De legatis primo. certa. primo caſu cōſtat cōpetit uēdicatio. ſecūdo caſu idē cōpetit uendicatio niſi fa­cta electione. l. apud aufidiū. de opti. lega. l. iii. .§. ſciendum. el..i. ad exhibēdū. tertio caſu aut ē legatū alternatiue. aut ſimpliciter. pͥmo caſu cōpetit uēdicatio niſi electiōe facta: ut. d. l. apd̓ aufidiū.. e. l. huiuſmodi.§. ſtichū... ti. i. l. ſta­tuliberū.§. ſtichū. ſecūdo caſu qn̄ legat̉ ſimplici ter. aut legat̉ expreſſe cōpetit uēdicatō: ut. l. i. .C. cōia de le.. l. ſi tibi.§. ẜuus.. e. qd̓ eſt uerū ſi legat̉ res teſtatorisꝰ. aut legat̉ res aliena cōpetit: ut. l. alienā. C. e.. l. dubium .. tit. ii. aut legat̉ res heredis: dic ut hr̄ in. l. ſi heredis ẜuus.. eo. qn̄qꝫ legat̉ res ut uendat̉: dic ut. l. uxorē.§. agriplagā.. ti. ii. ſi ꝟo legatur res tacite: tūc trāſit dn̄iuꝫ: ſic cōpete­ret uēdicatio: ut. l. ſeruū filiiᵇ.§. fi.. e. qd̓ dic: ut ibi. ſed ꝗd ſi legat̉ expreſſe res pro qua teſtator hꝫ publicianā: dicut. l. ſpōſus.§. i.. publi. ibi no. Quarto dixi legatis cōpetit actio hypothecaria. circa qd̓ dic. aut eſt tale legatum pro quo cōpetit uendicatioᶜ: ſed actio ꝑſōa­lis: tūc ē dubiū cōpetit hypothecaria: ut .l. i. ī fi. C. cōia de leg. etiā de iure antiquo: ut. l. creditoribus. de ſeꝑa. lꝫ aliter īnuat gl. ī. l. is cui .§. poſtꝙͣ: ut ī poſ. le. ibi dicā. ſi ꝟo cōpetit actio ī: tūc ꝯͣ alias res defūcti competit hypo thecaria in illa re legata. ꝗa res ſua pōt ſibi obligata: ut. l. neqꝫ pignus.. de re. iur. ita ītelligit glo. inſti. e.§. noſtra aūt. uel poſſumꝰ di­cere cōpetat hypothecaria ſit legatariꝰ do minus de iure ſpeciali. ergo ⁊cͣ. ut. l. in bello.§. ſi ꝗs ſeruū de capt. ſi uero cōpetit actio ꝑſōalis uel ī: ſed ſolū officiū iudicisª: tūc puto ea rōne heres cōpellit̉: eadē poſſint compelli res: ut. l. hereditas. de pe. here. facit optīe tex. .. de polli. l. de pollicitationibꝰ. in fi. ſic hꝫ ſal­ locū utilis hypothecaria. Quero qūo pōt cōcurrere actio ꝑſonalisᵉ ſeu hypothecaria in . Dicut no. ī.§. nr̄a āt. Cy. C. cōia le. l. i. Ex. l. ſequenti. Si ſtatutū ꝓhibet minorem. xxv. annis teſta­ri an uideat̉ ꝓhibere codicilari uel ſi ſtatutū di­cat in teſtō ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes an in codicilis ſufficiant tres: ibi. Quero. Ciendum. Dixi.. lega ta fideicōmiſ ſa eꝗparātur ī ꝑſonis relinquētiū qd̓ hāc. l. probat̉. Op. dicit ius hꝫ ut ſic ſe refe rat ad ius: ad ptātem facti: ut. l. cōficiunt̉.§. .i.. ti. ꝓximo qui ſūt iſti: dic ut ī glo. Op. .. de dona. ca. mor.. l. is. Rn̄. gl. aliud ī do­natione cauſa mor. non ē legatum nec fidei­commiſſuꝫ. dic donatio mortis ē ultimaʳ uo­luntas: ut. l. fi. C. de do. ca. mor.. l. fi. C. de di. tn̄ ſapit etiā naturā ꝯͣctuū īter uiuos. qd̓ ap­paret: ꝗa ſit a pn̄te pn̄ti: ut. l. illud.. l. ſe.. de do. mor. no. in. l. ii. in prin.. de do. p̄le. Et ideo poteſt fieri a filio uolente pr̄e: ꝗa ē actꝰ qui in pura uolūtate cōſiſtat. facit qd̓ dixi in. l. ī aliena. in prin.. acqui. here. uerūtamē Ia. ra. dixit hodie filiuſfa. poteſt codicillari qd̓ re probāt doc. in. l. ſeniū. C. de teſt. dixi ī. d. l. taꝫ is. Op. de. l. i.