Seite
Io. d̓ deo li. j. q. iiij. ⁊ demū Stephani poloni vltīo hic ple nius diſputata per dominum Guidonē nunc ep̄m concordi en̄. qͣ queritur an lex vel conſtitutio legati vel epiſcopi non ſcripta prohibēs aliquē actum ⁊ contrafacientē excōicans valeat ita ꝙ contrafaciens excōicatus ſit. Ad negatiuā ſex rōnes inducunt̉ quarū pͥma triplicē ī poſſibilitatē explicat vt obſtet hec regula ad affirmatiuā in ducunt̉ qͣttuor. tertio ponitur ꝯcors ſolutio p̄dictorum triū diſputātiū ⁊ ꝗ cū illis ꝯcordant. ſb̓ditur opnio ⁊ eꝗtas ꝯͣria ⁊ improbat̉ dictū Stephani. Coaptat̉ āt queſtio regule qꝛ īpoſſibile dr̄ ẜꝫ naͣlem curſum rerū vt loquar cū dec. bone de elec.§. porro. ⁊ cum de. qm̄ cōtra de proba. in pͥn. ꝯſtōes non ſcriptas menti teneri ⁊ ſciri ꝑ eos quos ligare debent maxīe cū in ſe ſint ꝑpetue ⁊ ꝑpetuo ligent. xxij. q. i. que ad ꝑ petuā ⁊. q. ij. c. i. ⁊. ij. de conſti. c. i. ⁊ vlt. d̓ offi. le. c. vlti. ⁊ igno rantia illarū nō excuſat ⁊ ibi ſic eēt inijcere laqueū ſubditis ſtatuentis cōtra id. xxviij. q. i. de viduis. ij. ꝯſtat.n. ꝙ curſu lōgi tꝑis v̓itas obſcuratur. xij. q. ij. longinquitate. ⁊ ob hoc ꝑpetuo ẜuanda redigūt̉ in ſcriptis ſupra eo. libro de re iudi ca. abbate. in ti. ꝯcor. de teſti. albricus. ⁊. c. ſignificauit. Scd̓o impoſſibilitas on̄dit̉ qꝛ hi ꝗ debent ꝯſtōni ꝯſenti re habēt ſubſcribere vel ſubſcribi. xcvj. di. c. i. v̓. iſta ſcriptu­ra cū ſequētibus. sͣ. de his que fi. a p̄la. c. i. ⁊. c. qͣꝫto. īpoſſibile aūt eſt eos ſubſcribere vel ſubſcribi ſi ex ꝯſtōne ſcriptura nō fiat. facit de d̓ſpon. impube. ad diſſoluendū cū cōcor. Tertio illa ēt impoſſibilitas on̄ditur ꝑ nominis ethimo logiam a qͣlꝫ arguere. xvj. q. i. ſi cupis. xij. q. i. clericus de pre ben. cū ſcd̓m. ⁊ fi. ſint le. per venerabileꝫ. v̓. ſane ſed vt dicit Iſidorus. v. ethy. lex dr̄ a legendo. legi aūt nō pōt niſi ſcri­batur. ergo nec lex noīari pōt cū noīa d̓beāt eē cōſequētia rebus. inſti. de dona.§. eſt ⁊ aliud. ꝗd vltra. nōne tex. dicit qd̓ lex eſt cōſtō ſcripta pͥma diſtīcti. lex eſt cū ergo diffinitō det eſſe rei ergo ⁊c̄. multi ēt tex. ꝓbant idem. sͣ. de preſump. ſcri bā. iiij. di. erit in fi. ibi pro cōi vtilitate ꝯſcripta. xix. q. ij. due ſunt ī pͥn. in autē. vt facte no. con. poſt prī. col. v. ibi ſi ſcripta ſit faciant de ſen. ex. nouerit. ⁊. c. graue. vbi de libris deleri iu bent̉ ſtatuta. cōcluditur ergo ex impoſſibilitate vel difficui­tate ex legis diffinitione ⁊ per diuerſos tex. ī cōſtōne requiri ſcripturā. Scd̓o ꝙ ſcriptum ſit de eē legis vel cōſtōnis ordiamur ab origine oīs iuris ⁊ prīo de veteri ⁊ nouo teſtō ꝯſtat ꝙ pͥmus legiſlator volens leges dare illas ꝓprio digi­to ſcripſit in lapideis tabulis. Ex. xxxj. in fi. ⁊ demū in ligne is. Deutero. x. in pͥn. ⁊ canō dicit ꝙ Moyſes pͥmus gentis hebre leges populo ſacris lr̄is explicauit. vij. di. moyſes. ⁊ Exo. xxiiij. in prin. ſcripſit Moyſes oēs ſermones domini. ſi ergo pͥmus legiſlator. cuius actio noſtra ē īſtrurtio. ij. q. i. deus legē dedit