aduocat̉ Ia. de are. in. l. illicitas.§. veritas.. de offō p̄ſi. Io. an. poſt hoſt. in. c. paſtoralis.§. qꝛ uoͣ. de officio d̓iega ti. Io. an. ī opere ſuo ſpe. ī. ti. de diſpu. allega. ī.§. ſatiſdar̉ .v. hoc at dicit ſe audiuiſſe doctores ſacre pagine in hac ma teria in diſputationibus ip̄orū tenere contrariū ſiue querat̉ de ꝓnunciādo ſiue de exequendo ꝓnunciatū a maiore id exeꝗ mādat. an in executōe ſnīe late ſuꝑ crīe ꝗd dicāt In no. hoſt. vide.. tꝫ eūdem ſtāte conſcīa cōtraria. ſꝫ ēt in crīali vel ciuili fienda ẜm cōſcīam inducebat̉ yſayas. xi. in prin. vbi vr̄ īnui ẜm auditū ſed ẜm iuſticiā eꝗta iudicādū. Iudex ſcit v̓itate ꝯͣriā ꝓbātꝭ ip̄ā v̓itatē imitat̉ merito. qꝛ xp̄s de ſe dixit ego ſū veritas via. Io. xiii. viij. di. de cōſuetudine. ī. c. ſe. xj. q. iij. abit. oīs ordo iudiciorū inſtitutus ad notionē veritatis. ij. eſdre. iij. ſuꝑ oīa veritas eſſe veritatē ergo pacta dānent̉. Innocētes exodi. xxiiii. diſ. inſontē iuſtū occides adherebit ergo veritati ꝓbatis in abſoluēdo vel condēnādo. Itē facit. l. iiii. .ff. de teſtibus canonizata. iiij. q. iij. ſepe īnuit iudicē non de bere allegar̄ ad ꝓbatōis ſpē notionē ſuā ſꝫ āimi ſui cōſcīaꝫ dꝫ ſeꝗ ſic arbiter ꝓnūciare ſibi er̄ de ar. qualē in prin. Sed hec oīa ſil̓ia intelligunt de ſcīa iudicialiter īformata tenendū eſt ergo vt dicit auctor ſequēda. l. illicitas.§. ve ritas vbi hoc tꝫ Guido de ſuza. vide in qōnibus Mar. ſil. ſub lr̄a. c. inducit ēt. l. ſi filiā in pͥn.. fami. her. hoc ēt placuit pileo in ſua qōne. primi tꝫ ſuas duas opiniones. prīa diſtin guit an conſcia actore an reo vt ẜo cāu poſſꝫ ſeꝗ ꝯſcīaꝫ primo non. ẜa fuit. Mar. diſtinguent̉. cām criminatem a ci uili vt in ẜa ſeꝗ poſſit cōſcientiam in prima non. poſſeꝫ ergo cōſiderari in iudice ſacerdote triplex ſcientia ſi quaꝫ haber̄t vt deus cōfeſſionem? bi factam vel quam haberet vt ho mo ex aliquo ſenſu corporeo vel quaꝫ hꝫ vt iudex per ꝓba ta coram ip̄o vere toto iuſu laborare debet ad veritateꝫ ſibi altero duorium primorum modoꝝ notam habendaꝫ ſe cundo ſi ad eam peruenire non poteſt debet poſſetenus la borare vt aleuietur remittendo ad ſuꝑiorem vel delegando vel qualr̄cūqꝫ licite poſſet. Hoc remedio defficiente dꝫ informare cōſcīam ſuam diſtiſſctōnem de tanꝙͣ ſecur ꝓnuntiat̉ qꝛ altera primaꝝ duarum ſcīaꝝ nil hꝫ ꝓprium .iij. Et videtur dicere cōtrarium.ſ. iudex poſſit pronū ciare ẜm cōſcīam vel p̄tex. allegatōnis cōſcīe poſſit abſti nere ab offo quod inꝯbit eſſet infringere totum ius poſituū canonicuꝫ ciuile teſtante appoſtolo ad romanos. iij. de us verax eſt omnis homo mendax hijs tribus defficienti bus qꝛ non veritatem hr̄e nec ſe alienare nec cōſcientiam in foriare ad id pōt videre remedium. hoſt. ad in prin. remiſſi fateor tn̄ his tribus defficiētibus tollerabilius eſt ī ꝑplexo ꝓnūciare patiēter penā pati de ſcīa ſeu īquiſi tōe quam cōtra acta cōſcīam iudicare ad prīuꝫ dc̄m hoſt. ꝓuidet. Io. an. vide noͣ. in ſe.§. 1.. hic qn̄ expedit Dofficiumt udix dꝫ ꝑſonaliter ac cedere ad locū. credit̉ hoc iudici in eo vi det. vide Inno. extra de cenſi. romana. Et eſt ar. iſta littera ſi iudex aliqueꝫ videt defferre arma poteſt eum punire de delatione armorum ſine alia rella tione. Baldus. N finalibus.