De impen. in re. dota. fac.muliere ī rebꝰ uiri. qd̓ ē ꝯtra mētē lr̄e. Sumus.n.in materia de īpēſis in rebꝰ dotalibꝰ factis: nonin rebus uiri. Vn̄ Ro. dicit ꝙ actio de dote eſtduplex.ſ. directa: ⁊ ꝯtraria. ẜm Ro. directa dat̉uxori. ꝯtraria dat̉ uiro ꝓ īpēſis. ſicut ī actiōe pignoraticia d̓poſiti: ⁊ ſimili. Sꝫ gl. dicit ꝙ de hocꝯtrario n̄ meminerit ſe legiſſe. vn̄ ītellige iudiciūdotis ꝯpetere uiro ꝓ īpēſis hͦ ē d̓ductionē ex dote. nam uxore agente vir excipiet. Mihi placetopi. Rogerij ꝙ ſit actō d̓ dote ꝯtraria. pͥmo ꝑ caſū huiꝰ. l.ª ſcd̓o ꝑ rōnē: ꝗa ea q̄ fiūt ex neceſſitateꝯtractꝰ ueniūt in actiōe ex eo ꝯtractu: ut. l. heredes.§. ſi vnꝰ. sͣ. fa. her. ſꝫ īpēſe neceſſarie fiunt exneceſſitate ꝯtractus dotis: ut. l. ⁊ in totū. sͣ. e. ergo ea actiōe repetunt̉. Preterea actio d̓ dote ēbone fidei ex ꝑte viri ⁊ uxoris: ut dixi. sͣ. ti. i. l. dediuiſiōe: ergo in ea dꝫ uenire ꝗcꝗd ē equū: ut inſti. de actio.§. in bonefidei. Preterea nō uideoeꝗtatē qͣre ī hoc ꝯtractu nō ꝯpetat uiro ꝯtrariade dote ſicut in alijsʰ de ꝗbus ſupradixi. Teneergo ꝙ actio de dote ē directa: ⁊ ꝯͣria: ut hͨ ī tex.¶ Redeo ad primā gl. ⁊ op. ꝙ īpēſe ēt modicerepetāt̉: ut. l. ſꝫ ſi mors.§. fi. sͣ. d̓ do. īter ui. ⁊ vx.So. ibi n̄ erat modice. ¶ Op. d̓. l. qd̓ ſi uir d̓ dona. īter ui. ⁊ uxo. Gl. aliquantulum ſe inuoluit.dic clarius ꝙ ſi uir vult donare pōt: ut ī ꝯͣrio: ſꝫin dubio ſi eſt īpēſa magna non p̄ſumit̉ donareſecꝰ ſi modica vt hic. ¶ Quero qͣliter dicat̉ modica. dic ꝙ eſt arbitrio iudicis: ⁊ iſta eſt bona.Eqꝫ ſtipediū.Qui percipit fructuſMnimodo caſuꝫ huiꝰ. l. Et iō dicit Bal. ꝙ in gl. tradit̉ doctrina q̄nō ē alibi ꝙ directa ⁊ ꝯͣria nō hn̄t locū: niſi in caſibus a iure exp̄ſſisita dicit ip̄e in. c. i. in fi. ꝗd de p̄ce. īueſti. ⁊ ēt in. l. edita. ī. xxviij. col.de edē. ⁊ allegat̉ Ang. ⁊ īmo. in. l. i. sͣ. ti. i. in. vij. col. ⁊ cū iſta opi. Bal. videt̉ cōcordare Ang. in. l. diuortio.§. ſi uir in fi. sͣ. ti. i. ⁊ pau. de ca. in.§. īpēdia ī ea. l.b ¶ Sicut inalijs. Et colligit̓ etiaꝫ exdoctrīa tradita ꝑ bar. ī.l. curatorisde neg. geſ.duꝫ loꝗt̉ deꝯͣctu pignoris: ⁊ nego.geſt.Eqꝫ ſtin pēdiuꝫcollectas ſoluereet idē no. gl.bart. ⁊ doc.in. l. i. C. demulie. ⁊ in qͦloco lib. x. ⁊bar. ī. l. lutiꝰ.§. idē rn̄ditſi cōſtāte. ff.ad munici.⁊ ſpec. in tide cenſi.§.nūc dicēdūver. fi. ille.n.