II ſ Ed adhuc quedā mi­hi dicēda ſunt aduer­ſum eos romane reipubli­ce clades in religionē nr̄am referūt: qꝛ dijs ſuis ſacrifica b re ꝓhibent̉. Cōmemorāda em̄ ſunt quāta occurrere potuerūt: vel videbunt̉ ſatꝭ eſſe mala: illa ciuitas ꝑtu­lit: vl̓ ad eiꝰ imꝑiū ꝓuincie ꝑ­tinētes anteqͣꝫ eoꝝ ſacrificia ꝓhibita fuiſſent: oīa ꝓcul­dubio nobis tribuerēt ſi iam vel illis clareret nr̄a religio vel ita eos a ſacris ſacrilegꝭ c phiberet. Deinde demon­ſtrandū eſt qͦs eoꝝ mores et quā ob cām verꝰ deꝰ ad au­gendū imꝑiuꝫ adiuuare di­gnatꝰ eſt: ī cuiꝰ ptāte ſunt re gna oīa qͣꝫqͣꝫ nihil eoſ adiuue rint hi qͦs deos putāt: qͥn po­tius qͣꝫtū decipiēdo fallēdo nocuerint. Po­ſtreme aduerſus eos dicet̉: manifeſtiſſimis documētis cōfutati atqꝫ deuicti conant̉ aſſe­rere: ꝓpter vite pn̄tis vtilitatē: ſꝫ ꝓpter pꝰ mortē futura ē colēdos deos. Que ni­ſi fallor q̄ſtio multo erit operoſior: ſubtiliori diſputatiōe dignior: vt cōtra ph̓os in ea diſ­ſerat̉ qͦſlibet: ſꝫ apud illos excellētiſſima gloria clari ſunt nobiſcū multa ſentiunt. ſcꝫ de aīe īmortalitate: deꝰ verꝰ mūdū ꝯdide rit: de ꝓuidētia eiꝰ vniu̓ſuꝫ qd̓ ꝯdidit regit Sꝫ qm̄ ip̄i in illis ꝯtra nos ſentiūt refellen di ſunt: deeſſe huic officio debemꝰ: vt refu­tatis impijs ꝯtradictiōibꝰ viribꝰ qͣs deꝰ im­pertierit afferamꝰ ciuitatē dei verāqꝫ pieta­tem dei cultū: in vno ꝟacit̓ ſempit̓na btītu do ꝓmittit̉. Hic itaqꝫ modꝰ ſit huiꝰ voluminis vt deinceps diſpoſita ab alio ſumamꝰ exordio Explicitus eſt liber primus. Incipiunt capitula libri ſecundi j De ncc̄itati diſputationis adhi­bendus eſt. ij De his pͥmo volumīe expedita ſunt iij De aſſumēda hiſtoria on̄dit̉ mala acciderint romanis deos colerēt an̄qͣꝫ religio xp̄iana creſceret. iiij Ꝙcultores deoꝝ nulla vnqͣꝫ a dijs ſu is p̄cepta ꝓbitatis acceperint: in ſa cris eorū turpia queqꝫ celebrauerīt. v De obſcenitatibus quibus mater de­orum a cultoribus ſuis honorabat̉. vj Deos paganoꝝ nūqͣꝫ bn̄ viuēdi ſanxiſ Ca. xxxxxvxi. Ed adhuc q̄dam ⁊cͣ. In hoc ca. on̄dit augꝰ reſtant ad huc tractanda in nouc̄ libris ſeq̄n tibus. b memoranda ſūt em̄ ⁊c̄.ſ. lib̓. iij. c Deīde demō ſtrandū ē ſcilicet libro ſecundo d Et quam ob cauſam ⁊cͣ. ſcꝫ li. iiij. capitulo. iij. e Poſtmoduꝫ aduerſus eos ⁊c̄ ſcꝫ a lib̓. vj. vſqꝫ ad li. xj. f A ſeramus ciuita­tem dei ⁊c̄. ſcili­cet a tertio capi­tulo libri decimi. vſqꝫ ad finē eius vij Inutilia eſſe inuenta(ſe doctrinā. ph̓ica ſine auc̄itate diuina vbi quēqꝫ ad vitia pronuꝫ magis mouet quod dij fecerint qͣꝫ qd̓ hoīes diſputauerīt viij De ludis ſcenicis in quibꝰ dij offen dunt̉ edictiōe ſuaꝝ turpitudinū: ſed ix Quid romani veteres de(placant̉ cohibēda poetica licētia ſēſerīt quā greci deoꝝ ſicuti iudiciū liberā eſſe voluerunt. x Qua nocendi arte demōes velint vel falſa de ſe crimina vel ꝟa narrari. xj De ſcenicꝭ apd̓ grecos ī reipublice ad miniſtrationē receptꝭ: eo placato­res deorū iniuſte ab hoībꝰ ſpernerēt̉ xij romani auferēdo lib̓tatē poetꝭ in hoībꝰ quā deder̄t ī deos: meliꝰ de ſe xiij Debuiſſe ītellige̓(qͣꝫ dijs ſuis ſenſer̄t romāos dij eoꝝ ſe turpibꝰ ludis coli expetebāt īdigne eēt honore di xiiij Meliorē fuiſſe platonē poetꝭ lo(uīo ī bn̄ morata vrbe d̓derit qͣꝫ hos os ſe ludis ſcēicꝭ voluerit honorari xv romāi qͦſdā ſibi d̓os rōe ſꝫ adulati xvj ſi dijs vlla eēt cura iu(one īſtituer̄t ſticie ab eis romāi acciꝑe debuerīt cepta viuēdi potiꝰ qͣꝫ leges ab alijſ ho xvij De raptu ſabiaꝝ alijſqꝫ(mībꝰ mutuar̄ iniqͥtatibꝰ ī cītate romāa ēt lauda xviij Que moribꝰ ro­(tis viguere tꝑibꝰ manoꝝ: aut metu cōp̄ſſis. aut ſecuri tare reſolutis ſaluſtij ꝓdat hiſtoria. xix De corruptōe huāne reipublice pͥuſqͣꝫ cultū deoꝝ xp̄s auferret. xx Quali velīt felicitate gaudere qͥbꝰ moribꝰ viuer̄ tꝑa xp̄iāe religiōis in xxj Que ſnīa fuerit ciceronis de(cuſant. romana republica. xxij dijs romāoꝝ nulla vnqͣꝫ cura fuerit ne malis moribꝰ reſpublica deꝑiſſet. xxiij Uarietas reꝝ tꝑaliū ex fauore aut ī pugnatōe demonū: ſꝫ ex dei veri pen xxiiij De ſyllāis actibꝰ qͦꝝ ſe(dere iudicio. demones oſtentauerūt adiutores. xxv Quātū maligni ſpūs ad flagicia īcitāt hoīes cōmittēdis ſceleribꝰ qͣi dīnā exēpli ſui int̓ponūt auctoritatem. xxvj De ſecretis demonū monitꝭ ꝑtīebāt ad bonos mores palā ī ſacrꝭ eoꝝ oīs neqͥcia diſceretur. xxvij Ꝙͣta eu̓ſiōe publice diſciplīe romani dijs ſuis placandis ſacrauerint ob­ſcena ludorum. xxviij De xp̄iane religionis ſalubritate. c 2