Machabeoꝝ. ij.hierl̓ꝫ ⁊ mōtē tēpli. Et p̄currēsꝗdaꝫᵗ nūciauitᵐ iohāni in gazara:qꝛ perijt pr̄ eiꝰ ⁊ frēs eiꝰ: et qꝛ miſit te qͦꝫ interfici. Utⁿ audiuit aūtvehemēter expauit: ⁊ᵇ ꝯp̄henditviros ꝗ venerāt ꝑdere eū: ⁊ occidit eos Cognouit em̄ qꝛ q̄rebantꝑdere eū. Etᵖ cetera ſermonū iohānis ⁊q belloꝝ eiꝰ: ⁊ʳ bonaꝝ ꝟtutuꝫ ꝗbus fortiter geſſit: ⁊ˢ edificijmuroꝝ quos extruxit ⁊ᵗ reꝝ geſtarū eiꝰ: ecceᵘ hec ſcripta ſūt ī librodieꝝ ſacerdotij eiꝰ: exquo factꝰ eſtprinceps ſacerdotū poſt patremſuum.Explicit liber primus Machabeoꝝ: incipit ſcd̓sCapitulum primum.labānis. k Miſit epl̓as ⁊c̄. ⁊ p̄currens.ſ. ſatellites ptolomei miſſos ad p̄dicta loca l Quidā de pueris ſymonis. qꝛptolomeꝰ nō omnes occiderat: ſꝫ aliqͦs ex eis: vt dictū eſt. sͣ.i Ut nūcia. iohan. vt euaderet dicta ꝑicula. n Vt audiuit aūt ⁊cͣ. i. admiratꝰ fuit de doloſitate tanta. o Et cōprebēdit viros ⁊cͣ.⁊ eod̓ mō p̄uiditalijs ꝑiculis ſolerter ⁊ ꝓuide: ⁊ſic ptolomeꝰ defraudatus fuit aſua peſſima intētiōe p Et cetera ẜmonum iobānis. qͥbus docuit ppl̓m.Et belloꝝ eiꝰqͥbꝰ defendit eū.Et bonaꝝ virtutū ⁊cͣ. inter qͣsfuit victoria notabilis quaꝫ habuit d̓ hircanis:ex qͣ cognominatus eſt bircanuss Et edificij muroꝝ ⁊c̄. in hierl̓m⁊ in iudea ad tere fortificationē.t Et reꝝ geſtaꝝeiꝰ. q̄ fuerunt mirabiles ⁊ multe.vn̄ dicit ioſephꝰli. xiij. ꝙ ipſe habuit ſpiritum ꝓphetie v Ecce hͨ ſcpͥta ſt̓ in li. ⁊cͣ. hūc aūt librū nō habemꝰſicut nec plures alios de quibus fit mentio in libris regū ⁊ paralypomenon.Poſtilla nicolai de lyra ſuꝑ ſcd̓m librū machabeoꝝ incipit.Ratribꝰ qͥ ſt̓ ꝑ egyptū iudeis. Liber iſte ſcd̓s machabeoꝝ q̄daꝫ eſt abbreuiatio cuiuſdā magni volumīsa iaſone cireneo ꝯſcripti hn̄tis. v. libros partiales inqͥbus facta iude machabei ⁊ ſociorū eius diffuſe tractant̉: ſꝫ in hͦ libro ponunt̉ breuit̓ ⁊ ſuccincte. vt pꝫ in fine ca. ij.vt qͥ ꝓpt̓ pauꝑtatē p̄dictū volumen magnū cōꝑare nō poſſent:vel ꝓpt̓ eiꝰ ꝓlixitatē attēdiati eſſent legere: iſtud cōpendiū poſſent hre d̓ facili ⁊ ſine tedio ꝑcurrere legēdo. Fuit aūt cōpilatiohͦ facta tp̄e demetrij ſcd̓i vt magꝭ videbit̉. jͣ. ⁊ miſſa iudeis habitantibꝰ in egypto ab illis qͥ erāt in iudea qͥ cū hͦ in huiꝰ libri p̄fatiōe rogauerūt eos aliqͣs ſolēnitates ſuſciꝑe q̄ ab eis fueratrōnabiliter inſtitute. Igit̉ iſte lib̓ in duas ꝑtes diuidit̉.ſ. in ꝓlogū ⁊ tractatū: qͥ incipit tertio cap̄. In pͥma ꝟo ꝑte pͦ ponit̉ inuitatio ad obẜuantiā duplicis feſti. ſcd̓o breuit̓ tāgit̉ materiahuiꝰ libri cap̄. ſe q̄n. ibi. De iuda ꝟo machabeo. Circa pͥmuꝫ pͦſcribētes captāt illoꝝ qͥbꝰ ſcribūt beniuolētiā. ſcd̓o inuitāt eosad feſti duplicis obẜuantiā: ibi. Regnāte demetrio. tertio ſuā inferūt intentionē: ibi. Acturi itaqꝫ. Circa pͥmū captant duplicit̓eoꝝ beniuolentiā.