FerieCẜm Tho. ſcd̓a ſcd̓e ꝙ nō ſolum ꝓ neceſſitate ꝓuiſionis que ꝑtinet ad cōſeruandū ꝑſonā ſuam velalioꝝ et rerui ſꝫ etiā ad qd̓cunqꝫ damnū vitanduꝫet ſatis cōfirmat̉ hoc dictum ꝑ. l. j. ij. et iij. ff. de ferijs. ⁊ melius. xv. q. iiij. in ſumma. ⁊ qd̓ no. ī. d. c.conqueſtus. Itē etiā neceſſitas excuſat qua laboratur ꝓ acquirendo aliquo vtili. qd̓ alio tꝑe nullomodo haberi poſſet. ſicut patet in. d. c. licet. vbi piſcari allecia concedit̉. quia alio tēpore non poſſenthaberi. Et idē de quocunqꝫ ſimili. Ratio eſt quianō eſt tamarta obſeruatio dominice: quo ad oꝑaſicut fuit ſabbati. Et licet ille qui laborat habeat lucrum: tamē ſi principaliter ſeruit ꝓpter neceſſitatēilloꝝ ꝓ quibꝰ laborat excuſat̉. ſicut ſi illi laborarētexcuſarentur.¶ Nota tamen ꝙ ad hoc vt neceſſitas vl̓ pietasexcuſent p̄fatos oēs oportet ꝙ nō dimittant diuina illa quibꝰ neceſſario eſt inſiſtendum diebꝰ feſtiuis niſi forte eſſet tanta neceſſitas ꝙ arbitrio bonivin excuſarent̉. Itē ſcd̓o quando ineſt neceſſitaspro acquirēdo aliquo vtili requirit̉ diſpenſatio: ſipoteſt haberi cōmode ⁊ ab ep̄o ſi poteſt. vel a proprio ſacerdote ſi ep̄m cōmode adire nō pōt. Itemtercio ꝙ ſi ꝓuenit aliqd̓ lucrū ex cōſequentia. licetpͥncipaliter fiat ꝓpter neceſſitatē alioꝝ ꝙ faciat aliquas elemoſynas in recōpenſationē. hec no. in. d.c. licet. ꝙͣuis nō credā iſtud ſcd̓m eē neceſſariū. ſecurū tamē eſt36 ¶ Utrū opus mortalis peccati ſit ꝯͣ iſtud p̄ceptū.Sabbata ſanctifices? Rn̄. ẜm Nico. de lira ſuperExo. xx. ꝙ ſic. cū ſit opus totalit̉ ſeruile. vnde erūtduo peccata mortalia.ſ. quia fornicatus eſt ⁊ quiaopus ſeruile fecit in feſto. Et hoc verū ẜm Ale. iniij. ꝑte. ſumme tractatu d̓ iſto p̄cepto rōe reatus. ſꝫrōne actus nō erit niſi vnū ſolū ⁊ ſic erit circūſtantia cadens ſub ſpāli prohibitione. ⁊ id̓o neceſſariocōfitenda. Peccatū aūt veniale nō rumpit feſtumẜm. S. Tho. vbi sͣ. ar. iiij.¶ Utꝝ citatio facta ad diem feriatū teneat? Rn̄.glo. in. c. vltimo. xv. q. iiij. ꝙ ſi citat vt rn̄deat dieferiato eſt nulla ipſo iure. ff. de ferijs. l. j. ⁊ ſic cumliqueat ꝙ eſt nulla nō tenet̉ cōparere. ſecus ſi eſſetdubiū an teneat citatio vel ne. qꝛ debet ire ad allegandū priuilegiū ferie. iij. q. ij. ſi ep̄s. ⁊ ibi glo. Siautē citet nō ad reſpondendū. ſꝫ vt cōpareat die fenato bene tenet citatio. vt. ff. de adul. l. miles.§. ſexaginta.18 ¶ Utrū cauſa agitata in die feriato teneat? ℟. ꝙnō. etiā ſi de ꝯſenſu partiū ꝓceſſerit. intelligo de ferijs ob reuerētiā dei ſtatutis. ꝓpterea oīs ꝓceſſusiudicialis dꝫ ceſſare de precepto. vt in. c. j. de fe. niſineceſſitas vel pietas aliud reqͥrat. vt no. xv. q. iiij.in ſumma. ⁊ in. d. c. conqueſtus.7 ¶ Utrū actus qͥ ꝑtinent ad voluntariā iuriſditionem. vt emancipare: contractus inire: iuſticiā fatere: ſcribere: inſtrumenta conficere ⁊ hmōi valeant in diebus p̄dictis? ℟. Pa. in. d. c. conqueſtusꝙ ſic. vt videtur expreſſum in. l. actus. C. de ferijslicet peccent mortaliter facientes: niſi excuſenturꝓpter aliquod de quatuor. de quibꝰ ſupra dictum⁊¶ Quibus eſt inſiſtendū in p̄fatis feſtiuitatibus? 