De ſponſalibus ⁊ matrimonijs. dicendoꝝ ſciendū eſſet qͥ dicant̉ clādeſtina mr̄imonia. de quo videbimꝰ in. c. cū īhibitio vbi gl. pōit. jͣ. eo. ſciendū ēt eſſet quare ꝓhibent̉ clandeſtina mr̄imonia. ⁊ dicite ꝙ ꝓhi bent̉ rōne īcertitudīs q̄ poſtea penes eccleſiā reſultabat altero negāte.§. d. bis ita. xxx. q. v. ⁊ faciūt q̄ vidimꝰ in. c. j. ⁊. ij. jͣ. eo. Ideo dixit bal. in. l. pe. C. de fideiuſ. qd̓ ſi duo iu uenes īputēt̉ de fornicatōe. ⁊ vnus iurat qd̓ fecit tanquā cū vxore altero hoc nō iurāte nō excuſabūt̉ a fornicatiōe ſecus aūt qn̄ alter iuraret idē. ⁊ iō pōderat gl. ibi ſingularē q̄ cū miniſterio dicit ſi vterqꝫ ꝯfitet̉ quaſi ſentiat qd̓ titulus clādeſtini matrimonij ab vno tm̄ cōfeſſatus nō excu ſat fornicationē ⁊ faciūt q̄ vidimus in. c. ij. jͣ. eo. dū loquit̉ in plurali veꝝ ſi ꝑſone quaſi ſentiret qd̓ vna ꝑſona n̄ ſuff cit. ſed requirit̉ mutua cōfeſſio facit tex. in. c. j. j. eo. ẜm verū ītellectū qꝛ vno negāte matrimoniū clādeſti. alteri īci bit onus ꝓbandi ꝗ aſſerit illud clā ꝯͣctum ergo ſoli dicto vnius nō eſt ſtandū ſed illa gl. in. d. l. p. cū reuerētia bal. lo quitur in ſingulari. ¶ Querēdū quoqꝫ ē nūꝗd matrimo. clādeſtina de iure valeāt ⁊ dicit hic Gaſpar calde. ⁊ poſt eū Cardi. prīo videri ꝙ nō ꝑ tex. in. c. j. xxx. q. v. vbi dr̄ qd̓ matrimonia clādeſtina dicūt̉ adulteria gͦ nō valēt vt matrimoniū. ſcd̓o ꝑ tex. in. c. ij. eadē cā ⁊ qōne vbi lex exp̄ſſe reſiſtit matrimonio clādeſtino ſed facta ꝯͣ legē. ſūt nullal. nō dubiū. C. de legibus. tertio mouētur. nā papa pōt ma xime ꝑ canonē validare vel īualidare mr̄imonia maxime ꝯͣhenda. c. nō dꝫ. jͣ. de ꝯſan. ⁊ affini. faciunt q̄ vidimus ī. c. jͣ. sͣ. ti. ij. ergo ꝓhibēdo clādeſtina mr̄imonia vr̄ ea īualida re. quarto aducit̉ tex. in. d.§. is ita vbi dr̄. ꝙ nō eſt veꝝ ma trimoniū niſi certis indicijs ꝯſtiterit vel ordine eccl̓e fue rit publicatū ſed iſta nō interueniūt ī clādeſtino matrimo nio ⁊c. Cōcludūt tn̄ ꝙ īmo ſit matrimoniū lꝫ clādeſtinū ꝑtex. in. c. ij. j. eo. vbi vult tex. ꝙ ꝑtibus volētibꝰ ꝙ matri moniū publicet̉ clādeſtinū matrimoniuꝫ dꝫ publicari cer te ſi matrimoniū nō valeret ſola volūtas publicādi nō in duceret eiꝰ validitatē ⁊ iō ꝑ hoc nō eſſet publicādū. Nō obſtāt ꝯͣria prīo. c. j. xxx. q. v. qꝛ dictuꝫ ē illud in deteſtatio nē ꝯͣhentiū clādeſtina matrimonia. nō obſtat. c. ij. eadē cā ⁊ qōne qꝛ lꝫ eccl̓a matrimonia clādeſtina ꝓhibeat cā ꝓhi bitionis nō ē ꝑpetua ⁊ geſtū ꝯͣ legē ꝓhibitiuā que non hꝫ cām ꝑpetuā nō eſt nulluꝫ glo. eſt notabilis in Cle. prime in v̓bo īhibētes ad fineꝫ de iure patro. ſed ꝓhibitio clāde ſtinoꝝ matrimonioꝝ nō hꝫ cām ꝑpetuā qd̓ pꝫ nā ꝓhibenꝰ rōne īcertitudīs vt dictū ē que īcertitudo ceſſat apparen te veritate puta ꝑ ꝯfeſſionē ꝑtiū. nō obſtat tertiuꝫ argun tuꝫ qꝛ poſſet eodē mō rn̄deri. vel aliter ⁊ hoc mō tollet̉ pͥ cedens argumētū. ꝯͣria ꝓcedunt qn̄ p̄ciſe papa vult ānul lare vel ꝑpetuo ꝓhibere matrimoniū. nos loꝗmur qn̄ ob quandā honeſtatē venit ꝓhibitio ⁊ ſic ꝓhibitio nō ē neceſ ſitatis ſꝫ ꝯſilij vel honeſtatis quo caſu actus nō eſt nullꝰ lꝫ peccet ꝗ ꝯͣuenit ex cōtēptū ꝓut eſt glo. no. in. c. quis no ſciat. x. di. faciunt notata ꝑ panor. in. c. j. ⁊ ꝑ do. Ant. in. c. nā cōcupiſcentiā. sͣ. de cōſti. ⁊ iō dixit glo. notabilis ꝙ cō trahens matrimōia clādeſtina peccat mortalit̓. gl. ē in. c. noſtrates. xxx. q. v. nō obſtat.§. is ita qꝛ ille tex. facit de di recto ꝓ iſta opinione dū dicit ꝙ nō ſunt v̓a mr̄imonia niſi certis indicijs ꝓbent̉ niſi ordīe eccl̓e publicēt̉ vn̄ vr̄ velle qd̓ ſi certis indicijs ꝓbent̉ ꝙ ſint v̓a matrimonia. ⁊ dū di cit niſi publicēt̉ intelligo poſtea ex poſt facto poſtqͣꝫ ꝯſti terit de illis vt ē tex. in. c. ij. jͣ. eo. p̄terea loꝗtur quoad foꝝ eccl̓e militātis que cuꝫ nō iudicet d̓ occultis. c. erubeſcāt. xxxij. di. iō dꝫ ꝯſtare certis indicijs de matrimonio n̄ tn̄ ac eius validitatē de neceſſitate reꝗͥritur ꝙ n̄ ſint clādeſtina. I quis clam. Aſſerēti matrimo niuꝫ incūbi onus ꝓbādi. h. d. ẜm cōeꝫ opinionē. ¶ Nota ibi in cūbit ꝓbatio. qd̓ mr̄imoniuꝫ clādeſtine ꝯͣctuꝫ valet ⁊ tꝫ dummodo ꝓbetur nā fruſtra papa gͣuaret ⁊ iſtū onere ꝓbādi matrimoniuꝫ ſi n̄ vale̓t qꝛ n̄ ē gͣuādus ꝗ onſuꝑfluo ꝓbandi. l. ad ꝓbationē. C. de ꝓbatio. ca. cuꝫ cōtin gat. sͣ. de offi. deleg. ¶ Glo. in v̓bo ꝓbatio in glo. ibi ſemꝑ viro ꝓbatio īcumbit. habetis vnuꝫ ītellectum ad tex. ꝙ ſi ue