gracioſe ꝯceſſimꝰ ut bn̄fi cia clericoꝝ tuoꝝ ceden tiū vel decedentiū poſſis ꝯferre qd̓qꝫ idē clerici p̄­bēdaꝝ ſuaꝝ frc̄us ꝑcipi­ant ac ſi ī ſuis ecc̄is ꝑſona lit̓ reſideret ꝟi qꝛ dubi tas cl̓icoꝝ tuoꝝ appel­latione debeāt ꝯtineri bre ui rn̄demꝰ oraculo illos ī his et ſil̓ibꝰ caſibꝰ tuos proferūt̉ vl̓r vel ſaltē indiffinite affirmādo uel negādo ꝯp̄hēdit exceptōes. alias diceret̉ exceptio. ſic̄ ſi dicerē oīs currit excepto eqͦ ticij. eſt exceptio qꝛ equꝰ ꝯp̄hendebat̉ ſub illa ꝓpōne oīs. ſꝫ ſi dicere oīs currit excepto ticio tūc ꝓpͥa eſt exceptio qꝛ ꝓpoſitio oīs homo bn̄ ꝯp̄hendebat ticiū tollit̉ ergo ticius virtute ex ceptōis quo ad ma teriaꝫ de qua fit ſer mo. vt ſcilicet dica­tur non currere. ſic quo ad iuris deter­minatōneꝫ exceptio non comprehendit̉ ſub regula quia con traria ratio. et plus eſt in exceptione ꝙͣ regula ergo ope ratur exceptio vt il lud quod alias ſub verbis regule com prehendebatur ad determinationē re­gule exceptōis vir­tute tollatur. Con­ſtituitur aūt regula vt. s. dixi. per ver­ba que ſui natura oīa ꝯp̄hendāt.i. ſigna vniuerſalia affirmatīa oīa cō­p̄hendūt. s. e. t. oīs res.. c. defleat. ff. e. l. oīs diffinitio et. l. oēs actōes.. l. oīa fere. et. l. oīa q̄cunqꝫ Itē ꝟba negatiua que vniuerſalit̓ negādo excludūt oīa. ut.. e. ne mo pt̄. i. et. ij... e. nullus. i.. ij.. ff. e. l. nemo.. l. nul lus. Itē ꝟba indefinita ſimpliciter ꝓlata eqͥpollent vniuerſalibꝰ. xix. di. c. i. s. pͥuil̓. qꝛ c̓ca. C. de here.. .l. vl. et ideo oēs regule paucis exceptis tradūt̉ ſigna īdefinita affirmatiua vel negatiua ut. s. e.. e. et. ff. e. ti. ſatis apparet. Officiū at̄ regule eſt plures ſimiles ca­ſus ſimul iungere clauo rōnis ut. ff. e. t. l. i. Que ſit pt̄as regule an ſcꝫ ꝯſtituat ius de nouo an antiquū recitet du­bitat̉ Et videtur ius de nouo nūꝙͣ ꝯſtituat. quod iure et ip̄o facto ꝓbat̉. Iure. ff. e. l. i. facto. qꝛ in. lxxxviij. re gulis.. poſitis ē vnā etiā ſolā inuenire que ius de no uo ꝯſtituat vt in ꝓſecutōne patebit. Econtra videt̉ qꝛ regula cathomana nouo ſtatuit legata ſunt inuti lia ratione legantis tantum. vel ratione legantis lega tarij. vel legatarij et eius a quo legatum eſt p̄ſtandū vel ratione rei tm̄. uel mixta ratione rei legate et perſone le­gatarij tractu tꝑis non ꝯſtituantur etiam ſi cauſa impe­dimenti remoueatur. ff. de reg̓. catho. l. i. in prin.. ff. dele. i. l. cetera.§. i. ergo ip̄a regula ꝯſtituit ius de nouo ad faciūt infinita iura ī quibꝰ papa iudicat ex regulis ut. s. de ꝯſti. c. ij. de ℟p. c. i. et. c. paſtoralis. de iudi. no uit. s. de fo. ꝯpe. ſi diligenti. de fide inſtru. īter dilectos ad fi. et de p̄ſump. dudū. de excep. venerabilis. de re­gula. ad apl̓icam. de ꝯſan. et aff. c. vl. mille ſimilibus ex qͥbꝰ videt̉ ius ſumat̉ ex regl̓a. Subtilit̓ dixerūt do ctores tres ſpēs caſuū eſt ꝯſiderare. Quidā ſunt de terminati et in illis regula non ꝯſtituit ius qꝛ inuenit ꝯſtitutū Itē ſūt qͥdaꝫ excepti a legis determinatōe. in illis ſimilit̓ regula ꝯſtituit ius qꝛ claudunt̉ ſub re gule determinatōe Quidā ſunt ī qͥbus eſt eadeꝫ eqͥtas ē eſt in caſibꝰ a iure det̓minatis nec tn̄ reꝑiunt̉ in iure po­ſiti. ī illis regula facit ius ꝓpter idemtitatē rōnis non paciētis ius ſimiliū caſuū eſſe diuerſum Aptius dici poſſꝫ aūt ꝯſtitutio iuris ꝓcedit traditōe regl̓e et regula iure ꝯſtituto quaſi materiatū