Maleficium¶ Brum liceat maledicere creature irratōnaliꝰ℟. ẜm Alex. vbi sͣ. ꝙ maledicere creature irrationali ẜm ſe conſiderate eſt ocioſuꝫ ⁊ vanū et ꝑ ꝯn̄sillicitum. Maledicere aūt eis ꝓut ordināt̉ ad hominē. ſic eſt idem peccatū ac ſi fieret homini. ⁊ itamortale. ſicut dictum eſt. ⁊ de talibꝰ intelligit̉ illud.maledici regnū dei non poſſidebūt. xxiiij. q. iij.§.illicita. ⁊ de pena maledicentium deū vel ſanctos.ndes. Plaſphemia.Aleficium dicit aliqn̄ ſortilecū de incantatio: vt ei qͥ nec mirum. ⁊ de hoc. jͣ. ſortilegium. ⁊ quō pōtdeſtrui. vide. jͣ. Suꝑſtitio.§. xiij. Aliqn̄ dr̄ qd̓cunqꝫ crimen vt furtum. rapinam ⁊ hmōi. vt inſti. deobliga. que ex deli. na. Eſt etiam quaſi maleficiumnocumentū qd̓ ſit ꝓximo p̄ter ꝓpoſitum. vt inſti.de oblig. q̄ ex quaſi delic. na. ꝑ totū.Alicia dicit tripliciter. Primo ꝓhabitu vicioſo ex quo ꝓcedit ꝙ bomoeſt valde inclinatus ⁊ ꝓmptus ad agēdum opera illiꝰ vicij habituati. ⁊ ſic eſt peccare exmalicia.i. ex electione mali ꝓpter illā inclinationeꝫhabitus vicioſi. ſed nō eſt peccatum in ſpiritūſanctum. Secundo dicit̉ malicia cōtemptus. ⁊ abhominatio rerum ſpiritualium ꝓcedens aliqn̄ ex inordinata triſticia mentis ⁊ iſto modo eſt filia accidie. Tercio malicia dicit̉ peccatū in ſpirirumſanctum. de qͦ dic vt. jͣ. Peccatum.§. iij. Et iſtis duobus modis ſemper eſt peccatum mortale maliciaex qua in contemptū bona ſpūalia vel diuina habent̉. ſi eſt in deliberatiōe voluntatis ẜm.s. Tho.ſcd̓a ſcd̓e. q. xxxv.Andatum dicit̉ qn̄ quis ad ſatiſfactionem ſue volūtatis imponit aliquid alicui nulla data pecunia. ſeu qͦcunqꝫ alio. interueniāt quecunqꝫ verba. ita tn̄ ꝙſint que mandant̉ ad vtilitatem ſeu ſatiſfactioneꝫmandantis. Si v̓o ſunt ad vtilitatē illius cui conmittit̉. ſic dicet̉ ꝑſuaſio. ⁊ ꝑſuaſor non mandator.vt nota. Barto. in. l. non ſolum.§. ſi mandato. ff.de iniur. Si autem data pecunia ſi eſt circa delictūſic dicit̉ mādatum accipiēs aſiſſinus. de quo in. c.ꝑ humani. de homici. lib̓. vj. ⁊ dicta. l. non ſoluꝫ.Ubi vero non eſt circa delictum mādatarius dicitur locator. ⁊ mandans cōductor. nec eſt mādatum ꝓprie.¶ Utrum mandās delictum includat̉ ſub diſpoſitione iuris vl̓ ſtatuti punientis eum qui fecerittale delictum? ℟. Panor. in. c. mulieres. de ſen. ex.ſic diſtinguit aut verba ſcripta ſunt in rem. puta.dicit ius ſiue ſtatutuꝫ pro homicidio imponaturtalis pena. ⁊ ſic includitur ex propria ſignificatiōeverborum. quia de homicidio quod mandauit tenetur. l. hec verba. ff. de adulte. et. l. aut qͥ aliter.§.hec verba. ff. quod vi aut claꝫ. ⁊ vtrobiqꝫ ꝑ Barto. ⁊ per Cy. in. l. non ideo minus. C. de accuſati.Aut verba ſunt ſcripta in ꝑſonaꝫ. vt quia dicit̉. ſiquis commiſerit homicidiū puniatur tali pena.⁊ ſic ſi committit per inſtrumentum quod neceſſario operatur neceſſitate facti ſicut mittens ſagittam ⁊ huiuſmodi. vel operat̉ per inſtrumentumneceſſitate iuris. ſicut quando procuratori vl̓ ſubdito aliquid mandat̉ licituꝫ. ſic includit̉ mandāsquia ipſe vere facit quoniam actus attribuit̉ principio. facit. l. item mella.