Exceptio ꝑpetua eſt ꝑpetuū habet effectum. vt petis a me debituꝫ excipio qd̓ tu remiſiſti mi­hi. hec exceptio ꝑpetua dici pt̄ ꝑpetuo cōpetit qn̄cūqꝫ actor agit. qꝛ exceptio cōpetit niſi ꝗs. agat. ff. de excep. l. exceptio. Exceptō tēꝑalis eſt ad tꝑs vtilis ē. vt petis debitū excipio feciſti pactū mecū de petēdo. hec exceptio vſqꝫ ad annū vtilis ē. poſtea vero. de de reſcrip. c. plerūqꝫ. de offi. ordi. c. paſto­ralis. ī fi.. ff. eo. t. l. exceptōe.§. tꝑales. hec eti­am dilatoria dr̄. qꝛ differt et ꝓlongat cauſā non aūt aufert. Aliud exemplū. ꝯuenio te corā iudice tuo. tu excipis te eſſe de foro eius. vide glo. in verbo excuſari. c. ſi aūt. de reſcrip. Exceptio anormala eſt ſequit̉ normā aliaꝝ. qꝛ pt̄ opponi ante litem ꝯteſt. poſt.. lit. ꝯteſt. vt exceptio excōmunicatōnis. alie ſcꝫ de quibꝰ dubitat̉ an ſint ꝑpetue an temꝑales. vt exceptio matrimonij et exceptio numerate pecunie et numerate dotis. vt no. inſti. de excep.§. appel­lāt̉. et plures alie ẜm hoſt. et ſpe. e. ti. vt exceptō competit fideiuſſoribꝰ ex epl̓a diui adriani con tra creditores. vt no. īſti. de fideiuſ.§. ſi plures. Exceptio rei iudicate poteſt opponi qn̄ ſit ſuꝑ eadē re qn̄ eſt ex eadeꝫ cauſa et eadem ꝑſona Exceptio doli ē quadruplex. vt no. accu. in glo. l. qui ſe debere. ff. de ꝯdi. ob cau. da. ca. ſe. Exemptio ꝓprie eſt vbi aliqͣ ꝯuentualis eccleſia canonicoꝝ ſeculariū vel regulariū monachorū vel monialiū immediate ſubeſt pape. Haꝝ exem ptōnū. alia vniuerſalis. alia ꝑticularis. Uniuer eſt vniuerſitate iuris ſpectat ad papā. ita­metropolitano aūt dyoceſano nihil iuris manet in eadem. Particularis eſt que pro parte in cer­tis caſibus ab eorum iuriſdictione eximitur et al̓s pertinet ad eoſdeꝫ... ſi forte aliqua eccle­ſia quātum ad hoc eſt exempta vt nullus archi ep̄s vel ep̄us poſſit in ea diuina ſuſpendere ſicut in ſua dyoceſi. et al̓s ei exhibeat reuerentiam honorem. Item ex meptōnis monaſteriorū due ſunt ſpecies. quedam non recognoſcunt ſuperio­rem niſi papam. Alie ſunt ordinum exemptoꝝ. vt monaſteria ciſtercienſium ⁊cͣ. que non corri­git ordinarius loci ſed abbas vel prior eorum. glo. eſt in cle. attendentes. de ſta. mo. Item exem ptionum alia perſonalis. alia localis. Perſona lis eſt vbi archiep̄us vl̓ ep̄us eximiter vt a nullo nec etiam a legato ſedis apoſtolice nec etiā a iu­dice delegato excōmunicari vl̓ interdici valeat aūt ſuſpendi. Sed localis eſt que loco hoc eſt ec­cleſie datur. Exemplaris dicitur illa ſubſtitutio que ſit filio furioſo ſeu mente capto in euentu mortis in furo re ſeu non ſana mente. Et dicitur exemplaris. quia admittitur fieri predictis ſicut pupillaris pupillis ſit propter etatem ſibi per teſtamentū prouidere nequerīt. ſic enim predicti propter fu rorem dementiam ſeu defectum mentis. vt inſti. de pupil. ſubſti.§. j. in prin. In multis tamē dif­fert a pupillari. vt.. dicetur de ſubſtitutionibꝰ. Significat aūt hec ſubſtitutio diuerſimode vt ſi gnificatum ex eius verbis vel al̓s vndecunqꝫ ſumptum ſignificare probat. Significat enim primo. vel eius verba ſignificant ſeipſam. ſcilicꝫ filio cui facta eſt ſubſtitutio mortuo in furore vl̓ demētia. ſubſtitutus admittatur. vt.§. j. inſti­de pupil. ſubſti. Significat alterius tacitam pul garem. ar. l. hoc iure. ff. de pupillis. iuncto.§. . inſti. e. ti. prealle. Ratio ſicut in primo ſignifi­cato conſideratur proprietas verborum eiꝰ. ſic in ſecundo ſignificato conſideratur ydemptitas perſonarum. et quod per ſubſtitutionem teſta­tor filio prouidet. ſic niſi aliud appareat ſignifi­cat etiam hec ſubſtitutio pupillarem... facta eſt furioſo impuberi ſi in furore deceſſerit. ſenſus eſt. ſi decedat ī etate pupillari. tunc ſignificet exemplarem. quia facta impuberi licet furioſo. et valet vt pupillaris tm̄. quia verba hoc ſignifi­cant. Et quia defectus naturalis potius extendi tur ſeu attenditur ꝙͣ accidentalis. l. iij.§. j. ff. de tute. Et hoc quando illa concurrūt que requirū tur in pupillari. quia filius eſt in poteſtate pa­tris. et ſic de alijs. Si autem concurrunt tūc infra tempus pubertatis valet vt exemplaris. poſtea non. propter limitationē illam ſi in etate pupillari deceſſerit. Si autem factum eſt ſine tē­poris limitatione. tunc valet ſimpliciter ſeu pro omni tempore vt exemplaris. Significant vlteri us hec verba filio furioſo ſubſtituto ſubaudi.i. ſi filius furioſus in furore deceſſerit. et requirit̉ ſit furor tempore mortis. vt.§. j. īſti. de pup. ſub. prealle. et. l. ex facto.§. j. ff. e. ti. licet al̓s per iſta verba. ticio furioſo lego talem equalitatem. ſuf­ficit ad eſſe tempore diſpoſitionis. vt in. l. mela. in pͥn. ff. de ali. ci. legatis. quia opponitur cau­ſa demonſtrationis. ratio vtriuſqꝫ. quia ſignifi­catū ſumptum ex affectione qua ſignificatur ei prouideri cui ꝓuidetur cuꝫ eo modo quo pt̄ mo do in primo caſu melius ꝓuidetur ei recipiendo ea verba in illo ſenſu. Sed ſecūdo caſu melius uidetur furioſo recipiēdo verba demonſtratiua tm̄ quod eſt proprium eorum ſignificatum. ſig­nificat vlterius exiſtente conditione ſubſtituti nis ſubſtitutus admittatur volens vel īuitꝰ ẜm qualitatem ꝑſone ſubſtituti. Si enim eſt ſubſti­tutꝰ filiꝰ furioſꝰ erat ī eiꝰ pt̄ate tꝑe mortis ē ne­ceſſariꝰ volūtariꝰ. vt ī.§. j. īſti. de here.. diffe­Excommunicatio eſt extra communionem eccle­ſie ſeparatio. vel cenſura eccleſiaſtica excludens a ꝯmuīone fideliū. xj. q. iij. c. nihil..§. euidēt̉.