De regu. cato.ſed iſta pena ſiue cauſa reijciturᶜ vt ī aucͣ. de ſan.ep̄iſ.§. ſed hoc de preſenti. Ratio eſt: qꝛ talis cāimpediret vitā contēplatiuā. nam timore ductane perderet illud legatū citius nuberet ꝙͣ mōaſterium ingrederetur. quod lex reſpuit. quis ergo erit modus: ut teſtator poſſit ſic grauare. Reſpōdeo ꝙ dꝫ dicere ſic. relinquo filie mee centuꝫ⁊ ei qui eam duxerit in vxorē relinquo ꝗnquagīta. hoc modo valet iſtud relictuꝫ. ⁊ monaſteriuꝫnō poſſet capere: qꝛ nō eſt relictum uxori. ſed eiqui ducet in uxoreꝫ. hoc probatur in. l. ticio.§. i.de condi. ⁊ demō. Conſulo tn̄ ꝙ addat vnū.ſ. idquod marito relinꝗtur debeat eſſe precipue dotis. al̓s ipſe ſibi hēret. ¶ Quero an teſtator poſſit indicere vſuras in teſtō: vt ſi heres meus nōſoluit infra menſeꝫ volo ꝙ ſoluat tantū nomineuſurarū. ℟n̄. non. ſicut enim de iure ciuili uſureſunt prohibite vltra certaꝫ quantitatē: ita hodiede iure canonico ſunt prohibite in totuꝫ. ꝓ hoceſt tex. in. l. iij.§. fin. de an. leg. Ex hoc concludoaliud qn̄ pena adijcit̉ dationi quātitatis vltra legitimū moduꝫ vſurarum de iure ciuili nō valet:vt. l. iulianꝰ.§. ibidē. de act. empt. ⁊. l. cū allegasde vſuris. ꝯiuncta. l. iij. in fi. de an. leg.¶ De regula catoniana. ℟ica.Ex. l. ſequenti.¶ Regula catōiana: an ſit regula iuris: ibi. HisEt an habeat locum in legatis cōditionalibus:ibi. Quero. Et an in legatis puris vel relictis indiē certū: ibi. Quero vtrū. Et an habeat locū inlegatis quorum dies cederet a tꝑe mortis: ibi.Quero. Et an cū legatuꝫ deficit rōne perſone legantis habeat locū regula catoniana: ibi. Primuꝫ. Et qd̓ cū deficit ratione rei: ibi. Uenio. Etquid qn̄ legatū deficit mixta cōſideratione rei elegatarij: ibi. Uenio ad tertiū. Et ꝗd qn̄ deficitmixta cōſideratiōe legantis ⁊ legatarij: ibi. Uenio ad quartū. Et ꝗd qn̄ deficit mixta cōſideratiōe legatarij ⁊ ei a quo legat̉: ibi. Uenio ad ꝗntum. Et qn̄ deficit ex ꝑſona legatarij: ibi. Uenio ad ſextū. Et an regula cato. hēat locū in hereditate ⁊ donatiōe cā mortis: ibi. Quero. Et qͥſit ratio ꝙ in legatis cōditionalibꝰ nō hꝫ locumregula catōniana: ibi. Quero que. Et an cū teſtamentū deficit rōne ſolēnitatis: hēat locum regula catōniana: ibi. Ultimo. Et que ſit rō ꝙ qn̄legatū deficit mixta cōſideratione legātiſ ⁊ legatarij potius inſpiciat̉ ꝙ nocet ꝙͣ ꝙ ꝓdeſt. videin fine.Itōniana.Legata pura q̄ teſtī tꝑenō valerēt ſi teſtator tunc decederetnō cōfirmātur