¶ Liber quintus to codigni ipſius complementū in ſtatu patrie. Quod aūt ex condigno mereamur vitam eternam multe ſunt cauſe. Prima ē efficacia doni ſpūſſancti cooperātis ī merito. Secūda veritas dei ꝓmittentis Ter cia perſuaſibilitas liberi arbitrij conſenti entis ⁊ finaliter perſeuerantis. Quarta ē: difficultas ſtatus merēdi. Quinta eſt dignitas chriſti nr̄i capitis interueniētis: qd̓ glorificari debet cū ſuis mēbris. Sexta ē liberalitas dei tribuentis quē non decet ꝑ ua reddere. Septima obſequiū ſibi fidel̓ obtēperantis. Octaua nobilitas oꝑis qd̓ ex charitate ꝓcedit qd̓ tm̄ pōderat̉ in cōſpe ctu iudicis qͣꝫtū amor ex quo ꝓcedit. ⁊ id̓o non poteſt ſufficienter niſi ſummo bono remunerari. Opera q̄ nō fiūt in charitate licet nō valent ad vitā eternā: valent tamē ad alia multa. Un̄ verſꝰ. Aptat cor. ſcꝫ ad ſuſceptionē gr̄e. minuit penā.ſ. ad illā que deberetur ſi non fieret illud opus non au teꝫ illam que iam debetur. Confert bona terre. ſcꝫ tꝑalia. occupat.ſ. ne ſit homo interim ocioſus. aſſueſcit. ſcꝫ ad bn̄ operandū. delectat ſcꝫ mentē. mitigat. ſcꝫ fomiteꝫ arcet ſcꝫ fluxū peccati. Ultimo ſciendū ſcꝫ ꝙ nullū bonū erit irremuneratū. ⁊ nulluꝫ malū erit impunitū Diuiſiones et dn̄e virtutis Capl̓m XV Irtutes ẜm macrobium qn̄qꝫ dicūtur politice qn̄qꝫ purgatorie. qn̄ qꝫ purgati animi. qn̄qꝫ exēplares. Primas docet ſalomō in prouer. ſcd̓as ī eccl̓ias. tercias in can̄. qͣrtas ī deo legimus. Politice nāqꝫ dicūtur ſcd̓m ꝙ regunt vitam humana quo ad opera exteriora: ⁊ ẜm ꝙ pugnat contra vicia. Purgatorie dicūtur ẜm ꝙ iam ſunt in victoria viciorū: ⁊ reſpiciunt partim interiora: partiꝫ exteriora Purgati animi dicūtur: qn̄ iam deuictis vicijs poſſeſſor virtutū quieſcit: raro inſur gentibus motibus primis. Exemplares dicūtur: que in mente diuina conſiſtunt. nam ydee virtutū in deo ſunt. qꝛ ip̄e reruꝫ omniū eſt exemplar/ Areſtotiles diuidit virtutes in intellectuales ⁊ conſuetudinales: Intellectuales aūt diuidit in prudentiam artē: intellectū ſcīam ⁊ ſapīam. Uirtutes morales diuidit in prīcipales q̄ ſunt temperantia. fortitudo ⁊ iuſticia. ⁊ adiunctas que ſunt māſuetudo: liberalitas ⁊ hꝰ mōi. Uirtutes quoqꝫ conſuetudinales in honeſtatem ⁊ liberalitatem Item philoſo phia moralis diuiditur in ethicā ⁊ yconōi cam ⁊ politicam. Haꝝ prima mores quoad ſeipſum inſtruit. ſecūda familiam diſCirca ponit. tercia vrbes ⁊ regna regit. virtutes hic tenendū eſt: ꝙ cū vna ſit gratia gratificans animā. ſeptem tn̄ ſunt virtutes quibus humana vita regitur. tres quidē theologice. ⁊ quatuor cardinales. et licet hec virtutes ſint gratuite ꝑ informan tem grām. pn̄t tn̄ informes fieri per culpā ⁊ iteꝝ informari ꝑ penitentiam adueniēte gratia que eſt habituū virtus. origo. finis ⁊ forma. De hac lege ſola charitas excipit̉ que informis eē nō poterit ſicut cetere vitutes: cū ip̄a ſit virtutū forma Nā cū habi tus aliaꝝ virtutū habētur ſine gratia ⁊ caritate in quibus conſiſtit vita virtutū: tūc ſunt informes. cuꝫ aūt gr̄a ſuꝑuenerit: tūc formātur ⁊ decorantur ac deo fiunt accep tabl̓es. Un̄ virtutes informes ſūt ſicut co lores in tenebris. ſicut carbones extincti. ⁊ ſicutrami aridi. ⁊ ſicut ale mortue. ⁊ ſic̄ aurum obſcuratum ⁊ ſicut gemine cōuerſe in ſilices. Econuerſo virtutes formate ſūt ſicut colores in luce. viſibl̓es quidē ⁊ aſpectui complacentes. ⁊ ſicut carbones ardē tes. ⁊ ſicut rami virentes. ⁊ ſicut ale viuen tes ac volantes. ⁊ ſicut auruꝫ fulgens. ⁊ ſic̄ gemine vas aureū decorantes Orn̄a eſt in ter virtutes et precepta ⁊ dona ⁊ fructus. ⁊ beatitudines. qꝛ virtutes potentias diſ ponūt: p̄cepta opera reſpiciunt. dona operibus facultatem reddūt. fructꝰ guſtui ſaporem ſpūalem apponūt Beatitudines ip ſi virtuti premiū ſiue vie ſiue patrie cōiun gunt. Alia eſt dn̄a qꝛ virtutibus operāur bene. donis operamur expedite. beatitudi nibus operamur ꝑfecte. fructibus vtimur Differentia virtutum theologicaꝝ et cardinalium Capitulum XVI. Ifferentia virtutū theologicaruꝫ cardinalium eſt hec. qꝛ virtutes theologice mouent in finem. ſꝫ cardinales mouent ea que ſunt ad finem. Alia eſt differentia ꝙ theologicarū virtutuꝫ