ꝗ fructꝰ p̄cipit: ⁊ poſſidet ad taliamuniera vocat̉. l. hactetenus. ⁊. l. ſipendentes§. ſi ꝗd cloacarij. ff. devſufru. ⁊.l..i. C. de āno⁊ tri. li. x. l. ſine herede..§. lucius. d̓admi. tut. l. fructus. C. de ac. emp. l. ī ſūma. C. de pig. ſꝫ maritꝰ ē de talibus. l. ꝓ oneribꝰ. C. de iure do. l. dotis fructus.§. ſi res. sͣ. d̓ iure do. ⁊. l.pōponius.§. in dotē. ff. de acꝗ. poſ. ⁊. l. vnica. C. d̓ vſu. ꝓ do. gͦ ⁊cͣ. in tātūꝙ ſi eēnt munera nō tātū realia. Realia enī ſūt de ꝗbus dixi ī. l. volūtarie.C. d̓ excu. tu. ſꝫ ēt ꝑſonalia d̓ ꝗbus ꝑſonalibꝰ muneribꝰ ꝯueniri poſſit mulier dꝫ ꝯueniri vbi uir eiꝰ incolatū hꝫ. d. l. i. C. de mu. ⁊ in qͦ loco. l. fi. C. d̓incol. li. x. l. fi.§. Itē reſcripſerūt mulieres. ff. ad muni. Cōſuetudo enī intalibꝰ attēdi dꝫ vt eſt caſus in. l. ſine herede.§. lutiꝰ. jͣ. de admi. tu. cū ſi. ibiallegatis vbi habet̉ ꝙ ualet cōſuetudo ēt ꝯͣ ius cōe in talibꝰ oneribus ⁊ ītātu qd̓ dixit bal. in. l. oēs populi ī pe. col. in uer. ſꝫ pone ſtatuto cauet̉ ꝙmulier ⁊cͣ. de iuſti. ⁊ iur. ꝙ ēt ſi ſtatutū vel ꝯſuetudo loquēs in talibꝰ oneribus dicēdo ꝙ nullus ciuis originarius teneat̉ ad talia onera. extēdet̉ēt ad eū ꝗ eſt ciuis ex pͥuilegio: ut ipſe ēt nō teneat̉. uide no. bar. ī. l. ſi maritꝰ ſit in magiſtratu.§. i. jͣ. de adul. ⁊ in ꝯſi. īcipi. pūctꝰ talis ē ꝗdā ⁊cͣ. ubidicit ꝙ cōſuetudo talis diſponēs in ciue locū ēt ſibi vēdicat in ciue ex p̄uilegio: ⁊ idē dicit Bal. in. l. ſi nō ſpāli. C. de teſta. ⁊ ī. l. ſiue poſſidetis. C.de ꝓba. ⁊ in. l. iij.§. hec v̓ba. d̓ neg. geſt. ⁊ in. l. ciues. C. de appel. ⁊ in. l. ij..C. de iure au. anu. ⁊ in. l. in vrbe poſt Cy. ꝑ illū tex. ff. de ſtatu ho. ⁊ lateꝑ Pe. d̓ an. in repe. c. canonū ſtatuta de cōſti. in. v̓. ij. pone ſtatuto cauetur. ⁊ qd̓ no. bar. ⁊ doc. in. l. ſi is ꝗ ꝓ emptore ī fi. iij. q. pͥnci. jͣ. d̓ uſucap.⁊ in. l. i. jͣ. ad muni. cū fi. ꝙ pͥuilegiū ciuitatis cū nō ſit d̓ caſibꝰ reſeruatispͥncipi pn̄t ēt antiani ⁊ ꝯſules ciuitatis ſic hn̄tes adminiſtrationē ꝯcedere: vt ꝑ bar. in. l. hi ꝗ. jͣ. de iure īmu. ⁊ in. l. vacuat. d̓ d̓cur. li. x. ⁊ ſpe. in ti.de cēſi.§. nūc dicēdū v̓. ꝗd ſi uniuerſitas alicuius: ⁊ ibi Io. an. in addi. incip. ⁊ ꝑ hāc. l. ⁊ dn̄s Ant. ⁊ alij ī. c. ꝑuenit. d̓ īmu. eccle. legit̉ ⁊ no. in. c. auditis de reſt. in īteg. vbi habet̉ ꝙ ciuitas: ⁊ uniuerſitas pn̄t h̓ cōcedere. ⁊.l. fi.