īpedimēto ceſſante ſecus in legatis cōditionalibꝰ vel ī diēincertā. h. d. Prīo ponit regulā cato. Scd̓o eaꝫdeclarat. ſcd̓a ibi q̄ diffinitio. In text. ibi nō valere. dic etiā ſi cā īpedimenti inueniat̉ a mota. dy.Dicit̉ hic ꝙ regula catōniana diffinit̉. ⁊ infra dia Enam. cā reijcitur. bal. tenuit ꝯͣ. ī aucͣ. niſi rogati. ad tre. ⁊ ſaly. idēibi ⁊ vide ad hāc. q. no. ꝯſilia que hēs in libro magno coſiliorum. ⁊bal. in. l. deo nobis. de ep̄iſ. ⁊ cle. ⁊ limita multū not. hunc tex. procedere qͥn dictū fuit ſi nō ingrederet̉ monaſteriū ſimpliciter. ſed ſecꝰ ſi dicatur: ſi nō īgrediat̉ monaſteriū fratrū minorū vel ſimile cū alia eēnt adhucmōaſteria ẜꝫbal. ⁊ Imol.no. ꝑ illū textū in. l. h̓ mō.jͣ. de ꝯdi. ⁊demō.b ¶ Mōaſteriū ingrederet̉. vid bal.i. l. i. ī. x. col.C. e. ⁊ ī. l. cūallegas ī pe.col. C. d̓ vẜ.Ad materiāhꝰ. l. penā. adde qd̓ pau. d̓ca. in auc̄. niſi rogati. C.ad tre. dic̄ ſeconſuluiſſevna cū multis alijs ⁊ poſtea dctā qōfuit diſputata BononieSi teſtōr reliq̄rit filie ſuemille ſi matrimoniū ꝯͣxerit. Si voīgrediat̉ monaſteriū reliꝗt ſibi. cc. etnō vltra. ip̄av̓o religionēīgreſſa eſt ꝙpetet mille:ac ſi matrimoniū ꝯͣxiſſet ꝑ iſtā. l. etcerte ſi n̄ reliꝗſſet ſpāliter. cc. ſi monaſteriū ītrauerit: ſꝫ ſolūmille bn̄ poſſet pete̓ milleꝑ. l. iſtā. qꝛ tc̄nō ꝯſtaret d̓exp̄ſſa ītentōne teſtatorisꝯͣriū. vn̄. l. interpretat̉ eāſuiſſe talē: ſinupſerit.ſ. inſeculo vel rereligionē ingrediēdo: qꝛdicit̉ matrimoniū ſpūale. Sꝫ h̓ apparet d̓ ꝯͣriaintētione qꝛinquātuꝫ reliꝗt mille ſinupſerit ſenſit dūtaxat d̓matrimoniocarnali nō d̓ſpūali poſtqͣꝫī cāu qͥ religionē īgrediat̉ſpāliter ꝓuidit. de cc. qꝛgn̄alis diſpōnō refert̉ adſpecifica: vti. l. doli clauſula d̓ v̓. ob.vn̄ nō dꝫ habere niſi. cc. ita determinat bal. poſt iaco. de bel. in. l. deo nobis. de epiſ. ⁊cle. ⁊ in. d. aucͣ. niſi rogati. lꝫ ex verbis bar. hic colligat̉ ꝯͣriū dum dixit ꝙrō eſt ne alias īpediatur vita cōtemplatiua. ſed iſta eſt v̓itas ⁊ cōſormis ītentioni teſtātis. Itē allegatur bal. in ꝯͣriuꝫ in. l. fi. C. de pac. ⁊ cū bar. trāſit math. de matheſil. in ſuis ſin. in ſing. liii. Tu adde ꝙ opi. bar. fuit ſecutus Io. an. in addi. ſpe. in rub. de ſtatu mona. in. v̓. fuit qō diſputata. ⁊ cūcitur que diffinitio ⁊cͣ. Cōtra īmo nō eſt diffinitio: qꝛ diffinitio dꝫ ponere ſubſtātiam alicuiꝰ rei:ut. l. oīs diffinitio. de re. iur. Sol. Dy. hic ponit̉diffinitio īproprie. Breuiter dic ꝙ nō eſt diffinitio: