Prologus in iohel ꝓphetaꝫet ī hūc ꝓphetā oē qd̓ dicit̉ ad tribūiūda ⁊ ad hierl̓ꝫ ꝑtinere credēdū eſt: ⁊ nullā oīno iſrael̓.i. decemtribuū in hoc fieri mētionē. Tꝑaqͦꝫ ꝗbꝰ ꝓphetauit eadeꝫ debemꝰacciꝑe q̄ in oſee legimꝰ inᵈ diebusozie ioathaꝫ ⁊ achā etᵉ ezechie regumʳ iuda: etᵍ in diebꝰ hieroboamfilijʰ ioas regis iſrael. Porroˡ factūᵏ eſſe ſermonē dn̄i adᵐ merituꝫeiusⁿ refert̉ cuiº fit: nōᵖ ad cōditōꝫeiusq queʳ fieri d̓r: vt alibi legimꝰ.Dn̄s factꝰ eſt mihi in ſalutē. Auditꝰᵗ em̄ in ſcripturis ſanctis nō eſtiſte: ꝗ ad aures ſonat: ſꝫ qui in corde ꝑcipit̉: iuxta illd̓ qd̓ᵘ dn̄s loꝗt̉Qui habet aures audiēdi audiatQd̓ᶜ aūt dicit̉ hebraice hyezimi:grece enechꝫiaſti: latine ſonat: auribꝰ ꝑcipite: ꝓprie nōʸ aure: ſedcorde ꝑcipit̉. Quiᶻ ſenes ſunt etceleſtes audiūt ſpūaliter: ꝗ aūt habitant in terra appellāturqꝫ terreni auribꝰᵇ ꝑcipiūt. Ubicunqꝫ āthec duoᶜ verba iuncta ponuntur:Incipit expoſitō pͥmi ꝓlogi in iohelem prophetam.Anctus iohel ⁊c. Iſte ꝓlogus quatuor habet partes in quaꝝ prima ordo iſtius ꝓphete ad alios oſtēditur cum d̓r. Sanctus iohel ⁊c. In ſecūda demonſtratur ad quos ꝓphetia eius dirigitur. ibi. Et ſic̄ ibiſub noīe ep̄hraiꝫ⁊c. Tertio tp̄s ꝓph̓atōis eiꝰ ſubiūgit̉ ibi. Tꝑa qͦꝫQuarto expoſitōes qͦrūdā ꝟ boruꝫ in ꝓph̓ia cōtētoꝝ exprimunt̉ibi. Porro factūeſſe ſermonē dn̄ivbi duo facit. pͦeniꝫ exponit ꝯtēta in titulo. ibi.Porro factū eſſe⁊c. ſcd̓o exponitꝯtēta in exordioibi. Auditꝰ aūt ē⁊c. His viſis litere inſiſtamus.Ordo iſtiꝰ prophete apd̓ hebreos ⁊ apd̓. lxx. hīſupͣ in principioprimi ꝓlogi ſuꝑoſee.b Et ſicut ibi i.oſee primo. videnotulā ꝟſus finēexpoſitōnis ſecūdi ꝓlogi ſuꝑ oſeede regulis.ſ. ſubqͥbus ſignificationibꝰ nominumad quas tribꝰ ꝑꝓphetas ſermodomini dirigatur.c Sic ⁊ in hunc ꝓphetā ⁊c. ⁊ nullā omnino iſraelis.i. decē tribuū in hoc fieri metionē: vnde ⁊ in ſequēti ꝓlogo dicit̉ iohel fatuel filiꝰ deſcribit terrā duaꝝ tribuū: vbi aliqͥ dicūt. xij. nō duaꝝ⁊ exponūt qd̓ ſupra poſitū eſt.ſ. Nullā oīno ⁊c. ſupple ad corrigendū: qꝛ qn̄qꝫ de eis fit mētio reducēdo mala eorum in exēplum vt caueāt due tribus. de hoc nolo cōtēdere: ſed credo hiero. qui ait nullā omnino. x. tribuū hic fieri mētionē: ſupple principaliter: vt quidā volūt. d In diebꝰ ozie. qui alio nomīedicit̉ azarias. de quo legit̉. iiij. Reg. xv. ioathan. iiij. Reguꝫ. xv.e Et ezechie. iiij. reg. xviij. xix. ⁊. xx. f Regū iuda.i. duaruꝫtribuū. g Et in diebꝰ hieroboā. iiij. Regū. xiiij. iſte non eſthieroboā filiꝰ Nabath. de quo. iij. Reg. xij. ſed fuit filius ioasregis iſrael. de quo. iiij. Reg. xiiij. h Filij ioas. iſte ioas n̄fuit ille qui fuit rex iuda quē ioīada ſacerdos īterfecta athaliainſtituit in regnū: de quo. iiij. reg. xi. xij. xiij. ſed fuit rex iſrael fililus ioacham regis iſrael. de quo. iiij. reg. xiij. De his quatuor regibꝰ iuda legit̉ in. ij. ꝑaly. xxvi. ⁊. xxvij. ⁊. xxviij. ⁊. xxix. ⁊. xxx.