia ſolus lucens. Luna monath. quia luce nitet aliēa pu­ta luce ſolis. hanc ⁊ lucinaꝫ poete vocāt eo ꝙ parientibꝰ fert lucem ⁊cͣ. Virgiliꝰ in bucol̓. Caſta faue lucina. Therenc̄. in in andria. O iuno o lucina fer opem ⁊cͣ. Item lunā in cęlo. dyanam in terris ve­natōni p̄eſſe vero ꝓſerpinam inferꝭ di­cari trime hinc oritur nomen Phebus. appollo ſunne. Phebe. plebes monath. Fingunt poete iouem concubuiſſe latone. ⁊ ex ea in de­los inſula phebum genuiſſe ⁊ phębe. Arcton(ſignorum primus) ſepteꝫ ſtell̓ circa axem iuxta polum articum rotat̉ vrſaꝫ vocamus. quod in fabulis liquet ouidianis in metamorpho. Vocamus ⁊ ſeptentrionem quaſi ſeptem terioneꝫ Nam triones quaſi teriones boues ara torij dicuntur. quia terram terunt. quia tales ſtelle in plauſtri modum vertun­tur vocamus plauſtrum. Arcturus. ſydus poſt caudam maioris vrſe in ſigno boetes Orion aſtruꝫ ante thauri veſtigia quo modo ab urina orion fabule teſtantur Hyades ſtellę ſeptem in fronte thauri. ⁊ tempore vernali oriuuntur. pluuiaſqꝫ colligunt. Plyades a pluralitate dicte. ſeptē ſunt ſtelle ante genua thauri eaſdem dicimꝰ vergilias. quia tempore veris oriuuntur ⁊ occaſu ſuo yemem ortu eſtatem. pͥme qꝫ nauigatōis tꝑus oſtendunt. Canicula der hund ſtern. Sirion eādeꝫ vocant: Caniculares dies inde venire. Nam tunc ſol calorem ſuum duplicat. quo corpora diſſoluit euaporando. tem