Exceptio ꝑpetua eſt q̄ ꝑpetuū habet effectum. vtcū petis a me debituꝫ excipio qd̓ tu remiſiſti mihi. hec exceptio ꝑpetua dici pt̄ ⁊ ꝑpetuo cōpetitqn̄cūqꝫ actor agit. qꝛ exceptio nō cōpetit niſi ꝗs.agat. ff. de excep. l. exceptio.Exceptō tēꝑalis eſt q̄ ad tꝑs vtilis ē. vt cū petisdebitū excipio ꝙ feciſti pactū mecū de n̄ petēdo.hec exceptio vſqꝫ ad annū vtilis ē. poſtea vero n̄.de qͣ de reſcrip. c. plerūqꝫ. ⁊ de offi. ordi. c. paſtoralis. ī fi. ⁊. ff. eo. t. l. exceptōe.§. tꝑales. ⁊ hec etiam dilatoria dr̄. qꝛ differt et ꝓlongat cauſā nonaūt aufert. Aliud exemplū. ꝯuenio te corā iudicenō tuo. ⁊ tu excipis te nō eſſe de foro eius. videglo. in verbo excuſari. c. ſi aūt. de reſcrip.Exceptio anormala eſt q̄ nō ſequit̉ normā aliaꝝ.qꝛ pt̄ opponi ante litem ꝯteſt. ⁊ poſt ⁊. jͣ. lit. ꝯteſt.vt exceptio excōmunicatōnis. ⁊ alie ſcꝫ de quibꝰdubitat̉ an ſint ꝑpetue an temꝑales. vt exceptiomatrimonij et exceptio nō numerate pecunie etnō numerate dotis. vt no. inſti. de excep.§. appellāt̉. et plures alie ẜm hoſt. et ſpe. e. ti. vt exceptōq̄ competit fideiuſſoribꝰ ex epl̓a diui adriani contra creditores. vt no. īſti. de fideiuſ.§. ſi plures.Exceptio rei iudicate nō poteſt opponi qn̄ ſit ſuꝑeadē re ⁊ qn̄ eſt ex eadeꝫ cauſa et eadem ꝑſonaExceptio doli ē quadruplex. vt no. accu. in glo.l. qui ſe debere. ff. de ꝯdi. ob cau. da. ca. nō ſe.Exemptio ꝓprie eſt vbi aliqͣ ꝯuentualis eccleſiacanonicoꝝ ſeculariū vel regulariū monachorūvel monialiū immediate ſubeſt pape. Haꝝ exemptōnū. alia vniuerſalis. alia ꝑticularis. Uniuereſt q̄ cū vniuerſitate iuris ſpectat ad papā. itametropolitano aūt dyoceſano nihil iuris manetin eadem. Particularis eſt que pro parte in certis caſibus ab eorum iuriſdictione eximitur etal̓s pertinet ad eoſdeꝫ. v̓. gͣ. ſi forte aliqua eccleſia quātum ad hoc eſt exempta vt nullus archiep̄s vel ep̄us poſſit in ea diuina ſuſpendere ſicutin ſua dyoceſi. et al̓s ei exhibeat reuerentiam ⁊honorem. Item ex meptōnis monaſteriorū dueſunt ſpecies. quedam non recognoſcunt ſuperiorem niſi papam. Alie ſunt ordinum exemptoꝝ.vt monaſteria ciſtercienſium ⁊cͣ. que non corrigit ordinarius loci ſed abbas vel prior eorum.glo. eſt in cle. attendentes. de ſta. mo. Item exemptionum alia perſonalis. alia localis. Perſonalis eſt vbi archiep̄us vl̓ ep̄us eximiter vt a nullonec etiam a legato ſedis apoſtolice nec etiā a iudice delegato excōmunicari vl̓ interdici valeataūt ſuſpendi. Sed localis eſt que loco hoc eſt eccleſie datur.Exemplaris dicitur illa ſubſtitutio que ſit filiofurioſo ſeu mente capto in euentu mortis in furore ſeu non ſana mente. Et dicitur exemplaris.quia admittitur fieri predictis ſicut pupillarispupillis ſit ꝗ propter etatem ſibi per teſtamentūprouidere nequerīt. ſic enim predicti propter furorem dementiam ſeu defectum mentis. vt inſti.de pupil. ſubſti.