ſcriptā. ergo ⁊ omnis legē cōdēs idē facere debet. Probatur idē nouo teſtō in quo chriſtus digito ſcripſit in terrā. Io. viij. ⁊ ⁊ hr̄. iij. q. vij. poſtulatus id ꝑ qd̓ legē dedit criminoſos ab accuſatione ⁊ iudicio repellēdos. vt ibi pꝫ. Idem ꝑ iuris ciuilis originem qd̓ ius fuit ſcriptuꝫ in duodeciꝫ tabulis vt habet̉. ff. de origine iuris. l. ij. poſt pͥn. quarū qui fuerint auctores habetur. vij. di. fuerūt. Itē nō ꝑ ſolā ſcripturā habeatur iuriū certitudo cuꝫ ſubſcriptione ⁊ ſub bulla mittunt̉. C. de iuſti. co. cōfir. l. i. ad fi. ⁊ in proemio. vj. ⁊ cle. ad fi. ⁊ in autꝭ. vt diui. iuſ. col. viij. in prin. ꝯcluditur ergo ex origine iuris diuini ⁊ poſitiui in ꝯſtōnibus ſcriptu­ram neceſſariam. Tertio idē arguitur ⁊ mandatis pͥnci­pū ꝑtis ⁊ pͥuilegijs. nā vt notat accur. C. de man. pͥn. ſu­per ℟ica mandata principuꝫ ſunt ꝯſtōnes ſpāles. ⁊ in illis requiritur ſcriptura. e. ti. l. vni. de hoc. xcvij. di. nobiliſſimus. nec poſſet probari ꝑ teſtes de hoc de p̓ui. cū oliꝫ. ⁊ vt ibi pꝫ. Idem ſi in ꝑtis que ēt habent vim ꝯſtitōnuꝫ īter eos īter quos cōcedunt̉ vt dixi ſuper rub. de ℟p. Ideꝫ in pͥuilegijs que ſunt leges pͥuate. iij. di. priuilegia. ⁊ de his inducari nō pōt niſi ꝑ inſpectionē ipſorum depui. porro. eo. ti. cuꝫ ꝑſone .sͣ. eo. li. de hoc tamē vide quod dixi. s. in proemio huius li­bri ſuper. v̓. tranſmittimus. cōcluditur ergo etiā ꝯſtitutioni­bus ſcripturam neceſſario requiri. Quarto patet ꝙ ſen tentie diffinitiue cauſarum ius faciunt inter partes. de re iu di. cū inter. debent aūt ferri in ſcriptis. al̓s non valent. sͣ. eo. li. de re iudi. c. vlt. cum ꝯcor. certe graue eſt dicere ꝙ cū diffi­nitio vnius cauſe neceſſario reqͥrat ſcripturā conſtitutō per quā innumerabiles diffiniunt̉ ⁊ ſubditi puniunt̉ ſcripturaꝫ non requirat. ꝑ eundē modum īducitur de. sͣ. eo. li. de cenſi. romana.§. poſtqͣꝫ cū caſibus ibi notatis. longe enī maior eo tas hoc caſu requirit ſcripturam qͣꝫ in illis ⁊ ibi ponit tex. cauſaꝫ ſcripture ſcilicet vt nota ſit oībus illa ſpecialis diffini tio que ratio fortius vrget inſtitutione gnaͣli maxīe penali. Quinto coſtat ꝙ differētia rei apparet ex eius forma ſꝫ forma diſtinctiua legis a conſuetudine eſt ſcriptura vtrūqꝫ eniꝫ ius canonicū ⁊ ciuile diſtinguit ius ſcriptū a non ſcripto pͥmū vocat legem ſecūdū conſuetudinē. i. di. c. ij. cū tribus ſe quētibus inſti. de iure naturali.§. ex nō ſcripto. ⁊ lex de con­ſuetudine loquēs dicit eā tāte auctoritatis ꝙ nō eſt neceſſe illā ſcripto cōprehēdi. ff. d̓ legi. diuturna. ⁊. l. īmo ꝑ id aūt di recte d̓ſignat illā aduerſari ī hͦ legi. cōcludit̉ ergo ſcripturā eē de eē ⁊ forma legis ⁊ cōſtitutiōis. Sexto ⁊ vltimo ſin gulariter inducitur. l. humanū. C. de legi. vbi pꝫ aperte legē primo dictādā ꝑ eos ꝗbus cōmiſſum fuerit poſtqͣꝫ dictata ē iterū recenſendā ⁊ ſi approbata fuerit demū ꝑ pͥncipem ꝓ mulgandā ſi hoc ī principe fortius in alijs. facit de cōſe. di. i. baſilicas. sͣ. de pe. ⁊ re. cū ex eo. in fi. sͣ. eo. li. de