De iure iurando. requiſitam a canonibus vel alias indigno ea in dig­nitate que reddit ipſam collationem ipſo iure nullam luxta ea que habentur in noͣ in. ca. in cunctis. de elect. in fi. iuncto. c. qͣꝫqͣꝫ in fi. e. ti. li. vi. et tūc licet col­latio ordinarij vel ipſius ꝯmiſſarij ſit ipſo iure nulla vt dictis iuribus iuncto. c. ſi ꝯꝓmiſſarius. eo. ti. li. vi. ſecus puto coſſationem factam ꝯmiſſarium pape qꝛ iura inducentia nullitatem ſunt penalia et loquūt̉ in ordinarijs et ideo debent extendi ad papā vel ad ſuum ꝯmiſſarium. l. pͥnceps. ff. de legi. et in. c. in­notuit. de elect. hoc em̄ nullo iure cauetur et pene debent extendi ad caſus exp̄ſſos de peni. di. i. pe ne. noͣ. glo. in. c. fi. de iure. pa. hoc glo. noͣ. in cle. ſi beneficio. de p̄ben. in verbo ep̄i. que dicit licet exe­cutor differat ꝯferre beneficium vacans infra ſex men ſes non hoc ꝑdit poteſtatē ꝯferendi.. c. ij. de cō­ceſ. p̄ben. loquitur in ordinario. Idem ergo dicendū in ꝓpoſito quando ꝯtulit in digno. fateor tn̄ ꝓpter īdignitatē ille poterit pͥuari ſeu collatō caſſari vid̓ ad dictū. c. inter dilectos. que noͣ. nec obſtat ſi dicat̉ papa mādauit ꝯferri ſi ē idoneus. qꝛ vt. s. dixi. illa ci­auſula ſapit monitionē et non conditionem. E iureiurando. Quia in defectu ꝓbationū recurritur ad iuramen tum.. e. c. fi.. s. de ꝓcu. ex inſinuatione. Ideo poſt tractatum de ꝓbationibꝰ in ſpecie qͣꝫ in genere me rito ſubditur hec rubrica. Eſt em̄ iuramentū maximū litium expediendaꝝ remediū. l. i. ff. eo. et alibi dicitur omnis ꝯtrouerſie finis eſt iuramentū.. e. ſi xp̄us vide ad materiam glo. no. xxij. q. i. in ſumma. que po nit quid ſit iuramentū. quid iurare. que fuit inſtitu tionis iuramenti. Item formā iurādi et pena ꝑiurij ſequamur hic pͥmū ne edificemus ſine fundamento. ignoratis pͥncipijs oꝑtet ignorare ea que ſequūt̉ .i. q. i. paulus. Glo. p̄all. dicit iurare eſt aliquid deo teſte. dicere iuramentū eſt vox ipſius iurantis vl̓ actus ipſe vel ipſum qd̓ iuratur Hoſti. in ſumma eo. ti.§. i. dicit eſt aſſertio vel negatio de aliquo hone­ſto licito poſſibili ſacre rei atteſtatione firmata. Cy. in auc̄. ſacramenta puberum. C. ſi aduer. ven. dicit eſt affirmatio vel negatio verbis exp̄ſſa vera reli­gione. tn̄ poſtea ꝑſiſtit in eo qd̓ dixi de exp̄ſſione ꝟborum ꝯcludens exp̄ſſio verbalis eſt de ſub­ſtātia iuramenti. reꝑitur ſcd̓m eum ꝯtractus aliꝗ ad cuius eſſe verba requirantur vt ꝯtractus ſtipulatō nis. l. i. ff. de.. obli. et quelibꝫ diffinitio p̄dictaꝝ p̄t tolerari. Itē ſcias iuramentū ſacramentū iuſiuran ſunt ſinonima.i. idē ſignificantia quo ad materiā noſtrā De pͥmo et tertio pꝫ hic in rubro et nigro. naꝫ in rubro ponit̉ de iureiurando. et in nigro tractat̉ de iuramēto. pꝫ. etiā clariꝰ in. l. iuſiurandū. ff. e. De ſcd̓o pꝫ in dc̄a aucͣ. ſacramenta. Qn̄qꝫ tn̄ aliter accipitur ſacramentum vt. s. de ſacra. ite. glo. in. c. veniēſ de tranſact. et. i. q. i. multi. quare aūt appellatur iuſiu­randum dicūt quidā vt noͣ. in dicta aucͣ. ſacr̄a. ius ponitur exp̄ſſione verboruꝫ qd̓ placet ibi Pe. et Cy. et dicunt ponitur qꝛ multa ſunt neceſſaria vt iuridice iuret̉ quaſi ſit ſenſus de iurei.i. de iurādo iure.i. iuramēto iure facto. et dicit hoſti. in. dic.§. i. melius diceret̉ de facto iurato vel de iure iurato. Si aūt queris de ethimologia noīs dic dicit̉ ſacramē tum quaſi ſacra aſtringimētū. Iuramentū ꝟo dicit̉ quaſi iuris aſtrigimentū Suꝑ quo aūt ſit iurandum .i. ſuꝑ materia. an ſuꝑ euangelijs. an ſuꝑ reliquijs an̄ ſuꝑ corꝑe xp̄i. vide glo. noͣ. ſemꝑ menti tenendam in cle. i. here. in.. tacta et dic ad ſubſtantiā iura­menti requiritur tactura vt patet ex diffinitione ꝓbatur in. c. et ſi xp̄s.. eo. ſed qꝛ fortius ſtringit iura mentū corꝑale igit̉ iura ꝯmuniter exigunt corꝑale iu­ramentū. iij. q. ix. hortamur. de elect. vt circa li. vi. et dicta cle. i. multis ſimilibus. Hinc dicit Augꝰ. noͣ in. c. mouet. xxij. q. i. quāto id qd̓ iuratur magis ſā ctum eſt tanto magis ē penale ꝑiurium. et noͣ. Inn. in d. c. et ſi xp̄s. et hoc qꝛ videtur magis ꝯtēnere in trāſ greſſione. Hinc eſt qn̄qꝫ iuratur deum omnipo­tentem et qͣtuor ſancta euangelia vt in. c. quotiēs cor dis. i. q. vij. qn̄qꝫ ſuꝑ altari. qn̄qꝫ ſuꝑ ſanctoꝝ reliꝗijſ vt in. c. habemus. xxij. q. i. Item ſcias vbi diſpo­ſitio ſolemnitate actus requirit iuramentū corꝑale ſeu tactura eſt iuri ſatiſfactū ex ſolo verbali iu­ramēto vt dicit gl. noͣ. in. c. vt circa p̄all. De fide aut qualiter multipliciter ſumat̉ vide bo. glo. in. d. c. mo­uet. et an̄ magis aſtringat iuramētum qͣꝫ fidei interpo ſitio dico plene in. d. c. ad aures quod me. cauſa vide archi. in. c. i. de ſepul. li. vi. Caſus. Credito admini. es ꝯpellunt rela xare iuramentū de vſuris ſibi ſoluen­dis. hoc. d. quo ad litterā ſed quo ad intellectum generalius ſic. Agi pōt ad relaxationē iuramenti cuius implementū turpitu­dinē ꝯtinet ex ꝑte ſuſcipientꝭ ē caſꝰ noͣ. Noͣ. pͥmo ex iuramēto p̄ſtito ſuꝑ vſuris ſoluēdis obligatō ſaltē ſecūdaria acꝗrit̉ ꝑti ſuſcipiēti cꝰ ꝯtrariū tenuit do. an ī. c. debitores.. e. ſꝫ ꝯtra iudicio meo ē caſꝰ ſi nulla obligatō acꝗreret̉ ꝑti ꝯpelleret̉ ad relaxatōeꝫ iuramēti relaxatō p̄ſupponit vīculū.. deſpō. im pu. ad diſſoluendū.. l. decē. ff... ob. nec eſſet iſte iurās tutꝰ ex relaxatōe ſoliꝰ ꝑtis nemo dare poſſit quod habꝫ. i. q. vij. daibertum.. c. qd̓ aūt iu. patro. ſecundo ex hoc et ex tex. ex puro iuramento oritur parti ſuſcipienti obligatio ſaltem na turalis non enim hic ponderatur pactum precedens