De legatis primo.certa. primo caſu cōſtat ꝙ nō cōpetit uēdicatio.ſecūdo caſu idē ꝙ nō cōpetit uendicatio niſi facta electione. l. apud aufidiū. de opti. lega. l. iii..§. ſciendum. el..i. ad exhibēdū. tertio caſu aut ēlegatū alternatiue. aut ſimpliciter. pͥmo caſu nōcōpetit uēdicatio niſi electiōe facta: ut. d. l. apd̓aufidiū. jͣ. e. l. huiuſmodi.§. ſtichū. ⁊. jͣ. ti. i. l. ſtatuliberū.§. ſtichū. ſecūdo caſu qn̄ legat̉ ſimpliciter. aut legat̉ expreſſe ⁊ cōpetit uēdicatō: ut. l. i..C. cōia de le. ⁊. l. ſi tibi hō.§. cū ẜuus. jͣ. e. qd̓ eſtuerū ſi legat̉ res teſtatorisꝰ. aut legat̉ res aliena⁊ nō cōpetit: ut. l. cū alienā. C. e. ⁊. l. nō dubium.jͣ. tit. ii. aut legat̉ res heredis: ⁊ dic ut hr̄ in. l. ſiheredis ẜuus. jͣ. eo. qn̄qꝫ legat̉ res ut uendat̉: ⁊dic ut. l. uxorē.§. agriplagā. jͣ. ti. ii. ſi ꝟo legaturres tacite: ⁊ tūc nō trāſit dn̄iuꝫ: ⁊ ſic nō cōpeteret uēdicatio: ut. l. ſeruū filiiᵇ.§. fi. jͣ. e. qd̓ dic: utibi. ſed ꝗd ſi legat̉ expreſſe res pro qua teſtatorhꝫ publicianā: dicut. l. cū ſpōſus.§. i. sͣ. d̓ publi.⁊ ibi no. Quarto dixi ꝙ ꝓ legatis cōpetit actiohypothecaria. circa qd̓ dic. aut eſt tale legatumpro quo nō cōpetit uendicatioᶜ: ſed actio ꝑſōalis: ⁊ tūc nō ē dubiū ꝙ cōpetit hypothecaria: ut.l. i. ī fi. C. cōia de leg. etiā de iure antiquo: ut. l.creditoribus. de ſeꝑa. lꝫ aliter īnuat gl. ī. l. is cui.§. poſtꝙͣ: ut ī poſ. le. ⁊ ibi dicā. ſi ꝟo nō cōpetitactio ī rē: tūc ꝯͣ alias res defūcti competit hypothecaria in illa re legata. nō ꝗa res ſua nō pōt eēſibi obligata: ut. l. neqꝫ pignus. jͣ. de re. iur. ⁊ itaītelligit glo. inſti. e.§. noſtra aūt. uel poſſumꝰ dicere ꝙ cōpetat hypothecaria cū ſit legatariꝰ dominus de iure ſpeciali. ergo ⁊cͣ. ut. l. in bello.§. ſiꝗs ſeruū de capt. ſi uero n̄ cōpetit actio ꝑſōalisuel ī rē: ſed ſolū officiū iudicisª: ⁊ tūc puto ꝙ eadē rōne qͣ heres cōpellit̉: eadē poſſint compellires: ut. l. hereditas. de pe. here. ⁊ facit optīe tex..jͣ. de polli. l. de pollicitationibꝰ. in fi. ⁊ ſic hꝫ ſaltē locū utilis hypothecaria. ¶ Quero qūo pōtcōcurrere actio ꝑſonalisᵉ ſeu hypothecaria ⁊ inrē. Dicut no. ī.§. nr̄a āt. ⁊ ꝑ Cy. C. cōia d̓ le. l. i.Ex. l. ſequenti.¶ Si ſtatutū ꝓhibet minorem. xxv. annis teſtari an uideat̉ ꝓhibere codicilari uel ſi ſtatutū dicat ꝙ in teſtō ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes an in codicilisſufficiant tres: ibi. Quero.Ciendum.Dixi.sͣ. ꝙ legata ⁊ fideicōmiſſa eꝗparātur ī ꝑſonis relinquētiū qd̓ ꝑhāc. l. probat̉. ¶ Op. ꝙ dicit ius hꝫ ut ſic ſe referat ad ius: nō ad ptātem facti: ut. l. cōficiunt̉.§..i. sͣ. ti. ꝓximo ⁊ qui ſūt iſti: dic ut ī glo. ¶ Op..jͣ. de dona. ca. mor.. l. tā is. Rn̄. gl. aliud ī donatione cauſa mor. q̄ non ē legatum nec fideicommiſſuꝫ. dic donatio cā mortis ē ultimaʳ uoluntas: ut. l. fi. C. de do. ca. mor. ⁊. l. fi. C. de cōdi. tn̄ ſapit etiā naturā ꝯͣctuū īter uiuos. qd̓ apparet: ꝗa ſit a pn̄te pn̄ti: ut. l. illud. cū. l. ſe. jͣ. dedo. cā mor. ⁊ no. in. l. ii. in prin. jͣ. de do. p̄le. Etideo poteſt fieri a filio uolente pr̄e: ꝗa nō ē actꝰqui in pura uolūtate cōſiſtat. facit qd̓ dixi in. l. ꝗī aliena. in prin. sͣ. d̓ acqui. here. uerūtamē Ia. d̓ra. dixit ꝙ hodie filiuſfa. poteſt codicillari qd̓ reprobāt doc. in. l. ſeniū. C. de teſt. ⁊ dixi ī. d. l. taꝫis. ¶ Op. de. l. i.