Seite
Reſtitutio. iij. CCLIII eſtiutio. iij. ſcꝫ qn̄ quis tenet̉ ad eam faciendā. pro cuius intelligentia. Queritur vtrū qͥs teneatur ſtatim re­ſtituere cū p̄t? ℟. ꝙ ſic. qd̓ pꝫ ꝑ. c. ſepe ꝯtingit. de re ſti. ſpo. ⁊ ro eſt ẜm Sco. ī. iiij. diſt. xv. qꝛ p̄ceptū de reſtituēdo lꝫ videatur affirmatiuū. tn̄ cadit ſub illo p̄cepto negatiuo. Nō furtū facies. Exo. xx. q̄ p̄ce­pta negatiua obligāt ⁊ ꝓ ſꝑ et ad ſꝑ. ⁊ hͦ eſt qd̓ vo­luit dicere Tho. ſcd̓a ſcd̓e. q. lxxij.ſ. ꝙ ſicut acciꝑe rē alienā eſt ꝯtra iuſticiā. ita et detinere eā. ⁊ ꝓpterea dicit tex. ī. d. c. ſepe ꝯtingit. nō multū int̓eſt quo ad periculū aīe iniuſte detinere: ac inuadere alienū iō totiēs mortal̓r peccat quis: qͦtiens ſcit ſe debere re­ſtituere aūt ſatiſfacere ꝓxīo. ⁊ pōt et nō vult. vt per p̄dicta pꝫ: nec pōt abſolui niſi pͥus reſtituat potēs reſtituere. c. ſi res. xiiij. q. vj. niſi in caſu qn̄ doleret ꝙ non reſtituit qͣꝫ primū potuit ⁊ ꝓponit ꝙ primū poterit fatiſfacere. 2 Quid de illo qui cū poſſit reſtituere nō vult. ſed beredibꝰ vt reſtituāt īponit. ℟. ꝙ ꝑ hͦ nō eſt in ſta tu ſalutis. ſꝫ potius dānatōis. et ſi ſic moritur oīo dānatur. Si tn̄ hͦ īponeret heredi ſatiſfactōeꝫ quia melius ꝑ ip̄m heredē poterit fieri ꝙͣ ꝑ ſeip̄m ꝓpo­nens firmiter ꝑ ſeip̄m ſatiſfacere ſi ſic poſſet ita erit in ſtatu ſalutis. 3 Quid de ꝯſtituto in articulo extreme neceſſita tis. an teneatur reſtituere? Rn̄. ẜm ſco. vbi sͣ. ꝙ n̄ qꝛ in extrema neceſſitate oīa ſunt coīa. l. j.§. cū ī ea­dē. ff. ad. l. ro. d̓ iac. vn̄ iſta res iure poli efficitur de tinētis exn̄tis in tali articulo niſi ille cui dꝫ reſtitu ſimiliter ſit in tali extrema neceſſitate. quia tunc il li debetur qui pͥus in talē deuenit neceſſitateꝫ. ⁊ ſic eodē tꝑe deuenerūt dn̄o eſt reſtituēda. qꝛ duobus ꝯcurretibꝰ p̄ualet qd̓ ē potius. ar. l. q̄ritur. ff. de ſta. ho. Et ſubdit Sco. ꝙ ſi talis detētor eaꝫ rē nō occu­pauit ante talē neceſſitateꝫ. lꝫ veniat ad pinguioreꝫ ſortunam nō tenetur reſtituere. ſecus ſi p̄occupaſ­ſet ante talem neceſſitatem. 4 Utrū debitor qͥ nō eſt in articulo extreme neceſ ſitatis. ſꝫ tn̄ nō pōt reſtituere ſine ſuo magno dāno tꝑali: puta deſtructōe artis ex qͣ viuit ip̄e et familia ſua. qꝛ oporteret vēdere inſtra vel libros vel capita le: ex quibꝰ victū lucratur. ſil̓r ſtatim teneatur reſti tuere. Rn̄. ẜm Sco. vbi sͣ. ꝙ ſi ille cui debetur eſt abūdans ita ꝙ cōpetēter p̄t tranſire ſine eo qd̓ ſibi debetur. tūc nō tenetur ſtatim reſtituere. ſꝫ dꝫ pete­re lnīaꝫ differēdi reſtōeꝫ ꝑ ſe vl̓ ꝑ int̓poſitā ꝑſonā ſi fieri p̄t ſine periculo: quaꝫ ſi dat pōt differre ẜm ꝙ ꝯuener̄t. Si ꝟo nō vult dare tūc ẜm Io. de neapo. in quol̓. ix. q. xxij. etiaꝫ differre p̄t annuatim aliqͥd reſtituendo ꝓut melius poterit. ꝓ cuius dicto fac̄ in ar. c. ſicut hi. in v̓. inuadere cū glo. xlvij. diſt. ⁊. c. ſi quis. de fur. vbi pꝫ ꝙ magna neceſſitas etiā ſi nō ſit extrema excuſat a reſtōe. debꝫ tn̄ ſibi cauere a ſu perfluis. qꝛ nō pōt viuere cū honore et cuꝫ decētia ſtatus quis de alieno. ẜm Ri. in. iiij. di. xv. ar. v. q. iiij. et ſi ipſe in in vita nō poterit ſatiſfacere iubeat heredibus vt ipſi cōpleant. Si v̓o ille cui debetur ita eget ſicut ⁊ ipſe: tūc ſtatim tenetur reſtituere. qͥa nē ſꝫ cum