quia tamen locoꝝ et ꝑſo­narum ſingulariū ꝯſuetu­dines ſtatuta ſint fc̄i in facto ꝯſiſtant pt̄ ꝓba biliter ignorare ip̄is duꝫ tn̄ ſunt rōnabilia ꝯſtōeꝫ a ſe nouiter editā expreſ ſe caueatur in ip̄ano ītel­ibi de hoc. dic p̄dicta iura non eſſe ꝯtraria. illa em̄ de re­ſcriptis datis ꝯtra legē loquuntur. que valent niſi in ip̄is fiat mentio de lege. et maxīe ibi cadit error facti. vt in. c. nōnulli. de ſcd̓a lege loquit̉. que primā tollit directe ꝯtrariā. lꝫ de illa faciat mentōeꝫ. et potuit . qꝛ maturius et deliberatiꝰ ſit legis ꝓmulgatō ꝙͣ re­ſcripti conceſſio. Ad hoc. s. in ꝓhemio huiꝰ libri ad finē In reſcripto etiā di cimꝰ ſi conſtaret de certa ſcientia pͥn cipis valeret reſcpͥ­tum contra ius elici­tum vt in contrarijs notatur. ſꝫ pͥma fa­cie p̄ſumitur īpo­tunitatem obtentuꝫ vnd̓ expectari ſolet ſcd̓a iuſſio. in aut̓. v. nulli iudic.§. vere iubemus. et in aut̓. de iudicibus.§. oēs aūt. Et ſi reſcriptu­concedit aliquid tra ius. iam in eo mutat nomen reſcripti. et dicendū eſt pͥ­uilegium. iij. di. priuilegia. de. ſig. abbate. Item ꝯtra quia antiquiori iuri ſtandum eſt. xxxiij. q. ij. hoc ip̄m. et .l. di. dn̄o ſancto. in fi. dic vt ibi in glo. penul. a Quia. diuerſitatis ratio. qꝛ hoc patꝫ gn̓alem q Singulariū. no. ꝯſuetudinem bene tollit noua ſtitutio pͥncipis merito. qꝛ illius legis ꝓmulgatō alia. ſuꝑflua et īutilis eēt. ſꝫ in ſingularibus ſecus qꝛ lꝫ lex hēat locū bon̄. hēbit locū mutine. padue. et locis alijs. c Cum ſint rationis. d Facti. em̄ reuocat qꝛ ignorat. ignorat aūt qꝛ ſunt facti et puto hāc lr̄am terminatā q̄onem illā q̄rit̉ an noua ꝯſtō reuocet ſtatutū ep̄i ꝯtrariū. quo ſolū cauebat̉ ius ꝯūe. pone in termīs decretalis. de eta. et qͣli. p̄terea. que ꝙͣtum ad pn̄tatōnes pr̄onoruꝫ eſt hodie reuocata dec̓.. de inſti. c. ij. nunquid et ſublatum erat ſtatutū ep̄i quo illud ſimpliciter cauebatur qd̓ dicit dec̓.. Eodē poteſt poni exemplū. de dec̓. s. de ꝯceſ. p̄ben. accedēs ad dec̓. e. ti. c. ij. et de dec̓. de cenſi. romana. et. c. exigit. ad de cre. e. ti. felicis. Dico aūt ſicut ſublatū eſt ius ꝯūe. ita et ſtatutū ſimplicit̓ ꝯtinebat ius ꝯūe illud ſit fa­cti nec ꝯſiſtat in facto. imo ſit iuris et ꝯſiſtat in iure et fa cit qd̓ no. jnno. et hoſt. et moderni. s. de& p. c. i. vbi no de ℟pto vel pͥuilegio qd̓ ſimplicit̓ ꝯtinet ius ꝯūe. in ſcd̓o pͥuilegio vel reſcpͥto. non eſt neceſſe fieri mentōeꝫ et ſi ꝯtrariū diceremus. iam ep̄i poſſent tollere ptātem ſū­mo pontifici tollendi iura in dyoc̄. ſuis ſtatuēdo ſimplici ter que iure cauent̉. Item ꝓbo id euidētiſſima rōne. Iſta dec̓. equipat iſta duo. conſuetudines et ſtatuta ſingula­ria. ſꝫ iam ſequeret̉ oīm iuriū correctio vel mutatō eēt inutilis. dicam enim licet reuocatum ſit ius ꝯūe tamen conſuetudo preſcripta qua ſeruatū fuit ius commune re­uocata non ſit. eadem rōne qua id dicimus de ſtatuto ad id eſſet abſurdum. Itē poſſumus dicere ſtatuta tinentia ius ꝯūe ſint ſingulariū ꝑſonaꝝ. qd̓ requirit hec dec̓. Itē ſi papa tollit ſuā ꝯſtōneꝫ qd̓ eſt plus. multo for cius ꝯſtōnem inferioris idē dicentē qd̓ ē minus. adtime facit de fi. inſtru. paſtoralis. vbi d̓r dec̓. extraua gans ꝯſonat iuri ꝯmuni iudicari dꝫ ẜm ip̄am. qꝛ ius eſt. Idē dicā in locali ſtatuto ſi ꝯtinet ius ꝯūe. ſublato iure tollitur ſtatutū qd̓ ius ꝯūe eſt. Si igit̉ ꝯſuetudo et ſtatutum ſingularia ſint et ꝯſiſtant in facto. et ſint