De lega. preſtan. non aditā petitur contra ta. Sed contra.. de iniuſt. teſta.. l. nam ſi. verſi. rumpēdo. So. ꝙͣ tum ad contra ta. ſufficit tabulas eſſe ex quibus poſſit adiri hereditas tempore mortis: vt.. e. l. proxi. vnde licet poſtea irritet̉ curat̉. Sed di ces tu que eſt ratio cōtra ta. non requirit adi­tionem: ſed querela ſic. Rn̄. vt dixi in. l. illud.. .e. quia contra ta. petitur ad ſimilitudinē dicen di nullum quod poteſt fieri ante aditā heredita tem. Dicit̉ hic querela hꝫ locum poſt petitaꝫ bo. poſ. contra ta. Contra id quod eſt ruptū pōt vlterius rumpi vt dictum eſt. Rn̄. licet ſit ru ptum per ꝯtra ta. de iure p̄torio: tn̄ eſt ruptū de iure ciuili. ideo pōt rūpi per querelaꝫ: vt in fi. Itē op. q̄rela dꝫ dari ſolum ꝯtra here­dem ſcriptuꝫ: vt. l. i.. l. circa.. de inof. te. ſed dat̉ ꝯtra p̄terituꝫ. ergo ⁊cͣ. So. p̄teritus ſucce dit in locum heredis ſcripti qui totā hereditatē ab eo aduocauit: vt.. e. l. emācipatꝰ in pͥn. ideo pōt ꝯtra dari q̄rela ſicut poſſet dari ꝯtra fidei cōmiſſarium vniuerſalem: vt. l. i. C. de inof. teſta. Uideamus. Iſta ē tertia pars principalis ſubdiui dit̉. primo ponit̉ q̄ſtio. ſcd̓o ponunt̉ due rōnes ad oſtendendū collatio non hēat locū. tertio determinat collationē locū habere aliā ra­tionē nouā. ſcd̓a ibi: emācipatus nāqꝫ. tertia ibi: ꝟior. breuiter. h. d. Inter eos qui diuerſo iu re ſuccedūt hꝫ locū collatio. Itē qn̄ emācipa tus facit iniuriā ſuo hꝫ locū collatio. h. d. In. hoc ſic ꝯn̄s. ibi illi.ſ. caſui ſequit̉. No. ex hoc.§. duo. pͥmo inter eos qui diuerſo iu­re ſuccedūt non hꝫ locū collatio. Scd̓o no. qn̄ emācipatus facit iniuriā ſuo hꝫ locū colla tio. Op. ad pͥmū notabile collatio hꝫ locū: vt. l. filius.. de colla. bo. Glo. ſol. pluribus mo­dis. veritas eſt ibi filius ſuus erat inſtitutus adiuit de iure ciuili. ſic emācipatus veniēs per ꝯtra ta. ſibi fecit iniuriā: ꝗa ibi aliud abſtulit cō­tra teſtatoris voluntatē. Licet ergo ẜm ꝟba p̄to ris hēat locū collatio. tn̄ ẜm equitatē ſceuole poſitam in. l. ſi filius habet locū. ſed nullam fa ciebat iniuriam filio exheredato Iteꝫ op. C. .e. l. ſi emancipati. So. ibi nullū fuit factuꝫ teſta mentum: ſic. vnde debet diſtingui an̄ per emā cipatum alteri fiat iniuria vel non. Legata. Hec ē tertia pars. Lega­ta pro dimidia preſtat eman cipatus coniunctis perſonis ſuis nullo modo. hoc dicit in ſumma. Si quis. Iſte.§. legit̉ in glo. mul­tis modis. pͥma ſcd̓a lec. re probant̉ in glo. bene. quare vltimam lec. tene. Tex. ibi in fi. exheredatus non eſſet. ſed inſtitu­tus: quia ſcriptis adeuntibus ſuccedens per ꝯtra ta. preſtat legata liberis parentibus. Vel dic inſtitutus ſuccedens ex teſtō legata p̄ſtat omnibus ẜm Dy. Ia. de are. Iis qui filiū. In hac .l. iuriſcon­ſultus ponit tres caſus. De legatis preſtandis contra tabulas bono rum poſſeſſione petita. Ic titulus. Primo cōmendat edictū ponit mentē edicti. ſcd̓o il lud incipit exponere. ſcd̓a ibi: ge­neraliter vſqꝫ ad fi. eſt pulchra lex. Circa legeꝫ noſtraꝫ format glo. nr̄a aliquas. q. Op.. e. l. De lega. p̄ſtā. Rub. .iij.§. fi. So. id quod dr̄ legata p̄ſtant̉ intel lige.