De teſta. qui teſt. .l. i. de diuer. tēpo. p̄ſcrip.. l. aurelius.§. ſticho. de li ber. leg. que īdefinita equipolet vli: ut. l. ſi pluribꝰ.. leg.i. ſed ſi indiſtīcte. l. uni. q. reſpōderet̉ uidet̉ vl̓r reſpōſuꝫ: niſi aliꝗd dimitteret̉ a. l. ergo ⁊cͣ. hac opi. facit. l. apud celſū.§. apud iul. in fi.. de doli excep. An. de pi. qd̓ no. Queſitum. Iſte eſt ſingularis.§. oēs im ꝑiti allegant ip̄m in fi. Op. ꝯtractus ſit iure. glo. ſoluit. Op. ꝗa ſolue re eſt dare. dare eſt iuris: ut. l. ubi aūt in fi.. de v̓bo. obli. ergo ⁊cͣ. So. eſt iuris ſoluere. ſic ſolue ut dixi ti­bi ſuper rubrica.. de ſolū.. l. ſi ſtipulatus.§. pe... ob. Ulterius dicitur hic alienare. quid iuris. glo. dicit ideꝫ de ambobꝰ interrogauit: vno rn̄dit: de alio videt̉ idē reſpondere. In cōtrariū facit. l. ſi ſine.§. pōpo.. mino. vbi de uno rn̄dēdo affirmatiue ī alio uidet̉ negare. clariꝰ in. c. nōne. exͣ de preſump. breui ter ꝙͣtuꝫ eſt in ꝓpoſito puto glo. uerū dicere: ut appa ret ex fine iſtius.§. uel iſte.§. inducitur in ar. feciſti du­os ꝓcuratores in iudicio ad reſpondēduꝫ poſitiōibꝰ: unus dixit credo. alter dixit credo. q̄ritur quid iuris. dicit Dy. eſt ar. debet ſtari negāti. mihi videt̉ Inno. teneat idē: ꝗa hētur rn̄ſo: ſic cedit̉ tanꝙͣ cōtra cōtumacē. iſta reſponſio obſeruat̉ que ualet: ut. l. de etate.§. qui tacuit.. de īter. acti. de hoc dicit Inno. extra de procur. c. in noſtra pre­ſentia circa prin. jUius. No. iſtā. l. iſtud qd̓ hic dicitur officiū curat oris dati bonis non tranſit ad heredem: quod tene menti: quia eſt tex. peregrinus. Ulianus. Bona lex eſt inducit̉ ī ar. ad. q. de errore an īpe diat trāſlatiōem dn̄ij: qd̓ tango nūc. Bagnato. Nota curatores poſſūt minuere bo nis pupilli ſi liberat̉ pupillus per muliereꝫ vi uentē. hoc dicit tene mēti. Epe. Nota curator furioſi ꝓdigi eſt legitimus: in defectum uenit̉ ad datiuū. Sed ꝗd dato ſurdo mu­to uel aliter impedito eſt legitimꝰ uel datiuus? glo. C. de ep̄i. audiē. l. de creatiōibus. tꝫ in iſtis duobus ca ſibus ſit legitimus. idē tꝫ inſti. de cura.§. i. glo. videt̉ aliter dicere in. l. i. in fi.. l. ſe. ſeꝗ.. de poſtu. uide ibi notata per glo. qd̓ no. tene bene cordi. I furioſo. iſtā. l. eſt no. caſus ideo tene mēti cordi. De teſtamētis. qui teſtamētū facere poſſūt: quē admodum teſtamenta fiant. Rub. l. 17 Glo cōtinuat rubri. duobꝰ modis. pͥmo ad proxīa. Supra dictū eſt de tutelis que dātur in teſtamētis. dic ponit̉ de teſta. Secūdo ſic. volumina digeſtoꝝ ſūt diuiſa in.vij. partes: hūimus quattuor: hic incipit ꝗn­ta: ut. C. de ve. iur̄. enu. l. ij.