¶ Liber VI Oſt hͨ de ꝓprietatibꝰ hominis quo ad etatē infantilē dicendum eſt Et pͥmo de eius generatione/ qꝛ eius creatio ceterꝭ aīalibus tāto excellentior eſt/ ꝙͣto homo dignior. nō ſolum ẜm mentē veꝝ etiā ẜm temꝑatiſſimā corꝑis ꝯplexionē. Dicit.n. ariſt. li. ij. Sicut fruſtū auri vel argenti ſe hꝫ ad nūmum monetaꝝ/ ſic om̄s diſpōes alioꝝ aīaliū cū fuerint comꝑate ad hoīeꝫ. vn̄ cū homo ſit di gniſſima creaturaꝝ ingeniata eſt natura hoī cō ferre mēbra nobilia ⁊ diuerſa. nobilibus oꝑationibus ⁊ varijs ꝯuenientia. ꝓpt̓ qd̓ de eius creatione ẜm corpus/ q̄dā breuit̓ ſūt dicenda. Irca creationem itaqꝫ infant̉ exigitur materia ꝯueniēs locus expediēs/ na ture miniſteriū.ſ. calor velut cā efficiēs ⁊ ſpūs corꝑi ꝟtutē influens atqꝫ regēs. Pate ria ſiquidē infant̉ eſt humor ſeminalis deciſus ꝑ actū gn̄atōis ex ſingulis ꝑtibꝰ vtriuſqꝫ parēt̉ Primo materia in loco ꝯceptōnis diſꝑſa/ vi nature attracta/ in cellulis matriq̄ recolligit̉/ ⁊ ꝑ calorem oꝑantem parit̓ ꝯmiſcet̉. qꝛ niſi commixtio digeſti ſanguīs vtriuſqꝫ parent fieret/ ī fant̉ creatio fieri nō poſſet. Nā materia ſāguīs a mare ꝓcedēs/ ſpiſſa eſt ⁊ calida. vn̄ p̄ nimia ſpiſſitudine ſe nō poteſt dilatare. ⁊ ex ſuꝑabūdantia caloris materia deſtrueret̉ infantis/ niſi ex ſanguīe mulierꝭ ꝯͣrias qualitates hn̄tis reciperet temꝑamentū. Hec materia in dextre partis matricꝭ cellula adunata in uaturā cedit ma ris. in ſiniſtra ꝟo cedit in naturā mulierꝭ. Et hͦ diuerſitas accidit ꝓpt̓ dominiū calorꝭ in parte dextra potius ꝙͣ in ſiniſtra. Et ſic di. Gali. ⁊ cō ſtan. ⁊ ariſt. li. xv. Si fuerit ꝟtus ſanguīs ī ma re vincēs fetus pr̄i aſſimilat̉. ⁊ ecōuerſo. ⁊ ſi fue rit eqͣlis in vtroqꝫ ꝯſil̓is vtriqꝫ aſſimilabit̉. Hec materia ꝟtute caloris excocta qͣdam pellicula renuiſſa circūdat̉. intra quam adinſtar lactꝭ coa gulat̉/ ⁊ hͦ pellicula eſt materia embrionis q̄ ē theca ⁊ cooꝑtoriū vn̄ puer tegit̉ in vtero mr̄is. ⁊ hͦ cū puero naſcente egredit̉ ruptꝭ tenaculis/ qͥbus matricꝭ cellulis vel villulis adherebat. ſi ꝟo aliquo caſu in vtero māſerit poſt partuꝫ mulier in ꝑiculo remanebit Materie gͦ recepte in mr̄ice ⁊ vi retentiua coadunate trāſmittit na tura ſanguinē mēſtrualē/ ex cuius calore ⁊ hūo re fetus ꝯceptus fomentat̉. Hmōi aūt fomen tatio ager hūane natiuitat̉ nominat̉. Nā cum ſemē coagulat̉ ẜm gal̓. ⁊ ꝯſtan. cū ſpū ⁊ calore naturali ſit plenū/ ꝑ quaſdā venas ⁊ arterias ex ſubſtantia ſeminis ortas ⁊ ſemini mēſtruali ꝯiunctas/ nutrimentū ſibi attrahit ⁊ fomentū ⁊ hͦ fuit neceſſariū vt ꝑ venas materia infantis nutriret̉/ ⁊ ꝑ arterias ſpūs ei tribueretur. His duobus.