Seite
Prologus uit: utˢ qui Athenis magiſter erat ⁊ potēs cuiuſqꝫᵗ doctrinas achademie gymnaſia ꝑſonabāt fieret peregrinus atqꝫ diſcipulꝰ malens aliena verecunde diſce­re: qͣꝫ ſua impudenter ingerere. Deniqꝫᵘ cuꝫ litteras quaſi toto orbe fugientes perſequiturˣ: ca ptꝰ a piratis ⁊ uenūdatus: tyrā­nō crudeliſſimo paruit ductꝰ ca ptiuus iunctꝰ ⁊ ſeruꝰ: tn̄ᶻ qꝛ phi­loſophus maiorᶻ emente ſe fuit adª tytū liuiū lacteo eloquentie fonte manātē: de ultimis hiſpa­nie galliarūqꝫ finibꝰ quoſdā ue­ph̓ie tunc florebat: auditis eminētioribus in ea doctoribꝰ facillime com prehēdit. Quare aūt dicebat̉ magna grecia pꝫ ꝑ Iſido. qͥ dicit in. xiiij. ethymo. Italia olim a grecis ppl̓is occupata: magna grecia nūcupa­ta eſt. Deinde a regis nomine Saturnia mox ⁊ latiū dicta eſt: eo ꝙ idē Saturnus a Ioue: ſedibꝰ ſuis pulſus ibi latuerit. Poſtremo ab Ita­lo ſyculoꝝ rege ibi regnā te: Italia appellata eſt. ſ Vt qui Athenis ma­giſtrū ⁊c̄. Cōſtrue ſic: di­co ꝙ ꝑagrauit loca pre­dicta: vt qui erat magr̄ ⁊ potēs Athenis.i. apud Athenas. Ciuitas eſt in grecia: quaſi littoralis ab atha qd̓ eſt littus qꝛ ī lit tore poſita. Uel dicūtur athene quaſi īmortales: qꝛ ibi olim viguit ſapiē­tia que īmortalis ē: ⁊ ſic dicūt̉ ab athanatos qd̓ eſt īmortale. Aug. ī. xviij. li. de ciuit. dei. ix. ca. dicit ꝙ Athene dicūt̉ a Mi­nerua que grece Athena dicitur. Et ſubdit multa verba: cauſam aſſignās quare a noīe eius deno­minata eſt ciuitas: dicit em̄ ꝙ cū repēte ibi appa ruiſſet oliue arbor: ⁊ alio loco aqua erupiſſet. Cecrops rex territus cōſu­luit Appolineꝫ Delphicū quid eſſet faciendū. ille reſpōdit ꝙ olea Mi neruā ſignificaret: vnda neptunū: ⁊ ꝙ eſſet ī poteſtate ciuiuꝫ ex cuiꝰ noīe duoꝝ deoꝝ qͦꝝ ſigna illa eēnt: ciuitas vocaret̉. iſto Cecrops oracl̓o ac­cepto oēs ciues vtriuſqꝫ ſexꝰ cōuocauit. mos.n. erat tūc in illis locis vt femine publicis cōſultatiōibꝰ intereſſent. Cōſulta igit̉ multitudine: ma­res ꝓ neptuno: femine ꝓ Minerua tulere ſententias: ⁊ qꝛ vna inuenta ē plus feminaꝝ minerua vicit. t Cuiuſqꝫ doctri. gym. achademie per­ſonabāt. Quia magna fama erat de doctrina ipſius. Achademia fuit villa Platōnis: vbi idē plato docebat. Et ſicut quidā dicūt interpreta tur luctus: ꝓpter bellū qd̓ ibi geſtū ē inter Appollinē ⁊ Neptunū. Pla to.n. cū diues eſſet vt poſſet vacare ph̓ie elegit Achademiā villam ꝓ­cul ab vrbe nō ſolū deſertā ſed ⁊ peſtilentē: vt cura ⁊ aſſiduitate morbo rū libidinis impetꝰ frangerētur: diſcipuliqꝫ nullā ſentirent voluptatē ni ſi illaꝝ reꝝ quas diſcerēt. Gymnaſiū aūt d̓r generalis exercitioꝝ locus apud athenas locꝰ erat vbi diſcebat̉ ph̓ia: ⁊ ſapiētie exercebat̉ ſtudiū: ⁊ ſic accipit̉ hic. Nam gimnaſin̄ grece vocat̉ qd̓ latine exercitiū d̓r: hoc ē meditatio. Gimnaſia Achademie dicebāt̉ ſtudia vel exercitia ſtudioꝝ vel loca ſtudij. Et dicit Iſi. in. xviij. ethy. Gymnaſiū d̓r vbi exercētur athlete ⁊ curſoꝝ velocitas cōprobat̉. Hinc accidit vt omniū ꝓpe artiū exercitia gymnaſia dicerētur. Et d̓r a gymnos. id eſt. nudus. qꝛ iuueneſ nudi exercent̉ in cāpo vbi ſola verenda operiūtur. Itē a gymno d̓r hec gymnas: dis.