Transkription / 1 [559

De reſti. in intecōpe. quā vide. facit tex. et qd̓ ibi noͣ. īſtitu. de verbo. ob. in fi. non em̄ debet ſtari iuramento p̄lati ſuꝑ leſiōe ar. huiꝰ tex. et per id qd̓ ſtatim dixi ſecus vbi intereſſe proueniret ex maleficio aduerſarij. quia tunc ſtatur iuramento damnū paſſi de quo dicendū vt legitur et no tatur. jͣ. c. xx. et i. i. ſi quando. C. vnde vi. Adde et ter cium requiſitum. nam debet eſſe leſio enormis. nam ꝓ modico dāno non datur eccleſie ſeu mīori reſtitutō vt in. c. penul. dere. ec. non ali. et ī. l. ſcio. ff. de in īte. reſtitu. et noͣ. hic glo. ij. Adde et quartū nam oportet ꝙ eccleſia ſit infra tempus reſtitutōnis petende. ſcꝫ infra quadrienniū a tempore leſionis. vt in. c. i. eo. ti. li. vi. ni ſi ſubſit aliqua legittima cauſa ꝑ quā debeat audiri etiā vltra quadrienniū. puta qꝛ leſio fuit enormiſſima vt ē glo. ſingularis quaꝫ tenebis ſemper menti in. d. c. i. in fi. vel ſi vixit prelatus qui male alienauit. nam tūc non currit iſtud quadrienniū ibidem noͣ. Tercio nota ꝙ per reſtitutōem in integrum eccleſie conceſſaꝫ de bet etiam laicus qui ſecum contraxit pariter conſequi reſtitutōnem. vnde ſicut et eccleſia reducitur in ſtatum priſtinum in eo ꝙ ſibi reſtituitur res diſtracta vel loca ta ita debet reſtitui ſecum cōtrahēs quia debet ſibi red di precium. Item debent ſibi reddi ſumptus quos fe cit urca iſtam rem. Item debet haberi reſpectus ad la borem quem ꝑſonaliter ſuſtinuit in reddendo iſtā rem meliorem vtputa erat ruſticus qui ꝑſonaliter colendo agrum reddidit illum p̄cioſioreꝫ puta in. x. debent em̄ iſta. x. ſibi reſtitui. et in hoc nota bene tex. et dicit ī hoc notanter Inno. ꝙ non tenet̉ iſte qui contraxit cū eccle ſia reddere rem niſi pͥmo ſatiſfiat ſibi de precio ſumꝑtibus et labore quaſi ſentiat et bene ꝙ poteſt vti retentōe rei etiam poſt conceſſaꝫ reſtitutōem pro. precio ſumptibus et labore. Et pro hoc facit quod legitur ⁊ uotatur in ſimili. in. l. in fundo. et in le. ſumptus. ff. de rei vendi. ſicut in ſimili dicimus in ſcriptore vt poſ ſit retinere ꝗnternos donec ſibi fuerit ſatiſfactū de mecede vt noͣ. in. l. ſi non ſortem.§. ſi autē. ff. de ꝯdi. inde. Sed circa iſtos ſumptꝰ quero. pone ꝙ emptor ſeu locator expendit centum ſed facit rem meliorem indu centis. vtrum teneatur eccleſia reſtituere centum an du centa. Dic ꝙ centum tm̄ per iſtum tex. in eo ꝙ dicit ꝙ debet reſtituere ſumptus non autē valorem melioratio nis. et optime facit. l. in fundo. p̄all̓. et quod ibi notat̉ vbi idem diſponitur ī poſſeſſore bonefidei ꝗ fecit ſum ptus bona fide in re aliena. Sed dubium maius ē ꝗd ſi expendit centum ſed non fecit rem reliorem niſi ꝗn quaginta. nunꝗd eccleſia teneatur reſtituere cetum an ꝗnquaginta. Puto ꝙ ꝗnquaginta tm̄. quia iſte tex. mandat ſūptꝰ reſtitui ꝓpt̓ melioratiōꝫ. ſi ergo meliora tio non eſt facta niſi in ꝗnquaginta tantū. iſta qͥnquaginta dumtaxat debent