XVI gnificat ſacramentū: dorſum memoriam prete ritorū: quia paſſionē xp̄i eo ſcꝫ iam tꝑe quo ha­bitat iaphet in domibus ſeni malus frater in medio eoꝝ tranſactam celebrat eccleſiaꝫ non adhuc proſpectat futuram. Sed malus frater in filio ſuo: hoc eſt in opere ſuo: puer id ē ſeruꝰ eſt fratrū bonoꝝ: ad exercitationem patien tie vel ad profectum ſapientie ſcienter vtunt̉ Phil̓. j. malis boni. Sunt eniꝫ teſte apoſtolo qui xp̄m annunciant non caſte: ſed ſiue occaſione inqͥt ſiue veritate xp̄s annunciet̉ in hoc gaudeo: ſed gaudebo. Ip̄e quippe plantauit vineam: de ſaie. 5. dicit ꝓpheta. Uinea domini ſabaoth domus iſ rael eſt: bibit de vino eius. Siue ille calix hic bat 20 intelligatur de quo dicit. Poteſtis bibere cali­Pat. 26 cem quem ego bibiturus ſum: Et pater ſi fieri pōt tranſeat a me calix iſte: quo ſuam ſine du­bio ſignificat paſſionem: ſiue quia vinuꝫ fructꝰ eſt vinee: hoc potius illo ſignificatū ē quod ex ip̄a vinea: hoc eſt ex genere iſraelitaꝝ carnem pro nobis ſanguineꝫ vt pati poſſet aſſumpſit inebriatus eſt: id eſt paſſus eſt nudatus eſt Ibi nanqꝫ nudata eſt: id eſt apparuit eius infir mitas: de qua dicit apoſtolus. Et ſi crucifixus ē Coꝝ. j3 ex infirmitate. Unde item dicit. Infirmuꝫ dei: Coꝝ. fortius eſt homībus: ſtultū dei ſapientius eſt hominibus. Qd̓ vero dictum eſſet et nuda­Sene. 9. tus eſt: addidit ſcriptura in domo ſua: elegant̉ oſtendit: a ſue carnis gente domeſticꝭ ſan­guinis ſui vtiqꝫ it deis fuerat crucem mortēqꝫ paſſurus. Hanc paſſionem chriſti foris in ſono tantū vocis reprobi annunciant. Non eniꝫ qd̓ annunciant intelligunt. Probi aūt in interiori homīe habēt grande myſteriū atqꝫ honorāt intus in corde infirmuꝫ ſtultū dei: quia fortiꝰ eſt ſapientius hoībus. Huius rei figura eſt cham exiens hoc nūciauit foris: ſem vero ia­bidem phet vt hoc velarent.i. honorarent ingreſſi ſūt eſt interius id egerūt. Hec ſcripture ſecreta diuine indagamꝰ vt poſſumus: alius alio magꝭ minuſue cōgruēter: verūtamē fideliter: certuꝫ tenentes ea ſine aliqͣ p̄figuratiōe futuroruꝫ geſta atqꝫ cōſcripta: neqꝫ niſi ad xp̄m eiꝰ eccle­ſiā ciuitas dei ē eſſe referenda: cuiꝰ ab initio generis hūani defuit p̄dicatio quā oīa vi­demus impleri. Benedictus igit̉ duobus filijs noe atqꝫ vno in mēdio eoꝝ maledicto: deīceps vſqꝫ ad abraam de iuſtoꝝ aliquoꝝ qui pie deuꝫ colerent cōmemoratione ſilitū eſt annos am plius qͣꝫ mille. Nec eos defuiſſe credideriꝫ: ſed ſi oēs cōmemorarent̉ nimis longū fieret: eēt hec magis hiſtorica diligentia qͣꝫ ꝓphetica pro uidentia. Illa itaqꝫ exequit̉ lr̄aꝝ ſacraꝝ ſcpͥtor iſtaꝝ: vel potius eum dei ſpūs: quibus ſo­ſum narrentur preterita: verūetiā p̄nuncient̉ futura: que tamē ꝑtinent ad ciuitatē dei: quia de homībus qui non ſunt ciues eius quicqͥd hic dicitur ad hoc dicit̉ vt illa ex cōparatiōe traria vel proficiat vel emineat. Non ſane oīa que geſta narrant̉ aliquid etiā ſignificare pu­tanda ſūt: ſed ꝓpter illa que aliquid ſignificāt etiā ea que nihil ſignificant attexunt̉ Solo em̄ vomere terra ꝓſcinditur: ſed vt hoc fieri poſſit etiā cetera aratri mēbra ſunt neceſſaria. Et ſo li nerui in cithara atqꝫ hmōi vaſis muſicis ap­tantur adcantū: ſed vt aptari poſſint inſunt cetera in copaginibus organoꝝ que ꝑcutiū tur a canentibus: ſed ea que ꝑcuſſa reſonat his ꝯnectunt̉. Ita in prophetica hiſtoria dicunt̉ et aliqua que nihil ſignificant: ſed quibus adhe­reant que ſignificant quodammodo reli­gentur. Ca. III. Enerationes filioꝝ noe deinceps ītu­ende: qd̓ de his dicendū videtur atte­xendū eſt huic oꝑi quo ciuitatis vtriuſ­qꝫ terrene ſcꝫ celeſtis temꝑa procurſus on̄­ditur. Cepte ſūt aūt comemorari a minimo fi­lio qui vocatus eſt iaphet: cuius filij octo noīa ti ſunt: nepotes aūt ſepteꝫ de duobus filijs ei tres ex vno: quattuor ex altero. Fiūt itaqꝫ oēs quindecim. Filij autem cham hoc eſt medij fi­lij noe quattuor: nepotes quinqꝫ ex vno eius filio: pronepotes duo ex nepote vno: ſit eoruꝫ ſūma vndecim. Quibus enūeratis: redit̉ tan­quā ad caput dicitur. Chus aūt genuit nem roth: hic cepit eſſe gigas ſuper terrā. Hic erat gigas venator contra dn̄m deū. Propter hoc dicunt: ſicut nemrothgigas venator cōtra do minū. Et factū eſt initiuꝫ regni eius babylon: oreg: archad: chalāne in terra ſennaar. De terra illa exijt aſſur: edificauit niniuan hy­obothciuitatē: caleth: daſem inter mediuꝫ niniues caleth: hec ciuitas magna. Iſte por­rochus pater gigantis nemroth primus noīa tus eſt in filijs cham: cuius quinqꝫ filij iam fue rant computati nepotes duo. Sed iſtū gigā­tem: aut poſt nepotes ſuos natos genuit: Aut quod eſt credibilius ſeorſum de illo ꝓpter eius eminentiā ſcriptura locuta eſt quando quideꝫ regnū eius cōmemoratuꝫ eſt. Cuius initium erat illa nobiliſſima babylon ciuitas: que iuxͣ cōmemorate ſunt ſiue ciuitates ſiue regiones. Quod vero dictū eſt de terra illa. id eſt de ter­ra ſennaar que ꝑtinebat ad regnū nēroth exiſ ſe aſſur edificaſſe niniuen alias quas conte xuit ciuitates: longe poſtea factū eſt: qd̓ ex hac occaſiōe ꝑſtrinxit: ꝓpter nobilitatē regni aſſy­F 3