ſ. eos amicabilit̓ ſalutando: ⁊ ꝓ eis huiliterexorādo: ibi. Benefaciat vob̓. Circa pͥmū dr̄. a Fratribꝰ.qd̓ eſt nomen amicabile. nā frater dr̄ quaſi vere alter ipſe. ⁊ vocat eos fratres: eo ꝙ erāt de eadē gente ⁊ ſub eadē lege.b Qui ſunt ꝑ egyptū iudeis.ſ. diſperſis. Ptolomeꝰ em̄ lagifiliꝰ qͥ poſt alexandrū magnū pͥmꝰ regnauit in egypto: ſic̄. sͣ. dictum eſt in pͥmi libri principio multos iudeos captiuauit: quorū ptolomeus philadelphꝰ ei ſuccedens relaxauit in fauorē. lxx.interp̄tuꝫ: qͥ ſibi libros moyſi: ⁊ ẜm aliqͦs totū vetꝰ teſtamentūtraſtulerunt de hebreo in grecū. multi tn̄ in egypto remāſerūt ⁊ꝓcedente tp̄e acqͥſierūt bona tp̄alia. ⁊ ꝑ ꝓlis ꝓcreationē multiplicati ſunt: quibus iudei manētes in iudea ſcripſerunt: ideoſubdit̉. c Salutē dicūt fratres ⁊c̄. ⁊ pacē bonā. nam bonaguerra eligibilior ē pace mala d Bn̄faciat. hic ꝯn̄r captāteoꝝ beniuolentiā ꝓ eis exorādo dicētes d Benefaciat voRatribꝰª ꝗͥᵇ ſūt ꝑ egyptū iudeis: ſalutēᶜ dicūtfr̄es ꝗ ſunt in hieroſolymis iudei ⁊ ꝗ in regione iudea: ⁊pacē bonā. Bn̄faciatᵈ vob̓ deus⁊ᵉ meminerit teſtamēti ſui qd̓ʳ locutꝰ ē ad abrahā ⁊ᵍ yſaac ⁊ʰ iacobẜuoꝝſuoꝝ fideliū ⁊ⁱ det vob̓ cor oībus vt colatis eū: ⁊ᵏ faciatis eiusvoluntatē cordeˡ magno ⁊ aīo volenti. Adaperiatᵐ cor vr̄m in legeſua: ⁊ⁿ in p̄ceptis ſuis: ⁊ᵈ faciat pacē. Exaudiatᵖ orōes vr̄as: ⁊q recōciliet̉ vob̓: necʳ vos deſerat in tp̄emalo. Etᵍ nūc hic ſumꝰᵗ orātes ꝓvob̓. Regnāteⁿ demetrio āno cēteſimo ſexageſimonono. nosˣ iudei ſcripſimꝰʸ vob̓ inᶻ tribulatiōe:⁊ª īpetū ꝗ ſuꝑuenit nob̓ ī iſtis annis exᵇ quo receſſit iaſō a ſcā terradeus. in ſpūalibꝰ ⁊ tp̄alibus. e Et memi. teſta. ſui.i. firme ꝓmiſſioEt yſa ac. xxvi.nis. f Qd̓ locū. eſt ad abrahā. Gen̄. xij.gh Et iacob. xxviij. ⁊ ſupplendū eſt qͥ ſunt de numero ẜuoꝝ ſuoꝝ fideliū. Uel aliter lr̄am ſic iungendo. Et memi. teſtī ſui.i. ꝓmiſſiōis firme.Seruoꝝ ſuoꝝ fideliū.i. ꝓ ſuis ẜuis fidelibꝰ fc̄e. qd̓ ad abrahā yſaac ⁊iacob locutꝰ eſt: pͦ qͣntūad pr̄es illiꝰ teſtamentii Et det vobis cor oībus vt colatis euꝫ. fideſpe ⁊ caritate. quibꝰ colitur deꝰ cultu interiori:vt dicit Aug. in encheridion. k Et faciatis⁊cͣ. ꝑ effectū in cultu exteriori. lCorde magno ⁊cͣ. qꝛ deo non placent ſacrificia coacta ſꝫvoluntaria. m Adaperiat ⁊cͣ. ſtudēda ⁊ intelligenda n Et inp̄ce. ſuis. oꝑe adimplēdis. o Et faci. pacēvt vacare talibꝰ valeatꝭExaudiat ⁊cͣ. vobisꝯdeſcendendo.q Et recō. vobis. peccata p̄terita remittēdo.Nec vos deſerat ⁊cͣ.vos in tribulatiōibꝰ cōſolando. s Et nūchic. in hierl̓m ⁊ iudea.t Sumꝰ orantes provobis. qͣſi dicāt. ita debetis orare ꝓ nobis ⁊acquieſcere petitiōibꝰv Regnāte demetrio. h̓noſtris: maxime de ſolennitatibꝰ deuotis.