§. i. sͣ. ti. ii. Sol. fateor ꝙ qn̄qꝫcodicilli facilius ꝯfirmātur: ſicut ī eis facilior ſolēnitas requiritur. tamē ſemꝑ requirit̉ ꝙ hēantius teſtandi tꝑe mortis: ⁊ uide circa hoc qd̓ no.dy. in. c. nō firmatur. de re. iur. li. vi. ¶ Opp. extra glo. de aucͣ. ſi qͣ mulier. C. de ſac. ſan. ecc. ubimonacha non habet ius teſtandi tamē codicillatur. So. ẜm diuerſas opi. ibi poſitas. ꝗdā dia ¶ Res teſtatoriſ. ADDE dū alex.dicit ꝙ fallitī legato uſufructꝰ rerū q̄uſu cōſumūtur ī ꝗbus n̄trāſit dn̄iuꝫrecta uia allegādo pe. d̓āch. cōſi. ccc.li. īcipientepͥncipale dubiū ⁊ ꝙ ī iſtiſterminis abalio ſcriptuꝫn̄i īuenit. qd̓federi. d̓ ſēis⁊ ꝗdā alij docto. cōſuluerūt eiꝰ conſilio. xlvi. tuv̓o q̄re pe. d̓āch. loco allegato ꝗa an̄nec poſt permulta ꝯſiliaego nō īuēi.b ¶ Seruuꝫfilij ADDEẜꝫ alex. ꝙ h̓impugnatīmol. ut hicper eum.c ¶ Rei uendicatio ADDE ẜꝫ alex.cy. ī. l. i. ī. iiij.opp. C. cōiade lega.d ¶ Officiuꝫiudicis ADDe ut h̓ ꝑalex. an ī caſu qͦ teſtatormādat legata deberi hereditate nōadita velſtatutum itadiſpōit ꝓ legato cōpetat hypothecaria cui inquātū tāgitan legata adpias cās debeant̉ hereditate n̄ adita add̓ ro. cōſi. ccccxxviijī pͥn. pe. d̓ ancha. ꝯfi. xliijbal. ꝯfi. xxx..i. li. ⁊ ꝯſi. lv.⁊. clxxxv. iiijli.e ¶ Actio ꝑſonalis ADDe ī quātūalex. ī fi. dicit ꝙ cōcurrit rei uēdicatio ⁊ actōꝑſōalis cumdonatariꝰ n̄p̄ſtat alimenta donatoriiuxta cōuētaro. cōſi. ccc.ccx. ⁊ bal cōfi. lxxviij. i. li.bro.f ¶ Ultīa uolūtas. ADDE an dōatio cā mortis magiſaſſimilet̉ ꝯͣctuicūt ꝙ illa diuiſio eſt teſtamentum: ⁊ ſic non ob.uel dic ꝙ ibi eſt caſus ſpālis. ¶ Item op. de. l. ſiarrogator. sͣ. de adop. So. hͨ regula habet locūut ille qui poteſt teſtari ſibi pōt fideicōmiſſuꝫ relinquere ab herede ſuo: ſed non hꝫ locum: ut ille qui poteſt teſtari alij: ut ab alio fideicōmiſſumrelinquat. ſed ab heredibus illius qn̄qꝫ ſic: ut. l.ſi fundum ꝑ fideicōmiſſum.§. fi. cum. l. ſe. jͣ. eo.Quero ſtatutūᵍ ꝓhibet minorē. xxv. annis teſtari utrū poterit codicillari. Dico ꝙ non: lꝫ enīſtatutum nō debebat extēdi tn̄ lex antiqua ſe extendit ad ſtatutū. Iſta enī lex dicit ꝙ qui nō hꝫius teſtādi non habet ius codicillandi. ſed ꝑ ſtatutū non habet ius teſtandi. ergo ⁊cͣ. pro hoc. l..i.§. ii. ad. l. fal. ⁊. l. i.§. i. de mu. ⁊ ho. ⁊ qd̓ not. ꝑglo. in. l. qd̓ uero. sͣ. de legi. Sed ꝗd ſi ſtatutumdiceret ꝙ ī teſtō ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes. uel dicit ꝙin teſtō ruſtici ſufficiāt ꝗn̄qꝫ teſtes. utrū ⁊ per cōſequēs in codicillis ſufficerēt tres. Credo ꝙ nō.quia per nullam legē reperimus hanc regulamꝙ ſemꝑ ī codicillis ſufficiāt duo teſtes pauciores ꝙͣ in teſtō. ad qd̓ facit. l. illud. cū ibi no. C. deſacroſan. ecc. ⁊. l. in ꝯͣctibus. circa prin. C. de nōnu. pecu. ⁊. d. l. tā is.