Seite
Capitulum. iiij. Iſti ſunt errores deteſtabiles contra catholicam veritateꝫ reperti in quibuſdam ſcriptis. Quos quicūqꝫ dogmatizauerit vel defenderit a venerabili patre Guilbermo parieuſi epiſco po cōuocato cōſilio oīm magiſtroꝝ tunc Pariſius degentiū vin culo anathematis eſt innodatꝰ. Et ideo eos cauere debēt oēs ꝓfeſſores fidei catholice. Primꝰ eſt diuina eſſentia in ſe. nec ab angelo. nec ab homine videat̉ vel videbit̉. Cōtra qd̓ firmi­ter credēdū eſt. ꝙ in ſua eſſentia vel ſubſtantia vel natura vide bit̉ ab oībꝰ glorificatis. Scd̓s error eſt. ꝙ licꝫ diuina eſſentia eadē ſit in patre ⁊ filio ⁊ ſpūiſſancto. tamē vt hec eſſentia eſt ī rōne forme vna eſt in patre ⁊ filio. licꝫ non vna in ſpirituſancto t in bis. ⁊ tn̄ forma idē eſt ꝙ diuina eſſentia. Cōtra qd̓ firmiter credendū eſt. ꝙ vna eſt eſſentia ſubſtātialis vel natura in pr̄e fi lio ⁊ ſpūſancto. ⁊ eadē eſſentia in rōne forme. Tertius eſt ꝙ ſpūſſanctus prout eſt amor ⁊ nō nexus nō ꝓcedit a filio. ſꝫ tm̄ a patre. Cōtra qd̓ aſſerendū eſt. ꝙ ſpūſſanctꝰ prout eſt amor ⁊ nexus ꝓcedit ab vtroqꝫ. Quartꝰ eſt ꝙ multe veritates fue­runt ab eterno que nō ſunt ipſe deus. Cōtra qd̓ aſſerēdū eſt. Quintꝰ eſt primū nūc vel principiū ⁊ creatio paſſio non ſunt creator vel creatura. Cōtra quod credendū eſt ꝙ principiū eſt creator ⁊ creatio paſſio eſt creatura. Sextus ꝙ angelus ma lus in primo inſtāti ſue creationis fuit malus. ⁊ nunꝙͣ fuit non malus. Contra quod tenendum eſt ꝙ aliquando fuit bonus. Septimꝰ eſt ꝙ nec aīe glorificate nec corpora glorioſa vl̓ glo rificata erūt in celo empyreo cū angelis: ſꝫ in celo aqueo vl̓ cri ſtallino. qd̓ eſt ſuꝑ firmamētū qd̓ etiā dicere p̄ſumūt de beata virgine. Cōtra qd̓ credēdū eſt ꝙ idē eſt locꝰ ſanctoꝝ angelorū ⁊ beatarū aīarum ſcꝫ celū empyreū ⁊ ꝙ idem erit corporū glorifi catoꝝ humanoꝝ. ⁊ ſil̓r idē eſt locꝰ ſpūalis hoīm beatoꝝ ⁊ ſctōrū angeloꝝ. Octauꝰ ꝙ angelꝰ in eodē inſtāti pōt eſſe in diuer­ſis locis. ⁊ eſt vbiqꝫ ſi velit eſſe vbiqꝫ. Cōtra quod credēdū eſt. Non eſt ꝙ babēt meliora naturalia de neceſſitate habebit maiorē gratiam ⁊ gloriam. Cōtra quod aſſerēdū eſt. De­cimus ꝙ dyabolus nunꝙͣ habuit vnde poſſet ſtare. nec etiam Adam in ſtatu innocentie. Contra quod dicendum eſt ꝙ dya bolus ⁊ Adam habuerunt vnde poſſent ſtare. licꝫ non vnde poſ ſent proficere. Aſſertiones oppoſite erroribus. Irmiter credēdum eſt t nullatenus dubitanduꝫ ꝙ deus in ſua ſubſtantia eſſentia vel natura vide bitur ab angelis ſanctis ⁊ animabꝰ glorificatis. Itē ꝙ vna eſt eſſentia ſubſtātialis vel natura in I patre ⁊ filio ⁊ ſpūſancto ⁊ eadem eſſentia in ratio ne forme in patre ⁊ filio ⁊ ſpirituſancto. Item ꝙ ſpirituſſan etus ꝓut eſt ſanctus ⁊ amor ꝓcedit abytroqꝫ ſcilꝫ patre ⁊ filio. Item ꝙ vna ſola veritas fuit ab eterno que eſt deꝰ. ⁊ ꝙ nul la veritas fuit ab eterno que nō ſit illa veritas. Itē