Prologus matris eccleſie ſubmittens lectorē beniuolū correctorē efflagitat cha ritatiuū ſciēs nemo ex ꝑte btūs. Ubi aūt charitatiuū correctorē ex poſtulat: inſidioſum corruptorē inueniſſe ꝓbat̉. qͥdā iudeꝰ vt dr̄ in hyſpania ad fidē cōuerſus paulꝰ in baptiſmo noīatꝰ: tādeꝫ ad eccleſiā Burgēſem ꝓmotꝰ: modeſtia poſtpoſita: p̄fatā poſtillā eccleſie ſācte neceſſariā: cūctis ſtudioſis venerādā hoſtiliter inuaſit īmoderatiōe beatū hylariū. x. de trini. reprehēſiue deſcripta vbi dr̄. Cōtra veritatem aut intellectā aut offendentē: vel ſtulte: vel vicioſe volūtatis error ob nitit̉. Immoderata ē em̄ oīs ſuſceptaꝝ volūtatū ꝑtinacia: vbi rōni volūtas ſubijcit̉: ſꝫ his volumꝰ rōnē inquirimꝰ: placidis doctrinaꝫ coaptamꝰ. Iāqꝫ noīs potiꝰ qͣꝫ rei erit doctrina fingit̉. hos inquā īmo deſtie modos: vt ita dicā: dictꝰ p aulꝰ Burgen̄. manifeſte tenuit: qꝛ in ml̓ tis oſtēdit ſe poſtillā odiſſe intellexiſſe vel intelligere noluiſſe: ſicqꝫ tanꝙͣ irrōnabilē falſam: erroneā in multis improbauit: vt opus tam inſigne tāqꝫ laudabile apud minus ſapientes ꝑuipenſum reddat: vt īmoderātiā prefatis modis aſſumptā colorare videat̉: inuaſiōes quas ſcripſit additiōes: ꝙͣuis vere ſint corruptiōes noīauit: poſtillāqꝫ vt pa tet in effectu ficte cōmendauit: nam in ꝓhemio ſui corruptorij de hac po ſtilla ſcribens filio ſuo alfonſo ſic ait. Qm̄ inter īnumerabilia pene ope ra quoꝝ veritate diuina ſcriptura circūdata refulget: poſtilla Nicolai lyra: tam ſui recentia qͣꝫ ſui digna celebritate clareſcit: vtrūqꝫ teſtamen diſcurrēs ſtudioſe ſenſum lr̄alem: qui inter ceteros precipuus eſt copi oſa luculentia tradidit: hāc tibi donare ꝓpoſui: qd̓ legare cōceperā in ter viuos: nude cōdonare: ſꝫ paterna additamenta pr̄no munuſculo cumulare viſum eſt: hec Burgen. Un̄ ſi operi ſic cōmēdato detrahen tia addidiſſet: vbi emendādū foret modeſtia emēdaſſet: eſſet lo­cus redargutori: ſed qꝛ ſub titulo additionū calūnias corruptorias mi ſcuit ꝙͣtum per ſtetit: minus cautꝭ opꝰ vile reddere ſtuduit: ad modū ſcorpiōis facie blādiēs cauda pupugit: corrupit: quatenꝰ oꝑe ſic vili ficato: ſēſus ſacre ſcripture lr̄al̓: p̄cipuꝰ alibi ita plane: plene compen dioſe reꝑibilis: minꝰ negligenter qͣꝫ periculoſe tranſiret in abuſuꝫ Ego frater mathias ordinis fratrū minoꝝ inter ſacre theologie ꝓfeſſo­res minimus: ꝓuincie Saxonie miniſter indignꝰ: ad multoꝝ prefatam poſtillam caripendentiū rogatū: certamē ꝯͣ Burgen̄. mgr̄o Nicolao ſuſcepi: vt poſtille que ſeipſam ſufficienter defendit cōfera adminicu­: ſed vt oſtendā mgr̄m Nicolaū: eius opus ſine modeſtia ſtimulo in uidie: vane gl̓ie: vel vtriuſqꝫ: a Burgenſe viliter impugnatū: ſic opus Burg. vere eſt poſtille corruptoriū: ita vt opus illud deo fauēte ꝯſū­matū fuerit: correctoriū corruptorij venit merito nūcupādū: ī quo corru­ptorio quicquid dictis magiſtri Nico. non obuiat: ſi reprehenſione di gnū vt additamentū relinquā intactū: nec viꝫ faciā: vbi Burg. aliquē paſſum aliter ꝙͣ poſtillator exponit. Sciemꝰ etiā apud ſanctos docto­res eiuſdē paſſus eſſe varias expoſitiones: niſi fortaſſe a veritate vel a cōi ſnīa doctoꝝ notabiliter deuiaret. In hoc aūt opere quocūqꝫ alio me facto vel in poſteꝝ fiendo me totū dignis legitimis correctoribꝰ ſubmitto: ſi ī hoc oꝑe reperiat̉ qd̓ dixerim Burg. delyrare: recipiat̉ vt blaſphemia: ſed ad lr̄am qd̓ delyrat: qꝛ lyra cōcordat. In hoc igit̉ correctorio hūc ordinē cōiter ſeruabo. pͥmo em̄ pūctū corruptoris fi deliter referā: de hinc quid quātū ꝯͣ poſtillā magr̄i Nicolai facit oſtē­. p̄ſuppoſito circa ſenſū lr̄alē: qd̓ poſtillator Burg. pͥncipalit̓ querūt: adequata ſēſus lr̄al̓ ſit: ſenſus lr̄al̓ ſit ille qui ē verꝰ nalis ſpm̄ſanctū intentus voces aut res ſine abſurditate ſignifica tus. Iſta ratio adequata ſenſus lr̄alis haberet̉ a btō Aug. ſuper Gen̄. ad lr̄aꝫ. a btō Grego. in moral̓. ꝓut etiā Burgen̄. eoſdē ad id allegat in diſputatione queſtionis preambule. Replica contra quedaꝫ dicta Burgen̄. in queſtione preambula. N cuius queſtiōis articulo quarto Burgen̄. notat poſtillato rem in duobus. primo p̄pōderat expoſitionē infideliū. Se­cūdo diſſimulauerit reuerentias auctoritates ſanctorum doctoꝝ. Quid veritatis ſit in primo dicet̉ in loco Bur. alle gato: videlicet Gen̄. i. Circa ſcd̓m notandū ſanctoꝝ auctoritas re­uerentia vbi ſancti locuti ſūt: ſemꝑ dꝫ a fidelibꝰ venerari: vt pꝫ. xv. di. decreti. totū. vbi aūt vt hoīes: ex opinione locuti ſunt: nec ſcī ī hmōi ſibi volūt honorē deferri: vt pꝫ. iiij. ſuꝑ Gen̄. ad lr̄am. c. xxij. Sciuerunt em̄ ſancti ex opinione ſapiens ꝯͣdicit ſine vicio ſapienti: īmo expedire vr̄ in materia opīabili dubia moueri: ſicut beatꝰ Aug.i. ſuꝑ Gen̄. ꝯͣ Manich̓. eccl̓ie ꝓficiunt inſurgētes hereſes ad excutiendū pigritiā: ita expedit in eccleſia cōtrarias opiniones eadē rōne: qͣꝫ cōtrarie ſancti doctores opinētur in pluribꝰ ſacre ſcripture paſſibꝰ: niſi dicta ſctōꝝ ignorās ignorat: nec puto incōueniēs dicta infideliū aſſumi in expoſiti­onē ſacraꝝ ſcripturaꝝ cōfirmationē dubioꝝ occurrentiū.. b. aug. fa cit ſic. iij. cōfeſ. in pͥnci. multis alijs locis: vbi aſſumit laudat dicta Ciceronis platonis alioꝝ. Oīa em̄ que ꝯͣ fidē ſūt lꝫ aſſu­mere in adiutoriū. Omne.n. verū vero cōſonat ex.i. ethy. Et for­taſſis veritas fidei poſita ab infideli: ea que ſunt fidei cōfirmat: vi dicit. xi. de ci. dei. c. xxi.. ij. de doc. chriſtiana. b. Aug. ad ꝓpo fitum dicit. Si qua forte fidei nr̄e accōmoda dixerit: ſolū for­midāda ſint: ſed ab eis tanqͣꝫ iniuſtis