§. quintus. Querit glo. quare iuriſcōſultus incipit a diffinitōe. dic ut in ea que clara eſt. Ex. l. ſequēti. Teſtamenti diffinitio poſita per iuriſcōſultum an ſit ꝑfecta. Et an iuſtuꝫ ſit teſtamētum in quo filius īiu ſte exheredat̉. Et an teſtamētuꝫ in quo filius eſt exhe­redatus inſerta legitima tamē uera ſit nullū ip̄o iure. Et an teſtamētuꝫ eius qui īgredit̉ religiōem. Et quādo mors ciuilis habeat eundem effectum quē na­tural̓. Et an teſtamētū ſit ꝗd corꝑale uel incorporale. Eſtamentum Hic pōi­tur diffini tio teſtamēti. Op. legatū eſt iuſta ſnīa volūtatis noſtre de eo qd̓ ꝗs poſt mortē De teſta­mentis. Ru. Eſtamē t rum. de īpugna tio. que fit te ſtamētoª uid̓ per ſpe. in ti. de īſtru. edi. .§. cōpendio ſe formam cōtractuum teſtamentoꝝ uide ibi ī.§. ſeq. Adde qd̓ large ap­pellatiōe te­ſtamenti vēit codicillus ēt etiā queli­bet vltīa uo­lūtas ẜm gl. bal. in. l. ij. .C. cōia le. b Diffinitio nem ꝑfectaꝫ adde. l. i. cuꝫ glo.. de ca. dimi. AO De pau. ca. ſequit̉ dif finitiōem iu­riſcōſulti quā dicit ꝑfectiſ­ſimā. gl. bene dic̄ ſub­audiēdo ī ſtitutio. here dis qꝛ ꝓpter id dic̄ bar. bal. dicit ip̄e pōt diſer­ni teſtamētuꝫ a legato uel fideicom. etiam lega­tum pōt di­ci volūtatis noſtre iuſta .i. per ſcā ſen tētia habito reſpectu ad perfectio. que in eo re­quiritur ut fi at corā ꝗnqꝫ teſtibusᵇ ſi cut teſtamē habito re­ſpectu ad illd̓ requiritur in eo fiat corā ſeptem cuꝫ inſtitu. heredis. c Ideſt ꝑfe­cta. adde gl. in auc̄. de he re. fal.§. ex heredatos: quā ad ſū­me pōderat ibi Ang. qui voluit iſtd̓ uerbū iuſtuꝫ adaptat̉ iuſti cie ordini iuris: aut ſta tutorū quā glo. dixit ibi idem ang. ſi ſuꝑior cō­mittit cām modo audiaſ iuſtitiā faci as illa uer baᵉ īportant iuſticiaꝫ ꝑtis iuris ordi­neꝫ. facit. l. i. fieri voluit: ut. l. legatū.. de le. ij. ergo legatū eſt teſta­mētum: quia cui congruit diffinitio congruit diffini­: ut. l. i.§. i.. de dolo.. l. oīs diffinitio. de re. iur. ſed hoc eſt falſū: ut. l. ſi idem. C. de codicillis. ergo iſta dif finitio eſt bona. Huius timore ꝗdam dicunt de beat hic ſubaudiri. de eo.ſ. uniuerſo. Iſtud reprehen­dit glo. nam teſtamētum eſt etiam ſi quis inſtituit ī re certa: ut. l. i.§. ſi ex fundo de here. inſti. Preterea pōt eſſe fideicōmiſſuꝫ vniuerſale uel donatio cauſa mortis vl̓is: tamē eſt teſtamētum. Ideo dicit glo. ut ceſ ſent omnia cōtraria ſubaudias inſtōne hr̄dis. Duꝫ videtur mihi iuriſcōſultus neſciuit diffinire teſtm̄: iſta diffinitio egeat ſubtili ſubauditōe. ego dico diffi nitionē perfectamᵇ ſine ſubauditiōe aliqua ceſſant contraria. Ideo pro ea declarāda ſciendum eſt dif­finitio d̓bet ponere ſubſtātialia rei diffinite. per hoc debet cōtinere genus ſub quo res eſt diffinita. Itē de bet ꝯtinere differētias: ut hoc appareat differt ab alijs ſpēbus cōtentis ſub illo genere: ut pꝫ in oībus. ll. in quibus diffinitio ponit̉ tanꝙͣ genus. Sētentia eniꝫ cōtinet oēm cuiuſcūqꝫ rei deliberate uolūtateꝫ. Ideo dicitur ſententia iudicis in ti. de ſen. quia ſic delibera. uerit ſic determinauit. Dicitur ſnīa legis: ut. l. ſenten tia. de teſta. tu. Dicitur ſententia hoīs etiam ſi tacite appareat de ſua voluntate: vt. l. impuberibus.