reſtitui et imputandū eſt illi ꝗ imprudenter fecit ſumptus. alias eccleſia poſſet pati damnum et non nunqͣꝫ deſiſtere a petitōe reſtitutōnis et pro hoc bene facit qd̓ legitur et noͣ. ī. d. l. ī fūdo. Itē do aliam limitatōnem circa iſtos ſumptus et laboreꝫ nam dico ꝙ ſi iſte tantum eſt lucratus in fructibus p̄ceptis ꝙ ſatiſfactum eſt ſibi de ſumptibus et labore n̄ debet conſequi aliquid aliud ab eccleſia. ad hoc vide optimū tex. in. d. c. pen̄. jͣ. de rebus eccle. non alie. et ī d. l. ſamptus. ff. de. rei ven. et hec notabis. In gl. i. in fi. pro ītellectu glo. oppo. contra tex. de cōtrarieta te. nam in p̓ncipio ibi ſub modico cenſu et cetera. īnuit ꝙ loquatur de contractu locatōnis et cetera. et nō ven ditōnis quia ſi loqueretur de cōtractu emptōnis dixiſ ſet ſub modico precio. Sed contrarium innuit tex. in verbo. que in damnū. in eo quod dicit ꝙ iſta bona de bent per reſtitutōem redire ad ius et ad proprietatem eccleſie. et ſic ſentit ꝙ iſta bona fuerūt vendita. qꝛ alias non poſſent redire ad proprietatem eccleſie niſi exiuiſ ſent de dominio eccleſie. ar. ī. c. ad diſſoluenduꝫ. de de ſpon. impub. in fi. vero tex. videtur ſentire primū dum loquitur de colonis et non de emptoribꝰ. So. gl. iſta metu contrarij ponit duos intellectus vt patet in ea. nam poteſt intelligi in vtroqꝫ cōtractu et quatenꝰ tex. loquitur de contractu locatōnis intelligit glo. de contractu ad longum tempus quaſi ſentiat ꝙ ſi eccleſia lo cauit ad modicum tempus non poſſit pretextu leſiōis petere reſtitutōem. Sed ſi cupis ſaluare glo. intellige quādo eccleſia non fuit enormiter leſa. qꝛ veriſimile ē ꝙ enormiter non ledatur eccleſia ex contractu ad modicum tempus. ſed dic ꝙ vbi ex tali contractu ad modicum tempꝰ eccleſia enormiter ſederetur poſſet nihil ꝯminus petere reſtitutōem qꝛ reſtitutio eſt fundata ſu per enormaleſione. qualitercūqꝫ ergo ꝯtingat illa leſio ex contractu ſemꝑ pōt peti reſtituto. pro hͦ bonus tex. in. c. i. e. ti. li. vi. vbi tex. generalit̓ dicit ꝙ aduerſus quē libet contractum pōt petere eccleſia reſtitutōem ſi pretē dit enormem leſionem. Et tenendo intellectum ꝙ iſte tex. loquatur de contractu locatōnis. nō iſtum tex. ad notabilem qōnem quaꝫ ponit Inno. in. c. ep̄i. de rebꝰ eccle. nō alie. li. vi. vbi querit. nunꝗd iudex datus vt re ducat ad ius et ꝓprietatem bona eccleſiaſtica q̄ fuerūt alienata iniuſte poſſit iſte cognoſcere de poſſeſſionibuſ quarum dominium non fuit alienatum ſed ſola poſſeſ ſio. et poſt multa concludit ꝙ ſic pro quo facit optime textus iſte. nam hic mandatur ꝙ iſta bona debeant re dire ad ius et proprietatem eccleſie. et tamen intelligi tur reſpectu poſſeſſionis et non reſpectu dominij. Ad de etiam tercium intellectum ad iſtum textum vt intelligatur in contractu proprie cenſuali de cuius natura eſt vt trāſeat dominiū vtile ⁊ directum. ſꝫ dn̄o antiquo ſolū reſeruat̉ ſolutio cēſus nec redit ad dn̄m antiquū lꝫ