⁊. xxxi. i Porro. hic exponit ꝟba que ponuntur in titulo.ſic em intitulat̉ iohel. Verbū dn̄i qd̓ factū eſt ad iohel ⁊c. ⁊ hieronymꝰ exponit ſic. i Porro.i. ſed vel certe.k Factū eſſe. quo ad effectū ꝓphetie in ꝓpheta.l Sermonē domini. id eſt verbum dei. id eſt filium.m. Ad meritū eiꝰ refertur.i. dei ꝟbum d̓r ita factū eſſe ꝓpter meritū vel ꝓpter preꝑationē. n Eius. id eſt ꝓphete iohelis.o Cui ſit.i. meruit vt iſta reuelatio ei fieret ſaltem p̄parādo ſe.P No ad cōditionē.i. ꝓprietatē. q Eius.i. ꝟbi dei.i. filij.ſ Qui fieri d̓r.i. ꝟbū domini qd̓ factū eſt ad iohel. q. d. non intelligitur per hoc ꝙ d̓r in titulo iohelis ꝙ filius dei factꝰ eſt ꝙaliqua cōditio vel ꝓprietas notet̉ ineſſe ipſi ꝟbo: ſed dicit̉ factus per inſpirationē in ꝓpheta. s Dominus factꝰ eſt minonᵈ ad ſimplicē tantū verboruꝫſonū: ſed ad reconditāᵉ qͦꝫ dictoꝝintelligentiā ꝑtinere intelligendūeſt. Inᶠ geneſi lamech loꝗtur advxores ſuas ada et ſella. Auditeverba mea vxores lamech: auribꝰꝑcipite ſermones meos. Quia virū occidi in vulnus meū: et iuuenēin liuorē meum. Etᵍ eſaias. Audite celi ⁊ auribus percipe terra.Incipit argumētū in iohel ꝓOhelª fili phetā.ius fatuel deſcribit terrāduodecim tribuum: e.rucaᵇ bruco locuſta rubigīe vaſtāte cōſumptā: et poſt reuerſionemprioris populi effuſumᶜ iri ſpiritūſanctū ſuꝑᵈ ẜuos dei ⁊ ancillas. i.ſuperᵉ centū viginti credentes homines: quiᶠ fuere in cenaculo ſyōquiᵍ cētū viginti abʰ vno vſqꝫ adquindecim paulatim ⁊ ꝑ incremēta ſurgētes: quindecim graduumnumeꝝ efficiunt: quiᵏ in pſalteriomyſtice cōtinētur. In hoc ꝓphehi in ſalutē.i. dn̄s fecit me in ſalutem. t Auditꝰ aūt ⁊c. Hic exponit cōtenta in exordio vbi d̓r. Audite hec ſenes auribꝰ ꝑcipite ⁊c.v Dominus loquit̉. Mathei. xiij. Qui habet aures ⁊c. x Qd̓aūt dicitur enechꝫiaſti grece: latine ſonat auribꝰ ꝑcipite ꝓprie.i. perfecte. y Nō aure ſed corde ꝑcipitur. In antqͥs biblijs ſcribit̉ ſic. Etdr̄ hebraice hiezimi: grece enechꝫiaſti: latine ſonat auribꝰ ꝑcipite. Hieronymꝰ ī origiali. Qd̓autē nos interp̄tati ſumus auribꝰ ꝑcipite ⁊ apud grecos ⁊ apud hebreos vnū ꝟbū eſt. qd̓ꝓprie corde nō aure ꝑcipit̉. z Qui ſenesſunt. moribꝰ. Sapiētieiiij. Cani ſūt ſenſus hominis: ⁊ etas ſenectutiſvita īmaculata. ⁊ hocpertinet ad actiuā.a Et celeſtes. cōuerſatione: hoc ꝑtinet ad cōtēplatiuā. phil̓. iij. Conuerſatio noſtra in celiseſt.b Auribus tm̄ corporalibus ꝑcipiūt.c Duo verba.