iſte tex. et ſic ſentit ꝙ ſolum in vi expulſiua vel ablatiuadebet ſtari iuramento partis ſuper quantitate rerumamiſſarum. ſed vbi conſtaret de re amiſſa tunc ſuꝑ extimatiōe ſtatur iuramento partis etiam in alijs caſibꝰexquo concurrit delictum conuenti. ſed hec reſtrictiomihi non placet nec vt arbitror ſeruaretur in iudicio cūcōmunis opinio ſit in oppoſitum. et videtur ꝓbari contraria opi. in. d. l. ſi quando. vbi tex. loquitur generaliter de vi. facit tex. ibi dum dicit ſuper rebus temporeimpetus arreptis. ⁊cͣ. Item in furto videtur tex. iuncta glo. in. d. l. videamus. et in. l. cū furto. eo. ti. Hinceſt ꝙ glo. iuris ciuilis non reſtrinxerunt ſe ad violentiāſed dicunt ꝙ vbi concurrit difficultas probandi maleficium conuenti debet ſtari iuramento partis ita notauit glo. in. d. aucͣ. ſed hodie nouo iure. et ī. d. l. videamꝰet idem ſentit Bar. in. d. l. in actōnibus. Item ſi iuradeficerent hoc eſſet aſſerendū ratione naturali. nam exquo delictum tuum fuit cauſa difficultandi probationem debet ſtatī iuramento meo. nam ratione naturalideficiente lege arguendum eſt. vt. l. ſcire oportet.§. ſufficit. ff. de excu. tu. facit. c. ij. requiris in fi. de appel. noͣglo. quam tenebis menti. i. di. cōſuetudo. et p̄dicta bn̄notabis. qꝛ ſunt quotidiana. Sed quia. s. dixi ꝙ dētꝓbari furtum ſeu maleficiū quo modo probabit̉. Dicꝙ ꝓpter difficultatem probandi admittūtur teſtes ꝙalias non admitterentur. vnde per ſocios et familiaresprobabo ꝙ fur intrauit domum. Item oſtium videt̉fractum vel quid ſimile. nam cum de nocte vel regulariter in die non ſint in domo niſi ſocij et domeſtici ſeufamiliares oportet neceſſario ꝙ illi admittantur in teſtes. pro hoc bonus tex. in ſimili in. l. conſenſu. C. derepu. et in. c. veniens. ij. in fi. de teſti. dic etiam ꝙ vbiopus eſſet probare res amiſſas poteſt fieri probatio ꝑdomeſticos et familiares modo predicto qui viderūtillas res precedenti die et de nocte ſenſerūt fureꝫ ⁊ ſugentes non reꝑierunt alias res. Et hoc notanter dicit Bar. in. d. l. ſi qn̄. et habetis materiam ſatis clarecollectam. et videbitis ꝙ doctores intricate loquūturſparſim hic et ſparſim ibi. In glo. pe. in fi. noͣ. glo.et idem tenet Inno. dicēs non valere ſententiā ſi iudexcondemnaret in minori quātitate qͣꝫ fuerit per eum taxatū et partem iuratum et hoc per tex. in.§. oportet. et īd. l. ſi qn̄. vbi dicitur ꝙ exquo iudex taxauit et detulitiuramentū parti nō debet ī minori quātitate cōdemnare. et hoc dicit verū niſi iudex deprehendat ſe erraſſe intaxatione. qꝛ tunc poterit reuocare taxatōem et cōdemnari ī minori quātitate et eſt ſingularis limitatio ad iura p̄allegata. Sed ego dubito an hͦ ſit veꝝ qꝛ illa iuraneceſſitant iudicem ad cōdemnandū ſcd̓m taxatōem ⁊iuramentū. Nam ibi ponit̉ ꝟbum oportet qd̓ eſt neceſſitatiuū. vt noͣ. in le. in bonefidei. C. d̓ re. credi. et in. l.admonendi. ff. de iureiur. Item hoc eſt notabile qꝛvt.s. dixi quando fuit iuramentū de veritate non pōtiudex poſtmodū taxare minorem quantitatē. quia notaret iurantem de periurio. vt nō glo. in. d. aucͣ. ſed hodie nouo iure. et ibi per Bar. in fi. In glo. fi. ibi ſipauper vel diues. vnde ſecundum docto. ſi mulierculadiceret ſe habuiſſe cyphos aureos argenteos. vl̓ vilismercator margaritas precioſas non eſt eis credendūSed aduerte quia tex. hic ſimpliciter dixit vt ſuꝑquantitate rerum amiſſaꝝ ſtetur iuramento. ſed in extīmatione rerum debet procedere iudicis taxatio et ſicin taxatōne ſeu in extimatōe loquitur tex. in. di. ſi qn̄Dicit etiam hoſti. ꝙ debet conſiderari perſona cōuentian̄ ſit veriſimile ꝙ talia ſurripuerit. et pro hoc tex. ibiperſonaꝝ. ⁊cͣ.De reſti. in integrum RuHec rubrica continuatur ad precedentia hoc ordine. Supra viſum eſt de quadam reſtitutione ſpecialique ſcilicet datur occaſione metus ſed quia quedam ēreſtitutio generalis per quaꝫ ſubuenitur eccleſijs ⁊ minoribus iure ſpāli. maioribus vero ex clauſula generali iuſta ſcilicet cauſa ſuggerente merito poſt rubricam p̄cedentē ſubijcit̉ iſta in qͣ tractat̉ generaliter d̓ reſtitu. ininte. ⁊ dic ꝙ reſtitue̓ ī ītegrū ē eideꝫ qd̓ ī priſtinū ſtatūreponere. ij. q. iij. in fi. et in. l. i. C. d̓ ſen. paſſi. Nico.Equiſiuit.Hoc dicit in ſūma. Contra cōtractum alias legitime celebratumreſtituitur eccleſia ſi manifeſte apparet ipſius detrimētū. vel ſumatur clarius ſic. Si ī contractu venditionis vel locationis. eccleſia fuit enormiter leſa pōtaduerſus talē cōtractū petere reſtitutōeꝫ in integrum.emptor tn̄ ſeu conductor nō debet fraudari in p̄cio ſuovel in ſumptibus per eum factis. hͦ dicit. Cōmunis diuiſio. ſecunda vbi noueris. Nota primo ex tex. iuncta glo. i. ꝙ eccleſia reſtituit̉ non ſolū aduerſus contractum locationis ſi per talem contractū paſſa ē leſionēſꝫ dic generaliter ꝙ aduerſus omnē ꝯtractuꝫ pōt eccleſia petere reſtitutōem ſi pōt ꝓbare leſionē. vt in. ca. i. e.ti. li. vi. Nota ſecūdo duo requiſita ad tex. ad hocvt eccleſia cōſequatur reſtōem aduerſus contractum.Nam pͥmo requiritur ꝙ fuerit leſa occaſione illiꝰ contractus. Secundo ꝙ manifeſte appareat de leſione. nōtamen intelligas ꝙ leſio debet eſſe notoria ſed requiritur ꝙ ſit manifeſta hͦ eſt ꝙ per teſtes vel alia legitimadocumēta ꝓbetur de leſione qꝛ intereſſe ꝓueniens exꝯtractu dꝫ ꝓbari per teſtes. vt noͣ. glo. ī. c. dileci. d̓ fo.