ſ. pugna vel lucta: ⁊ qꝛ magna lucta ē in ſtudio: recte gym naſiū dicit̉. Unde Eccle. li. dicit̉. Colluctata ē aīa mea in illa. id eſt ſa­pientia acquirenda. cetera plana ſunt. v Deniqꝫ cū lr̄as ⁊c̄. Iſtam litterā inueni in epiſtolis Hieronymi: cū quidā libri habeāt: maior emē te ſe fuit: qꝛ.ſ. ph̓us erat: emptor nō. Cōſtructio patet. Sed not. ꝙ dicit Litteras quaſi fugientes qꝛ nullus pōt ad perfectionē ſcientie perueni­re: cū ſemꝑ occurrit ei qd̓ poſſit addiſcere. vn̄ eccl̓. viij. Dixi ſapiens effi­ciar: ⁊ illa longiꝰ receſſit a me multomagis qͣꝫ erat. x Captus a pira tis. Pirata d̓r latro marinꝰ. vn̄ lucanꝰ. Omne fretū metuēs pelagi pi­rata reliquit. Et cōponit̉ a pir qd̓ eſt ignis ⁊ ratis. qꝛ ſemꝑ portat ignē in rate. y Crudeliſſimo tyrāno paruit. id eſt obediuit qꝛ ad mādatuꝫ Dionyſij tyranni exulauit. vnde ait Ualerius maximus libro. iiij. lo­quens de Platōne patria pulſus a dionyſio tyranno Megaram pe­petierat: vbi cū ad theodorū principeꝫ eius vrbis domi cōuenire vellet neqꝫ admitteret̉ multū diuqꝫ an̄ fores retentus: comiti ſuo ait. Patien­ter hoc ferendū eſt: forſitan em̄ ⁊ nos cū in gradu dignitatis nr̄e eſſemꝰ: aliquid tale fecimꝰ. qꝛ trāquillitate cōſilij: ipſe ſibi cōditionē exilij placi diorē reddidit. vſi bn̄ d̓r hic deipſo. z Tamē qꝛ ph̓s.i. ſapiens ⁊ di ſcretus erat. z Maior emente fuit. id eſt maiorē mentis cōſtantiā ha buit. Et aduerſa equanimꝰ tolerauit. Et de iſto tyrāno habet̉ in ſexto li. Ualerij maximi. Dionyſiꝰ cū hereditatꝭ noīe a patre ſyraccuſanorū vel niſſe nobiles legimꝰ: ⁊ quos ad cōtēplationē ſui roma non traxe rat unius hominis fama perdu­xit habuitᵇ illa etas inauditū oī­bus ſeculis: celebrandūqꝫ mira­culū ut urbeꝫ tātā ingreſſi: aliud extra urbem quereret. Appollo niusᶜ ſiue ille magꝰᶜ vt vulgꝰ lo­quit̉ ſiue philoſophꝰ vt pytha­goriciᵈ tradūt intrauit ꝑſas per­trāſiuit Caucaſumᶠ: albanosᵍ: ſcytasʰ: maſſagetas: opulentiſſi maᵏ indieᵏ regna penetrauit: ⁊ ad extremū latiſſimo Phyſonˡ amne tranſmiſſo peruenitᵐ ad ſycl̓anoꝝ ac pene totiꝰ Sicilie tyrānidē accepiſſet maxīaꝝ opū dn̄s exercitiū dux ⁊ rector claſſium equitantiū potēs: ꝑꝑ inopiā lr̄as puerulos Corinthi docuit. a Ad titū liuiū ⁊c̄. Titus li­uius ſcripſit hiſtoriā romanoꝝ ab vrbe cōdita cuius mentioneꝫ facit priſcianus: qͥ d̓r manās. id eſt diffluēs fōte lacteo eloq̄ntie qꝛ ducem ⁊ placi dā habebat do­ctrinam ⁊c̄. b Habuit illa etas īauditū ⁊c̄. extra vrbeꝫ. Hic ponit̉ extra ꝓ pre ter. Et eſt ſenſus Mirū ē ⁊ īaudi­tū ꝙ aliqui tā no bilē ciuitatē īgreſ ſi: aliud videre q̄ rerēt ꝙͣ pulchritu dineꝫ ciuitatꝭ ⁊cͣ. c Appolloniꝰ ſi ue ille magꝰ. In plinio de natura li hiſtoria: duo