poſſeſſoribus in vſum noſtrū vendicāda. Et poſito exemplo de iudeis ſpoliātibus egy ptios ſubdit. ſic fecerat Cyprianꝰ doctor ſuauiſſimꝰ martyr be atiſſimus. Lactantiꝰ. Uictorianꝰ. Optanus Hylarius. Fru­ſtra ergo Bur. poſtill̓. in eo redarguit: cuꝫ ipſemet Ariſtot̉. d̓cā aliquotiens adducit in. vi. articulo eiꝰ queſtiōis poſt verā: qͣꝫuis apud Bur. fictam cōmendationem poſtillatorem ipſe Burgen̄ vituperat in tribus. primo dicit in poſtilla irrationabiliter poſt­poni dicta ſanctoꝝ: ſpecialiter ſancti Thome: cuiuſ dicta dicit igne charitatis examinata naturalis rōnis dictamine ml̓tipli citer purgata. Ad hoc dico Bur. in poſtillis egre ferre non de buit: qd̓ ipſemet ſepe facere cōſueuit. In pleriſqꝫ.n. locis vt pate bit in ꝓceſſu beatū Aug. Hiero. Grego. Iſi. ſctm̄ Tho. quē ceteris grandi cōpēdit poſtponit ſine rōne: qd̓ in poſtillis non reperitur: qui nullius ſancti dictū reprobat: niſi ex maiori rōne auctoritate declinandū on̄dat. Et ſpāliter huic Bur. vr̄ crimen leſe maieſtatis impugnare dicta ſancti Tho. que p̄ferre vr̄ dictis Aug. Grego. Hierony. alioꝝ: quaſi illa ſicut iſta ſint igne charitatis examinata: quaſi illa ſicut iſta non egeant retracta­tione. Beatus em̄ Aug. in exordio ſue retractationis dicit: in multiloquio peccatū deerit: qui non habet primas partes ſa pientie.ſ. recte docendo: habeat ſalteꝫ ſecundas.ſ. modeſtie in re uocando errata. Cōcludit: qui iſta ſcituri ſunt imitent̉ me errā tem: ſed in melius ꝓficientem. Modeſtum fuiſſet Bur. ſanctum Tho. beato Auguſ. non preferre quaſi omnia dicta ſancti Tho. ſint prima vera: quoniā multa dicta beati Aug. ſunt hodie opi­nabilia: qui libros ſuos ſuper Gen̄ ad lr̄am reputat magis inquiſitiuos qͣꝫ diffinitiuos: quedam dicta eius etiā non retra ctata a moderna ſchola cōiter recipiūtur: vt de ratione intel­ligendi opera ſex dieruꝫ ⁊c. Non igitur egre ferat Bur. ſi dicta. b. Tho. non vſquequaqꝫ recipiātur. Scd̓o autem Bur. notat po­ſtill̓. quaſi fuerit perfectus in ydiomate hebraico: eo a ꝑue­ricia non didicit: ſed illa ratio non valet: quia ſtat ſeneꝫ addiſce­re ydioma qd̓cūqꝫ perfecte. Nec Bur. debuit ex eo notare poſtil latorem. ſed ei gr̄as agere: qꝛ ad exaltationē catho. fidei ſacre ſcripture dilectione tm̄ impēdit ſtudiū vt intellectum lingue he­braice etiam adultus aſſequi mereretur. Quod ſi reprehenſibile eſt: venit. b. Hiero. ſimiliter culpādus: quod abſit. Tertio Bur. culpat poſtillatorē: qꝛ ſecutus eſt rabbi Salo. potius ꝙͣ alios hebreos eo potiores. Rn̄deo poſtillator ſeqͥt̉ nec illū nec ali­os: niſi quantum ratio fides admittunt. īmo hi quos Bur. pre fert rabi Salo. non reperiuntur fidei plus fauiſſe rōni: nec ſcri­pturam clarius expoſuiſſe qͣꝫ ra. Sa. vt patebit in locis ſuis.