De ſenatuſcō. ſilla. clau. pax: alias: quia omnes intelliguntur de deli­cto cōmiſſo in faciendo: vt. l. īpuberem.. de fal. in. l. infans. ad. l. cor. de ſic. ſed ſi delinꝗt in faciendo: tunc ſimpliciter excuſat̉: vt hic ẜm euꝫ Item facit minor. xxv. annis eſt teſtis ido­neus in cauſa criminali: vt. l. in teſtimoniuꝫ.. de teſti. ſed ſi examinet̉ an facit indicium. hic ē tex. ſic.. l. fi. C. e. In cōtrarium facit. nam debet examinari examinatus ꝓbat: vt. l. mari tus.. de queſtio. ſed dic vt ibi dixi. Excuſatur. Nota bene hunc caſuꝫ contra hoīes villarum caſtrorum vel ciuitatum qui erigunt rumores pulſant campanas fingunt ſe velle capere ma­lefactores poſſe eis hoc ꝓſit. Si dominus. Habes hic non conqueri eſt remit tere. Ex. l. ſequenti. An de maleficio cōmiſſo in non faciendo lice at tranſigere. Iuus. Dominus percuſſus po teſt purgareª īnocentiam ſeruorum ſuorum. hoc dicit. Querit glo. notabiliter an dominus poſſit abſoluere oc ciſores. Rn̄. non illi enim deliquerūt in facien do ſerui in omittendo. vide glo. iſtā. tra glo. facit. C. de tranſac. l. tranſigere. Sol. de crimine capitali: lꝫ tranſigere in preiudicium trā ſigentis: vt ſuper illo proceſſu procedatur: vt reus habeatur: ut confeſſus de crimine: vt .l. ij. C. de bo. eorum.. l. in oībus de preuari. ita loꝗtur. l. tranſigere. non in preiudicium alioruꝫ quin poſſunt accuſare. Ita loquitur hic glo. dixi plene in. l. ſi maritus.§. ſi negauerit.. de adulte. Item aduerte: qꝛ Dy. videtur velle per hanc glo. determinentur omnes leges que dicūt de maleficio non licet tranſigere.ſ. ſi fuerit cōmiſſū in faciendo: ſecus ſi in omittendo: ut hic. Dyn. idē dicit in. l. i.§. vſqꝫ adeo.. de iniur. Ideꝫ Cy. in. l. tranſigere. in penul. q. Sed duruꝫ videtur illud quod hic ita ſingulariter eſt ſtatutuꝫ tra hatur ad conſequentias in omni caſu contra. l. ius ſingulare.. l. quod ratione.. de legi. hic enim ſerui ita acriter punirentur ſi dominuꝫ ſuū iuuant: merito de facili ſit eis remiſſio hoc ī nuit tex. duꝫ dicit pietas pro ſeruis: que ratio ali as ceſſat. Pone eniꝫ aliquis deſiſtēdo incidit ī turpil. vl̓ ꝓſeq̄ndo īcidit ī. l. ij. C. vt īfra cer tum tēpus cri. q̄ſtio. termi. vl̓ in. l. qui crimen. C. accu. poſ. poterit ne illud remitti quod de­linquit̉ in faciēdo. credo. obſtat enī regu la. l. trāſigere.. l. iuriſgē.§. ſi paciſcar.. de pac. I quis in graui Dy. dicit notabile ar. vaſallo acriter vulnerato qui dn̄m in bello dimiſit nullatenus teneatur Ad idem.. de ope. lib. l. libertus. qui.. l. i.§. tu­liſſe.. e. Sed quid ſi dn̄s erat oīno perituruſ quantūcunqꝫ vaſallus opem ferret. Uidetur ex­cuſari ar. l. ſi alius.§. eſt aūt alia. ibi periturus. . quod vi aut clā. facit qd̓ not. in. l. i. in fi. de iure emphi. ẜm Dy. Ex.§. ſequenti. Dictum iudicis vel teſtis in morte dicētis tu­liſſe ſnīam per pecuniā vel falſum depoſuiſſe preiudicat alijs. Si quis moriens. Aſſertio interfecti probat niſi probetur aliter mors illata. h. d. Glo. op.. de bo. libe. l. qui cum maior.§. fi.. l. an ſit veruꝫ ibi dicā. vi de etiā not. bal. in. l. hac cōſultiſſima. C. teſt. fa. po. dicit octo ſaciunt multitudinē ꝗd de verbo pluribꝰ. vide bal. in. l. ſi ge mīa.. arbo. fur. ce. vide bal. ī hac ma teria ī. l. hac cōſultiſſima ī fi. qui te. fa. poſ. gl. in. c. ad noſtrā. de re. ec. alie. ꝗd de verbo multis. de verbo pluri­mis. vide an ge. de are. in tracta. male­fici. i.. pluri bus. pluri­bus. a d Iuꝰ pur gare ꝗd oꝑat̉ iſta ab­ſolutio dn̄i. vide bal. ī. l. .i. in. vii. col. C.. dele. bar. i. l. io luꝫ.§. i. de in iur. bar. in .l. dāni.§. ſa­bini. de. ī fec. quid ſi aliꝗs veniēs ad mortē di cit ſe tuliſſe. iuſtaꝫ ſnīam vel falſū teſti moniū. vide bar. ī. l. ſi ꝗs in graui.§. i. ibi forte di .. eo. ꝗd oꝑet̉ iſta ab­ſolutio. vide Cy. in. l. i. in . pone teſta tor. ita dixit ⁊cͣ. C. iure delib. bal. ī. l. trāſigere in pe. col. C. de tranſac. b Durū vi­det̉. vid̓ bal­.ī. d.§. ſi pa­ciſcar. eſt ī .l. iuriſgē. ff. de pac. c s I quis ī graui .