ſul. l. memīſſe ⁊. l. ꝓponebat̉ de iudi. ⁊ ar. de le. ij. ꝙ prīcipi Sed reſpondeo quod uolūtas ꝓprie attribuit̉ ꝑſone ſed īproprie attribuitur dignitati. Et iō ſi uerba in dignitate non ſonant īdubio p̄ſumunt̉ ſonare ī ꝑſonā ⁊ uſqꝫ ad beneplacitum ꝑſone durare qꝛ proprie loquendo⁊ uerba ꝓprie accipiendo uoluntas ē actus anime nondignitatis uel rei inaīate ⁊ uerba accipienda ſunt proprie ut in. c. ſi gratioſe d̓ reſcrip. li. vi. Sed quid ſi nōponit confinia ꝓ beneplacito ſuo ſꝫ in reuocatione eorūan finiūtur finito officio ⁊ uidetur ꝙ nō qꝛ quis cum deoffō recedit nō tn̄ reuocat que facit alioqn̄ omnes ſue īterlocutorie reuocarē. ur qd̓ eſt falſuꝫ ut. jͣ. d̓ iudic. l. edietum. Aliud ē ergo apponere tp̄ralitatem beneplaciti adſucceſſum ī fluſum aliud ē ſi apponatur ad reſultationeꝫꝑpetue cenſure.i. ſemper durature niſi remoueat̉. jͣ. deiure codi. l. conficiūtur.§. fi. nam aliud ē ponere terminuꝫhabitus aliud ē ponere initium pͥuationis ut. l. ij. d̓ in dieadiec. ſicut aliud ē hominem naturalē etateꝫ nō tranſgredi aliud ſi gladio ꝑijt. primum enim natura cōtingit. ſecūdum factum hominiſ exigit ⁊ adde quod no. C. de ꝯtrahen. emp̄. per cy. in. l. fi. ⁊. l. centeſimis.§. fi. de v̓b. ob. perbar. Item no. qd̓ ſcienti malitiam nō ꝓuidetur ꝯͣ malitiam ſed ignoranti ꝓuidetur ⁊ iō recipienti librum incorrectum uel ronzinum maculatum ſciēter non ꝓuideturſed ignoranti ſic ut qꝛ recipit d̓ nocte ⁊ non potuit prouidere facit qd̓ no. in. l. eleganter.§. i. d̓ de o. Itē no.ꝙ noxius ludus eſt culpa. Item no. ſocium doctorisgaudere pͥuilegio doctoris Item no. ꝙ ſcriptores ſuntſub codcꝫ foro ſicut ſcholares ⁊ ſunt ſub preſide ep̄o ⁊doctore. hn̄t ſcholares ⁊ doctores rectoreꝫ d̓ quo rectore incidenter aliqua uideamꝰ. Primo ad quos pertineat clectio ⁊ dico ꝙ ad doctores qꝛ patres ⁊ meliores.ſꝫ conſuetudo ſeruat ad uniuerſitate ſcholarium. ſꝫ tu diode iure qd̓ ad uniuerſitatem ſtudentiū.i. doctoꝝ ⁊ ſcholarium.i. ad caput cū membris nam ꝙ minores eligantp̄latum cōem maioribus excluſis. iſtud nō eſt rōnabile⁊ natura nō uult ꝙ membra ſint ſuper caput ⁊ ꝙ filiusſit ſupra uerticem pr̄is. C. d̓ liber. ⁊ d̓ eoꝝ liber. l. ij. ⁊qd̓ oēs tangit ab oībus cōprobatur. C. d̓ auctō. p̄. l. fin.Secūdo queritur an laycus poſſit eſſe rector clericorum. ⁊ dicēdū eſt ꝙ non qꝛ nō eſt capax d̓ hoc ut ī. l. ſodales d̓ colle. illici. ꝑ bar. Tertio querit̉ an poſſit committere clerico ī clericos ⁊ dico qd̓ non qꝛ ipſe non hētullam poteſtatē in clericos de iur̄. o. iudi. l. eu