Auto. ſecūdi metaphy. Deus videtur eſſe cauſa omnium principiuꝫ quoddam Tunc vnūquodqꝫ ſcire arbitramur primaꝫ cauſam ſcire puta­mus vel cum cauſas eius cognoſcimus Quattuor ſunt cauſe.ſ. materialis. formalis. efficiens. et final̓ In fundamento nature.i. in materia prima nihil ē actu diſtinctū. ſꝫ oēs forme ſunt diſtinguibiliter in ea ẜm veros ph̓os Cōmentator Materia prima nullaꝫ formaꝫ habet omnino neqꝫ vl̓em nec ꝑticularē. ſed recipit primo formā vl̓eꝫ mediante illa re cipit omnes alias formas vſqꝫ ad indiuiduales. Spēs non ē forma tantū. ſed etiā qͥd aggregatū ex materia for̄a Ite vniuerſale habet niſi quod ē in anima. Sequūtur autorita. ſecūdi li. metaphy. Ariſto. I Icut ſe hꝫ oculus nycticoracis ad lumen ſolis vl̓ diei ſic ſe hꝫ noſter intellectus ad manifeſtiſſima nature.i. ad deuꝫ et ad ſubſtantias ſeparatas ad naturas rerū ſubtiliū Non ſolū his dicere grās iuſtū ē quorū opinionibus ali quis cōicauit. ſed etiā his ſuperficialiter enūciarūt. qꝛ hi etiaꝫ ꝯfe­runt aliquid. habitū em̄ noſtrū preexercitati ſunt Uocādo ph̓iam ſcientiā veritatis recte ſe habet Finis ſcīe ſpeculatiue veritas ē. practice vero opus. Uerum neſcimus ſine cauſa Quicqͥd ē cauſa aliorū vt tale. illud ē maxīe tale. vt ignis ē maxīe tale. qꝛ ignis eſt cauſa coloris alijs. ideo ipſe ē maxime talis. Illud qd̓ ē cauſa qͣre alia ſunt vera. illud ē veriſſimū Unūquodqꝫ ſicut ſe habet ad entitatē. ſic ſe habet ad veritatē. In nullo genere cārū ꝯuenit ire in infinitū. ſed ſemper eſt deuenire ad aliqd̓ quod eſt primū in illo genere. vnde ꝯuenit deuenire ad finē. primā materiā. prima formā. Primū ſꝑ ē cauſa poſterioris. Generatio vniꝰ ē corruptio alteriꝰ Generatio ē mediū inter eſſe et non eſſe Dupl̓r dicit̉ aliqͥd fieri ex alijs. vel. qꝛ ex puero ſit vir. ex aurora di­es. vel ſic. ex aere fit aqua. vl̓r ex incōpleto ꝯpletū. Impoſſibile ē principiū ſempiternū ex ſit generatio corrumpi.ſ. Qui infinitū agūt naturā boni latenter auferūt(materiā primā ex quo habetur finis bonū ꝯuertūtur Nullū agens naturale ſiue ītellectuale ab ītentōe finis abſoluitur. Quicqͥd intellectus intelligit ipſum prius ſciuit In om̄i eo quod mouetur neceſſe ē intelligi materiā. Tūc ſcire putamꝰ rem cauſas rei cognoſcimus. Auditiones ꝯtingūt ẜm ꝯſuetudinē entibus.i. hominibus. Sicut ꝯſueuimꝰ ita dignamur loqͥ Conſuetū ſemper notiꝰ ē A iij.