incomodo alieno meū ꝯmodum facere de alieno. qꝛ pͥma charitas incipit a ſeip̄o. c. non ſa tis. lxxxvj. di. niſi ille cui debetur liberaliter ꝯcede­ret licentiam differendi. Utrū reſtō ſit differenda qn̄ nō p̄t fieri ſine dā­ 1 nō aīe alicuiꝰ aūt corporis aūt fame. Rn̄. ꝙ ſic. do nec ceſſent p̄dicta pericula. qꝛ ordīe charitatis aīa et corporis et fama dn̄t p̄poni rebus tēporalibꝰ. fa cit. c. officij. d̓ pe. ⁊ re. niſi ille cui faciēda ē reſtō eſſꝫ in extrema neceſſitate. qꝛ tūc ſalus corporis illiꝰ eſt p̄ponēda in re ſua ſaluti corporali alterius ⁊ fame. nō aūt aīe. His oībus ꝯcordant Sco. ⁊ Ri. ī. iiij. diſ. xv. et Henri. de ganda. in. vj. quol̓. q. xxiiij. et Io. de neapoli. vbi sͣ. Utrū ille a quo res p̄t aduocari petita reſtōe in 6 integrū iure ſpāli vel generali teneatur eā reſtitue re ī foro aīe anqͣꝫ īploretur: Rn̄. ẜm Inno. in. c. qꝛ pleriqꝫ. de īmu ec. ꝙ ſi ꝯtractꝰ tenuit mero iure nō tenetur. niſi is qui p̄t petere reſtōeꝫ fuerit leſus ma licia ꝯtrahētis. Addo etiaꝫ vl̓ niſi īpediretur pete­re aliqͦ iuſto timore. puta qꝛ dubitat nō poſſe obti­nere in iudicio ꝓpt̓ fauorē talis debētis et hmōi qꝛ ſic etiaꝫ ſi nō aduocatur tenetur in ꝯſcīa. qd̓ no. Si v̓o ꝯͣctus nō tꝫ. ſꝫ ē nullus ipſo iure. puta qꝛ res ec­cleſie eſt vēdita ſine debita ſolēnitate ⁊ hmōi. ſic te netur. lꝫ nō petatur. Qd̓ limitat do. Anto. ī. d. c. qꝛ pleriqꝫ. quo ad ꝯſcīaꝫ. verū niſi ꝯͣctus teneret qͦ ad metas iuris natural̓. puta qꝛ fuit legittīa cā alienaꝫ di rē eccīaſticaꝫ. et debitū p̄ciū eſt ſolutū. lꝫ defuerit ſolēnitas. nihilominꝰ in foro aīe nō tenetur. qꝛ ſolē nitates ſunt adinuēte ꝓpt̓ deceptōes vitādas. ⁊ iō vbi ceſſant ceſſabit ī foro aīe ipſa lex. facit qd̓ dixi sͣ Electio.§. vltimo. eſtitutio vltimo quō tollitur eiꝰ obligatō. ℟. dicēdo ꝙ quo ad foꝝ contētioſum remittitur ab­ſolutōe ſolutōe rei interitu et ceſſione. Sꝫ hic ſoluꝫ dicā quō remittitur quo ad ꝯſcīam. ⁊ pͥmo per ab ſolutōem. ⁊ hoc per qōnes melius cognoſces. Utrū abſqꝫ reali reſtōne ex ſola abſolutōe credi toris vel relaxatōne abſoluatur quis ab obligatōe reſtōnis. Rn̄. ꝙ lꝫ Girar. de ſe. et Dy. in regl̓a pec catū. de re. iu. li. vj. videāt tenere ꝙ no. ſꝫ ꝙ neceſſa ria ſit rei reſtō vl̓ p̄ciū ſi nō extat. tn̄ tu tene cū Egi­dio or. heremitarū. ⁊ Io. an. ī. d. regl̓a pctm̄. Lap. de caſtilione. et multis alijs ꝙ valet. et libere eſt ab ſolutus ſi tn̄ dicta relaxatio liberalit̉ fuit facta etiaꝫ ſi debitor nō habuerit dibitā diſpōnē ad ſoluendū quia in tranſlatōe dn̄ij reꝝ: ſeu circa ipſas res attē ditur plus volūtas dn̄i earū qͣꝫ alterius. Iuſti. de fur.§. placuit. et. l. int̓ oēs.§. pe. ff. de fur. et pꝫ ꝑ ea q̄. sͣ. dixi. Reſtitutio.j. in pͥn. Et ẜꝫ Egidiū p̄dictū in quol̓. lꝫ talis debitor male diſpoſitus ad reſtitu­endum indigeat penitentia de tali mala diſpōe. ali ter non abſoluetur a deo. tamen penitendo de tali mala diſpōe non tenetur amplius reſtituere. Ad uerte hic quia ſunt caſus in quibus relaxatio cre­ditoris nō abſoluit ab obligatōe reſtōis. Primus eſt in cle. nolētes. de here. de quo sͣ. Excōicatio. vij caſu. xlij. Secūdus caſus eſt ī. c. felicis. de cēſi. lib. vj. de quo habes. jͣ. Uiſitationem.§. iij. Tercius caſus eſt sͣ. Index.§. viij.