¶ De cauſis errantiumminos quos ponūt patres eorum. Alteraratio eſt dum ea que determīata vel declarata ſunt ꝑ iudices et cōcilium fidei. ſunttalia que debēt explicite credi ꝑ illos ⁊ abillis qͥ cōtradicunt. Exempla ſunt manifeſta in articulis pariſius cōdemnatis. qͦrum plurimi ſunt de articulis fidei: qͦs qͥlibet adultus ⁊ capax ratiōis cōuerſans inter chriſtianos tenetur explicite credere. ſicut ꝙ deus eſt trinꝰ ⁊ vnus. ꝙ reſurrectiomortuorū erit. ꝙ fornicatio eſt pctm̄ mortale ꝙ mūdus fuit creatus ⁊ nō ab eternoEt ita de plurimis. Sic etiā temporibuſnoſtris cōdemnate ſunt aſſertiōes aliquequaꝝ oppoſitas qͥlibet capax ratiōis ⁊ cōuerſans inter chriſtianos vt cōmūiter explicite credere ꝯſtringitur. ſicut ꝙ iuramētum licitū eſt tenēdum quādo non vergitin detrimētum ſalutis eterne/ ꝙ homicidium nō eſt licitū nec approbandū quandoſit abſqꝫ iudiciaria ⁊ legitima autoritate:ꝙ rex nō debet remunerare homicidia ⁊ ꝑiuria. ⁊ ita de ſimilibꝰ.Ranſeamus ꝯſequēter ad dice̓dum aliqua de cauſis erroruꝫ/⁊ cautelis errantiū. Et dicamꝰſūmatim ⁊ velut ab alto ꝙ omniū errantiū primaria radix ⁊ principaliſorigo fuit ⁊ eſt inordinata affectio vel voluntatis deprauatio. Hoc vidit Auguſtinus dicēs approbare falſa pro veris noneſt natura inſtituti homīs: ſed pena dānati. Declaramꝰ p̄terea iſtud quod nūc diximus ⁊ intendimus: ⁊ hoc narrādo potiuſqͣꝫ diſputando vel cōcluſiue loquendo. ¶Ecce in primis ꝙ error om̄is in lucifero ⁊cōplicibus angelis ꝓuenit ex damnatiōevolūtatis vel affectus ꝑ arrogantiā et ſuperbiam in ſeip̄is cōplacentia ꝓut declarat Auguſ. in ſuo de ciuitate: ⁊ doctorescōmuiter in ſcd̓o ſen. ¶ Ecce ꝙ eua idcirco errauit: quia curioſe ꝯcupiuit fructumpulcrū viſu ⁊ ad veſcēduꝫ ſuauē ita vt cōſequēter delapſa ſit in hūc errorem vt crederet fieri ſicut deus ſciens bonū ⁊ maluꝫ⁊c̄. vt etiā reuocaret in dubiū diuinaꝫ ſententiā quā abſolute tenebatur credere: neforte inquit moriamur. ¶ Ecce adam qͥ ⁊ſi nō ſeductus ſit: ſicut ml̓ier. prout dicitapl̓s ſeductus tamē in hoc fuit ẜm doctores ꝙ nolens cōtriſtare delicias ſuas. ſcꝫcōiugem credidit veniale ⁊ quaſi pro nihilo eſſe illud qd̓ erat mortale. Sic habemꝰꝙ ſuꝑbia ⁊ quedā ſenſualis cōplacētia inducūt errores. ¶ Conſideremus inuidiā⁊ iram ip̄ius cain aduerſus abel ⁊ inueniemus ꝙ ꝓpter eam cain cecidit in hūc errorem/ ⁊ in alios multos ꝙ credidit peccatum ſuū maius eſſe qͣꝫ diuinā miſericordiam. Sic poſt eum errauerūt pl̓imi tamex indeis qͣꝫ ex vocatis chriſtianis/ qͥ dicebant nō eſſe penitētiam vel ſalutem poſtcertū numerū: vel vices peccādi. ſicut Auguſti. ⁊ Nico. de lyra notāt ⁊ ſicut aliqͥ expoſuerūt illud apoſtoli ad Hebreos. Impoſſibile eſt eos qͥ ſemel lapſi ſunt ⁊c̄. Cōſideremus p̄terea ſicut iam tactū eſt ꝙ ꝓpter inuidiā iudei prius habētes noticiāde aduentu chriſti corruerunt in oppoſitos errores de chriſto dicētes ꝙ erat ſamaritanus: demoniū habens/ vorax ⁊ potator vini: ⁊ publicanorū amicus. Similit̓poſterioribꝰ ⁊ etiā modernis tꝑibus. Quidam reputātes ſe iuſtos: ⁊ cōſiderātes vitam prelatorū ⁊ ſacerdotū ſubiectam eſſemultis vicijs: ⁊ prauis moribus acceperunt viam ſuis erroribus. ſicut experientia docuit mille modis. ¶ Et ad oſtenſionem huiꝰ ⁊ cōfirmatione eorum que diximus inferamꝰ hic verba: formalia que actor ſumme de vicijs et virtutibꝰ poſuit ītractatu de fide. ¶ Prima cauſa errorꝭ eſtignorantia capacitatis intellectus humani/ quidam enī nō attendētes limitatū eſſe intellectū humanū/ credunt eum capacem eſſe omniū: ⁊ ideo credūt illud nō eſſequod ab eo nō capitur. Sicut ſi aliqͥs crederet circulum ſolis omnia continere. ip̄ecrederet illa non eſſe que infra circulum illum non continentur. Similis error eſt īillis qui credunt non poſſe eſſe ſcientiā demagnitutudine ſolis ⁊ lune: et ſtellarum.quia ip̄i non habent eam ¶ Secunda eſtauerſio intellectus a credendis: et ab hisque poſſunt hominē inducere ad credendum: ⁊ cōuerſio ad errores. Quidam enīſic amant errores ſuos: vt ꝯtraria eis nōvelint cogitare vel audire. Prouer. xviij.Non recipit ſtultus verba prudentie niſiea dixeris que verſantur in corde eiꝰ. Nōeſt datum homini videre poſt tergum ſuum/ nec videre intuitu: ſic nec intelligereea a quibus intellectus ſe auertit. Nolūtaudire qui ſunt in erroribus aliqͥd de miraculis: nec ſacra eloquia: nec ratiōes doctorum: quibus poſſunt ad veram fidem