Seite
Ludus neſte recreationis: vel virtutis: aut ingenij exercē di. Aut ſi erit peccatuꝫ erit veniale. de corea tū vi­de sͣ. Corea. Aduerte ꝙ in ludis qui fiunt cā v̓tu tis exercēde. vel ingenij. nō licet ludere niſi ꝑ vnū ſolidū. vt in. d. aūt. alearū ⁊ ſolidi. lxxij. faciūt vnā libram auri. C. de ſu. p̄po. ⁊ Archi. l. quotiēſcunqꝫ Sed tu hoc limita ẜm ꝑſonam ad iſtaꝫ rōnem ſic ſi nō concedit̉ niſi vnus ſolidus in ludo magnis ergo groſſus ſolum paruis. 3 Eſt ⁊ tercius ludus qui dr̄ dyabolicꝰ: qꝛ oꝑati­one dyabolica eſt inuentus ad inducendos hoīes ad peccatū ⁊ iſte eſt in triplici differentia. Primus conſiſtit in iudibrijs: que ludibria ſunt rerū inho­neſtarum demōſtrationes. et talis ludus omnibꝰ ꝓhibitus eſt tā exercere ꝙͣ videre. Unde qn̄ tales demōſtrationes habent ꝓuocare ad laſciuiam vi­dentes tunc peccant mortaliter tam exercentes ꝙͣ voluntarie vidētes. facit quod sͣ: dixi curioſitas. Unde dicit tex. in ꝓhemio. ff. quis em̄ ludos ap pellat eos ex quibꝰ crimina oriunt̉. hec eī fieri nul lo patimur mō. hec ibi. Scd̓s ludꝰ dr̄ ludus alee et ſub iſto comprehēdit̉ omnis ludus qui innitit̉ ſolum fortune: vt ludus chartarum. taxillorum. ⁊ hmōi. Tercius ludus dr̄ mixtus. qꝛ partim inniti tur fortune. ⁊ partim induſtrie. vt ludus tabulaꝝ cum taxillis. qꝛ reſpectu taxilloruꝫ verſat̉ fortuna reſpectu tabularum ducendarum verſatur indu ſtria. 4 Utruꝫ iſti duo ludi vltimo dicti ſint ꝓhibiti: ℟. ꝙ ſic. vt patet in aut̓. alearum vſus. C. de reli. et ſumpti. fu. ⁊ in. c. ep̄s. xxxv. di. ⁊ licet Hugo. in d. c. ep̄s. teneat ꝙ ſꝑ peccat mortaliter ludens ad p̄dicta. tn̄ non credo verum. nec dictum. c. ep̄s fa cit ꝓ ſua opinione. qꝛ dicit deſeruiens. ⁊ dictio. de. auget. vt. ff. depoſiti. l.j. in princ. Ideo ẜm glo. ibi dem ⁊ Rodon̄. peccat mortaliter ille qͥ valde ſer­uit ludo. id eſt ducit in cōſuetudinem: al̓s aliqn̄ ⁊ raro nō credo. foret mortale. Nec obſtat dicta au ten. alearum ludus. qꝛ ipſos ꝓhibet ꝑ verbum de cernimus. quod nō inducit ad mortale. vt dixi sͣ. Lex.§. iij. Clericis tn̄ ⁊ religioſis videt̉ eſſe morta le ludere: aut ludētes ad ip̄os videre: vt in aut̓. de ſan. epiſ.§. interdicimus. et ibi ſequit̉ glo. Sꝫ ego hoc non credo. quia imperator nō poteſt precipe­re clericis. et ideo idē dico de clericis quod de la­cis ꝙ peccāt mortaliter qn̄ tales ludos ducunt in conſuetudinem: niſi rōne ſcandali. vt ſupra dictū eſt d̓ ludo humano. Ratio qꝛ iſti ludi nō ſunt ꝓ­hibiti: qꝛ mali ſint d̓ ſe ſꝫ iō ſunt mali: qꝛ ꝓhibiti. et cauſa ꝓhibitionis ſunt mala que cōiter ex ipſis ſe quunt̉. que nō ſic eueniunt in raro ludentibus ſi cut incōſuete. ⁊ qꝛ ꝓhibitio nō ſe extendit niſi ad deſeruiētes talibus ludis. Ideo tene qd̓ dixi. Ue rū eſt ꝙ eſt periculoſum talibꝰ ludere ꝓpter mul­ta peccata q̄ cōiter in ipſis fiunt. 5 Sed quid ſi quis ludit ad p̄fatos ludos gratis cauſa recreationis vel cauſa conuiuij ex conſuetu dine nunquid peccat mortaliter: ℟. glo. in. d.