ſ. al̓s vtilia: ſecus ſi ſunt inutilia. Itē op. .. de leg. iij. l. ij. So. legata relicta a p̄terito nul­lo modo p̄ſtant̉: vt ibi. ſed legata relicta ab inſti tuto p̄ſtant̉ ꝗbuſdaꝫ ꝑſonis ex vigore huius ti. Dicit̉ hic legata preſtant̉. quero qua actiōe. Dicunt quidā iudicis officio. Alij actione ex te ſtamento vtili ex vigore iſtius edicti: vel actione in factuꝫ. tene quā vis. Dicit̉ hic dotis nomine. quero ad ꝗd referat̉. Dicit glo. ad vxorē ad vi ruꝫ. Uides ergo determinatio appoſita in fi. refert̉ ad proxima.ſ. ad vxorem ad virum non ad liberos parentes. Simile in. l. heredes mei .§. i.. ad trebel. Beneraliter. Op. de. l. q̄ſituꝫ .. de teſta. So. ibi odium fauor. Item op. videt̉ infinitas debeat tollerari: vt. l. fi. C. de ſacroſan. eccle. So. vt no. Cy. C. de ſen. que pro eo qd̓ intereſt circa cōtraria. per Dy. in. l. ſi finita.. de. in­fec. ibi plene dixi. Dicit̉ hic parētes liberi vocant̉ vſqꝫ in infinitū. ꝯtra immo parētes vſqꝫ ad tritauū. liberi vſqꝫ ad trinepoteꝫ: vt. l. iuriſ­cōſultus.§. parentes.. de gradi. quid dicemus. Poſſumus dicere ſic. qn̄ tractatur de fauore dꝫ accipi in infinitum: vt. ſic ex quadam larga impropria ſignificatiōe. Sed ſi tractaremus de fauore accipiemus ſtricte ꝓprie: vt dicit̉ in .d.§. parentes. Itē dicit̉ hic non diſtinguitur deſcendant a maſculo vel a femina. cōtra in. l. ſi illud.§. ad teſtamenta.. ti. i. So. per edictū de cōtra ta. diſtinguit̉ teſtm̄ mulieris a teſtō viroꝝ. ſecus in edicto de leg. preſtan. Ed ſi mortis. In tex. ibi excepte non ſunt.ſ. ꝑſone. in qͣs eſt collata dona­tio cauſa mortis. No. rupto teſtō rumpitur donatio cauſa mortis: quod tene mēti quod in­telligo ſi donatio cauſa mortis ex teſtō depende ret. alias ſecus per ea que habuiſtis no. in. l. poſt le. in fi.. de his qui. vt indig.. de inof. teſta. l. etiam. facit. C. de col. l. i. quod ibi no. Hoe aūt ſolū. Hic eſt no.§. nota tex. ibi nec enim q̄rimus ⁊cͣ. Op. ad hūc.§. de.§. item ſi ꝗs.. ꝓxi. vide glo. iij. in.§. in adoptionē. So. vt ibi patet ex ꝯcor. Itē ibi ſed ſi heres. dicit Dy. illud regulare iſtud caſuale. vbi inſpicitur cui dꝫ acꝗri cui relinquit̉. ſo. glo. vno modo. alio modo in.§. item ſi ꝗs. illa ꝟa. Quare dic debemus inſpicere cui acquirit̉ ex diſpoſitiōe le gali: vt. ſed debemus inſpicere cui querit̉ ex di ſpoſitione teſtatoris: vt ibi. qd̓ no. ad multa. Di cit ſtatutū ſi ꝗs ꝯtraxit exbānito puniat̉ in cē­. ego ꝯtraxi ẜuo vel filio exbāniti: ita q̄rit̉ exbānito: certe punior: ꝗa inſpicit̉ quo traho cui q̄rit̉ ex diſpoſitiōe legis. Sed ſi traherē aliquo ꝯtraheret ꝓcuratorio noīe eius vel hoc ageret̉ īter nos: vt exbānito q̄reret̉ tunc punirer: ꝗa videor exbānito ꝯtrahere inſpicit̉ cui q̄rat̉ ex diſpoſitiōe hoīs: vt dixi qd̓ te ne mēti. Itē op. dr̄ in. ſꝫ ſi ꝯiūctuꝫ. portio deficiēs accreſcit cōiūcto. Cōtra. C. de cadu. tol.§. ī pͥmo..§. pro ſcd̓o.. l. re ꝯiūcti.. de le. .iij. So. portio deficiens accreſcit ei de iure ſpāli ad legatū admittit̉: vt.. l. mulieri ticio .. de ꝯdi. demō. ibi dixi in. l. re ꝯiuncti. Um propter. Ibi bo­noꝝ poſ ſeſ. ideo hic legata vtilia ꝑdant̉ ra tione p̄teriti ideo ipſe cautionē p̄ſtat. ſecus ſi ꝓ­ t ij