maritꝰ neget ſiue fateatur matrimoniuꝫ ſemꝑ ei incum bit ꝓbatio qꝛ ē caput mulieris ſꝫ iſte intellectꝰ cōiter non tenet̉ primo qꝛ ē ꝯͣ ea que vidimus in. c. atteſtationes ⁊ in c. ꝯtinebatur ⁊. c. duo pueri. sͣ. titu. prīo vbi plus creditur marito qͣꝫ mulieri maxime ſi deponit ꝓ matrimonio prete rea eſt ꝯͣ regulas communes que habēt ꝙ dicēti īcumbit onus ꝓbandi ⁊ actore non ꝓbāte reus dꝫ abſolui. c. j. sͣ. vt eccle. benefi. c. actor ſexta. q. v̓. vnde hoſti. ſuſtinēdo hunc intellectū dicit ipſe ꝙ hic maritꝰ ſtabat ꝓ mr̄imōio ⁊ affimabat copulā iō ſumus ī caſu. c. ꝯtinebat̉ ſupra ti. j. vt eiꝰ dicto ſit ſtandū cū iuramēto ⁊ iō exponit tex. incūbit ꝓba tio qꝛ vbi aliter nō pōt ꝓbari debebit iurare maritꝰ ⁊ aſſer tur copula. Caldarinꝰ in rubrica de ꝓbatōibꝰ ꝯſilio trige ſimo ꝑ iſtū tex. ⁊ panor. in. c. ꝯtinebat̉. sͣ. de deſponſa. īpu berū ⁊ Cardi. ꝑ illū tꝫ ipſe qd̓ dicto mariti. de copula non ſit ſtandū niſi iuuet̉ alia p̄ſūptiōe puta qꝛ cohabitauerūt ſimul cū eſſent ꝓximi pubertati vel circa pubertatē ⁊ ita ī telligit tex. in. c. ſi ꝗs accepit. xxxiij. q. j. ⁊ ita ītelligit. c. cōti nebat̉ ꝙ ibi cōcurrebat p̄ſūptio qꝛ erat ꝓximꝰ pubertati ⁊ mulier nō īficiebat̉ vinculū ſꝫ vbi nulla ꝯcurrit p̄ſūptio ꝓut h̓ vult ipſe nō eē ſtādū dcō mariti ⁊ optīe ꝓbat iſte tex. dū dicit īcūbit ꝓbatio na ſi ſtaret̉ dicto viri nō eēt ꝓprie ꝓ batio ꝑ notata ī rubrica ſupra de ꝓba. ⁊ ibi vult aliā limita tionē ad. d. c. ꝯtinebat̉ ꝙ nō hꝫ locū qd̓ ſtādū ſit dcō mari ti cū iuramēto ī cōfeſſiōe extraiudiciali qꝛ ſi maritꝰ exͣiudi cialit̓ ꝯfitet̉ copulā ēt ſi iuret n̄ ē ſtādū dicto ſuo ⁊ ẜꝫ hūc ītellectū hoſti. tex. ibi vr̄ clā deſpōſauerit ītelligit̉ d̓ deſpō ſatōe clādeſtina q̄ nullo mō ꝓbari p̄t de qua ēt in. c. ꝓxīe ſe. ī prīo rn̄ſo ⁊ videbimus in. c. fi. jͣ. eo. ſꝫ iſte ītellectꝰ eſt di uinatiuꝰ nō.n. ex tex. apꝑet ꝙ p̄ceſſerit copula p̄terea ē cō tra tex. ibi incūbit ꝓbatio naͣ ꝙ dr̄ in. c. atteſtatōes ⁊ in. c. ꝯtinebat̉ ſtandū iuramēto mariti ſit potiꝰ ad cautelaꝫ qͣꝫ ad ꝓbationē hic exigit̉ ꝓbatio. ¶ In gl. ibi. l. ei q̄ dicit iſta duo ꝯͣria euitabāt ẜm primū ītellectū gl. dū dr̄ ⁊ ꝗ dicit in cūbit ꝓbatio veꝝ eſt