§. ī­terdicimus. videt̉ tenere ꝙ ſit licitus. Sed ego at tendendo ad narrationem. d. aut̓. alearum vſus. ⁊ conſiderando ꝙ debeamus euitare correctioneꝫ iurium. c. cum expediat. de elec. li. vj. Dico ꝙ nō ꝓ hibet̉. immo licite pōt in eis ludi gratis. vl̓ in aliqͦ modico ſiue cauſa cōuiuij ſiue cā recreatōnis. Et ſic intelligo. l. qd̓ in conuiuio. ff. de aleato. Et intel lige modicū reſpectu ꝑſone q̄ ludit. ⁊ tale modicū qd̓ etiā faciliter donaret. qꝛ in hmōi ludis ſic factis ceſſat rō ꝓhibitionis. niſi rōne alicuius circūſtan­tie de quibꝰ sͣ.§. ij. eſſet mortale. Nec ob. d. c. ep̄s ꝙ nō diſtinguit ſed abſolute loquit̉ de omni alea­tore: ergo nec nos debemꝰ diſtinguere. qꝛ hoc veꝝ eſſet niſi rō nos induceret ad diſtinguenduꝫ ſicut hic. facit. c. marchion. j. q. j. vbi dicit nō putemus in verbis ſcripturarū eſſe euangelium ſꝫ in ſenſu nō in ſuꝑficie ſꝫ in medulla: nō in ſermonū folijs ſꝫ in radice rōnis: hec ibi. Utrum inſpectores predictoꝝ ludoꝝ ꝓhibito ē rum peccēt mortal̓r: Rn̄. glo. in. d.§. interdicimꝰ videt̉ tenere ꝙ ſic ſi ſunt clerici. Sed tu dic ꝙ ſiue ſint clerici ſiue laici īſpectores. ꝙ aut ex aſpecto eo­rum inducunt̉ efficaciter aliqui ad ludendū. et ſic illudētes peccāt mortaliter ſic inſpectores. Si v̓o eos nō inducunt ad ludum ex eorum aſpectu: nec ad cōtinuandū ip̄m ſic ſi aliud mali nō admiſcet̉ nō peccāt mortal̓r eos videntes ⁊ aſpicientes. niſi eſſent tales qui corrigendo poſſent eos facere deſi ſtere a tali ludo qui eſt peccatū mortale in ludente qꝛ tunc talis peccaret mortaliter nō corrigendo ſꝫ aſpiciendo. qꝛ videt̉ cōſentire erranti. lxxxiij. di. ex ror. cū ſil̓ibus. ꝑiculoſum tn̄ eſt tales aſpicere ludē tes in ludo prohibito. qꝛ faciliter poſſet eis placere talis ludus deliberate qd̓ eſſet mortale: vt no. theo logi in. iij. ſnīarum. di. xxiiij. Utrum acquiſitū in p̄fatis ludis dyabolicis ſit ⁊ neceſſario reſtituendum? ℟. ꝙ ſi ille qui dedit ſcu­amiſit nō poterat alienare nec donare ſicut filiuſfa mil̓. ſerui. ⁊ alijs de quibꝰ sͣ. Donatio.j. ⁊ tunc ſine dubio lucratū eſt reſtituendum patri. vl̓ dn̄o: vel illi qui dedit. ſicut cum quis luſit vltra ſummam. ccccc. ſolidoꝝ. qꝛ ſicut donare nō potuit. nec lude­re: vt. sͣ. Donatio. j.§. xx. ⁊ ideo ſibi eſt reſtiruēdū ⁊ ſic de ſilibus. ⁊ in hoc concordant oēs docto. Si v̓o poterat alienare. tūc diſtinguo ꝙ ſi interuenit fraus: puta qꝛ lucratus fuit cum falſis taxillis: aut alia deceptione. ⁊ ſic ſil̓r concordāt docto. ꝙ tenet̉ neceſſario reſtituē ei a qͦ habuit. immo dicit Bal­dus in rubrica. C. de condi. ob tur. cām. ꝙ tenent̉ furti tales. ⁊ etiā ludētes ſcienter cum illis qui nō pn̄t alienare. ar. l. ſeruus cuiuſdā. ff. de condi. inde biti. nec facit ſuum qd̓ lucrat̉. l. falſus. C. de furtis. Aut non interuenit aliqua fraus. ⁊ ille qui ꝑdidit potuit alienare. ⁊ in hoc eſt diuerſitas inter docto. Nam cōis opi. ẜm Aſten̄. eſt ꝙ teneat̉ dare pau­ꝑibꝰ. ⁊ hͦ ſequunt̉ cōiter canoniſte in. c. clerici offi­cia. de vi. ⁊ ho. cle. Alij diſtinguunt de ſubditis im peratori. vel nō. Sed tu breuiter dic ꝙ licꝫ opinio p̄dicta ſit multum rōnabilis. vtpote. que retrahit hoīes ab hmōi ludis. tn̄ nullo. iure ꝓbat̉ ꝙ neceſ ſario ſit faciēda. ſicut nec alia turpit̉ acqͥſita. Nec ob. ꝙ ep̄s auxilio p̄ſidis pōt talia lucra ſi nō repe­tunt̉ ab his qui amiſerunt exigere ⁊ pauperibꝰ di­ſtribuere. vt dicit tex. in. d. aut̓. alearum vſus. ⁊ ſic