§. ſi ꝗs mo­riēs. p̄iu­dicꝫ. ſi iudex ī articu. mor tis dic̄ ſe tu­liſſe ſnīaꝫ fal ſaꝫ an p̄iudi­cet alijs fa cit an teſtis ī articulo mor tis poſſit exa minari ita ſibi credat̉ quo etiā di­xi poſt bar. ī .ſ. lege acꝗl. ff. ad. l. acꝗl. not bal. de pac. ꝯſtan. in paulus.§. i. de cu. fur. l. ſi furioſo.§. i. ſoluit. Dy. dicit hic propter verba defuncti pena imponitur vt hic: ſed heres vel filius ſi accuſat a preſumpta calumnia excuſatur: vt in contrario. Item facit ad queſtionem aliquis affeſſor ve niens ad mortem dixit ſe tuliſſe vnam ſententia propter pecuniam. Vel aliquis dixit ſe tuliſſe fal ſum teſtimonium an credatur. Et facit tale di ctum preiudicetᶜ alijs. ad idem. l. i.§. ſi quis filium. de car. edic.. l. ſeia ī prin.. ad vellei. tex. videtur in. c. ſicut. extra de teſti. Ex.§. ſequenti. Si villa ex forma ſtatuti tenetur caꝑe malefa­ctorem tenetur capere illum qui occidit ban nitum: licet ſindicus teneatur denūciare de occi ſione banniti. Si maritus. Dy. allegat hūc.§. vaſallusᵈ tene tur adiuuare dominum iniuſte preliantē. de quo habes in. c. domino guerram. x. col. in titulo hic incipiunt conſuetudines ⁊cͣ. Ego induco ad. ville caſtra comitatus tenentur capere malefa­ctorem: aliquis occidit malefactorem qui poteſt impune offendi. Certe non tenetur villa ſi ce pit. caſus eſt hic. Dices tu hoc eſt cōtra illud quod determinas in. l. fina.§. diuus.. de publi­ca. per quem.§. dico ſindicus debet denun­ciare de occiſione exbanniti: licet potuit impune occidi. Sed reſpondeoᵉ denūciatio ſit ad cogni­tionem: vnde debet denunciari. non enim ſindi­cus eſt iudex. ſꝫ iudex debet cognoſcere. ad ideꝫ .l. de pupillo.§. miminiſſe. totiens.. de oper no. nunci. ſed capere ſit ad executionem: vnde ſi liquebit executionem debere fieri de tali ma­leficio villa tenetur: vt hic. Si cum omnes. Licet ſeruo vni dominis gratificare. hoc dicit. Sūbuenitur. Ar. pro caſtris co­mitatus: vt pu­niantur ſi de nocte exiuerunt ad capiendum cōmittentes maleficium extra caſtrum cum eſſet clauſum caſtrum claues tenebantur per eoſ alias ſecus. Surdus. Argumen. ſi duo domi ni habent domos vicinas: introitum habent per diuerſas ſtratas non dicantur vicini. eſt enim aliud īpedimentum ꝙͣ impedimentum longinquitatis. Ex.§. ſequenti. An teneatur qui preſtat opem poſt maleficiū cōmiſſum. Si quiſqua. Qui defendit vnum ex ſeruis malefactori­bus videtur eſſe noxius criminis. hoc dicit. Di citur hic in tex. qui preſtat auxilium malefacto ri poſt maleficium cōmiſſum ad euadendum vi detur dare auxilium ad maleficium cōmittendū hoc videtur tenere ille Albertus de gandino in libello ſuo: ſed hoc dicitur hic: ſed dicit̉ q qui celauit punitur ex hoc crimine quod eum ce lauit ac fi reus eſſet. puniatur tanquam au xiliator eſt ſpeciale hic: alias ipſe preſtans opē poſt maleficium cōmiſſum punitur mitius: vt. l. raptores. C. de rap. virgi. dixi in. l. ī furti.§. ope. .. de furtis. Ex.§. ſequenti. Stante ſtatuto quicūqꝫ denunciauerit ho micidam habeat certam quantitateꝫ: an iſtud mum debeat conſequi particeps criminis. v̓ſi. vaſalli. e ad dcm̄ bar. credat̉ iu­dici. vid̓ imo . in. c. i. de arb. bn̄facit. l. qd̓ ſi vtriuſ qꝫ de euic. ī l. ab executo re. de ap.. l. ſi ꝗſd̓curio. fal. qꝛ vni teſti aliquan do credit̉. l. theopōpus. de do. p̄le. l. quicunqꝫ de ſer. fugi. l. in donat. C. de do. ꝗd ī teſte in vltimo mortis arti­culo dicit ſe falſū teſtimo niū dixiſſe di cit bal. ī aucͣ. ſi dicat̉ in. ij. col. C. de te­ſti. qd̓ no cet per id qd̓ hētur vide bal. poſt bar. in. l. generali ter. in vl. no tab. de nu. pe. ꝗd ſi mo riēs dixit ſui vulnera tꝰ a ticio. vi de ſing. bal. in. l. i. in.. ſꝫ pone teſtator ita dixit cir ca vl. col. C. cōia deleg. d Si mari tus. vaſallus de vaſallo tenet̉ capere male factorē vide bar. ī. l. .i.§. accu. ad turpil. ī. d. l. fi. de publ. e Sꝫ rn̄deo vide ang. de are. ī tracta. malefi. in.. nec ad de nunciā. mini ſtralis. ſ Surdꝰ fa cit iſte tex. ad .q. de qua in .l. diuus. de in ite. reſti. facit. l. i.§. ini tiuꝫ. qd̓ ibi not.. de po ſthu.ſ. an ſta tutū puniēs delinquentē cōprehēdat mutum.