gracioſe ꝯceſſimꝰ ut bn̄ficia clericoꝝ tuoꝝ cedentiū vel decedentiū poſſisꝯferre qd̓qꝫ idē clerici p̄bēdaꝝ ſuaꝝ frc̄us ꝑcipiant ac ſi ī ſuis ecc̄is ꝑſonalit̓ reſideret ꝟi qꝛ dubitas qͥ cl̓icoꝝ tuoꝝ appellatione debeāt ꝯtineri breui rn̄demꝰ oraculo ꝙ illosī his et ſil̓ibꝰ caſibꝰ tuosproferūt̉ vl̓r vel ſaltē indiffinite affirmādo uel negādoꝯp̄hēdit exceptōes. alias n̄ diceret̉ exceptio. ſic̄ ſi dicerēoīs hō currit excepto eqͦ ticij. hͨ eī n̄ eſt exceptio qꝛ equꝰnō ꝯp̄hendebat̉ ſub illa ꝓpōne oīs hō. ſꝫ ſi dicere oīs hōcurrit excepto ticio tūc ꝓpͥa eſt exceptio qꝛ ꝓpoſitio oīshomo bn̄ ꝯp̄hendebat ticiū tollit̉ ergo ticius virtute exceptōis quo ad materiaꝫ de qua fit ſermo. vt ſcilicet dicatur non currere. ſicquo ad iuris determinatōneꝫ exceptionon comprehendit̉ſub regula quia contraria ratio. et pluseſt in exceptione ꝙͣregula hͦ ergo operatur exceptio vt illud quod alias ſubverbis regule comprehendebatur addeterminationē regule exceptōis virtute tollatur. Conſtituitur aūt regulavt. s. dixi. per verba que d̓ ſui naturaoīa ꝯp̄hendāt.i. ꝑ ſigna vniuerſalia affirmatīa q̄ oīa cōp̄hendūt. s. e. t. oīs res. ⁊. c. defleat. ff. e. l. oīs diffinitioet. l. oēs actōes. ⁊. l. oīa fere. et. l. oīa q̄cunqꝫ Itē ꝑ ꝟbanegatiua que vniuerſalit̓ negādo excludūt oīa. ut. jͣ. e. nemo pt̄. i. et. ij. ⁊. jͣ. e. nullus. i. ⁊. ij. ⁊. ff. e. l. nemo. ⁊. l. nullus. Itē ꝑ ꝟba indefinita q̄ ſimpliciter ꝓlata eqͥpollentvniuerſalibꝰ. xix. di. c. i. s. d̓ pͥuil̓. qꝛ c̓ca. C. de here. vē..l. vl. et ideo oēs regule paucis exceptis tradūt̉ ꝑ ſignaīdefinita affirmatiua vel negatiua ut. s. e. ⁊ qͣ. e. et. ff. e.ti. ſatis apparet. Officiū at̄ regule eſt plures ſimiles caſus ſimul iungere clauo rōnis ut. ff. e. t. l. i. Que ſit pt̄asregule an ſcꝫ ꝯſtituat ius de nouo an antiquū recitet dubitat̉ Et videtur ꝙ ius de nouo nūꝙͣ ꝯſtituat. quod iureet ip̄o facto ꝓbat̉. Iure. ff. e. l. i. facto. qꝛ in. lxxxviij. regulis. jͣ. poſitis nō ē vnā etiā ſolā inuenire que ius de nouo ꝯſtituat vt in ꝓſecutōne patebit. Econtra videt̉ qꝛregula cathomana d̓ nouo ſtatuit ꝙ legata q̄ ſunt inutilia ratione legantis tantum. vel ratione legantis ⁊ legatarij. vel legatarij et eius a quo legatum eſt p̄ſtandū velratione rei tm̄. uel mixta ratione rei legate et perſone legatarij tractu tꝑis non ꝯſtituantur etiam ſi cauſa impedimenti remoueatur. ff. de reg̓. catho. l. i. in prin. ⁊. ff.dele. i. l. cetera.§. i. ergo ip̄a regula ꝯſtituit ius de nouoad hͦ faciūt infinita iura ī quibꝰ papa iudicat ex regulisut. s. de ꝯſti. c. ij. de ℟p. c. i. et. c. paſtoralis. de iudi. nouit. s. de fo. ꝯpe. ſi diligenti. de fide inſtru. īter dilectosad fi. et de p̄ſump. dudū. de excep. cū venerabilis. de regula. ad apl̓icam. de ꝯſan. et aff. c. vl. cū mille ſimilibusex qͥbꝰ videt̉ ꝙ ius ſumat̉ ex regl̓a. Subtilit̓ dixerūt doctores ꝙ tres ſpēs caſuū eſt ꝯſiderare. Quidā ſunt iā determinati et in illis regula non ꝯſtituit ius qꝛ inuenit iāꝯſtitutū Itē ſūt qͥdaꝫ excepti a legis determinatōe. ⁊ inillis ſimilit̓ regula nō ꝯſtituit ius qꝛ nō claudunt̉ ſub regule determinatōe Quidā ſunt ī qͥbus eſt eadeꝫ eqͥtas ēeſt in caſibꝰ a iure det̓minatis nec tn̄ reꝑiunt̉ in iure poſiti. ⁊ ī illis regula facit ius ꝓpter idemtitatē rōnis nonpaciētis ius ſimiliū caſuū eſſe diuerſum Aptius dici poſſꝫꝙ aūt ꝯſtitutio iuris ꝓcedit traditōe regl̓e et regula d̓iure iā ꝯſtituto quaſi materiatū d̓ materia producitur etvolumus