vt. l. ꝯͣria. ¶ Op. ꝙ iſta regula ſit ſuꝑflua ꝑ.l. quod ab initio. jͣ. de re. iur. So. ll. ꝯͣrie loquuntur in his que ſtatiꝫ debēt valere ⁊ nullā ſuſpenſionem hn̄t: vt ꝯͣctus ⁊ alij actus inter viuos. ſedlegata hn̄t aliquā ſuſpenſionē. ꝯfirmantur eniꝫmorte: vt. l. i. C. de ſa. ſā. ec. iō videbat̉ ꝙ deberetinſpici tp̄s mortis ⁊ nō teſtī. ⁊ propter hoc fuit īducta reg. cato. ¶ Op. hic dr̄ in. ꝟ. iteꝫ ſi tibi. ꝙſi eſt fundus legatus tibi dn̄o: ſi poſtea alienasvalet legatū. Cōtra inſti. de le.§. ſi rem. Huiustimore hec. l. legit̉ duobꝰ modis. vno modo ẜmRog. vt. illa ꝟba ſi alienaueris legant̉ cū ſequētibꝰ ⁊ ſint verba. l. Ad ꝯͣrium rn̄det ꝙ ibi alienauerit mortuo teſtatore. hic eo viuo. hec ſol. videtur ꝯͣ. l. cetera.§. i. sͣ. de leg.i. quare Io. legit aliomodo ꝙ illa verba ſi cū uiuo teſtatore ⁊cͣ. legantur cū precedētibuſ ⁊ ſic ſint verba teſtatoris nōlegis. ¶ Uenio ad. l. ſꝫ ſi ſic. op. ꝙ ſi poſt mortēnubit hēat legatum: vt. l. ſi ita de cōdi. ⁊ demō.Sol. intellige ꝙ teſtator dixit ſi nupta erit.ſ. meuiuo. Ex oībus his habes expoſita verba regule que dicunt ꝙ ſi teſtī tꝑe deceſſiſſet inutile fieret: qꝛ intelliguntur de his que ſic relinquūtur.⁊ tūc inutilia eēnt ſi teſtator deceſſiſſet. alias ſecvt in legatis cōditionalibus: ⁊ in diem incertumHis premiſſis venio ad. q. primo quero an regula cato. ſit regula iuris. Dicit dy. de re. iur. li.vi. ſuper ℟ica ꝙ ſic: qꝛ ius de nouo inducit. naꝫante iſtaꝫ. l. nō erat inductum. Nō ob. l. i. de reg.iur. que dicit ꝙ regula nō facit ius: qꝛ verum eſtqn̄ regula ſit ſuper eo qd̓ eſt iaꝫ conſtitutū. aliasſecus: vt hic Io. an. tꝫ cōtrarium ibidē ꝙ regulacato. non ſit regula iuris per illa rationē: qꝛ facitius de nouo. Contra Io. an. eſt tex. expreſſus in.l. cum legato ſeruo. jͣ. qn̄ dies le. ce. qui appellatregulā cato. regulam iuris. Poſſumus dicere ꝗquilibet bene dixit: ſi eniꝫ appellas regulaꝫ iuristranſitiue: hoc eſt regulam factā de eo quod eſtius: tunc verum dicit Io. an. alio modo pōt ītelligi regula iuris intranſitiue: hoc eſt regula queeſt ius: ⁊ tūc verum dicit Dy. ⁊ hoc modo dꝫ intelligi. l. cum legato ſeruo. ſil̓e de genitiuo ꝗ ponitur tranſitiue ⁊ intrāſitiue: vt. l. i. C. de condi.ob ca. ⁊. l. i. C. de condi. inde. ¶ Quero a quofuit inducta hec regula. Rn̄. a catone. ſicut publici. a publicio. ⁊ falcidia a falcidio: vt. l. i. jͣ. ad.l. fal. Quero in quibꝰ legatis hēat locū hec