De hac materia require vbi agitur de mendacio. Iuriſdictio. iuriſdictio clericorum epiſcoporū que eſt circa curam animarū ab abbatibꝰ non eſt vſurpanda xvi. q. i. interdicimus. nec metropolitanus vel epiſcopus intromittere ſe debet de iuriſdictione alterius epiſcopi ſine ſci re epiſcopus. ix. q. iii. nullus primas. primas vel patriarcha non habet iuriſdiction ē in epiſcopos ſed tantum in archiepiſcopos. ix. q. iii. conqueſtus. extra propriam in riſdictionem nullus debet iu dicari. iii. q. vi. peregrina:. iiii. c. ſequentibus crimen commiſſum inducit iuriſdictionem in extraneum. iii. q. vi. ibi enim ſemper.. c. vltimo vi. q. iii. placuit.. c. ſequenti. qui canonicam habet ad prelaturam electionē habet iuriſdictionem. xi. q. v. experientie tue laici habuerunt quandoque: habent intra ec. cleſiam: de eccleſiaſticis iuriſdictionem habue­runt enim electionem ſummorum pontificum inueſtituras epiſcoporum. lxiii. diſ. adrianus:. §. principibus. c. in ſinodo. poſſunt ī cōcilio ītereſſe precipue: vbi agit̉ de fi de. xcvj. di. nos ad fidem. c. ſatis. Item datur eis iuriſdictio perſonas incorrigibiles corrigendi. xxxij. di. eos qui Itē datur eis iuriſdictio ī fidei vl̓ ep̄oꝝ. contempto res morte affligendi. xxiij. q. v. prīcipes. xvij. di. nec licuit. xi. q. i. ſiquis ſacerdotum. Item in eos ſciſma faciunt vel excōmunicationeꝫ contemnunt. xxiiij. q. v. de liguribus. Item datur eis iuriſdictio vbicunqꝫ eccleſiaſtica po teſta valet exercere diſciplinam. xxiij. q. v. prī ceps. Ius. ius generale nomē ē: qd̓ iuſtū reqͥrit inde ius dictū ē. i. di. ius generale. ius in duo: ſcilicet ī ius naturale ius poſitiū diuerſificatur. i. di. humanū genus. naturale innuitur in euangelio vbi dicit̉ quecūqꝫ vultis vt vobis faciant homines: vos facite il­lis econuerſo ibidem. ius naturale iuri poſitiuo antefertur. videlicet quia prius dignius. v. di.§. j. viij. diſ. quo iure. §. dignitate vero. Item quia ei cedit omnis conſuetudo vel conſtitu­tio. ix. diſ. per totum. Item quia contra ius naturale admittitur diſpē ſatio: niſi ad maius malum vitandum. xiij. diſ. §. i..vj. ē peccatū.§. his itaque. Item quia ius naturale vult omnia communia eſſe poſitiuū vero reſtringit ad meuꝫ tuum. viij. di. §. i.. c. ſequenti. ius poſitiuum ſiue humanum: diuerſas habet ſpecies. quia aūt eſt in ciuile aūt gentiū. aut mi­litare aut publicum aūt quiritum.i. romanorum de quibus.i. diſt. per totum. iure diuino humano res poſſidentur. ſed di. renter. xxiij. q. vij. c. i. iure poli reguntur matrimonia. non iure for­ideſt ciuili. mulierem reddit infamem ſi mortuo viro infra tempus determinatum ducat alium. ij. q. iij. eu­phemium.§. ſequenti. ius īterpretādi canones habet qui poteſtatē ha bet cōdēdi. xj. q. j. ſicut enī.§. ex. his oībus. iudex dictus eſt ex eo ius dicat populo: ſiue de iure diſceptet. xxiij. q. ij. c. i. qui eccleſie ius ſuum detrahit in iuſtitiam con­mittit. xxij. diſ. omnes. Iuſtitia. iuſtitia eſt ſummū bonū co­lere ac vnicuiqꝫ iura ſua ſeruare. xij. q. ij. cum deuotiſſimam poſt me. iuſtitia ē equitas tollerandi inopiam temperā tiam habere in abundantia. xlij. di. quod dicit. iuſtitia eſt patriam ſocios defendere. xxiij. q. iij. fortitudo. vbi fides charitas deeſt iuſticia eſſe non po­teſt. xxiiij. q. i. vbi. iuſtus miſeris conpatitur. xlv. di. vera iuſtitia. Item non odio ſed bono zelo eſt exercenda. xxiij. q. iij. ſex. ſemper eſt miſericordia temperanda. xlv. di. di­ſciplina. c. omnis. c. vera. c. ſe. iuſtitiam aurum munus violant. xj. q. iij. pau per qui recte.i. q. iij. vendentes. cultum ſuum iuſtitia perdit qn̄ ſilētia iudicij: obſtrepentiū turbo cōfūdit. v. q. iiij. in loco. iuſtus quotiens cadit totiens reſurgit. de peni. di. iij. ſepties. Alende. calende Ianuarij iuxta ritū gentilium hibentur xp̄ianis obſeruari. xxvi. q. vlt. non licet.. c. non obſeruetis:.c. ſi­quis calendas Ianuarij. p̄ſbyteri calēdas cōueniūt qͣſi ſemiplenū trē habeāt lucris honeſtioribꝰ intēdant. xliiij. di. qn̄ p̄ſbyteri. c. nullus preſbyterorum. De hac materia habes vbi ponitur. c. Abia. labia ſacerdotis debent ſcientiam cuſtodire. xi. q. i. ſacerdotibꝰ. xliij. di. ſit rector āte mediū. Labor. labor bonus eſt in virtutibus: ſpiritualibus exercitijs. xxiij. q. iiij. quis nos poteſt. labor malus eſt in mundi delectabilibus pec­catis. xxiij. q. vij. quemadmodum. labor indifferens eſt in neceſſitatibus corpo­ris de conſe. diſ. v. nunquam. De merces felicitatis non acquiritur niſi per ſolio. rem virtutis de conſe. diſ. v. ieiunium. ſeculi dilectores fortes ſunt in labore malo. de­biles in labore bono. diſ. xlvij. omnes. apoſtolus ne quenquam grauaret proprijs ma nibus laborabat. i. q. ii. ſacerdos. boni laboris ſui non in preſenti ſed in ſuturo. s 3.