§. i.. ti. ii. Sol. fateor qn̄qꝫ codicilli facilius ꝯfirmātur: ſicut ī eis facilior ſo lēnitas requiritur. tamē ſemꝑ requirit̉ hēant ius teſtandi tꝑe mortis: uide circa hoc qd̓ no. dy. in. c. firmatur. de re. iur. li. vi. Opp. ex­tra glo. de aucͣ. ſi mulier. C. de ſac. ſan. ecc. ubi monacha non habet ius teſtandi tamē codicil­latur. So. ẜm diuerſas opi. ibi poſitas. ꝗdā di­a Res te­ſtatoriſ. AD DE alex. dicit fallit ī legato uſu fructꝰ rerū uſu cōſumū tur ī ꝗbus trāſit dn̄iuꝫ recta uia al­legādo pe. āch. cōſi. ccc. li. īcipiente pͥncipale du biū ī iſtiſ terminis ab alio ſcriptuꝫ n̄i īuenit. qd̓ federi. ſēis ꝗdā alij do cto. cōſulue rūt eiꝰ conſi lio. xlvi. tu v̓o q̄re pe. āch. loco al­legato ꝗa an̄ nec poſt per multa ꝯſilia ego īuēi. b Seruuꝫ filij ADDE ẜꝫ alex. impugnat īmol. ut hic per eum. c Rei uen dicatio AD DE ẜꝫ alex. cy. ī. l. i. ī. iiij. opp. C. cōia de lega. d Officiuꝫ iudicis AD De ut alex. an ī ca­ſu teſtator mādat lega­ta deberi he reditate adita vel ſtatutum ita diſpōit le gato cōpe­tat hypothe caria cui in quātū tāgit an legata ad pias cās de beant̉ here ditate adi ta add̓ ro. ſi. ccccxxviij ī pͥn. pe. an cha. ꝯfi. xliij bal. ꝯfi. xxx. .i. li. ꝯſi. lv. . clxxxv. iiij li. e Actio ꝑ­ſonalis AD De ī quātū alex. ī fi. di­cit cōcur­rit rei uēdi­catio actō ꝑſōalis cum donatariꝰ p̄ſtat alimen ta donatori iuxta cōuēta ro. cōſi. ccc. ccx. bal fi. lxxviij. i. li. bro. f Ultīa uo lūtas. AD DE an dōa tio mor­tis magiſaſ­ſimilet̉ ꝯͣctui cūt illa diuiſio eſt teſtamentum: ſic non ob. uel dic ibi eſt caſus ſpālis. Item op. de. l. ſi arrogator.. de adop. So. regula habet locū ut ille qui poteſt teſtari ſibi pōt fideicōmiſſuꝫ re linquere ab herede ſuo: ſed non hꝫ locum: ut il­le qui poteſt teſtari alij: ut ab alio fideicōmiſſum relinquat. ſed ab heredibus illius qn̄qꝫ ſic: ut. l. ſi fundum fideicōmiſſum.§. fi. cum. l. ſe.. eo. Quero ſtatutūᵍ ꝓhibet minorē. xxv. annis te­ſtari utrū poterit codicillari. Dico non: lꝫ enī ſtatutum debebat extēdi tn̄ lex antiqua ſe ex tendit ad ſtatutū. Iſta enī lex dicit qui hꝫ ius teſtādi non habet ius codicillandi. ſed ſta tutū non habet ius teſtandi. ergo ⁊cͣ. pro hoc. l. .i.§. ii. ad. l. fal.. l. i.§. i. de mu. ho. qd̓ not. glo. in. l. qd̓ uero.. de legi. Sed ꝗd ſi ſtatutum diceret ī teſtō ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes. uel dicit in teſtō ruſtici ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes. utrū per ſequēs in codicillis ſufficerēt tres. Credo. quia per nullam legē reperimus hanc regulam ſemꝑ ī codicillis ſufficiāt duo teſtes paucio­res ꝙͣ in teſtō. ad qd̓ facit. l. illud. ibi no. C. de ſacroſan. ecc.. l. in ꝯͣctibus. circa prin. C. de nu. pecu.. d. l. is.