ītelligi cl̓icos qͥꝑte non ſunt que ſiti ꝓpterea vel recepti ſine fraudeet fictōe qualibet veri tuiclerici familiares exiſtūt⁊ in tuis expēſis continuedomeſtici ꝯmēſales etiaꝫſi qͦs ex illis aliquādo protuis gerēdis negocijs abeſſe ꝯtingat. ¶ Vnifa. viijDe regulis iuris.tūc ꝓpͥe hꝫ locū diſtinctio p̄dictoꝝ caſuū ut viꝫ in iā determinatis ⁊ exceptis nō faciat ius. ī nō determinatis inquibꝰ eſt eadē rō ius ꝯſtituat. ſꝫ vbi nō ē ius ꝯſtitutū an̄regule diſpoſitōnem ſed inuenitur ſola ſimplex traditioregule tunc ip̄a regula eſt ius uel iuris conſtitutio ⁊ nōab alio ſꝫ a ꝯſtituente ꝓcedit. et ita poteſt intelligi predicta lex. jͣ. d̓ reg̓. catho. ꝓbat̉ hͦ ſatis ꝑantiquas regulas sͣe. ti. quas veritatēinſpecta eſt inuenire p̄ceſſiſſe iuris traditōem vides em̄ ꝓmaiori parte ꝙ vbiſunt decre. alex. iij.ſunt prime in titulismaxime poſt concilia antiqua vt d̓ p.de renun. cuꝫ duabꝰRicis ſe. d̓ of. vica.cum duabus ℟icisſe. de his que vi metuſue cauſa fi. cumduabus ſe. d̓ dolo ⁊ꝯtu. cuꝫ duabus ſe.et multis alijs. et tn̄om̄es regule. s. e. t.preceſſerūt alex. iij. excepta vl. q̄ fuit lucij. iij. qui ip̄m ſecutus ē ut ex cronica et decretaliū ordinatōe ſatis apparet Si igit̉ pͥma regula. s. e. t. exemplificet̉ ꝑ decre. s. d̓ſpō. p̄terea. j. ij. ꝑ dec̓. et ſi qōnes de ſimo. tercia ꝑ dec̓.de voto. magne. et ſic de ſingulis. dico ꝙ regule ille dc̄aiura p̄ceſſerant. vn̄ regulaꝝ diſpoſitio nō potuit ex ip̄isiuribꝰ ſumi q̄ nōdum erāt. imo potiꝰ videt̉ determinatioip̄oꝝ iuriū facta ꝑ regulas ad hͦ faciunt oēs ille dec̓. ſuperiꝰ allegate in qͥbꝰ papa ꝓnūciat ꝑ regulas. ego tn̄nō recedo a ꝟbis legis. ⁊ dico ꝙ ꝑ regulā n̄ ſtatuit̉ iusſꝫ ex iure ſumit̉ regl̓a alias nō video quo poſſꝫ dici regl̓aiuris. ſic̄ em̄ ī regula ligni. uel ferri neceſſe ē illas materias p̄uenire lignū.ſ. vel ferrū ad hͦ ut ex eis diſponat̉ regula ſic ī regula iuris neceſſe ē ius qd̓ eſt ibi materia pͥueniſſe ad hͦ ut regula poſſit inde diſponi et tūc ꝓpe loqͥtur dicendo de regulis iuris. alias dice̓ debuiſſꝫ de iureregulaꝝ. et ſi dicat̉ ꝙ in caſibꝰ nō expēſſis a iure ubi eſtrō ſimilis regula facit ius hͦ eſt ſine regula aliqͣ ꝑ iura q̄hͦ volūt. de& p. īterceteras. de trāſſa. inter corporaliaff. de legi. nō pn̄t cū ſi. Et ſi obiciat̉ de regula cath̓. dico ꝙ nō ꝓpͥe d̓r regula nec īter regulas ponitur. ff. e. t.Et ſi dicat ꝙ alique regule p̄ceſſiſſe videāt̉ iuris exp̄ſſaꝫtraditionē. Dico ꝙ ius quod eſt idem ꝙ rō ut. i. di. ꝯſuetudo. ix. di. ſana qͥppe. ab exordio rōnabilis creature preceſſerat. v. di. in pnͥ. vel ſaltē diſpoſitōe ꝯdentis regulāius p̄ceſſit. videns em̄ formator regule ſic eſſe debere d̓iure quod in eius ſaltem mēte ſedebat formauit regulaꝫAllegat̉ tamē regula ꝓ iure nō tn̄ ex origīe ꝙͣ ex formaet potior ē eiꝰ cā ꝓ qͦ facit regula. hꝫ em̄ aduerſariꝰ neceſſe oſtēdere rōeꝫ qͣre ī illo caſu regula nō loquat̉ ⁊ facit quod dicā. qͣ. e. t. vtile. ¶ Ad ſecunduꝫ quo querit̉ qͥdſit ius. ⁊ vnde dicat̉. ⁊ qūo h̓ ſumat̉. dicendū ē breuiterꝙ ius eſt ars boni et equi ⁊cͣ. ff. de iuſti. et iure. ī pͥn. Etd̓r a iuſticia ut ibi. ⁊. s. de ꝟ. ſig. ius at̄ ꝙͣ ſummū in rebꝫbonū eſt colere. xij. q. ij. cū deuotiſſimam. Ius autem eſtgn̓ale nomē hn̄s multas ſpēs. i. di. ius gn̓ale. cuiꝰ ſpēsdiuidas et ſubdiuidas vt ibi per totū. et. ff. et inſtitu. deiuſti. et iure. per totum. Sumitur autē h̓ ꝓ noſtro iurecanonico nō at̄ pro ciuili ut ꝓbat̉. jͣ. e. in ſecūda regl̓a q̄