qui. ſꝫ uniuerſitas poſſet ⁊ ille ē uicarius uniuerſitatis nō rectoriſꝯͣ quos clericos tn̄ nec uniuerſitas dꝫ facer̄ inſolita necpōt ſi uellet ⁊ faciendo ꝯͣ cōſuetudine ipſo iur̄ non ualꝫqꝛ peccat in forma. Quarto nūquid ciuitas interdictahēat priuilegia ſtudij. ⁊ dico qd̓ non qꝛ organa ſunt ſuſpenſa ut in. c. pͥuilegia d̓ regulis iuris li. vj. per Io. an.Quinto queritur an triplex locus hēat locum ī ſcholaribus clericis ⁊ an hēat locū ī terrigenis ſcholaribꝰ ⁊dic ut no. d̓ foro cōpe. C. ſi diligenti circa fi. in noª.Sexto queritur ſi ſcholaris hēt pͥuilegiuꝫ qd̓ tractet̉ut ciuis an poterit habere priuilegiū forēſiū ſcholariū⁊ dico quod ſic qꝛ priuilegiū non abſorbet priuilegiumſꝫ ius cōe ut. l. ij. ſi inge. eſſe di. l. nulla. jͣ. de le. ⁊ de contrata. l. iij.§. ſi ꝑ bar. ſi emā. el primo. De famulo ſcholarium an gaudeat eodcꝫ priuilegio dic ꝙ ſic de iudi. l.non alias.§. i. ꝙͣdiū ẜuit non poſtea ut in aut̓. habita. C.ne fili. ꝓ pa. naꝫ repudiata n̄ h̓t priuilegium repudiātisjͣ. de diuor. l. quod ait. It̉ an famulus trium ſcholariūuno recedēte debeat hr̄e a remanentibus duas partesaī totum ſalarium dic de ānuis le. l. ſcio per Bar. Debidello ſcholariū an tencatur de libro ſubtracto de ſcholis. jͣ. de fur. ſiquis uxori.§. ap̄ per bar. ⁊. l. eum qui.§. ſirem. jͣ. commo. per bar. Et no. quod aut̉. habita habꝫlocum in ſtudijs approbatis n̄ in alijs. ut in. c. ſuc de cle.non reſi. Ditimo no. hic ar. ab effectu quia animꝰ preſumit̉ ab effectu. ⁊ iō ſi ſtatutum dicit ꝙ ſiquis ſtudioſeꝑcuſſerit p̄ſumitur ſtudioſe factuꝫ niſi aīus defuiſſe ꝓbetur. C. de ſicar̄. l. i. ẜꝫ cy. bal.Incipit liber primus. ff. ueteris. De iuſticia ⁊iure rubrica.Primo ponitur īuoRubrica cauo diuini noīs.ẜo deſcriptio imperialis culminis. tertioenucleatio noui iur̄ dulcedinis. iiijº ſubiungitur euacuatio antiquorū iur̄ amaritudinis. vº ſubditur pͥmꝰ ti. pn̄tis operis. Op. ꝙ non debeat in. ff. inuocari nom chriſti cumeſſet pagani ut no. in. l. titio.§. fi. de auro ⁊ ar. le. ⁊. C. deiudeis. l. iudeos. So. iuſtiniani ē īuocatio non iur̄ cōſultoꝝ nam iuſtinianus fuit chriſtianus alr̄ non habuiſſꝫueꝝ imꝑiuꝫ ut no. in ꝓhemio inſti. in prima glo. Itemno. ꝙ ſi deū inuocat quicquid boni agit auctori bonitatis.i. ipſi deo attribuit ut no. ī aut̄. de hr̄. ⁊ fal. in prin. inprima glo. rubrice. ⁊ uicarius dei quicquid facit non tāꝙͣ ipſe ſꝫ tanquam deus facere uidet̉ ut ibi notabilr̄ aitacur. ⁊ ſic no. ꝙ ſi notarius ſcribit inſtrumentum alicuiiudei uel ſarraceni bn̄ pōt dicere. In nomine pr̄is ⁊ filij⁊ ſp̄s ſancti qꝛ intitulatō eſt notarij ſꝫ tn̄ iuramentum n̄debet eſſe p̄ſtitum per chriſtū uel euangelia qꝛ p̄ſumeretur eſſe p̄ſtitum in cōtemptum ⁊ non ualer̄t teſtimonium infidelium quod no. Querit guil. an teneat ſtatutum uniuerſitatis ꝙ doctor nō poſſit facere arengas⁊ dicit ꝙ ſic ar. C. de ap. l. ampliorem.