ſ. audite⁊ auribus percipite.d Non ad ſimpliceꝫ.i.exteriorē ſed ad.e Recōditā.i. interiorēIn geneſi. iij.g Et eſaias.i. a.Explic̄ qualiſcūqꝫ expoſitio iſtius ꝓlogi.Incipit expoſitio ſcd̓iꝓlogi in iohel ꝓph̓aꝫ.Ohel filius fatuel ⁊c. in iſto ꝓlogo quatuor tāgunt̉. Prīo em̄ ꝑſona ꝓphete deſcribit̉ cū dicit̉. Iohel filiꝰ fatuel ⁊c.Secūdo ꝓphetia tāgītur cū d̓r. Deſcribit terrā ⁊c. Tertio modꝰ agendi ſubiūgit̉. ibi. Ex tribꝰ generibꝰ retoꝝ ⁊c. Quarto intētio ꝓpheteimpͥmit̉. ibi. Hicgͦ ꝓpheta ⁊c. Litera plana eſt. b Eruca ⁊c. Hectāgūtur ī pͦ capl̓o. Eruca ab erodēdo drꝟmis qͥ erodit frōdes: ⁊ maxime oleꝝ. vnde d̓r eruca qͣſi eroda. Brucus appellat̉ fetꝰ locuſte an̄qͣhabeat alas. vnde d̓r brucꝰ qͣſi bracꝰ a bracos qd̓ eſt breue: qꝛ breuis⁊ ꝑuꝰ eſt. vel a breuiꝫ qd̓ eſt cōſumere: qꝛ cōſumit totū in circuitu ſuo.iacet em̄ in vno loco ⁊ radicitꝰ comedit fructꝰ: cuꝫ aūt volat appellat̉locuſta qͣſi longa haſta: greci vero haſticō appellant. Rubigo ē frugūcorruptio: qn̄.ſ. tenere fruges noxio rore percutiuntur ⁊ tā ſpice ꝙͣ culmi vertuntur in ruborē minij coloris vel ſynopidis: ⁊ d̓r a rubeo bes.vel d̓r a rodo dis. qͣſi rodigo. c Effuſum iri ſpiritūſanctuꝫ. hoc tāgitur in ſcd̓o ca. g. vel in. a. ẜm quoſdā libros. d Suꝑ ſeruos dei⁊ ancillas ⁊c. hic tāgitur illud qd̓ ſcribit̉ Actu. ij. Suꝑ ſeruos meos⁊ ſuꝑ ancillas meas in diebꝰ illis effūdam de ſpūmeo ⁊c. ⁊ ſumit̉ deiohelis. ij. g. vel de tertio. a. ẜm quoſdā libros. e Id eſt ſuꝑ centūviginti ⁊c. hoc eſt qd̓ d̓r Actu. i. Erat aūt turba hoīm ſimul fere cētumviginti ⁊c. f Qui fuere in cenaculo ſyon. Actu.i. cum introiſſentin cenaculū aſcēderūt vbi manebāt petrus ⁊ iohānes ⁊c. g Quicentū viginti ſurgentes ꝑ īcremēta.i. per aggregationem.h Ab vno vſqꝫ ad quindecim. quia omnes particule ab vno vſqꝫ adquindecim ſimul aggregate faciunt centū viginti.i Quindecimⁱ graduū numerum. ſcilicet in illis quindecim ꝑticulisque graduales dicuntur.k Qui in pſalterio myſtice continētur. quia ſignificāt profectum virtutum: de quibus agitur in illis. xv. pſalmis quas qui habent ſpiritumſanctum habere merentur: ſupra in epiſtola ad paulinuꝫ inuenieſplenius expoſitionem oīm iſtorum. lEx tribus generibus rhetorum. Rhetor.i. orator dicitur a rheſis qd̓ eſt locutio qꝛ debꝫ eſſe copioDD iiij