Lectio ſexta63faciei dicentem. Abſit hoc/ o filij. qui vosiudicat dn̄s eſt. Ego interim qd̓ ſalubſe eſtdedi monitum vel conſilium. Ego ſi illudtrāſgredi cognouero/ diſciplina regule eritſuꝑ vos q̄ vos liberabit. Itaqꝫ volo ad ſuaue iugum xp̄i teneriores vos adhuc qͣſi iuuenes aſſueſcere non necare. erudire nō ꝑdere. Hec enim tali viro digna reſponſioI.Proinde ne qͥd ſcrupuloſitatis hereatquin radicitus extirpetur. queramus a nobiſipſis quid addit obligatio regularis adchriſti ſeruitutē/ cui ẜuire ſumma ingenuitas eſt. libertas ⁊ regnū. Ne qͥs etiaꝫ exiſtimet velle nos culpare diſciplinā laudandolibertatem Addit. affirmamus. hec regularis inſtitutio multū ꝑ omnē modū. Primo qꝛ ad penam ab ordine aūt ſuꝑiore taxatam religioſus tranſgreſſor etiā inuituslicite cogi pōt. non ita ſecularis. Hꝫ hec rōlocū in omni obligatione politica vtputain vniuerſitate pariſienſi. Siquideꝫ cogipōt ſuus iuratus ad multa faciēda. et ſi nōſub pena peccati mortalis in omnibꝰ q̄ iuraſſe videtur. ſub penis tamen ꝑ vniuerſitatem infligendis vſqꝫ ad pͥuationem ⁊ reſecatōem incluſiue. vſqꝫ etiam ad penas q̄dantur periuris. quanqͣꝫ ille apud deū nullius ꝑiurij reus haberetur. Porro etſi foret hoc abſqꝫ culpa ſua criminali. non tam̄abſqꝫ cauſa. ipſe id̓o nec conq̄ri neqꝫ murmurare ⁊ obniti deberet. Hoc maxime veꝝeſt in policijs quoꝝ finis immediatus eſtbn̄ regulare hoīes in vita ciuili ⁊ politica īeis ſcꝫ que vite huic corꝑali deſeruiunt ſi finis eſt tꝑalis. Et nonne mediū agens autordinans ad illū finem vt talis eſt eſſe tꝑalis debet. Propterea ꝑ reatū pene eternenon obligabit pͥnceps politicus de ꝑ ſe etꝓprie ad obſeruatiōem legis ſue/ vt talis ē.Sed in ſacramētalibꝰ ⁊ diuinis exercitijsplus habetur ſcrupuloſitatis ſicut ad finēſupremū directius ⁊ immediatius ordinatur. quanqͣꝫ multa ſint in eis plus monitoria qͣꝫ precepta ſicut in religioſis ¶ Amplius ſecūdo ſi religioſus contēpſerit regulaꝫſuam. et ſui ſuꝑioris autoritatem. etiam inhis q̄ appellamus monitorio/ ⁊ ꝓ quibꝰ ſola diſciplina ordinis ſtatuta/ aut ſuꝑioruꝫeſt arbitrio derelicta ille peccat grauiter qꝛet monitū contemnit ait Bern̄. et remediūQuid aūt ſit contemnere ſupradocuimusItaqꝫ ſi paſſim ⁊ abſqꝫ pretenſo/ qͣſlibꝫ igͦrantie vel fragilitatis. vel impotētie velo ſꝫpro ſola libidine tranſgrediēdi que monita ſunt. religioſus effrenis eſt ad omnia velut vnus ex ſecularibꝰ. palam eſt ꝙ contemnit/ preſertim ſi ſuꝑ his ipſe addiderit pertinaciam que recuſet diſciplinam Sic accipiendum reor illud Bern̄. et alioꝝ communiter dicētiuꝫ talia eſſe criminalia ſi cōtēnātur. vel ſi fiant ex contemptu. Carentaūt hoc contemptu qui ex fragilitate hūana/ vel quadam leui curioſitate frangūt ſilentium. aut talia agunt/ oppoſita his quemonita ſunt. Uel ẜm Bern̄. facticia. precipue qꝛ ꝑati ſunt ad diſciplinam ordinis ſiet dum illa iuſte requiretur ab eis conformiter ad regularem inſtitutioneꝫ ⁊ conſuetudinem bonam in talibus obſeruatam.Noſtrum ideo ſermonem ſic moderamusqꝛ non liceret abbati ſeuerius iuſto preterregulam et conſuetudinem punire taliummonitoꝝ tranſgreſſores Multo minuſ invniuerſitatibus et collegijs. ceteriſqꝫ policijs. nam in talibus conſuetudo legē facit.Iuxta hoc videre eſt/ quali reatu conſtringuntur tranſgreſſores ieiunioꝝ ab eccleſia inſtitutoꝝ horaꝝ canonicarum. ⁊ feſtorum et ſimiliū. Et ſi ꝓ libito poteſt prelatus abſqꝫ conſenſu ſubditorum imponere eis iuga magna feſtoꝝ/ aut alioꝝ exercicioꝝ ſpūalium/ preter manifeſtam vtilitatem et neceſſitatem cultus dei/ ꝓ loco ⁊ tꝑeSic abſqꝫ conſenſu occidētalium non fuiſſent apud ſuos ſacerdotes interdicta matrimonia. Nam orientales quia diſſēſerātipſi vt nubant/ licet. ita de plurimis in qͣlibet policie ¶ Rurſus tertio religioſus. qͥa¶non ſibi ſoli viuit. ſed ceteris/ tam benefactoribus viuis ⁊ mortuis. qͣꝫ conſortibus⁊ coadiutoribus ſuis. Reliquum eſt vt ipſe regularius viuat ſub iugo quodam obligante eum cum ceteris. alioquin ſcandaliſaret ſuos/ et ita melius eſſet ei vt ſuſpenderetur mola aſinaria ſecularium negociorūad collum ſuum/ et demergeretur in ꝓfundum maris anguſtie et tribulationis. Hecſocietas et hoc ſcandali periculum/ faciūtvt ſedulius aliqua facere vl̓ omittere teneatur. Poteſt inſuꝑ aſtringi ꝓ bono totius communis religionis ad aliqua/ que ſiſolus eſſet libera mente reſpueret. ¶ Quidmirum de religioſo qn̄ ipſe princeps ſecularis poteſt quoſdā ex ſubditis inuitos adaliqͣ compellere ꝓ manifeſta ncc̄itate cōitatis. Ita in vniuerſitatibus et collegijs.