§. idē reſcrip. ad munici. gl. ⁊ doc. in. l. origine. C. d̓ munici. ⁊ ori. li..x. bal. ⁊ doc. in. l. cū q̄dam. de iuriſ. om. iudi. iſte enī nō ē de caſibꝰ reſeruatis pͥncipi. c. qd̓ trāſlationē. cū ibi no. de offi. lega. c. nuꝑ cum ibi no.de ſen. excō. ſpe. in ti. de lega.§. nūc on̄dēdū. v̓. legatꝰ. igit̉ ꝗcūqꝫ ⁊ gl. ij..q. v. qua de cā. ⁊ qd̓ no. xxv. q. ij. in ſūma ꝙ priui. ſeruādū eſt. l. decurionibus. C. d̓ ſilē. li. xj. cū ſimi. talia.n. onera poſſeſſorē ſeu ſucceſſorē ī poſ.vndiqꝫ ſequūt̉. l. i. ⁊. ij. C. ſine cen. vel reli. l. lꝫ. C. de iure do. ēt ſi aliꝰ ſit ineſtimo deſcriptꝰ vt d̓clarat Bal. in. l. ſi negociuꝫ. C. de nego. geſt. ⁊ in. l.oēs in pͥn. C. ſine cēſi. uel reli. ⁊ ſic ꝗ rē in aliū trāſtulit ab onere liberatꝰē facit ad h̓ qd̓ no. ſpe. ⁊ Io. an. ī ti. d̓ cleri. cōin. ī ver. ad huiꝰ ⁊. v̓. ſe. vxorenī nō hꝫ neqꝫ dn̄iū. neqꝫ poſſeſſionē neqꝫ fructus. l. doce. d̓ rei vē. l. ſi p̄diū. C. de iure do. itē ꝗa ſi ſic eēt ſeq̄ret̉ ꝙ de una: ⁊ eadē re duplex collecta eēt ſoluēda.ſ. una a viro alia ab vxore. ꝯͣ no. ꝑ gl. ⁊ doc. in. d. l. i. C. demulieri. ⁊ in quo lo. lib. x. ⁊ gl. in. l. honorē ſuſtinēti. ff. de mune. ⁊ hono.⁊ Inno. in. c. cū nō ſit. de deci. ⁊ bar. ⁊ doc. in. l. fi.§. quotiēs. ff. de publi.⁊ bal. in. l. j.§. ꝗbus in. ij. q. pͥn. ff. qd̓ cuiuſqꝫ vni. no. Pet. de anc. in cle.preſenti. de cenſi. ADDE pͥme ꝑti huiꝰ apoſtile oīno q̄ ꝯſuluitdebet tributa: ⁊ collectas ſoluereᶜ. hoc dicit.No. hāc. l. ¶ Op. jͣ. ad munici. l. lutiuſ.§. ita cōſtāte. Sol. illud ueꝝ ꝙ quo ad onꝰ ꝑſonale resdotales nō dicunt̉ ī bōis uiri. ſecꝰ quo ad onusreale: ut hic ⁊. l. hactenus. sͣ. de uſufruc. cū ſimilibꝰ. Idē eo qd̓ īponit̉ ꝑſonis ꝓ rebꝰ ut collectaſpectat enī ad uiꝝ: ut in gl. C. d̓ mu. ⁊ in quo loco. l. i. ⁊ hoc tꝫ ſpe. in ti de cēſi.§. nūc uidēdum.¶ Ex. l. ſequenti.¶ Agereſ ⁊ foſſata facere: an ꝑtīeat ad colonū.Mpēſe.Declarat ꝑ exēpla q̄ dicant̉ īpēſe neceſſarie.No. ꝙ facere ageres: ⁊ foſſata ē īpēſa neceſſaria. habui in āno cōſulere ꝙ ꝗdā ꝯduxeratmultū terrenū a cōi. q̄rebat̉ an cōductor tenet̉ſcarꝑe: ⁊ purgare ageres: ⁊ foſſata uidet̉ ꝙ nondebebat facere nec mūdare: niſi ſit actū: ut. l. ſi īl. ⁊. l. ſi domus. loca. cū qͣdā gl. q̄ ē ibi. ī ꝯtrariuꝫuidet̉: ꝗa ageres: ⁊ foſſata ueniunt inuēditioneut. l. p̄dia maritima.§. ita legatū. jͣ. d̓ fū. īſtruc. ergo ⁊ in locatiōe cū eiſdē regulis uēditio: ⁊ locatio ꝯſiſtūt: ut. l. ij. sͣ. loca. breuiter dico ſic. ꝙ pͥmo īſpiciat̉ ꝯſuetudo regiōis: ꝗa ea q̄ ī ꝯſuetudīe regōis ſūt ueniunt ī ꝯͣctu: ut. l. circa. C. loca.