Seite
Liber. IX qꝛ natura nō patitur repentinas mutationes vt dicit Hypo. ideo ſubita mutatio temporiſ frequēter eſt cauſa infirmitatis. Item modera to tēpore ⁊ in ſuis qualitatibus temꝑato/ cor pori nihil eſt ſalubrius. vnd̓ dicitur in āpho. temporibꝰ moderatis ſi tempora temperaliter ſe habuerint/ boni erūt ſtatus ⁊ maxime bone determinationis fiūt egretudines. Item ꝙͣuiſ tempus ita ſit mutabile/ tamen tempore nihil magis cōtinuū/ partes enim tꝑis ſunt cōtinue Unde dicit Mar. tempus qd̓ in hyeme ſe ne ſcit ſtatim in vere reuiuiſcit ⁊ ecōuerſo. Nnus vt dicit Iſi. eſt ſolis reuolu tio vel anfractus cū ꝑactis. ccclxv. diebus ⁊ quadrāte redit ad locuꝫ ſuū. Eſt autē annus dictus eo ꝙ menſibus in ſe remantibꝰ voluit̉. Unde an nus dicitur ab an ꝙ eſt circū. qꝛ quaſi circulus in ſe redit ⁊ renouat̉. vnde apud egyptios an te litteras inuētas per pictū draconeꝫ/ cauda inſuam incidentē ⁊ in ſe reuertētem ſignabat̉. vt dicit Iſi. Sunt annorū diuerſa genera. nā eſt annus lunaris minor ano ſolari in. lx. die bus. ⁊ eſt annꝰ ſolaris qui. xij. habet menſes. Singuli aūt planete habent ānos ſuos in qͦ­bus ꝑficiūt curſum ſuū vt Hars qui in duo­bus Iupiter in. xij. ⁊ ſatumus in. xxx. Et ē an­nus magnus qui dicit̉ mūdanus qn̄ oēs ſtel­le ſcd̓m Ariſto. redibūt ad ꝓprium/ ⁊ primum ſue creatiōis pūctum/ ⁊ hic annꝰ ſcd̓m Ariſto. in.xxxvi. milibus annoꝝ ꝑficiet̉. ſicut patet in li. de ꝓprietatibus elemētoꝝ. ſcd̓m platoicos aūt infra. xv. milia. ꝑficit̉ annus iſte ſicut dicit Macro. in li. Cironis. Eſt aūt annus vſual̓. ſ. ſolaris quatuor tꝑm/ que quatuor tꝑa ſūt. ſ. tp̄us venale eſtiuale autūnale ⁊ hyemale. ⁊ dicunt̉ tꝑa eo ꝙ in ſuis qualitatibus mutuo ſe tēꝑant vt dicit Iſi. dicunt̉ curricula eo ꝙ al­terna aſſiduitate currūt ⁊ nunꝙͣ in eodeꝫ ſtatu ꝑſeuerant vt dicit idē Iſi. In his quatuor āni tꝑibꝰ occidūt duo ſolſtitia ī hyeme ⁊ eſtate duo equenoctia in vere ⁊ autūno. Solſticiū aūt eſt maximā equalitas diei ⁊ noctis/ que accidit ī greſſu ſolis in canctū ⁊ capricornū. in cancruꝫ quantū ad ſolſticiuꝫ eſtiuale. in capricornum ꝙͣtum ad hyemale dicit̉ ſolſticiū quaſi ſolis ſtatio duplici de cauſa. vel qꝛ ſol in eſtate vel ī hyeme ꝓpter longitudinē dierū aūt noctium videt̉ ſtare in noſtro emiſperio vel inferiore vl̓ qꝛ in vtroqꝫ ſolſticio. quaſi ſtat/ in eſtiuali non potens plus accedere ad nos. in hyemali nō potens plus a nr̄o loco habitali elongari. Eq̄ noctiū eſt maximā equalitas diei artificialis ⁊ noctis que accidit ingreſſu ſolis in arietē ſiue libram. Primū eſt veniale. Secūdum autum nale. In his quatuor tꝑibus fiūt quatuor ie­iunia que dicunt̉ tridualia. Primū ſit in pͥma ſeptimana quadrageſime.i. in vere. Secūduꝫ eſt eſtatis in ſeptimana pēthecoſtes. Tertium eſt autūni infra quartā feriā ſeptēbris. Quar­tū eſt hyemis qd̓ fit ſeptimana integra āte na tiuitatem dn̄i. Annus itaqꝫ ſolaris eſt annus cōis/ ⁊ incipit a ianuario ⁊ terminat̉ in decem bri. et eſt ſpaciū quo voluit̉ ſol tricēties ſex age ſies ⁊ quinquies in zodaico ⁊ quadrante id­eſt ſex horis que ſūt quarta pars diei naturaliſ Iſte aūt ſex hore nō computant̉ in anno cōi­ſed colligunt̉ in anno biſſextili. Dicit̉ aūt biſſe xtus collectio. xviij. horarū emiſſarum in tribꝰ annis cū ſex horis quarti āni ad perficiendum vnū diem ex. xxiiij. horis ex cuius additione di citur ānus biſſextilis vt dicit Beda. Et dicit̉ biſſextus qꝛ ſemꝑ eo anno quo accidit ī febrū ario bis. vi. kl̓. ꝓnūciamus. vel dicit̉ biſſextuſ ex biſſe momentis collectis ex. xxxij. momētis quibus ſol morat in quolibet ſigno vltra. xxx. dies ⁊ ex. xxx. triētibus recolligunt̉ ſingulis an nis ſex hore que collecte ꝑ tres annos faciunt in quarto anno diē biſſextilem vt dicit Beda. ſed hoc quere in computo. Nnus lunaris quandoqꝫ dicitur ſpaciū quo luna reoluitur ab vno pūcto zodiaci ad aliud punctum qd̓ continet ſecundū quoſdam. xxij. dies ⁊ ſex horas. Quādoqꝫ dicunt̉ annus lu­naris ſpacium quo voluit̉ coniūctōne vſqꝫ ad coniūctionem vel ab illuminatione vſqꝫ ad il luminationem ⁊ tale ſpacium ſuperat primuꝫ duobus diebus ⁊.vi. horis. Dicitur aūt luna eſſe in coitu qn̄ ita directa eſt ſub ſole ꝙ nulla ꝑs ſuperficialiter nos reſpiciens apparet illu­minata. tota vero ē illuminata qn̄ videtur ple na poſt ꝯiunctionē/ itaqꝫ luna recedit a ſole ⁊ relinquit eū in aliquo pucto zodiaci que reuer tens ad idē pūctum/ nō inuenit eum ibi/ quia iam ꝑfecit in ſuo motu. Unde oportet eū con­ſumere ꝑ duos dies ⁊ ſex horas anteꝙͣ illuꝫ cō ſequat̉. ⁊ tale ſpaciū dicitur lunatio. Quando qꝫ dicit̉ annus lunaris ſpaciū continens duo­decim lunatiōes/ que diuidunt̉ a compuriſtis ꝑ ſex pares ⁊ ſex in pares/ ſcd̓m ꝙ mēſes ſunt pares ſiue impares ⁊ ſex impares. Parenim lunatio reſpondet mēſi pari. impar aūt impari Annus ergo lunaris ꝯtinens. xij. tales lunatō neſ ꝯtinet. ccc. liiij. dies ſexies aūt. xxx. ⁊ totidē xxix. dies ꝑficiūt tantā ſummā. Unde patꝫ ꝙ annus ſolaris cōis ſuꝑat hūc annū lunare in. xi. diebus/ qui exceſſus facit etatem lune varia