§. j. ff. ad. l. aqui. ⁊ ꝓ hoctex. in. l. ſi pater. in. fi. ff. de manu. vin. ⁊. l. iij.§. ſi ꝓcurator. ff. ꝙ quiſqꝫ iur. ⁊ ideo ſtatutū puniens ꝓponentem exceptionem contra inſtrumentū. madans procuratori proponere tenetur pena ſtatutiSi v̓o inſtrumentum per quod explicat̉ operat̉voluntate propria nō neceſſitate facti vel iuris. vtputa quia mandauit delictum conmitti. mandatarius nō tenetur obedire. tunc in diſpoſitione iuris cōmunis mandator comp̄henditur. non ex ꝓpria ſignificatione. ſed interpretatōne iuris. quodvult parum intereſſe vel ꝑ ſe vel per alium facerevt dicit tex. in. l. j.§. deieciſſe. ff. de vi ⁊ vi arma. ſꝫnon habebit locum in ſtatuto in quo fictio nō habet locuꝫ. l. iij.§. hec verba. ff. de neg. geſt. Et hoctene. licet Bald. in. d. l. non ideo minus. aliter diſtinxerit. Diſtinguo tamen ẜm Bald. in. l. om̄espopuli. ff. de iuſticia ⁊ iure. ſic ꝙ aut ſtatutū indulget. ⁊ ſic comprehenditur. quia ceſſat odium. ⁊ fauor eſt ampliādus. regula odia. libro. vj. Aut punit ⁊ tunc. aut de pena regulari que non multū exorbitat a iure cōmunis diſpoſitione. ⁊ ſic īcludit̉.quia tunc ſtatutum debet interpretari ẜm ius cōmune. vt in. c. cum dilectus. et de cōſuetudine. nota Inno. in. c. cauſam que. de reſcript. et Barto.in dicta.l. omnes populi. quam quideꝫ penā iuscommune vult vt cōprehendatur. vt ſupra dictūeſt. Aut punit pena irregulari. et que exorbitat acommuni. iure. Et ſic nō includitur. ſed habebitlocum in caſu ſuo. ⁊ hoc ſenſerūt doctores antiquiin ſimili in. l. quicunqꝫ. C. d̓ ſeruis fugi. in illa queſtione nunquid maſculinum concipiat femininūquod in odio regulari comprehenditur. ſꝫ in irregulari non. Nec obſtat p̄dictis. cap̄. mulieres. deſenten. excōm. in verbo vere quod videtur innuere ꝙ non interpretatiue. quia illud verum eſt ẜmBarto. in. l. ſed ſi vnius. ff. d̓ iniur. in peccato. ſednon in pena ⁊ quod non vere comprehendat. facit. c. vt fame. de ſenten. excōm. vbi tex. inquit facere videantur. Ergo interpretatiue ad idem. de de.pu. in duel. c. ij. Ubi pugil vere homicida dicitur.⁊ mandans non licet teneat̉ de homicidio. Itemquia textus ponit vt diuerſa facere et mandare. l.diſtinctione. ſi quis viduam. ⁊ de homicid̓. c. ſicutdignuꝫ. Ergo in penis irregularibus a iure communi per ſtatuta nō habebit locum. vbi fictio nōhabet locum. vt dixi. Idem dic ꝙ quo ad effectꝰnaturales qui ex ipſo facto proueniunt vel requiruntur nunqͣ ſunt paria facere per ſe vel per aliū.facit quod no. Bart. in. d.§. deieciſſe. vbi vult ꝙnon eſt idem adulteriū facere per alium. ſicut ꝑ ſeſed quo ad effectus ciuiles qui conſiſtunt in reprimendis iniurijs. ſic tene qd̓ sͣ dixi. Et ſic intellige.Elinita go in c. ſciant cunc de ceci vira in ea allegata.