ꝙ pͥmū nū ⁊ creatio paſſio eſt creatura. Itē ꝙ malus angelꝰ aliquā do fuit bonus ⁊ non malus. ⁊ poſt peccādo. factus eſt malus. Itē ꝙ idē eſt locus corporis ſcꝫ empyreū celū ſanctoꝝ ange lorū ⁊ beatarū aīarū. ⁊ idē erit corporū humanoꝝ glorificatoꝝ. ⁊ ſil̓r idē eſt locus ſpūalis ſanctoꝝ angeloꝝ ⁊ hominū bonoruꝫ. Item ꝙ angelus eſt in loco per diſtīctiōes ita ꝙ ſi eſt hic. nō eſt ibi in eodē inſtāti impoſſibile eſt em̄ eum in eodē inſtāti eſſe vbiqꝫ cū hoc ſit ꝓpriū dei. Itē ꝙ ẜm ꝙ p̄ordinatū eſt ⁊ p̄­deſtinatū a deo dabit̉ gratia ⁊ gloria. Item ꝙ malꝰ angelꝰ ⁊ Adam babuerūt vn̄ poſſent ſtare. ⁊ ſi non poſſent vn̄ ꝓficere. Itē eodē anno dn̄ica qua cātabat̉ Letare bierl̓m. M.cclxx. Guilbermꝰ poſtmodū conſtāfienſis ep̄s in ſermone beati Io­hānis baptiſte in domo minoꝝ Pariſius p̄dicauit ꝙ liberum arbitriū bꝫ potētiam naturalē ad recipiēdū gratiam non effe­ctiuā aliquo mō qd̓ falſum eſt qꝛ nolēs nō recipit eam. Scd̓o ꝙ qͥdā natus nūqͣ fuit in gratia ſed ſemper hyſmael aut iudas fuit ⁊ nūqͣ Iohānes qd̓ eſt cōtra fidem. Baptiſati em̄ babent gr̄am. De qua rep̄benſus publice in cōſequēti die apoſtolorū petri ⁊ pauli publice retractauit. Pax ⁊ gratia omnibus aſſerētibus hanc veri tatem. Data fuit hec ſententia Pariſius. Anno dn̄i. M.ccxl. In octaua Eph̓ie. Capitulum. v. Iſti ſunt errores condemnati ⁊ excommunicati cum omni bus qui eos ſcienter docuerint vel aſſeruerint a dn̄o Stepha­no Pariſēſi epiſcopo. Anno dn̄i. M.cclxx. die mercurij ante fe ſtū beati Nycholai hyemalis. Primus articulꝰ eſt ꝙ intelle­ttus omniū hominū eſt vnus ⁊ idē numero. Scd̓s eſt ꝙ illa eſt falſa vel īpropria hō intelligit. Tertiꝰ eſt ꝙ volūtas hoīs ex neceſſitate vult ⁊ eligit. Quartꝰ eſt ꝙ oīa que in īferioribꝰ agūtur ſubſunt neceſſitati corporū celeſtiū. Quintꝰ ꝙ mūdi eſt eternus. Sextꝰ ꝙ nūꝙͣ fuit primus homo. Septimꝰ ꝗ anima que eſt forma hominis ẜm ꝙ homo corrūpit̉ corrupto corpore. Octauꝰ ꝙ anima ſeparata poſt mortem non patit̉ ab igne corporeo. Nonus ꝙ liberū arbitrium eſt potentia paſſiua. non actiua. ⁊ ꝙ neceſſitate mouet̉ ab appetibili. De­cimus ꝙ deus non cognoſcit fingula. Undecimꝰ ꝙ deꝰ nō co gnoſcit aliud a ſe. Duodecimꝰ ꝙ humani actus nō reguntur ꝓuidētia diuina. Tredecimꝰ ꝙ deus nō pōt dare īmortalita tem vel incorruptibilitatē rei corruptibili vel mortali. Capitulum. vj. Iſti articuli qui ſequuntur condēnati ſunt a domino Ste phano Parinenſi epiſcopo de conſilio magiſtroruꝫ theologie Anno dn̄i. M.ccxxvj. die dominica qua cātatur Letare bieru­ſaleꝫ in eccleſia Parifiēſi. Ubi excōicauit in ſcriptis omnes il los qui eos docuerint vel defenderīt. Et primo ordinātur illi qͥ ſunt de deo. Primꝰ ꝙ deus nō eſt trinus ⁊ vnus. qm̄ trini­tas non ſtat cū ſumma ſimplicitate. Ubi em̄ eſt pluralitas rea lis. ibi neceſſario eſt additio ⁊ cōpoſitio exemplū de aceruo la pidum. Itē ꝙ deus nō