⁊. C. de agri. ⁊ cēſi. l. dn̄i p̄diorū: ⁊. l. ſi pͥus.§. i..jͣ. d̓ aqͣ plu. ar. ⁊. l. ſemꝑ ī ſtipulatiōibꝰ. jͣ. de reg.iur. ⁊. l. qd̓ ſi nolit.§. ꝗa aſſidua. sͣ. de edi. edic.Et iō ꝯſulo tibi ꝙ facias poſitionē d̓ ꝯſuetudīeut inactis appareatᶠ ſi ꝟo nō apparet d̓ ꝯſuetudine: ⁊ tūc qn̄qꝫ debēt mūdari ad utilitatē ꝑpetuā: uel lōgioris tꝑis quā ſit tp̄s cōditōis: ⁊ iſtd̓Pau. d̓. ca. ꝯſi. clxxxxv. vbi pōit an mulier d̓beat ſubire onera in loco patrimōij vbi hꝫ bona lꝫ mutauerit domiciliū ⁊ ꝗd ſi ciuis nouellꝰ ſit creatus cū h̓ ꝙ nō fiat p̄iudiciū ville in qua ē ortus: an ſi poſtea in eadeꝫ villaemat bōa an tenebit̉ ad onera vide bal. ꝯſi. cxxiij. cū ſequēti. iij. vol.d Mpenſe. Impenſe neceſſarie. Uide qd̓ legitur et not. in. l. diuortīo.sͣ. ti. i.e ¶ Dico ſicUide bart.in. l. p̄dia. jͣ.de fū. īſtru.f ¶ Actis aꝑpareat. Et iocirca tales īpenſas vididubitari dedomo q̄ eratin fundo ſeuagro in quahitabat colonusª agrique fuit exuſta: ⁊ poſteafuit refectaꝑ maritū anilla expēſa refectiōis poſſit repeti abheredibusuxoris: ⁊ ꝗacolonꝰ nonpoterat aliter ſtare ī illo agro: niſieſſet illa domus videt̉cōnumerariīter neceſſarias īpenſasvt eſt tex. in.l. diuortio..§. impēdiaſolū. ma. ibidū tex. dicitplane ſi nouā villaꝫ neceſſario extruxit vel veterē totaꝫ ſine culpa ſua collapſā reſtituerit. erit eiꝰ īpēſe petitio. ⁊ lꝫ ibi glo. dū tex. loꝗtur d̓ ꝯſtructione noue uille exponat neceſſario.i. utiliter: tn̄ ẜm bar. etalios ibi tex. ſtare pōt ꝓprie.ſ. ꝙ ſit expēſa neceſſaria qn̄ fūdus aliter laborari nō poterat ſine ꝯſtructiōe noue uille. ita ēt in effectu accipit dy. in. l..i. ſuꝑ glo. in uer. factū. sͣ. eo. ⁊ ibi Ang. in.§. i. dicēs ꝙ ſi nullus colonusvolebat in p̄dio dotali ſtare: niſi ibi de nouo fiat piſtrinū illa īpēſa dicet̉neceſſaria: ⁊ ad illā faciēdā tenebit̉ maritꝰ: ꝗa alias res dotalis efficeret̉ d̓terior. multo magis: ergo erit expenſa neceſſaria qn̄ cōbuſta ⁊ deſtructaerat domꝰ ip̄a: ⁊ fuit poſtea reedificata ꝑ maritū. ut. d. l. i. ⁊ qd̓ ibi no. gl.in v̓. factū. sͣ. e. ⁊ ēt ꝑ iſtū tex. ⁊ expreſſe no. ang. in. l. ⁊ in totū. sͣ. eo. ⁊ nōeſt dubiū ꝙ impēſas neceſſarias indiſtincte cōſeꝗ dꝫ maritꝰ ꝗnīmo dosminuit̉ ꝓpter dictas īpēſas. l. qd̓ dicit̉ la prīa. cū ibi plene not. sͣ. eo. ⁊. l.de dote. de ritu nup. ⁊ inſti. de act.