ſ. materia ſeminali ⁊ humore nutrim̄ tali cooꝑat̉ calor naturalis q̄ infcluſus ꝑ vī in formatinā nitit̉ formare membra corꝑis infan tis. Nam de eſſentia ip̄ius ſemīs format̉ cerebrum oſſa cartilagines/ ⁊ pelliculas/ neruos venas/ ⁊ arterias. De ſanguīe menſtruali format natura epar/ ⁊ oīa membra carnoſa quoꝝ ſubſtātia ex ſanguīe ꝓcreat̉. Primo aūt natura format pͥncipalia membra.ſ. cor cerebrum. ⁊ epar q̄ alioꝝ ſunt fundamēta ⁊ hͦ in pͥncipio qn̄ ſunt in maſſa ſanguīs ſibi vicinant̉. ſꝫ poſtea ab inuicem diuidunt̉. De his tribꝰ fundamentꝭ alia tria naſcunt̉. de cerebro nerui ⁊ nucha dorſi. de corde arterie. de ep̄ate ꝟo vene o riunt̉. His qͣi fundamentꝭ factꝭ format natura oſſa h̓ cuſtodientia. ſicut carneū ad defenſionē cerebri ⁊ coſtas pectoris ad defenſionem cor dis ⁊ coſtas laterꝭ/ ad defenſionem epat̉. ⁊ ſic de alijs. Poſt iſta naſcunt̉ alia mēbra iſtis po ſteriora/ vt manus/ pedes/ ⁊ ꝯſil̓ia. hͦ aūt non ſimul ſꝫ paulatim formant̉ ⁊ ſucceſſiue. Infās enim qͣtuor gͣdibus ꝯnumerat̉. Primus ē cū adhuc ſit vicinus lacti. Scd̓s gͣdus ē cū iam ſemē ſanguini ſe ꝯmiſcet. tūc.n. nōdum eparcor ⁊ cerebꝝ ꝑfecte formant̉. ſꝫ ſūt ſanguinea q̄ dam maſſa quē gͣdum hypocras appellat fetu Tertius gͣdus eſt cū corde cerebro ⁊ epate iā formatis/ alia mēbra in forma etiā indiſtincta ſunt. Ultimus gͣdus eſt/ cū oīa membra equa liter ſūt formata/ q̄ gͣdus ab hypocrate infans vocat̉. Iam.n. corꝑe organicato ⁊ ad ſuſceptionem aīe diſpoſito/ viuificat̉/ ⁊ iā incipit ſe mouere/ manibus ⁊ pedibꝰ calcitrare/ ⁊ ſi ē fe mina in ſiniſtro latere plus mouet̉. ⁊ ſi eſt maſculus/ in dextro. vt dicit Galie. In lactꝭ ꝟo gͣdū eſt fetus ꝑ ſex dies. in gͣdū ꝟo ſanguinis ꝑ. ix. in gͣdu ꝟo maſſe carnee ꝑ. xij. dies. In quarto aūt gͣdu an̄ plenam ꝑfectionē ꝑ. xviij. dies. Unde ꝟſus. Sex in lacte dies. ter ſūt in ſāgui ne temi. Bis ſeni carnē/ ter ſeni mēbra figurāt Adie gͦ ꝯceptionis vſqꝫ ad diē ꝯpletōis ⁊ viuificationis fetus ſunt. xlvi. dies. ita ꝙ primꝰ ⁊ vltimꝰ incluſiue teneant̉/ ex quo pꝫ ꝙ in. xlvi. diebus. viuꝰ ⁊ ꝯpletus ē fetus ꝙͣtū ad effectuꝫ gnationis. Et ẜm iſtū modū ꝯputat augꝭ. edificationē templi ſub nūero. xlvi. annoꝝ. cui cō parat ꝑfectionē corꝑis ih̓u xp̄i ſuꝑ Ioh̓. vi. ⁊ li. iiij. de trini. c. v. vbi int̓ cetera interierit iſta ba. qͣdrageſies ſexies ſeni ducenti ſunt. ⁊. lxx. ⁊ vj. dies q̇ numerus dieꝝ ꝯplet. ix. mēſes. ⁊ vj.