§. i. intelligaturtn̄ de ſuꝑuacuis ⁊ inutilibꝰ arengis non de neceſſarijsjͣ. ti. i. l. i. Secundo querit guil. d̓ cauſis huius ſcīe ⁊di ſpūtatio nō hꝫ difficultatem niſi in cauſa materiali ꝓpter no. per azo. in ꝓhemio ſumme. C. qui poſuit ī hacmateria uerba ſatis obſcura nā de more ſapientis ē acriter loqui ut exerceatur ingeniū dicens ꝙ ius nr̄m ꝯſtatex triplici materia. generali cōi ⁊ ꝓpria. ītellexit per generalem nr̄am. ꝯmam materiam ⁊ hec eſt triplex.ſ. materia intrinſeca ⁊ rōalis.i. ius ⁊ iuſticia ⁊ extrinſeca ⁊ occaſionali.i. error ⁊ cōtumacia.i. dolus ⁊ culpa. Item indifferens materia.i. hominū negocia que nō diſponūtur eoqꝛ bona uel mala. ſed eo qꝛ ſic abolita ut ꝯͣctus ⁊ teſtam̄ta ⁊ ſy. Et tūc ſciendū ꝙ ius ⁊ iuſticia eſt materia diſpones d̓ cuius uirtute ītrinſeca ac forma latenti egrediturforma patēs in formale iur̄ nr̄i p̄ceptū ⁊ ꝑtinet ad uirtutes legis que eſt imꝑare. ſed negocia ſunt materia diſpoſita ⁊ ꝑtinet ad uirtutem legis permiſſiuaꝫ ⁊ forte taxatiuam ſiue p̄ſtitiuā ſꝫ duo uitia pertinēt ad materiam poſtremā ⁊ ad uirtutes illas que ſunt iactare ⁊ punire. un̄talis materia eſt paſſiua ſimpliciter ⁊ de eius potentian̄ egreditur forma.i. lex formata. ſꝫ ueſtitur lex ex cōtraria cā.i. ex bono ⁊ equo ⁊ ſic ē reperire triplicē diuiſionem huius membri.ſ. materiam generalē approbatā reprobatam ⁊ neutrā inſpecta ſimplicitate naturali iſtiusmaterie. concluditur igit̉ ex p̄dictis ꝙ bonū ⁊ maluꝫ ⁊uolūtates hominū.i. quoddā neutꝝ ſunt materia generalis huius ſcientie. nam ſi nō eſſet ius ⁊ iuſticia. item̄ ſi d̓medio tollerent̉ duo uitia.i. crror ⁊ cōtumacia. itē ſi nōeſſent actus hominū ſcientia nr̄a non eſſꝫ. nec eſſet rexpacificus ⁊ ſi non eſſet lignū ſcīe boni ⁊ mali ſcīa noſtranon eſſet qm̄ ꝓpter tranſgreſſores facta eſt lex. intellexit uero ꝓ cōi materia materiā non ita in nube dictaꝫ ſicut dicitur materia gencralis.i. rudē equitatē ius approbatum ⁊ illud quod pro lege ẜuat̉ equitatis uſus dicit̉equitas aſſumpta ex puris naturalibꝰ cui artificiū iur̄ ītextum non eſt niſi īmutando ut. C. de teſtamētis. l. haccōſultiſſima.§. ex imperfecto. C. de cōfir. tu. l. fi. C. fam̄.