rōna­bilia nec expreſſe reuocent̉ eis non derogatur ꝯſtōnem ligitur ī aliquo derogare T aīaꝝ pe. Dem riculis obuietur ſen tencijs per ſtatuta qͦrum­cunqꝫ ordinarioꝝ ꝓlatis ligari nolumus ignoran­tes. tn̄ eoꝝ ignorantia craſſa non fuerit ſupina nouiter editam. alias ſecus. hec dicit decretalis. jo. an. e Ignorare. s. vt ec. bene. vt noſtrum. f Ipſis. ſcꝫ conſuetudinibus et ſtatutis. g Ronabilia. vtꝝ ꝯſuetudo rōnabilis ſit. nec ne. relin­quendū eſt iudici. cum nec certa regula tradi poſſet ẜm hoſt. no. in ſūma de ꝯſue.§. quid ſit ꝯſuetudo.. con ſuetudo eſt vſus. et bn̄ dicit rōnabilia. quia hoc ſoluꝫ qd̓ rōnabile eſt defen­dit ecc̄ia. xxiiij. di. c. vl. et. lxxxj. di. ſi f ne. de rōnabili autē ꝯſuetudine pone ex empla.. de cōſuetu . c. iij. et. iiij. s. de ꝯſue. cum dilectus et facit qd̓ dicam.. de electi. ex eo in fine i Expreſſe.. ſue. c. i. et. ij. elec quia ſepe. et. c. cum deceat. in quibꝰ reuocant̉ etiā priui legia et ſtatuta. cleri. reſi. c. vno.. de cēſi. ꝙͣꝙͣ. de pe. et re. c. ij. biga. c. vno. capel. mo. c. vno. ſi. oīa vidēt̉ ꝯpetētia exēpla. illa eſſent ratōnabilia qd̓ ve rum poteſt dici hodie quia ius reſiſtit. habes exempla de i Derrogare. ꝯtra. ff. eta. et qͣli. vt hij. qui. in cle. de ſepul. viola. l. iij.§. diuus. So. illa lex multis modis in telligit̉. vt ibi no. et. ff. de legi. l. de quibus. Sed inquā tum dicere videt̉ ꝯſuetudo vel ſtatutū p̄cedens legeꝫ tollat̉ legē. dici poteſt hoc veꝝ cum pͥnceps hoc inten­dit. vt no.. ſe intelligere illā legē. s. fi. inſtru. paſto ralis. in glo. i. in fi. que ſolutio approbat̉ hāc dec̓. re­probat̉. aūt opinio hoſt. qui ꝯtra hūc textū notauerat in ſūma de ꝯſue. 5. et de virtute.. ſꝫ. ſpeciale eſt. T. hec dec̓. edita fuit ad declaratōnem dec̄. de ſen. ex. a nobis. j. et eius ibi no. Et eius ſunt duo dicta pͥmū ſtatuta ordinarioꝝ ligant ꝓbabiliter ignorā tes. ẜm ſtatutū ep̄i extra dyoc̓. ſubditum ligat. m Animaꝝ. ad idem de iuriur. c. i. et de ſepul. c. i. n Sententijs ligant aīam vt locū habeat ꝓxima ratō ſꝫ idē in alijs ſentētijs penas tꝑales inferunt. l. ff. de dec. ab or. fa. l. vl. vbi habes municipali ſtatuto li­gat̉ ignorās ſꝫ ſciens tm̄. ad. C. de teſta. iubemꝰ. in fi. et pt̄ dici in ꝓuidet̉ aīabus. ſaltē ꝓpter pctm̄ inobe dientie qd̓ eſt maximū. viij. q. i. ſciendū. vel de hijs dixit qꝛ de alijs non erat dubium per dictam legem o Statuta. de gn̓ibꝫ ſtatutis canonū vel legū loq̄­tur que ab oībus ſciri et cuſtodiri debēt. s. de. ꝯſti. c. i. p Ordinariorum. qui dicantur ordinarij no. go. et. .s. de of. or. cum eccleſiarum q Ignorantes. ꝯtra no.. in p̄dicta dec̓. a nob̓. et mo­uebat ex eo. qꝛ īcidebat in factū damnatū. et qꝛ in cul pa fuit re ꝓhibitā faciendo. et q̄rere debuerat ſic̄ ec̄ vbi culpa p̄cedit excuſat metus. ff. qd̓ me.. ſi mulier. r Supina. ē ignorae̓ qd̓ oēs ſciūt. poſtul̓. c. i. cle. ex. ii. apl̓ice. Ignorātia ergo alia facti. alia iuris. ſi iuris aut ꝯmunis aūt ſingularis. Statutū em̄ ep̄i ius facit īter ſubditos qd̓ tn̄ ligat ꝓbabilit̓ ignorantes. vt. 3 Satuto. no. ep̄m facere poſſe ſtatuta. ad ideꝫ. s. ꝓxi. . s. de ma. et obe. ſi quis venerit. et legatus in ꝓuin cia ſua. s. de of. leg̓. et ſunt talia ſtatuta perpetua etiam poſt obitum vel receſſum. vt ibi. t Cōmiſerint. ꝯtra.. de ſen. ex. romana.§. caueant vb dicitur pro futuris delictis excōicatio fieri debet. So.