§. j. in prin. In multis tamē differt a pupillari. vt. jͣ. dicetur de ſubſtitutionibꝰ.Significat aūt hec ſubſtitutio diuerſimode vt ſignificatum ex eius verbis vel al̓s vndecunqꝫſumptum ſignificare probat. Significat enimprimo. vel eius verba ſignificant ſeipſam. ſcilicꝫꝙ filio cui facta eſt ſubſtitutio mortuo in furorevl̓ demētia. ſubſtitutus admittatur. vt.§. j. inſtide pupil. ſubſti. Significat alterius tacitam pulgarem. ar. l. iā hoc iure. ff. de pupillis. iuncto.§.jͣ. inſti. e. ti. prealle. Ratio ſicut in primo ſignificato conſideratur proprietas verborum eiꝰ. ſicin ſecundo ſignificato conſideratur ydemptitasperſonarum. et quod per ſubſtitutionem teſtator filio prouidet. ſic niſi aliud appareat ſignificat etiam hec ſubſtitutio pupillarem. v̓. gͣ. factaeſt furioſo impuberi ſi in furore deceſſerit. ſenſuseſt. ꝙ ſi decedat ī etate pupillari. tunc ſignificetexemplarem. quia facta impuberi licet furioſo.et valet vt pupillaris tm̄. quia verba hoc ſignificant. Et quia defectus naturalis potius extenditur ſeu attenditur ꝙͣ accidentalis. l. iij.§. j. ff. detute. Et hoc quando illa concurrūt que requirūtur in pupillari. quia filius eſt in poteſtate patris. et ſic de alijs. Si autem nō concurrunt tūcinfra tempus pubertatis valet vt exemplaris.poſtea non. propter limitationē illam ſi in etatepupillari deceſſerit. Si autem factum eſt ſine tēporis limitatione. tunc valet ſimpliciter ſeu proomni tempore vt exemplaris. Significant vlterius hec verba filio furioſo ſubſtituto ſubaudi.i. ſifilius furioſus in furore deceſſerit. et requirit̉ ꝙſit furor tempore mortis. vt.§. j. īſti. de pup. ſub.prealle. et. l. ex facto.§. j. ff. e. ti. licet al̓s per iſtaverba. ticio furioſo lego talem equalitatem. ſufficit ad eſſe tempore diſpoſitionis. vt in. l. mela.in pͥn. ff. de ali. ⁊ ci. legatis. quia opponitur cauſa demonſtrationis. ratio vtriuſqꝫ. quia ſignificatū ſumptum ex affectione qua ſignificatur eiprouideri cui ꝓuidetur cuꝫ eo modo quo pt̄ modo in primo caſu melius ꝓuidetur ei recipiendoea verba in illo ſenſu. Sed ſecūdo caſu melius ꝓuidetur furioſo recipiēdo verba demonſtratiuatm̄ quod eſt proprium eorum ſignificatum. ſignificat vlterius ꝙ exiſtente conditione ſubſtitutinis ſubſtitutus admittatur volens vel īuitꝰ ẜmqualitatem ꝑſone ſubſtituti. Si enim eſt ſubſtitutꝰ filiꝰ furioſꝰ ꝗ erat ī eiꝰ pt̄ate tꝑe mortis ē neceſſariꝰ l̓ volūtariꝰ. vt ī.§. j. īſti. de here. qͣ. ⁊ diffeExcommunicatio eſt extra communionem eccleſie ſeparatio. vel cenſura eccleſiaſtica excludensa ꝯmuīone fideliū. xj. q. iij. c. nihil. ⁊.§. euidēt̉.