materia producitur et volumus ītelligi cl̓icos ꝑte non ſunt que ſiti ꝓpte rea vel recepti ſine fraude et fictōe qualibet veri tui clerici familiares exiſtūt in tuis expēſis continue domeſtici ꝯmēſales etiaꝫ ſi qͦs ex illis aliquādo pro tuis gerēdis negocijs ab eſſe ꝯtingat. Vnifa. viij De regulis iuris. tūc ꝓpͥe hꝫ locū diſtinctio p̄dictoꝝ caſuū ut viꝫ in de terminatis exceptis faciat ius. ī determinatis in quibꝰ eſt eadē ius ꝯſtituat. ſꝫ vbi ē ius ꝯſtitutū an̄ regule diſpoſitōnem ſed inuenitur ſola ſimplex traditio regule tunc ip̄a regula eſt ius uel iuris conſtitutio ab alio ſꝫ a ꝯſtituente ꝓcedit. et ita poteſt intelligi pre dicta lex.. reg̓. ca tho. ꝓbat̉ ſatis antiquas regulas e. ti. quas veritatē inſpecta eſt inueni­re p̄ceſſiſſe iuris tra ditōem vides em̄ ꝓ­maiori parte vbi ſunt decre. alex. iij. ſunt prime in titulis maxime poſt conci­lia antiqua vt p. de renun. cuꝫ duabꝰ Ricis ſe. of. vica. cum duabus ℟icis ſe. de his que vi me tuſue cauſa fi. cum duabus ſe. dolo ꝯtu. cuꝫ duabus ſe. et multis alijs. et tn̄ om̄es regule. s. e. t. preceſſerūt alex. iij. excepta vl. fuit lucij. iij. qui ip̄m ſe cutus ē ut ex cronica et decretaliū ordinatōe ſatis appa­ret Si igit̉ pͥma regula. s. e. t. exemplificet̉ decre. s. ſpō. p̄terea. j. ij. dec̓. et ſi qōnes de ſimo. tercia dec̓. de voto. magne. et ſic de ſingulis. dico regule ille dc̄a iura p̄ceſſerant. vn̄ regulaꝝ diſpoſitio potuit ex ip̄is iuribꝰ ſumi nōdum erāt. imo potiꝰ videt̉ determinatio ip̄oꝝ iuriū facta regulas ad faciunt oēs ille dec̓. ſu­periꝰ allegate in qͥbꝰ papa ꝓnūciat regulas. ego tn̄ recedo a ꝟbis legis. dico regulā ſtatuit̉ ius ſꝫ ex iure ſumit̉ regl̓a alias video quo poſſꝫ dici regl̓a iuris. ſic̄ em̄ ī regula ligni. uel ferri neceſſe ē illas materi as p̄uenire lignū.ſ. vel ferrū ad ut ex eis diſponat̉ re gula ſic ī regula iuris neceſſe ē ius qd̓ eſt ibi materia pͥ­ueniſſe ad ut regula poſſit inde diſponi et tūc ꝓpe loqͥ tur dicendo de regulis iuris. alias dice̓ debuiſſꝫ de iure regulaꝝ. et ſi dicat̉ in caſibꝰ expēſſis a iure ubi eſt ſimilis regula facit ius eſt ſine regula aliqͣ iura volūt. de& p. īterceteras. de trāſſa. inter corporalia ff. de legi. pn̄t ſi. Et ſi obiciat̉ de regula cath̓. di­co ꝓpͥe d̓r regula nec īter regulas ponitur. ff. e. t. Et ſi dicat alique regule p̄ceſſiſſe videāt̉ iuris exp̄ſſaꝫ traditionē. Dico ius quod eſt idem ut. i. di. ꝯſue tudo. ix. di. ſana qͥppe. ab exordio rōnabilis creature pre ceſſerat. v. di. in pnͥ. vel ſaltē diſpoſitōe ꝯdentis regulā ius p̄ceſſit. videns em̄ formator regule ſic eſſe debere iure quod in eius ſaltem mēte ſedebat formauit regulaꝫ Allegat̉ tamē regula iure tn̄ ex origīe ꝙͣ ex forma et potior ē eiꝰ facit regula. hꝫ em̄ aduerſariꝰ ne ceſſe oſtēdere rōeꝫ qͣre ī illo caſu regula loquat̉ fa­cit quod dicā.. e. t. vtile. Ad ſecunduꝫ quo querit̉ qͥd ſit ius. vnde dicat̉. qūo ſumat̉. dicendū ē breuiter ius eſt ars boni et equi ⁊cͣ. ff. de iuſti. et iure. ī pͥn. Et d̓r a iuſticia ut ibi.. s. de. ſig. ius at̄ ꝙͣ ſummū in rebꝫ bonū eſt colere. xij. q. ij. deuotiſſimam. Ius autem eſt gn̓ale nomē hn̄s multas ſpēs. i. di. ius gn̓ale. cuiꝰ ſpēs diuidas et ſubdiuidas vt ibi per totū. et. ff. et inſtitu. de iuſti. et iure. per totum. Sumitur autē noſtro iure canonico at̄ pro ciuili ut ꝓbat̉.. e. in ſecūda regl̓a