De hac materia require vbi agitur de mendacio.Iuriſdictio.Ꝙ iuriſdictio clericorum⁊ epiſcoporū que eſt circacuram animarū ab abbatibꝰ non eſt vſurpandaxvi. q. i. interdicimus.Ꝙ nec metropolitanus vel epiſcopus intromittereſe debet de iuriſdictione alterius epiſcopi ſine ſcire epiſcopus. ix. q. iii. nullus primas.Ꝙ primas vel patriarcha non habet iuriſdiction ēin epiſcopos ſed tantum in archiepiſcopos. ix.q. iii. conqueſtus.Ꝙ extra propriam in riſdictionem nullus debet iudicari. iii. q. vi. peregrina: ⁊. iiii. c. ſequentibusꝘ crimen commiſſum inducit iuriſdictionem inextraneum. iii. q. vi. ibi enim ſemper. ⁊. c. vltimovi. q. iii. placuit. ⁊. c. ſequenti.Ꝙ qui canonicam habet ad prelaturam electionēhabet ⁊ iuriſdictionem. xi. q. v. experientie tueꝘ laici habuerunt quandoque: ⁊ habent intra ec.cleſiam: de eccleſiaſticis iuriſdictionem habuerunt enim electionem ſummorum pontificum ⁊inueſtituras epiſcoporum. lxiii. diſ. adrianus: ⁊.§. principibus ⁊. c. in ſinodo.Ꝙ poſſunt ī cōcilio ītereſſe precipue: vbi agit̉ de fide. xcvj. di. nos ad fidem ⁊. c. ſatis.Item datur eis iuriſdictio perſonas incorrigibilescorrigendi. xxxij. di. eos quiItē datur eis iuriſdictio ī fidei vl̓ ep̄oꝝ. contemptores morte affligendi. xxiij. q. v. prīcipes. xvij. di.nec licuit. xi. q. i. ſiquis ſacerdotum.Item in eos qͥ ſciſma faciunt vel excōmunicationeꝫcontemnunt. xxiiij. q. v. de liguribus.Item datur eis iuriſdictio vbicunqꝫ eccleſiaſtica poteſta nō valet exercere diſciplinam. xxiij. q. v. prīceps.Ius.Ꝙ ius generale nomē ē: qd̓ iuſtū reqͥrit⁊ inde ius dictū ē. i. di. ius generale.Ꝙ ius in duo: ſcilicet ī ius naturale ⁊ ius poſitiūdiuerſificatur. i. di. humanū genus.Ꝙ naturale innuitur in euangelio vbi dicit̉ quecūqꝫvultis vt vobis faciant homines: ⁊ vos facite illis ⁊ econuerſo ibidem.Ꝙ ius naturale iuri poſitiuo antefertur. videlicetquia prius ⁊ dignius. v. di.§. j. viij. diſ. quo iure.§. dignitate vero.Item quia ei cedit omnis conſuetudo vel conſtitutio. ix. diſ. per totum.Item quia contra ius naturale nō admittitur diſpēſatio: niſi ad maius malum vitandum. xiij. diſ.§. i. ⁊.vj. nō ē peccatū.§. his itaque.Item quia ius naturale vult omnia communia eſſepoſitiuū vero reſtringit ad meuꝫ ⁊ tuum. viij. di.§. i. ⁊. c. ſequenti.Ꝙ ius poſitiuum ſiue humanum: diuerſas habetſpecies. quia aūt eſt in ciuile aūt gentiū. aut militare aut publicum aūt quiritum.i. romanorumde quibus.i. diſt. per totum.Ꝙ iure diuino ⁊ humano res poſſidentur. ſed di.renter. xxiij. q. vij. c. i.Ꝙ iure poli reguntur matrimonia. non iure forideſt ciuili.Ꝙ mulierem reddit infamem ſi mortuo viro infratempus determinatum ducat alium. ij. q. iij. euphemium.§. ſequenti.Ꝙ ius īterpretādi canones habet qui poteſtatē habet cōdēdi. xj. q. j. ſicut enī.§. ex. his oībus.Ꝙ iudex dictus eſt ex eo ꝙ ius dicat populo: ſiue deiure diſceptet. xxiij. q. ij. c. i.Ꝙ qui eccleſie ius ſuum detrahit in iuſtitiam conmittit. xxij. diſ. omnes.Iuſtitia.Ꝙ iuſtitia eſt ſummū bonū colere ac vnicuiqꝫ iura ſua ſeruare.xij. q. ij. cum deuotiſſimam poſt me.Ꝙ iuſtitia ē equitas tollerandi inopiam ⁊ temperātiam habere in abundantia. xlij. di. quod dicit.Ꝙ iuſtitia eſt patriam ⁊ ſocios defendere. xxiij. q.iij. fortitudo.Ꝙ vbi fides ⁊ charitas deeſt iuſticia eſſe non poteſt. xxiiij. q. i. vbi.Ꝙ iuſtus miſeris conpatitur. xlv. di. vera iuſtitia.Item non odio ſed bono zelo eſt exercenda. xxiij. q.iij. ſex.Ꝙ ſemper eſt miſericordia temperanda. xlv. di. diſciplina. c. omnis ⁊. c. vera ⁊. c. ſe.Ꝙ iuſtitiam aurum ⁊ munus violant. xj. q. iij. pauper qui recte.i. q. iij. vendentes.Ꝙ cultum ſuum iuſtitia perdit qn̄ ſilētia iudicij:obſtrepentiū turbo cōfūdit. v. q. iiij. in loco.Ꝙ iuſtus quotiens cadit totiens reſurgit. de peni.di. iij. ſepties.Alende.Ꝙ calende Ianuarijiuxta ritū gentilium ꝓhibentur xp̄ianis obſeruari. xxvi. q. vlt.non licet. ⁊. c. non obſeruetis: ⁊.c. ſiquis calendas Ianuarij.Ꝙ p̄ſbyteri cū ꝑ calēdas cōueniūt qͣſi ſemiplenū vētrē habeāt ⁊ lucris honeſtioribꝰ intēdant. xliiij.di. qn̄ p̄ſbyteri ⁊. c. nullus preſbyterorum.De hac materia habes vbi ponitur. c.Abia.Ꝙ labia ſacerdotis debentſcientiam cuſtodire. xi. q. i.ſacerdotibꝰ. xliij. di. ſit rector āte mediū.Labor.Ꝙ labor bonus eſt in virtutibus:⁊ ſpiritualibus exercitijs. xxiij. q.iiij. quis nos poteſt.Ꝙ labor malus eſt in mundi delectabilibus ⁊ peccatis. xxiij. q. vij. quemadmodum.Ꝙ labor indifferens eſt in neceſſitatibus corporis de conſe. diſ. v. nunquam.De merces felicitatis non acquiritur niſi per ſolio.rem virtutis de conſe. diſ. v. ieiunium.Ꝙ ſeculi dilectores fortes ſunt in labore malo. debiles in labore bono. diſ. xlvij. omnes.Ꝙ apoſtolus ne quenquam grauaret proprijs manibus laborabat. i. q. ii. ſacerdos.Ꝙ boni laboris ſui non in preſenti ſed in ſuturo.s 3.