regula. Gl. magna tota facta eſt ſuper hoc. Ideoquero primo an habeat locū in legatis cōditionalibus. Et videtur ꝙ nō: vt hic. in cōtrariuꝫ vr̄.sͣ. de op. le. l. ſi optio. ij. rn̄ſo. So. aut cōditio eſtexpreſſa: ⁊ nō hꝫ locū regula: vt hic. aut tacita: ⁊tunc habet locū. l. cōtraria. Rō eſt: qꝛ cōditio tacita nō ſuſpendit legati ceſſionē: vt. l. que extrinſecus de condi. ⁊ demon. ſed ſi poneres ꝙ eſſettalis cōditio tacita que legati ceſſioneꝫ īpediretſequitur Anto. de but. in. c. in pn̄tia. de ꝓba. ⁊ hētur ꝑ Ro. in. l. ſtipulatiohoc mō de v̓. ob. qui tꝫ opi. bar. in. ij. char. per albe. in. ij. ꝑte ſtatutorū. o.ciiij. cū ſe. ⁊ ita fuit iudicatū Bononie ⁊ cōſuiuit do. Ia. anania ꝓ iſta nte⁊ etiā alij doc. ꝓ quibꝰ facit. l. ticie ſi nō nupſerit de codli. ⁊ demo. ad quꝫnō bene rn̄det bal. in. l. i. C. de his que pe. no. ꝑ īmol. in. l. lucius. de here.di. inſti. ⁊ vide oīno quedixi pꝰ īmo.in. l. quotiēsſub ꝯditiōede cōdi. ⁊ demon.¶ De regula cato. rub.c Atoniac na. Uid̓q̄ not.bal. Ange. ⁊īmo. in. l. ſi filius. sͣ. de teſta. ⁊ dic̄ bal.ī. l. i. ī. x. col.C. de ſa. ſan.ec. in repe. ꝙiſta regula n̄hꝫ locū in iure canonicovꝫ in filiofa.ꝗ facit teſtin̄ad pias cāsſine cōſenſupatriſ. an patre p̄moriente cōualidet̉⁊ d̓ materiahētur ꝑ bal.⁊ doc. in. l. ſiſeruos. C. d̓leg. ⁊ in. l. eāquaꝫ in. xv.col. cū ſe. C.de fideicō.d ¶ Qd̓ ideꝫeſt tꝫ hic barto. ꝙ regulacatōiana hꝫlocū relictisſub cōditiōeſi cōditio illaeſt tacita nōexp̄ſſa. ⁊ ideꝫtꝫ glo. ⁊ bar.in. l. ſi optio.sͣ. de optio.lega. ⁊ in. l.ſi domīo ſtichꝰ. poſt dy.de le. i. lꝫ gl.ibi ſentiat ꝯͣriuꝫ. Sed ꝙnō hēat locūvidet̉ expreſſe gl. in. l. cūfilia. in. v̓. exꝑſona ipſoꝝin fi. de le. i.⁊ ita ēt ibi videtur tenerebar. ⁊ īmol.⁊ ideꝫ videt̉tenere imo.in. d. l. ſi dn̄oſtichꝰ ꝑ illuꝫtex. ſꝫ ꝙ ꝯditio tacita ſuſpēdēs legatum quo adtrāſmiſſionēfaciat ceſſareregulā catonianā ꝓbat̉in. l. ꝗ filiabꝰ§. fi. cū. l. ſe.de le. i. ſi vbivni ex heredibus legatū eſt factum quo caſu legatū a prin. qͣꝫtum eſt ꝓ ea parte proqua legatariꝰ eſt heres nō tꝫ in. l. legatū.§. i. de le. i. tn̄ ſi repudiet heredetatē legatū nō cōfirmat̉. Nō ob. reg. ca. rō eſt. qꝛ tale legatū ītelligit̉ ſemſub tacita cōditōe ſi legatū repudiabit que tacita ꝯditio īpedit traſmiſioneꝫ: ut ꝓbat̉ in. l. miles.§. i. de le. ij. ⁊ ibi ꝑ bar. ⁊ no. ꝑ glo. ⁊ doc. in. ſ. nuoquē pater. de le. i. ⁊ vide īmol. in. d. l. ꝗ fillabꝰ.§. fi. in ij. no. ⁊ ēt hͦ poſt bal