ſꝫ ſpeciale eſt in mr̄imonialibꝰ vbi viro īcūbit ꝓbatio vt hͦ tex. nō attēto an neget an affirmet ſꝫ nō apꝑet rō ſpecialitatis ⁊ v̓itas eſt in ꝯͣrium vt dixi ſupra Immo plus dꝫ credi viro qͣꝫ vxori quia variū ⁊ mutabile ⁊ cetera. dū dr̄ aūt ꝙ negatiua ꝑ reꝝ naͣm nō p̄t ꝓbari. c. bōe el. j. sͣ. de elec. veꝝ eſt niſi ex ꝯfeſſiōe ꝑtis ⁊ ꝑꝑea fiunt poſitōes ēt qn̄qꝫ de negatiua. c. j. de ꝯfeſ. li. vj. ſꝫ iſta ſolu tio nō euacuat ꝯͣriū retēto ꝙ viro neganti incūbit ꝓbatio nē qd̓ dicit̉ in. d. c. j. ꝑ cōfeſſionē ꝓbat̉ negatiua ē veꝝ ꝑ cō feſſionē aduerſarij n̄ ꝑ ꝯfeſſionē eiꝰ ꝗ ſuꝑ negatiua ſe fun dat ita Car. In gl. ibi. jͣ. c. ꝓxīo gl. dat ẜꝫ intellectū ad tex. qd̓ hic maritus n̄ neget factū mr̄imoniū ſꝫ negat qualita tē.i. fuiſſe clādeſtinū ⁊ ſic cū dicat̉ negare potius ius qͣꝫ fa ctū. l. ab ea ꝑte. ff. de ꝓba. debebit ꝓbare negatiuā vbi ⁊ lꝫ gl. dicat ꝙ maritꝰ negabat clādeſtinitatē dꝫ intelligi ſane ideſt qd̓ negabat mr̄imoniū vale̓ ꝑꝑ clādeſtinitateꝫ ⁊ ſic meliꝰ dixiſſet negari publicationē mr̄imonij. Tn̄ ꝗcꝗd ſit gl. ⁊ bn̄ reprobat hūc ītellectū qꝛ dato ꝙ maritꝰ fatet̉ mr̄i moniū lꝫ neget publice ꝯͣctū tn̄ dꝫ cogi ad obſeruationeeiꝰ ⁊ publicationē. c. ij. jͣ. eo. ⁊ iō fruſtra in tex. papa māda ret viro vt ꝓbaret clādeſtinitatē ẜm hūc intellectū. ¶ In gl. ibi ⁊ ei ꝗ ſtat ꝓ mr̄imonio gl. dat tertiū intellectum ad tex. vt ītelligat̉ viro incūbit ꝓbatio.i. ſtanti ꝓ matrimonio ⁊ ſic illud v̓bū viro nō denotet ſexū ſꝫ denotet ꝓbitateꝫ ⁊ virtutē quaſi dicat ẜm gl. illi ꝗ ſtat ꝓ virtute.i. matrimōio incūbit ꝓbatio ſꝫ iſta ē nimis magna īpropriatio lꝫ ī ſe intellectꝰ ſit verꝰ ⁊ ēt ad litterā ſꝫ n̄ ꝑ expoſitionē iſtā. ¶ In gl. ī fi. quartū dat gl. intellectū qd̓ hic littera cū duplicatio ne legēda ſit.i. ſi vir vel mulier negāt deſpōſationem viro affirmāti incūbit ꝓbatio vel ēt mulieri affirmāti ⁊ ſic ſentit gl. ꝙ iſta ſit ꝓ lepſis īplicita qꝛ pluribꝰ alternatiue vel vniuerſaliter ꝓpoſitis ponat̉ explanatio vnius ⁊ taceat̉ alterū quaſi ſentiat idē eſſe de altero tacito qd̓ dicit cardi. hic notādū ad diſpoſitōes legales vl̓ ſtatutoꝝ vt duobꝰ alter natiue propoſitis poſito poſtea vno tm̄ videātur ⁊ de re
