Anciſci eſt ali­quid acꝗrē. cōſequi vel adipiſci­Unde dicit̉ nactꝰ ſum illā. id ē adeptus ſum vel acquiſiui eam. Natura dicit multis modis. Qn̄ꝫ vis inſita re bus ſimilia de ſimilibꝰ ꝓcreās. Secūdo ſtimu­lus vel inſtinctꝰ nature ex ſenſualitate ꝓueniēs ad appetendū ꝓcreādū vel educādū. Tercio in­ſtinctus nature ex rōne ꝓueniēs. et eſt glo. j. di. .j. Ius aūt naturale. Naturalis dr̄ filius ex cōcubina in domo pro pria tenet̉ vnica qͣſi loco vxoris. Et talis ī boīs pr̄is ab inteſtato ſuccedit in duas vncias pater ne ſubſtātie. ſi alij filij legittimi nec vxoris extēt in bonis aūt mr̄nis filijs legittimis ſuccedit. Natale dr̄ ſcriptura annis dn̄i et p̄conizata que dicebat luciū eſſe natū ingenuū. et ſic in le­gendis ſct̄oꝝ intitulat̉ natale ſct̄i iacobi qn̄ mo­ritur. qͣſi tūc naſcat̉ nūꝙͣ moriturꝰ. vel dr̄ prima natiuitas que ē de iure naturali. Et oēm homi­ dicit liberū. vn̄ cōſtitutū ē efficere manu­miſſionē natalibꝰ.i. ingenuitati. inſti. de inge. ī fi. Itē dicimꝰ ſeruꝰ iſte inſtituit̉ natalibꝰ.i. liber tati quā habet ex iure naturali. ff. de nata. l. ij. Naulū eſt vectura ſiue p̄ciū qd̓ p̄ſtat̉ eadem facta collatōe inter vectores vehentis merce­de nauigatōis illis nauigiū exercēt vel ducūt. Un̄ ludo. de ro. in ſingularibꝰ ſuis dicit ad q̄ſti onē talē nautā cōduxi. vel mulionē aut galeam ad portandū familiā meā. Quid ſi moriāt̉ aliꝗ in naui vtrū illis nauta debeat naulū vel pen ſionē hr̄e: Sub diſtinctōe rn̄deo qꝛ ſi ſit cōuen­tio de illis ducēdis. vel ad tale locū deportādis. tūc mortuis dꝫ ſolui naulū. Si vero ſit de illis pactū ī naui ponēdis. tūc ſecus. Tercio ſi dubitatur de verbis. tūc etiā debet̉ naulū. tex. ē ſingl̓aris ī. l. ſi vehenda. ī pͥn. ff. ad. l. ro. de iac. Simile dicetur de infāte nato ī naui. ff. locati. l. ſi adeſt.§. ſi quis mulierem. Nauta ē qui mīſtrat naui vel ducit nauē. gu bernās: et ea ad vſum eiꝰ ꝑtinēt faciens. Nauticus tiberinus. ē qui nauigat in flumine rome. vehendo in romā vl̓ extrahēdo ad caſtra vt. C. de na. tibe. l. ad caſtra. li. xj. Nanticū fenus ē. qd̓ ꝓpter nauticam pecuniaꝫ vel qͣſi nauticam exigitur. Nantica pecunia ē. periculo creditoris ī naui gio ſuſcepto datur trahēda. Sꝫ qͣſi nautica ē ꝑiculū mutuate pecuīe ī me recipio. ſi aliqͣ cōdi tio exiſtat. puta ſi piſcator capiat piſces huiuſmodi. Naufragiū ē naue fracta ſubmerſio rerum ſiue corpoꝝ. et dr̄ qͣſi nauis fragiū.i. fractura. Nauicularij ſeu naucleri ſunt. trāſportāt pub licas ſpēs ẜm accur. C. de naui. pub. ſpe. tranſ. l. j. ſuꝑ rub̓. Et dicūtur etiā illi ante nouarias ſpecies a ſuſceptoribꝰ in ꝓuincia accipere: ro­mam vel in caſtra vbi erāt milites deferre debe­bant. Nauſochomiū ē domꝰ in iuuenes educant̉. Neceſſitudo ē parētela vel cognatō. l. ē ſin gulis. ff. de regu. iu. vbi glo. ſic exponit. Ne. ꝓut: capit̉. ff. de acqui. poſ. l. abſenti. .§. j. de hac cōdictōe vide. C. de indict. vi. tol. in aut. cui relictum. Nec implicat ſexū ꝯtrariū exp̄ſſe. vt no. in. l. iu­ris ignorātia. C. qui admit. ad bo. poſ­Negociū triplex ē. ſcꝫ cōmune. publicū. et priua tu. Cōmune qd̓ ꝑtinet ad diſpoſitōem alicuiꝰ re­gionis. Publicū qd̓ ꝑtinet ad regimē alicuiꝰ ci­uitatis. Sed priuatū qd̓ ꝑtinet ad priuatā ꝑſo­. Et iſtis tribꝰ negocijs correſpōdet triplex di ſpenſatio. ſcꝫ pollitica cōſiſtit in ꝓuiſiōe pluri um ſeu totius cōitatis. et docet̉ in. viij. libris polliticoꝝ ares. yconomica cōſiſtit ī diſpoſiti one familie. Et habetur in duobꝰ libris ycono­micoꝝ ares. Et monaſtica vl̓ ethica cōſiſtit in regimine ſuip̄ius tm̄. Et de illa tractatur. in. x. libris ethicoꝝ eiuſdem. Negociatio ē in cōmercijs ſicut negociuꝫ in di­ſpenſatōe. Unde tam negociatio ꝙͣ negociū. ali qn̄ ſignificat actōem alicuius rei. cuiꝰ ꝯtrariū ē ociū. Aliqn̄ actōꝫ idē qd̓ iurgiū litis. et dicit̉ quaſi negans ocium. c. forus.§. negocium.. Legligētia ē eius qd̓ fieri debet vl̓ poteſt obmi­Negatiua apud iuriſtas ē improbabilis. vt. vj. .q. v. actor. C. de ꝓba. l. actor. de elec. bone mēo rie.. vbi dicit̉ negantis factū nulla eſt ꝓbatio. ſubaudi directa. qꝛ qd̓ nihil ē. cadit in ſenſū Unde ſciendū multiplex ē negatiua ſcꝫ facti. dicti. iuris et qualitatis. et quedā mixta. quedā pura. Unde negatiua facti duplex ē. ſcꝫ pura. habet determīatōꝫ tēporis loci vel alterius rei. puta qꝛ ē coartata ad certas ꝑſonas de qua ē ca ſus in. c. Tercio loco. de ꝓba. vbi coartatur ad ꝑſonas capituli. Et illa ꝓbari pt̄ indirecte. ver. gr̄a. Si inſtrumētū exhibeatur. ꝯtinēs ſtipula­tōem factā tali die vel loco. ar. c. ex tenore de te­ſti. aut habeat aliquā taliū determīatōem. tunc ꝓbari poteſt directe vel indirecte. Un­de onus ꝓbandi tranſfertur in aduerſariū. et ideo. quia negociationū ſunt cauſe nec circū ſtantie. que ſunt neceſſarie in ꝓbatione. vt ſi ꝗs dicit ſe nunꝙͣ cōtraxiſſe cum bertha. vel non co­gnouiſſe bertham que dicitur negatiua explica­ta. de fri. et malefi. c. j. Uel dicitur negatiua po­ſitio. Eſt poſitio negatiua implicita. vt pono