pōt generare ſibi ſimilē qd̓ em̄ gene­rat̉ ab aliquo babet principiū aliquod a quo depēdet. Et ꝙ in deo generare nō eſt ſignum ꝑfectionis. Item ꝙ deus non cognoſcit alia a ſe. Itē ꝙ deus nō poteſt dare ꝑpetuitatē rei trāſmutabili vel corruptibili. vt eſt corpus humanū. Itē ꝙ deus ſiue prima cauſa nō poſſet ꝓducere effectum ſibi equa­lem niſi temperaret ſuam potētiā. Itē ꝙ deus nō poſſet fa­cere plures animas in numero. Itē ꝙ deus nūꝙͣ plus crea­uit intelligētiam ꝙͣ modo creauit. Item ꝙ deus eſt infinite virtutis in duratione nō in actione. Talis em̄ īfinitas nō eſt ni ſi in corpore finito ſi eſſet. Et ꝙ p̓ma cauſa nō poſſet plures mū dos facere. Itē ꝙ ſine agēte ꝓprio vt patre ⁊ ſole a deo non poſſet rieri homo. Itē ꝙ deum in hac vita mortali poſſumꝰ intelligere ꝑ eſſentiā. Itē ꝙ deus nō potuit feciſſe pͥmā ma teriā niſi mediāte corpore celeſti. Itē ꝙ a volūtatē antiqua non poteſt nouum ꝓcedere abſqꝫ trāſmutatione precedente. Item ꝙ cauſa prima non habet cognitionē aut ſcientiam fu turoruꝫ cōtingentiū. Primo qꝛ futura cōtingētia non ſunt en tia. Secūdo qꝛ futura cōtingētia ſunt particularia. Deꝰ auteꝫ cognoſcit virtute intellectiua que nō pōt cognoſcere particu­lare. Un̄ ſi nō eſſet ſenſus forte intellectꝰ nō diſtīgueret īter ſor tem ⁊ platonē lꝫ diſtīgueret inter hoīem ⁊ aſinū. Tertio ꝓpter ordinē cauſe ad cauſatū p̄ſciētia eī diuina eſt neceſſaria cauſa p̄ ſcitorū. Quarta rō eſt ordo ſciētie ad ſcitū. ꝙͣuis em̄ ſciētia no ſit cauſa fati. ex quo tamē ſcit̉. determinat̉ ad alterā partē ꝯͣdi ctionis. ⁊ hoc multo magis in ſciētia diuina ꝙͣ in ſciētia noſtra Item ꝙ primum pͥncipiū nō poteſt eſſe ſine diuerſoꝝ facto­rum hic inferius niſi mediantibꝰ alijs cauſis eo ꝙ nullū tranſ­mutans diuerſimode tranſmutat non tranſmutatū. Item ꝙ ab vno primo agente non poteſt eſſe multitudo effectuum. Itē ꝙ primum pͥncipiuꝫ non eſt cauſa propria eternoꝝ niſi metaphorice. id eſt quia cōſeruat ea. qꝛ niſi eſſet. ea nō eſſent. Iteꝫ ꝙ ſicut ex materia non poteſt aliquid fieri ex agēte. ita nec ex agente poteſt aliquid fieri ſine materia. Et ꝙ deus non eſt cauſa efficiēs. niſi reſpectu eius quod habet eſſe in potentia materie. Iteꝫ ꝙ entia declinant ab ordine cauſe prime in ſe conſiderate. licet non in ordine ad reliquas cauſas agentes in vniuerſo. hoc eſt error. quia eſſentialior ⁊ inſeparabilior eſt or do entium ad cauſam primam. ꝙͣ ad cauſas inferiores. Itē ꝙ deus non poteſt eſſe cauſa noui facti. nec poteſt. aliquid de nouo producere. Item ꝙ deus non poteſt mouere celū mo tu recto. Et eſt ratio quia tunc relinqueret vacuum. Item deus non pōt irregulariter. id eſt alio modo ꝙͣ mouet mouere aliqͥd. quia ī eo nō eſt diuerſitas volūtatis. Iteꝫ ꝙ deus eſt eternꝰ in agēdo ⁊ mouendo ſicut in eſſendo. alioqͥn ab alio de terminaret̉ qd̓ eſſet prius illo. Item illud qd̓ de ſe determi­