le legūt̉ appollonij qͦꝝ vnꝰ dicebat̉ a­polloniꝰ ꝑgamꝰ a ꝑgamo.i. Tro­ia ſic dictus: quē numerat īter auctores quos imitat̉ in tractando de naturis aīa­lium: ⁊ de naturis arborum. Alter vero appellabatur Appol­lonius tharētinus a tharēto ciuitate: ⁊ fuit vnꝰ d̓ illis quos imi tat̉ pliniꝰ in tractādo d̓ naturis herbarū. Itē Hierony. in li. illu­ſtriū viroꝝ pōit duos appollonios: quoꝝ vnꝰ fuit ſenator roma nus qui a ſeruo ꝓditus ꝙ eēt chriſtianꝰ: ⁊ ꝓ chriſto capite trūca tus eſt. hic fuit vir diſcretiſſimus qͥ ſcripſit aduerſus Montanū Priſcā ⁊ Maximillā inſigne ⁊ longum volumen: in quo aſſerit Montanū ⁊ inſanos vates eius perijſſe ſuſpēdio: ⁊ forte d̓ iſto ītelligit h̓. c Magꝰ a magnitudīe ſcīe d̓r ph̓s. Un̄ quē vulgꝰ dicebat magū.i. ſcīe magnū pythagorei vl̓ pythagorici dicebāt ph̓m. vn̄ dicit Chryſo. ſuꝑ illud Math̓. ij. Magi ab oriente ve nerūt ⁊c̄. magi nō malefici: ſed ſapientes intelligūtur. d Pythagorici.i. pythagore diſcipuli vl̓ ſequētes doctrinā py thagore. d̓ quibꝰ dicit Ualeriꝰ maximus li. viij. ꝙ pythagore ta ta veneratio ab auditoribꝰ tributa ē: vt q̄ ab eo acceperāt ī diſpu tationē deducere nephas exiſtimarēt: quinetiā īterpellati ad red dendū cām: hoc ſolū rn̄debāt ip̄ꝫ dixiſſe. e Perſi ppl̓i ſunt a perſeo rege vocati: qͥ e Grecia Aſiā tranſiēs ibi barbaras gētes graui diuturnoqꝫ bello ꝑdomuit nouiſſime victor nomē ſubiecte genti dedit. Ita dicit Iſi. ethy. f Caucaſus mons eſt Indie ſic dictꝰ a cādore: qꝛ niuibꝰ denſiſſimis ē cādidatus. nā caucaſū lingua orientali d̓r cādidū. Iſtud ſumit̉ de Iſidoro ethy. xiiij. g Albani populi ſunt in partibꝰ aſtatice Scythie. Et dicūtur ſic ab aſſiduis niuibꝰ: vl̓ qꝛ cū albo crine naſcūt̉. hoꝝ glauca eſt oculis.i. picta ineſt pupilla: adeo vt nocte pluſqͣꝫ die cernāt. Ita dicit Iſi. ethy. ix. hͨ Scythe ppl̓i ſunt de quibꝰ dicit Iſido. ethy. ix. Limes eſt ꝑſiꝰ qui ſcithas ab armenijs diuidit Scytha cognominatus: a quo limite ſcithe ab aliquibꝰ ꝑhibent̉ vocati: gens antiquiſſima ſemꝑ habita. Itē in eodē. Maſſagethe de Scythaꝝ origine ſunt: ⁊ dicti maſſagethe quaſi graues. id ē fortes gethe. nā ſic Liuiuꝰ argentū graue dicit.i. maſſas. hi ſunt qui inter Schythas ⁊ Albanos ſeptētrionalibꝰ iugis inhabi­tant. De quibꝰ lucanꝰ in. ij. Decurrāt medica ſuſis agmina maſ­ſagethen: ſchyticus nō alliget hiſter. k India ab indo flumi ne quo ex occidentali claudit̉: hec a meridiano mari porrecta vſ­qꝫ ad ortū ſolis: ⁊ a ſeptētrione vſqꝫ ad montē Caucaſum ꝑue­nit ⁊c̄. ita dicit Iſi. li. xiiij. k Opulentiſſima.i. opibꝰ pleniſſi­ma vel ditiſſima. Nā opes diuitie. Lentos plenꝰ d̓r. Et īde opu­lentꝰ. a. um. qd̓ cōparat̉ opulētior opulētiſſimus. Phyſon amne trāſmiſſo.i. ꝑtrāſito. De iſto flumine hr̄ Gen̄. ij. de quo di­cit Iſi. in. xiij. ethy. Gāges fluuiꝰ quē phyſon ſacra ſcriptura cō memorat: exiens de paradiſo ꝑgit ad Indie regiones. Dictꝰ aūt