§. i. de dona. mor. gl. Ex. l. ſequenti. De dictione ſi: ibi. Op. Et an exp̄ſſio eorum tacite īſunt moduꝫ conditionis aliꝗd oꝑet̉ Dy. Et an teſtator poſſit facer̄ ꝙͣ conditio ta cite īeſt ſit conditio ſuſpendat: ibi. Quero. Et an exp̄ſſio eorū tacite inſunt modū diſpoſiti onis aliꝗd oꝑetur: ibi. Quero utrū. Et an ſi ar­biter condēnando expreſſit diē ītrat a lege ela pſo die poſſit purgari mora: ibi. Et hec. Et an ſi ꝯͣcta eſt ſocietas pacto ſi qua iuxta here­ditas obueniat ab īteſtato illa diuidat̉ con­tingat ille cui ego ſucceſſurus erā ab īteſtato me īſtituat heredē an hereditas debeat diuidi: quia iuſta: ibi. Secūdo. Et an exp̄ſſio eoꝝ que tacite inſunt aliquid operetur uide in fi. Ec uerba. Expreſſio con­ditionis eum modū quē ex neceſſitate tacite īeſt nil oꝑatur. h. d. Quero que eſt ratio differentie. Dicit glo. quia idē eſſet etiam conditione ap­poſita. dicit Dy. ratio eſt: quia expreſſio eorum que tacite inſunt nihil operatur: in idem reci­dit cum dicto glo. Oppo. dictio ſi. facit con­ditionem: ut. l. ſiquis titio. quando di. le. ce. condi. inde. l. qui promiſit. cum ſi. So. quando per dictionem ſi additur aliquid quod de neceſ ſitate requiritur: tunc ponitur ſi pro quia: ita. ſecus ſi adiiceretur aliquid quod haberet ſe ad eſſe non eſſe uide glo. hoc apparet ex regula grāmatice. De conditione caſuali dicam plene in. l. i. de codi. de. Op. de. l. ſi titio in fi. quā do di. le. ce. So. hic in ſecunda parte. l. loquitur quando unus erat inſtitutus. ſic tacite inerat de neceſſitate ipſe adiret: ibi quando plures quia de neceſſitate non erat unus adiret: ꝗa teſtamentum poterat confirmari aditione alio­rum. Op. de. l. in conditionibus.§. i. de con di. de. So. dicunt quidam ibi primus erat proprium nomen unus tantum erat heres. tu dic ibi plures fuerunt inſtituti: ſed ab uno tum fuit legatum relictum ſub conditione ſi he res erit: ideo non eſt legatum conditionale: quia dicta conditio tacite īeſt ad hoc ut debeat̉ prout teſtator uoluit.ſ. ab eo a quo reliquit. ſil̓e in. d. l. ſi titio. in fi. qͣntum ad partem eius here­dis de cuius perſona apponitur conditio ī lega to non eſt conditionaleʰ: ſed quātuꝫ ad partes qͣꝫ ultīe uo­lūtati. bald. cōſi. clxij. .clxvi. i. li. et ibi hēs deci ſionē eiꝰ tāgit alexā. an uſurariꝰ poſſit cauſa mortis dōa re. Et ī quā­ alex. alle. pe. de ācha. cōſi. ccclxvi. ad decifionē .q. an ſtatu­ ꝓhibens mulierē ꝯͣhe re abſqꝫ cer ta ſolēnitate uideat̉ ēt hibere dona re mortiſ tu uid̓ cōſil. .ccclxxxv. et ī quātū ulti ip̄e alex. tāgit ī do natōe cauſa mortis fcā a mīore adul to. tu uide pulchre ro. cōſi. cxcix. g Statutū ꝓhibet. AD DE ꝗd ſi ſta tutū ꝓhibet minorē ꝯͣhe re īter uiuoſ mortis donare ſine cōſēſu cura toris: ut eſt papie an mi nor poteritte ſtari uel codi cilari uid̓ bal. cōſi. c. i. lib. h Cōditio nale. AD DE eūdem bar. ī. l. ſiꝗs nullū.s. titu.i. ibi bal. āg. ia. de are. nico. de nea. īmo. fulg. pau. de ca. i. l. ex du obus.§. i. uulg. pup. ī. l. ſi teſtō gl.. ſiꝗs omiſſa. a a iij