buliſqꝫ manens das cuncta moueri. Da pr̄ anguſtaꝫ menti conſcendere ſedem. Da fontē luſtrare boni. da luce reperta. Inter conſpicuos animi defigere viſus. Confiſus itaqꝫ de implorato auxilio ad ip̄ius hono­rem cuius res agitur pijſſime ac deuotiſſime virginis ipſius genitricis marie glorioſiſſime. Agate patrone ac cōpatriote mee lucie p̄clariſſime ſicule cuius hodie pie vigiliam colimus. non minus benedicti cuiꝰ a pu ericia habitum gero ad deſtinati operis ꝑfectōnē fidē tiori et feliciori animo cōdeſcendo et in ꝓſecutōne hūc ordinem ſeruabo. pͥmo nanqꝫ ꝓlixe et ſuꝑflue alios ſcriptis reſecatis ꝓrſus tacendo vel ad loca ſua remit tendo obſcure que tactis declaratis colligam notabi­lia magis ſubſtantifica et que ut plurimū cum mate­ria exaīanda non exiſtunt. ſcd̓o ilico condeſcendā ad glo. Ber. que exibeant ſe cūctoꝝ conſpectui et ad tex. declaratōnem tendant prius vtile expedire de­creui. Et quicquid ex tactis doct. ad glo. eſt applica bile eis annectere nitar ne repetendi eadem in effectu materia miniſtretur. tertō ſi quid doct. ad glo. non applicabile apponitur qd̓ ad intellectū. c. neceſſario dit vel noͣ. ſit dignū ad materiam imminētem ꝑtinēs per oppoſitōnes vel qōnes ꝓut magis erit materie ſentaneum applicabo. et huiuſmodi operis finem qͣꝫ ſuper alijs libris ſuꝑ quibus ſi fata ſinēt ſcribere ī tendo attingere mihi concedat p̄cibus lucie inſtanti­bus altiſſimus a quo cuncta bona ꝓcedunt. Amen de iudiciis. Hec Rubrica pōt continuari ad p̄cedentia duobuſ modis. et pͥmo ſic. Supra in p̄cedentibus ti. viſum eſt de p̄paratorijs iudicioꝝ nunc ad ip̄a iudicia veniēduꝫ eſt. vel ſcd̓o ſic. Supra viſum eſt de inſtrumentis qui bus iudices iudicant videlꝫ de conſtitutōnibus et cō­ſuetudinibus. Item de iudicū ptātibꝰ et modis crean di iuriſdictōnem et ptātem iudicandi ad ip̄a indicia ve niendum eſt Pōt continuari et tertio ad p̄cedentem. ti. et ſic magis ad ꝓxima. In p̄cedenti ti. viſum eſt de arbitris veꝝ qꝛ arbitria ſunt redacta adinſtar iudi­cioꝝ. l. i. ff. de arbi. ideo annectitur ⁊cͣ. Ad materiā ru­brice facit. ij. q. i.. v. q. iiij. xiiij. q. i. xv. q. vij. xvi. q. vi. xxx. q. vlti.§. his aūt vſqꝫ ad fi. Repetitur iſte ti. in vi. et in ca. Et quia tractaturi ſumus de iudicijs. vidē dum eſt pͥmo quid ſit iudiciū. So. nomē equiuocū eſt. habet em̄ multa ſignificata quibꝰ Hoſti. Gof. in ſummis eoꝝ. et per Io. an. in Rubrica huius ti. ī vl. et noͣ. regula in iudicijs. de re. iu. li. vi. Qn̄qꝫ em̄ ſū­mitur diſcretōne. Un̄ dr̄ infans furioſus carent iuditō. ut in. c. ex ꝑte cor. uici. iij. q. vij.§. tria. ff. iu di. p̄tor. qn̄qꝫ em̄ examinatōne ſeu deliberatōne lix. di. c. i. Qn̄qꝫ aucͣte. lxij. di. c. i. Qn̄qꝫ pena. l. di. et purgabit. qn̄qꝫ inſtantia cāe diſcutiende ꝑti bus eius. ut. l. ꝓperandū. C. de iudi.. de. ſig. c. fo rus. iiij. q. iiij. c. i. et in multis ſimilibus et ita ſumitur hic. et in hac ſignificatōne difinitur ſic aliquos ſum miſtas eſt actus trium ꝑſonaꝝ videlicet iudicis ac toris et rei in iuditō contentētium. diffinitō damnat̉ hic recolende memorie pr̄em p̄ceptorē meū dn̄m Fran. zabarell̓. poſtea cardinalē digniſſimū cui plu rimū debeo et rōne doctrine et nimie affectōnis quā ī me gerebat qua ductus non dedignatus eſt in cardi­nalatus apice ꝯſtitutus me mīmū ad doctoratū ꝓmo uere. Mouet̉ qꝛ hec diffinitō euacuat naturā diffi niti nec eſt ꝯuertibilis ſuo diffinito. Nam qn̄qꝫ eſt iudicium ſine actore ut qn̄ iudex ꝓcedit inquiſitōeꝫ ex offitio ut.. de accu. c. qual̓r et qn̄. qūꝫ eſt ſine reo ut qn̄ maleficio exn̄te notorio iudex inquirit in genere ẜm formaꝫ quā notabilr̄ tradit Inno. in. c. bone. s. de ele. ſed poſſet. ſaluari hec diffinitio. pͥmo hn̄do reſpectum ad cōiter accidentia. ut ꝓbat̉ in p̄al. c. i. iiij. q. iiij. Itē ſaltim ficte ſemꝑ ſunt tres ꝑſone. qꝛ fama hētur loco accuſatoris ut in p̄al. c. qual̓r et qn̄. Ipſe vero diffinit ſic eſt inueſtigatio quā facit iudex ẜm iur̄ ordine per varios modos ad veritatē eliciēdā et illicitā cuſtodien dam. vel diffine ſic ẜm Aze. in ſūma. et Gaſ. de cal. eſt in iure reddendo nccͣio poſita interpoſitōe ꝑſonarum et quelibet iſtaꝝ ad bonū ſenſum ſuſtenta­bilis eſt. Et dr̄ iudiciū quaſi iuriſdictō. quia ibi quid iuris ſit diſcutitur. vide tex. in. c. forus. ſig. Et hāc primam et vlti. ſentit Inno. in. c. quintauallis. iure iur̄. vbi diffinit quid ſit arbitriū. ſed ꝯtra has diffinitō nes facit. c. forus in pͥn.. de. ſig. vbi dicit origo materia negocij appellat̉ a caſu dum ꝓponit̉ dr̄ duꝫ diſcutit̉ iudiciū notatur finit̉ iuſticia nūcupa tur. Ex quo euidenter colligit̉ ip̄a diſcuſio cāe appe llatur iudiciū. pono ergo hāc diffinitōꝫ Iudiciū ē cāe diſcuſio corā iudice iuridice fit. Ex etiā īfero ꝓprie an̄ lit. ꝯteſt. non dr̄ iudiciū qd̓ tenꝫ glo. noͣ. in. l. iudiciū. ff. de iudi. facit. l. ampliꝰ. ff.. ra. ha. intel ligo reſpectu ip̄ius cāe ſed ad ut ꝯfeſſio vel qͥd ali­ud dicatur facta in iudicio ſeu in iure. ſatis eſt iud̓x ſedeat in loco ius dicendi vel reddendi gr̄a qͣꝫtūcunqꝫ lis non ſit ꝯteſtata ad allego qd̓ legitur et noͣ. in. l. noluit. ff. de interro. actō et. l. ſi ꝯfeſſus. ff. iudi. qd̓ ibi noͣ. Bar. et aꝑtius tenet bar. in. l. i. C. de ꝯfeſ. Inn. in. c. qual̓r qn̄. ij. de accu. in. non negamus. Ex quo ad hūc effectū diffinio ſic Iudiciū ē locus in iudex ius reddendi gratia conſiſtit. Et hec eſt prima additio mei nico. Scd̓o principaliter quero ad de claratōnem rubrice quare dixit de iudi. in plurali ſo. ſe cundū doct. quia iuditioꝝ aliud criminale. ut qn̄ agit̉ de crimine criminaliter. vt in. c. at ſi clerici. et. c. non ab hoīe.. e. Aliud ciuile ut non tangitur crimen. ut .. e. c. ceteꝝ. et. c. dilecti. et. c. cauſam qd̓dam mixtum.