§. i. de dona. cā mor. ꝑ gl.Ex. l. ſequenti.¶ De dictione ſi: ibi. Op. Et an exp̄ſſio eorumq̄ tacite īſunt ꝑ moduꝫ conditionis aliꝗd oꝑet̉Dy. Et an teſtator poſſit facer̄ ꝙͣ conditio q̄ tacite īeſt ſit conditio ⁊ ſuſpendat: ibi. Quero. Etan exp̄ſſio eorū q̄ tacite inſunt ꝑ modū diſpoſitionis aliꝗd oꝑetur: ibi. Quero utrū. Et an ſi arbiter condēnando expreſſit diē ꝗ ītrat a lege elapſo die poſſit purgari mora: ibi. Et hec. Et anſi ꝯͣcta eſt ſocietas cū pacto ꝙ ſi qua iuxta hereditas obueniat ab īteſtato ꝙ illa diuidat̉ ⁊ contingat ꝙ ille cui ego ſucceſſurus erā ab īteſtatome īſtituat heredē an hereditas debeat diuidi:quia iuſta: ibi. Secūdo. Et an exp̄ſſio eoꝝ quetacite inſunt aliquid operetur uide in fi.Ec uerba.Expreſſio conditionis ꝑ eummodū ꝑ quē ex neceſſitate tacite īeſt niloꝑatur. h. d. ¶ Quero que eſt ratio differentie.Dicit glo. quia idē eſſet etiam conditione n̄ appoſita. dicit Dy. ratio eſt: quia expreſſio eorumque tacite inſunt nihil operatur: ⁊ in idem recidit cum dicto glo. Oppo. dictio ſi. facit conditionem: ut. l. ſiquis titio. quando di. le. ce. ⁊ d̓condi. inde. l. qui promiſit. cum ſi. So. quandoper dictionem ſi additur aliquid quod de neceſſitate requiritur: tunc ponitur ſi pro quia: ita hͨ.ſecus ſi adiiceretur aliquid quod haberet ſe adeſſe ⁊ non eſſe uide glo. ⁊ hoc apparet ex regulagrāmatice. De conditione caſuali dicam plenein. l. i. de codi. ⁊ de. ¶ Op. de. l. ſi titio in fi. quādo di. le. ce. So. hic in ſecunda parte. l. loquiturquando unus erat inſtitutus. ⁊ ſic tacite ineratde neceſſitate ꝙ ipſe adiret: ibi quando pluresquia de neceſſitate non erat ꝙ unus adiret: ꝗateſtamentum poterat confirmari aditione aliorum. ¶ Op. de. l. in conditionibus.§. i. de condi. ⁊ de. So. dicunt quidam ꝙ ibi primus eratproprium nomen ⁊ unus tantum erat heres. tudic ꝙ ibi plures fuerunt inſtituti: ſed ab uno tātum fuit legatum relictum ſub conditione ſi heres erit: ⁊ ideo non eſt legatum conditionale:quia dicta conditio tacite īeſt ad hoc ut debeat̉prout teſtator uoluit.ſ. ab eo a quo reliquit. ſil̓ein. d. l. ſi titio. in fi. qͣntum ad partem eius heredis de cuius perſona apponitur conditio ī legato non eſt conditionaleʰ: ſed quātuꝫ ad partesqͣꝫ ultīe uolūtati. bald.cōſi. clxij. ⁊.clxvi. i. li. etibi hēs deciſionē eiꝰ ꝙ h̓tāgit alexā.an uſurariꝰpoſſit cauſamortis dōare. Et ī quātū alex. alle.pe. de ācha.cōſi. ccclxvi.ad decifionē.q. an ſtatutū ꝓhibensmulierē ꝯͣhere abſqꝫ certa ſolēnitateuideat̉ ēt ꝓhibere donare cā mortiſtu uid̓ cōſil..ccclxxxv. etī quātū ultimō ip̄e alex.tāgit ꝙ ī donatōe cauſamortis fcā amīore adulto. tu uidepulchre ro.cōſi. cxcix.g ¶ Statutūꝓhibet. ADDE ꝗd ſi ſtatutū ꝓhibetminorē ꝯͣhere īter uiuoſ⁊ cā mortisdonare ſinecōſēſu curatoris: ut eſtpapie an minor poteritteſtari uel codicilari uid̓ bal.cōſi. c. i. lib.h ¶ Cōditionale. ADDE eūdembar. ī. l. ſiꝗscū nullū.s.titu.i. ⁊ ibibal. ⁊ āg. ia.de are. nico.de nea. īmo.fulg. pau. deca. i. l. ex duobus.§. i. d̓uulg. ⁊ pup.⁊ ī. l. ſi teſtōcū gl. sͣ. ſiꝗsomiſſa cā.a a iij