ꝯn̄r inuitant eos ad obẜuantiā duplicis feſti. ſcd̓m ponit̉ ibi. ⁊ diemignis. Prima in tres qꝛ primo ponit̉ eoꝝ inuitatio: ſcd̓o dicti ꝯfirmatio: ibi. Anno cen. tertio intenta ꝯcluſio: ibi. Facturū igit̉. Circa pͥmūnotat̉ tp̄s cū dicit̉. v Regnante demetrio ⁊c. Dicit hic glo. rabani ꝙ iſte fuit demetriꝰ filiꝰ ſeleuci. qui regnauit tp̄e iude machabei: vtpatet. vij. cap̄. pͥmi li. ſed huic dicto ꝯͣdicit manifeſte qd̓ ſequit̉. Annoclxix. Hic aūt demetriꝰ ante tp̄s hͦ fuit mortuꝰ. nam filiꝰ eius intrauitregnū patrū ſuoꝝ anno. clxv. vt habet̉. sͣ. pͦ li. x. c. ⁊ ante ipſuꝫ regnauerat alexāder duobꝰ annis: qͥ interfecerat patrē ſuum: vt patet in prin.eiuſdē ca. decimi. Iſte vero demetriꝰ filiꝰ pͥmi demetrij regnauit vſqꝫad annū. clxxij. in quo fuit captꝰ ⁊ incarceratꝰ. vt habet̉ pͦ li. xiiij. caꝑ.ex quo patet ꝙ iſte demetrius filius primi demetrij adhuc regnabatanno. clxix. ⁊ ideo ꝙ dicit̉ hic. x Regnāte demetrio āno. clxix. intelligit̉ de ipſo. Ipſe ꝟo ante captionē ſuā cū ſymone ſūmo ſacerdote⁊ gente iudeoꝝ renouauit amiciciā. ⁊ ꝯceſſit plures libertates ⁊ priuilegia qͣꝫ ante ꝯceſſerat tp̄e ionathe: nec alij reges p̄deceſſores ſui. vt hr̄xiij. ca. pͥmi libri. ꝓpter hͦ ſubdit̉ ibi. Ablatū eſt iugū gentium ab iſrl̓. ⁊fuit ppl̓s in magna letitia ⁊ in pace bona toto tp̄e ſymonis. ⁊ ſic eſt veriſimile vt dicit ſuꝑ locū iſtū dn̄s Hugo cardinalis: ꝙ illo tp̄e ſcripſerunt iudeis habitatibꝰ in egypto de ſolēnitatibꝰ iſtis recipiendis. lꝫem̄ tp̄e iude pͥmuꝫ feſtū fuerit inſtitutū nō tn̄ a iudeis in egypto manētibꝰ receptū. vt pꝫ ex eiꝰ epl̓a ſeq̄nte in qua nulla fit mētio de hͦ feſto.lꝫ ſcribat̉ iudeis manētibus in egypto. x Nos iudei. manentesin hierl̓m ⁊ iudea. y Scripſimꝰ vob̓. de ſolēnitatibꝰ hic ꝯtentis.⁊ de alijs in hͦ libro ſcriptꝭ. Sed ꝯͣ hͦ obijcit̉. qꝛ ſicut dictū eſt hͨ ſcripſerūt adepta libertate tp̄e ſymonis ⁊ demetrio regnāte: hͦ fuit āno. clxx.vt habet̉ ca. xiij. pͥmi li. Ad hͦ pōt dici ꝙ hͦ negociū fuit inchoatū annoclxix. ⁊ ꝯſūmatū āno ſequēti. Hic aūt ponit̉ data ꝓ tp̄e inchoatiōis:ibi ꝟo ꝓ tp̄e ꝯſummatiōis. Dicit̉ aūt. nos iudei ⁊cͣ. qꝛ idē ppl̓us fuittp̄e iude ⁊ ſymonis. ⁊ cū hͦ etiā eēdē ꝑſone numero in multis. vt patetde iuda ⁊ ſymone qͥ fuerūt fratres ⁊ ꝯtemporanei. vt pꝫ. ij. cap̄. pͥmi li.⁊ idē erat de multis alijs. z In tribulatiōe.i. de tribulatione.a Et impetū ⁊c. ſcribēdo em̄ d̓ ſue libertatꝭ adeptiōe ⁊ feſtoꝝ receptione: habuerūt tangere de p̄cedenti tribulatione. b Ex quo receſſitiaſon ⁊c. Hic em̄ ambiens ſacerdotiū iuit ad regē ātiochū incitās euꝫde tranſlatiōe iudeorū ad gentiliū ritum. vt habet̉. jͣ. iiij. ca. ⁊ iſtud fuitM M ij