Seite
Prologus Thiopū terras iam feruida torruit eſtas In cancro ſolis dū voluitur aureus axis Multi licet magno ⁊ excellenti ingenio viri ad p̄ſentis libelli expoſitione ſe applicauerint. vnd̓ haud iniuria la bor iſte quē aggredior ſuꝑuacuus atqꝫ ſuꝑfluꝰ videbitur dabo equidē operā quantū magis valuero quominus ſuꝑfluus ipſe re­periar: nec intendo quouiſmodo ab his que ab alijs bene cōſcripta fue­runt ex arrogantia recedere. Scio nāqꝫ dicēte comico nihil eſſe iaꝫ dictū qd̓ nō ſit dictū prius. qͣre equū eſt ⁊ nos cognoſcere atqꝫ ignorare que fa­ctitarūt veteres ſic faciūt noui. Erit ergo modus ꝓcedendi talis: qͥa pͥmo premittit̉ textualis ſnīa. deinde ſi opus fuerit āplior materie determina tio: ⁊ dicet̉ vnde originalit̓ ſumpſit exordiū. Demū litteralis ꝯſtructio: et terminoꝝ grāmaticaliū expoſitio: nō euagādo aliquo mō extra materiā allegādo alias fabulas vel hyſtorias. qͥa ex talibꝰ in ſe ⁊ honeſtiſſimis qͥ­dem p̄ſens liber totus contexit̉. Et ne a cōmuni ⁊ approbato inchoandi modo recedat̉: vidēde ſunt cauſe oꝑis ⁊ aliqua alia ad intellectū pleniorē ꝯferentia. Cauſa igit̉ materialis eſt multitudo hyſtoriaꝝ biblie: ⁊ figmē toꝝ poetarū hic poſitoꝝ. vel cauſa materialis ſiue ſubiectū eſt victoria ve ritatis ſupra falſitatē. qͥa circa illud verſat̉ totū opus. Cauſa formalis eſt duplex.ſ. forma tractādi que eſt modus agēdi narratiuus: ꝓbatiuus ꝯfu tatiuus. Et forma tractatus que eſt diuiſio libri per ꝑtes pͥncipales: ⁊ il larū ſubdiuiſio per ꝑticulas. Cauſa efficiens ē pene ignota. Dicūt tamē aliqui ꝙ theodolus ip̄m cōpoſuit. Alij dicūt ꝙ Iohānes chriſoſtomꝰ do­ctor theologus eminētꝭ ſcīe. Alij dicūt aliter: ſed ſuꝑ hoc nō eſt curandū multū. Et ego credo ꝙ theodolus nō ſit ꝓpriū nomē actoris: ſed nomen nouit̓ inuentū ⁊ fictū ſcd̓m ꝓprietatē rei ⁊ materie: ſicut in comedijs da­uus: qͣſi dans vana. Cauſa finalis eſt vt videat̉ qͣliter a pſeudo p̄dicato­ribꝰ ⁊ ꝑuerſis hoībus veritas ipſa ſepe criminet̉: tn̄ ipſa vincit falſitatē. Ex quo patet vtilitas operis. Hortamur enim in iſto libello amare veri­tatem ⁊ fugere falſitatem ⁊ mendaciū: ⁊ credere ꝙ falſitas a veritate ſu­peratur. Ideo dicit hieronymus. vos nobiles aut ignobiles hec eſt con­ditio veritatis vt eam ſemper inimicitie perſequantur: ſicut per adula­tionem pernicioſe amicitie conſequūtur. Et chryſoſtomꝰ ſuper matheuꝫ Non ſolum proditor veritatis eſt qui mendacium pro veritate loquitur: ſed qui non libere pronūciat veritatem quam pronunciare oportet. In­tentio etiam patet ex eodem. Titulus eſt talis. Incipit liber vel egloga theodoli. Et iſte titulus innuit ꝙ theodolus ſit nomen actoris. Uel dica tur ſic. Incipit theodolus: vt theodolꝰ ſit nomē huiꝰ egloge: ſicut eunu­chus nomen vnius comedie. ſicut etiam tragedie proprijs nominibus nominātur. ſicut etiam intitulatur quelibet egloga virgilij. Dicitur au­tem theodolus a theos quod eſt deus et dolus li. quia in hac egloga agi­tur de veritate qui eſt ipſemet deus. Deus enim eſt prima veritas. et de dolo id eſt falſitate. Et pro latiori declaratione ſciendū eſt ꝙ egloga d̓r eē vana deſcriptio bucolicoꝝ: ⁊ eſt mat̓ia humilis mores p̄dicans ꝑ ītrodu­ctionē ruſticarū ꝑſonaꝝ: vt paſtoꝝ. Et d̓r ab egle qd̓ eſt capra ⁊ logos ẜmo