ᵐᵐ p̄ſumunt̉ fines antiqui mutati niſi betur hoc. eſt notabile. In tex. ibi monumē ta.i. inſtrumenta facientia mentionem terminoꝝ vt.. de proba. l. cenſus ſed glo. aliter intelligit. hic non preſumit̉ mutatio terminorum. h. d. Terminus reſtrīgit Os terminosterminatum auc tor teſtificat̉ in queſtione terminorum quod eſt . intelligendum quādo in eum non reſultat pͣiudicium. vide no. C. de falſis. l. ſi a te. h. d. Famil. herciſcunde. Rubrica. Ec actio. Poſ ſeſſor bereditatis pōt agere contra cohe redē diuiſorio ſed ſi non poſſeſſor agit pōt ſibi obici exceptio p̄poſterationis ſi nege tur heres. h. d. ē iſta lex ſingularis. Ex ceptio p̄poſterationis. exceptio ordinis. ordo eſt poſſeſſor primo agat petitione hereditatis. deinde agat diui ſorio. vt ſupra ſi pars hereditatis petat̉. l. non poſſumus. ſꝫ poſſeſſori non pōt hec opponi. vel qꝛ preſumit̉ heres ex nu da poſſeſſione ẜm quoſdam. vel verius. qꝛ non poteſt iſtuꝫ ordinem ſeruare cum poſſeſſor non habeat petitionē heredi tat̉. vt.. de peti. heredi. ſi quis libertatem.. naꝫ cuꝫ quidā licianus. Adde iſta exceptio p̄poſterationis dꝫ oppo ni ante litem conte. obmiſſa non viciat ꝓceſſum vt.. de euict̉. ſi mancipium.§. ſi cōmuni vbi eſt glo. noͣ. in. l. ij. .C. cōmuni diuidū. Quero hic vtrum id ſit in cōmuni di uidundo non poſſeſſor non poſſit ager̄ cōi diuidundo ni ſi prius agat rei vendicatione vel publiciana gl. hic dicit ſic. l. fundum titianum de except. concor. glo. in dicta. l. ſi mancipium.§. ſi cōmuni quod eſt noͣ. Vnde contra libel los diuiſorios frequēter opponitur hec exceptio male agit̉ qꝛ nec poſſides nec es conſors ideo agis p̄poſtere. qꝛ pri mo debes intentare rei vendicationē vel publicianā quod ē menti tenendum ar. contra.. ti. i. l. ſi in ruptione cōiuncta. l. .iij.§. idem̄ labeo de acqui. po. vbi dicitur ꝓpter innuda tionem ꝑditur poſſeſſio. tamē agitur diuiſorio vt in. l. ſi in ruptionē. ſed ibi negabat̉ dn̄ium agētis in confini. p̄dio. ſic non obſtat. quero vtrum ſufficiat agenti diuiſo rio ꝓbare ſolum poſſeſſionem quidā dicunt ſic. qꝛ domi nium deducitur incidenter vnde preſumitur pro poſſeſſore dicūt eſſe cāum hic. Mihi videt̉ iſta littera dicat cōtra rium qꝛ poſſeſſio facit vt agat rite. ſed non recte niſi ꝓbet ſe coheredem vt apparet in littera expreſſe. Preterea iſtud iudicium eſt reale. in reali iudicio ſufficit ſola poſſeſſio Preterea hic non ſufficit quoddam dn̄ium. ſed dꝫ eſſe ex hereditaria que non preſumitur ex poſſeſſione. preterea poſſeſſor ſine titulo p̄ſumitur predo. vt. C. de acqui. poſ. l. ī probat̉. Et improbus poſſeſſor non pōt agere diuiſorio. vt .. cōi diui. l. cōmuni diuidūdo.§. inter p̄dones. Et ideo teneas tanꝙͣ veꝝ habeat ꝓbare de. ti. ita tꝫ. hic Ia. de ra. in ſua lectura nam hec. l. falſo allegatur vbi dominiuꝫ inducitur incidenter ſufficit probare poſſeſſionem niſi ſit cu ti. nam̄ hic ſufficit quo ad ordinationem iudicij non quo ad deciſionem cāe noͣ. Et circa hoc vtrum ex poſſeſſione preſumatur dominium ſic diſtingue. Aut dominium deduci tur in iudicium dirretcum vt quia peto rem rei vendicatōe iure dominit tunc non ſufficit hec preſumptio īmo probādū eſt dominium plene de iure gentiuꝫ vel ciuili vt. ff. de admi. tu. l. titiuꝫ meuium.§. a matre.. C. de aliena. iudi. l. i. Aut non deducitur dn̄ium indirrectum iudiciū principaliter. ſed acceſſorie. vt qꝛ ago actione. l. acquilie in qua venit queſtio de dn̄io diſputanda. tunc pōt habere locum. l. que dicit poſſeſſor p̄ſumitur dominus. vt. l. pe. ff. condictio. inſtitu. qꝛ ſufficit probare me vſum vt dn̄m poſſediſſe colluiſſe fructus collegiſſe ar. ff. ad. l. acquil. item mella.§. fi. nam cuꝫ ibi dicat dari fructuario pꝫ veniunt ea in ꝓbatione que veniunt in dirrecta rei vendicatione vbi de dn̄io querit̉. daretur ei non dn̄s. hoc qn̄ dn̄ium ꝓponitur ab ac tore. ſi uoͣ. dominium proponitur a reo in moduꝫ exceptōis reffert aūt poſtquam actor fundauit intentionem ſuam quā excipiendo vult reus repellere tunc eſt eo modo proban dum quo probaretur agendo vt.. de except̉. l. i. de pro bat̉. l. ī except̉. aut anteꝙͣ actor fundauerit intentōem ſuam ſuper dominio tunc ſufficit probare poſſeſſionem ſeu vſū tanquam dominum ar. de ſol. l. titia noͣ. in. l. i. de priuile. fiſ . C. ne vxor marito. l. ob. maritoꝝ ẜm. Ia. de are. oldra.