reſcrip. C. d̓ le gi. digna vxor. cōcluditur ergo cōſtitutionē non valuiſſe ⁊ per cōſequens faciētē cōtra non excōicatū. In cōtrariū ꝙ ſcriptura nō ſit de eē legis vel cōſtitutionis vel de ipſius ſubſtātiali forma inducit̉. sͣ. eo. li. de iureiur. c. i. in fi. i. rn̄. ad idē. xxv. q. ij. inſtitutiōis. vbi dr̄ decreta ſedis apl̓ice ſcripta vel non ſcripta fore ſeruanda ⁊ hoc quo ad ibi no. ad idē. i. q. vij. ſi quis omnē eccleſiaſticā traditioneꝫ ſcriptam vel nō ſcriptam violauerit facit deo. dudum de ſepul. in clemen. ad fi. v̓. nos ⁊ enim. vltra hec videt̉ caſus. sͣ. eo. li. de renunci. c. i. immo dicimus ꝙ ſi cōſtitutio celeſtini de qua Bonifacius loquitur fuiſſet ſcripta eſtimādū ē ꝙ ipſius tenorē poſuiſſꝫ ne teſtis eēt in facto proprio. Secundo ſic. multi ſunt in quibus ſcriptura requiritur de expediēti non tamē de neceſ ſario vnde valet actus ſine ſcriptura. hoc patet in licētia cle­rici ꝙ poſſit alibi celebrare. xxj. q. ij. c. i. lxxj. di. extraneo. ſuf­ficit tamen ſi per alias probationes cōſtet de cle. pere. c. tue. idem in licentia ꝙ poſſit clericus ab alio epiſcopo ordinari. xix. q. ij. due ſunt de offi. archi. ſignificaſti. ſufficit tn̄ ꝙ aliter de licentia conſtet niſi in caſu. sͣ. e. li. de tē. or. c. i. idem in pro­feſſione monial̓. xxvij. q. i. omnes femine. que tamen tenet ſi­ne ſcriptura. ea. q. ſciendū de regularibꝰ: vidua. Idē in ſen. excōicationis. de qua hic loquitur qͥ licet ferri debeat ī ſcri­ptꝭ. sͣ. eo. li. de ſen. exco. c. i. aliter tamen lata ligat licet profe rens penam incurrat vt ibi no. in glo. vt quia. ſpeciales ergo ſunt caſus a iure exp̄ſſi in quibus omiſſio ſcripture vitiat in­ter quos iſte deſcriptus nō inuenitur per quod concluditur ꝙ licet vtile ⁊ expediens ſit cōſtituonem ſcribi non ſcripta tamen valet ⁊ cōſtituentes ſubditos ligat. Tertio inducitur legis ⁊ canonis diffinitio que talis eſt quod populus romanus ſenatore ⁊ magiſtratū īterrogāte veluti conſule conſtituebat. inſti. de iure naturali.§. lex eſt commune preceptum virorum prudentum conſulto delicto rum que ſponte vel ignorantia contrahūtur cohertio rei pu­blice cōmunis ſponſio. canon vero eſt idem quod regula ſꝫ regula eſt que recte ducit nec aliquando aliorſum trahit cū ergo diffinitio det eſſe rei ⁊ in his nil exprimatur de ſcripto. ergo ſcriptum non eſt de ſuo eſſe alias eſſet inſufficiens dif­finitio in qua ſubſtantiale fuiſſet omiſſum. Quarto adducitur lex prima. ff. de conſti. pͥn. vbi patet id quod principi placuit legis habere vigorem. ⁊ ibi ſubdi tur legem eſſe quod princeps per epiſtolam ⁊ ſubſcriptionē ſtatuit vel cognoſcēs decreuit vel de plano interlocutus eſt vel edicto precepit. ⁊ canon dicit ꝙ lex eſt omne quod rati­on conſiſtit. i. di. conſuetudo. ſatis eſt ergo ꝙ ſubſit prece­ptum vel ratio lꝫ deſit ſcriptura. ff. de legi. de ꝗbus ver. nam ꝙ ipſe. Solutō oēs p̄dicti Io. d̓ deo. Stephanꝰ polonꝰ ⁊ Guido tēuerūt cōſtitutionē n̄ ſcriptā tene̓ ⁊ ꝑ ꝯn̄s cōtra­facienteꝫ