§. prete rea. de ſuſpec. tu. Dicitur ſententia hoc eſt deliberatio diſpoſitio teſtatoris: vt hic ponitur pro genere. Bo nitur in diffinitione voluntatis hoc ponitur ad dr̄iam illus diſpoſitionis que eſt enunciatiua non voluntaria ſeu diſpoſitiua. de qua plene dixi in. l. ex hac ſcriptura .. de donati. Ponitur etiā in diffinitione noſtre: hoc eſt noſtorum qui ſumꝰ liberi ciues romani. nam ſub­diti alterius poteſtati uel ciues poſſūt facere te­ſtamētum: ut.. e. l. iiij. ibi no.. l. qui in poteſtate cuꝫ ſimilibus. Bonitur enim in diffinitiōe iuſta. iſtd̓ ver bum pluribus modis ſumitur. Uno modo iuſta ē ſolennis ad differentiā ſolēnis voluntatis que non dicitur teſtamētuꝫ: ut inſti. de here. que ab inte. in pͥn. Item iuſta hoc eſt legitima a iure ꝑmiſſa impro bata. ſi eniꝫ quis inſtitueret capacē uel turpiter di­ſponeret eſſet teſtamētuꝫ: ut. l. ꝗdam. de condi īſti. . l. meuius. de condi. demō.. C. de here. inſti. l. i.­hoc etiā dicit glo. Itē etiā dicitur iuſta id eſt perfectaᶜ ſicut dicitur iuſta etas hoc eſt perfecta etas: ut.. de le. .iij. l. filio.§. fi. per hoc ego dico iuriſcōſultꝰ po ſuit hic diffinitiōem perfectaꝫ. de heredis inſtitutiōe intellexit. ē enim diſpoſitio perfecta niſi heres īſti tuatur cuꝫ ſit diſpoſitum in quem trāſeant actiōes ne quis ſit ille qui perſonaꝫ defuncti repreſentet. Oēs ergo alie volūtates ꝙͣtūcūqꝫ de diuerſo dicunt̉ imꝑfe cte: nec per ſe poſſunt ſubſiſtere: ſic non eſſet neceſſa ria ſubauditio glo. Bonitur etiaꝫ in diffinitione eo qd̓ quis poſt mortem ſuaꝫ fieri uoluit. hoc qd̓ dicit̉ pꝰ mortem ſuaꝫ ponit̉ ad differentiam diſpoſitionū īter uiuos. Apparet ergo hec diffinitio ē bona perfe cta. Oppo. aliter diffiniatur. inſti. e. in princi. ubi dicitur teſtamētum ē teſtatio mentis. Solu. ibi non ponitur diffinitio: ſed alluſio ſeu deriuatio vocabuli ponit ſubſtantiaꝫ rei. Et iſta alluſio comprehendit codicillum qui uere ē teſtamētum: ut. l. ſi idem. C de codicillis. Et ex hoc dico ſi queratur que eſt pro pria ſignificatio uocabuli ſi alluſio repugnat diffiniti oni propria ſignificatio potius ſumitur ex diffinitio­ne ꝙͣ ex alluſione. Ego dixi in. l. cunctos popullos. in materia interpretationis ſtatutorum. Quero quid ſi in teſtamento filius immerito exheredatur: an iu ſtum ſit teſtamentum. Glo. dicit ſic niſi expugna retur per querelam quā no. quia ſi loquamur de iure iſto ſine dubio glo. dicit verum: ut.. de vulg. pu. l. l ſubſtitutione. Sed ſi loquamur ẜm iura noua: tunc ſi