10℟. dicit tex. in. c. ieiunia. de coſe. di. iij. Die aūt dominica nihil aliud agendū eſt niſi deo vacandumnulla oꝑatio in die illa ſancta agatur niſi tm̄ hymnis et pſalmis ⁊ canticis ſpūalibus dies illa trāſigatur. bec ibi. Et licet talibꝰ ſit inſiſtendū. tn̄ nonde p̄cepto niſi. v.¶ Primū vt cōterat̉ vel ſaltē atterat̉ de pctō mor 41tali cōmiſſo: in quo iterū eſt. ⁊ hoc ꝓbat̉. quia de p̄cepto tenemur vacare deo in aliqua hora diei feſtiẜm oēs. ſꝫ hoc facere nō poteſt: qui eſt in mortali:niſi de eo conterat̉ vel atterat̉. ꝓpterea dicit̉ Leui.xxiij. Sabbatum requietionis eſt affligetiſqꝫ animas veſtras. ⁊ iterū. Anima que nō fuerit afflictadie hac peribit. ⁊ ꝙ hoc ſit de p̄cepto in eo qͥ ſe eſſein peccato mortali recognoſcit habeo ꝓ indubitato ꝑ ea que dixi ſupra. Contritio.§. v. Sed de eoqui non aduertit nec recogitat eſt magis dubiumſed credo potius eum teneri ſaltem generaliter inaliqua hora dolere et eſſe male contentū de peccatis omnibꝰ ſaltē in genere. aliter nō video quō excuſetur a mortali ꝓpterea in miſſa p̄mittit̉ cōfeſſiovt ſit admonitio. Ad hoc faciūt q̄ dicā. jͣ. Obligatio.§. viij.¶ Scd̓m vt audiat miſſam integrā. de cōſe. diſ. j. 42oēs fideles. ⁊. c. miſſas. Dicit tn̄ Ri. in quolibet. j.q. xix. ꝙ ſi ex vero cōtemptū omittat̉ vel interp̄tatuo eſt mortale et vocat contemptum interpretatiuū qn̄ ſine aliqua legitima cauſa ad nō audiēdūmiſſaꝫ in feſtis aſſuefacit. Uoco ego legitimā cāmcorporalē infirmitatē. hr̄e pueros tenellos vel infirmos cōſuetudinē patrie q̄ hꝫ vt mortuo aliquonō egrediant̉ ꝑ tēpus: ſimiliter ne puelle nubilesducant̉ ad miſſam dūmō nō ducant̉ ad correas etſpectacula al̓s non excuſant̉. Caſtellani ⁊ ſil̓es veltimor inimicoꝝ vel aliqͥd aliud qd̓ ẜm rectū iudicium legitima excuſatio debeat appellari. Si autēomittit ex aliqua paſſione animi vl̓ pigritia vl̓ nōcā rōnabili: ſi tn̄ ad hoc nō eſt aſſuetus eſt venialepeccatū. Si v̓o ex legitima cā erit nullū pctm̄. Etqd̓ dico de tota die de ꝑte notabili. ſecus de modica. puta introitu. ⁊ hmōi. qꝛ tex. vult vt totaꝫ vſqꝫad benedictionem incluſiue audiat. in. d. c. miſſasItem dicit Archi. in. d. c. oēs fideles ẜm Hug. ꝙiſtud p̄ceptū nō remouet qͥn cauſa neceſſitatis velhoneſtatis: ſeu ex cauſa minꝰ iuſta non poſſit antefineꝫ miſſe qͥs diſcedere ſine hac pena. Qd̓ limitaniſi ducat in conſuetudinē. Idē dic ſi nō audit ſacerdotē eā dicentē ꝙ excuſant̉ qn̄ cōmode audirenō poſſunt. dūmodo exiſtant ibi pn̄tialiter. Idemdic ꝙ excuſant̉ ſeculares qͥ neſciunt diſcernere int̓miſſam de officio vel votiuā ſi audiunt votiuamin die feſto. ſꝫ nō ſacerdotes publice eas dicētes. ⁊etiā ſeculares ſi hoc ſciunt diſcernere niſi audiantilla de officio. de quo habes. jͣ. Miſſa.§. xxxiij. Siautē audit̉ in parochia vel alibi an ſufficiat. videinfra. Miſſa.§. lix.¶ Tercium eſt vt in oratiōe perſiſtat. Nam cunioratio ſit de p̄cepto. vt infra Oratio. videt̉ ꝙ diesfeſtus ſit tēpus determinatū. Et hoc eſt indubitatum ꝙ hō tenetur in aliqua hora orare. Un̄ ſi ſtat