§. itē ſi de dote v̓ſi ꝓpter receptioneꝫ⁊ ē in electiōe viri ſi potiꝰ velit agere ad expēſas tales qͣꝫ doteꝫ retinere:ut no. gl. Dy. ⁊ bar. in. d. l. qd̓ dicit̉ ⁊ ibi ꝓbat̉ in v̓. ſi dos. ⁊ in. l. oīno ẜmītellectū bar. ⁊ alioꝝ cōiter. eo. ti. dato ēt ꝙ illa īpēſa nō fuerit neceſſaria⁊ ad quā faciēda fuiſſet obligatꝰ maritꝰ: tn̄ ꝗa fuit fcā ad ꝑpetuā vtilitatērei ⁊ rē reddidit meliorē ⁊ deteriorē eē nō ꝑmiſit dicit̉ fuiſſe vtilis īpenſa: ut legit̉. ⁊ no. in. c. paſtoralis. de deci. ⁊ in. l. impēſe. de v̓b. ſig. ⁊ ī. l. qd̓dicit̉ in fi. p̄al. vn̄ venit repetēda cū p̄ſupponat̉ nō fuiſſe modicā īpēſaꝫ ſiue ꝯͣria act. de dote. d. l. oīno ẜm ītellectū bar. ⁊ aliorū: ⁊ ibi ang. in. l. diuortio.§. ſi vir ſo. ma. ⁊ pau. de ca. ī. d.§. īpēdia ſiue act. neg. geſt. l. i.§. ſꝫnec ob īpēſas. de rei vxo. act. q̄ remedia ꝓcedūt vbi abſqꝫ voluntate mulieris īpēſe facte eēnt. alias hēret locū actio mādati. d.§. ſꝫ nec ob īpēſas⁊. l. vtiliū. sͣ. eo. nec aliquo mō vident̉ facte donādi aīo ip̄i mulieri: vt ꝓbāt iura p̄allegata: ut. l. virū. cū gl. ff. de dona. iter ui. ⁊ uxorē ⁊ no. glo. ⁊doc. in. d. l. oīno. ⁊ Dy. ⁊ Ray. in diſtinctiōe quā ponūt in. l. i. sͣ. eo. quaꝫēt approbat Cy. in. d.§. ſꝫ nec ob īpēſas: ⁊ minus ēt videt̉ habuiſſe aīumdonādi eccleſie uel alteri ꝑſone cuiꝰ dicebat̉ fuiſſe directū dn̄iuꝫ ſoli. ut ꝓbat̉ in. l. fi. C. de iure emphi. ⁊ in. c. potuit. d̓ loca. vbi ſuas melioratiōesvēdere pōt ēphitheota uel ꝯductor ad lōgū tp̄s. bn̄ facit qd̓ habet̉ in. c.dn̄o guerrā.§. ſi uaſallus: ⁊ qd̓ ibi Bal. in ti. h̓ finit̉ lex ꝯͣ. ⁊ d̓clarat bal. īaucͣ. excipit̉. C. d̓ bo. q̄ lib. ⁊ in. l. fi.§. emptor. C. cō. de lega. ⁊ in. l. ī fūdo.ff. de rei uē. ⁊ in. l. ij. C. e. ti. ſpe. in ti. de loc.§. nūc aūt in pluribꝰ v̓bis illiꝰ.§. ⁊ ang. in. l. ſenatus.§. marcellus. d̓ leg. i. preterqͣꝫ in caſu poſito ī.§.ſi v̓o ꝗs locator in aucͣ. de ali. ⁊ ēphi. ꝑ bar. in. l. colonꝰ in pͥnc. ff. loca. perBal. ⁊ ang. in locis p̄allegatis. nec ēt pōt dici ꝙ fructꝰ ꝑcepti a maritod̓beāt ꝯputari in ſūptus factos iuxta. l. ſūptus. ff. de rei vē. ꝗa illud locuꝫnō hꝫ in eo aduerſus quē nec fructus nec res peti poterant tꝑe quo fructus percipiebant̉. ut no. gl. reputata ſing. ff. d̓ rei uē. in. l. emptor in pͥn.in v̓. medij in v̓ſi. ſꝫ ꝗd ſi pēdēte ⁊cͣ. ſed ꝯſtāte matrimo nullꝰ poterat petere rē dotalē neqꝫ fructꝰ. l. ꝓ oneribꝰ. C. d̓ iure dot. l. dotis fructus. sͣ.eo. Itē nō obſtat ſi dicat̉ ꝙ expēſe utiles facte ī dote ſine volūtate muliee iiij