De fun. inſtruc. inſtru. lega. cierum determinationis limitationis gene­ris precedentis vel ſequētis. ar. eoruꝫ que infra dicā facit. l. verba. qd̓ ibi dixi.. de ali. ci. leg. Tertia eſt qn̄ ꝓuiſio generalis ſpālis ca­dit inter res de quibus ſit diſpō: iſta eſt mate­ria noſtri.§. ad quā materiā declarādam debes ſcire qn̄qꝫ diſpō gn̓alis ſpecialis vel genus ſpēs ponūtur alternatiue. qn̄qꝫ copulatiue. pͥ­mo caſu dic vt dixi in. l. i. in fi.. de re. du. Si cō­pulatiue tūc iſte tractatus diuidit̉ª in duas ꝑtes qn̄qꝫ vni eidē legat̉ genꝰ ſpēs. qn̄qꝫ legat̉ vni genus alteri ſpēs. Prīo caſu qn̄ vni eideꝫ le gatur genus ſpēs. Ia. de are. dicit ſic Ol. ſe quēdo euꝫ: aut p̄ceſſit poſitio ſpēi: ſeꝗtur poſi tio generis: aut ecōuerſo. pͥmo caſu adiectio ge neris ampliat dilatat primū legatū: vt. l. fi.§. cui dulcia.. de vi. tri. ole. le.. l. hoc legatū.§. fi.. l. ſe.. de leg. iij. Si aūt ecōuerſo tūc ſubdi ſtingue curo. iſte modus diſtinguēdi plꝫ qꝛ lꝫ inter ꝑſonas adhibeat̉ illa diſtinctio aut p̄­cedit ſpēs ⁊cͣ. tn̄ inter res iſta diſtinctio reproba tur tex. ī. l. ſeruo manumiſſo.. ti. i. Dy. videt̉ hoc velle in. c. generi. de reg. iu. lib. vi. Qualiter ergo dicemus ſuſtinēdo Ia. de are. Dico rn̄dē­do ad. l. ſeruo manumiſſo qn̄ vni legat̉ ſpēs alteri genus illa diſtinctio qd̓ p̄cedat hꝫ locū. ſed qn̄ vni eidē legatur genus ſpēs iſta diſtinctio bn̄ hꝫ locū: vt pꝫ ex. ll. qͣs.. allegabo. Quare declaratione intro iſtā materiā aliter ꝙͣ Ia. ꝙͣ Dy. qn̄qꝫ vni legatur genꝰ. alteri ſpe cies: tūc aut legat̉ genus hoc eſt vnū de gene­re: vt qn̄ legat̉ ſimpliciter: tunc regulariter ſpēm derogat̉ generi. īmo pn̄t cōcurrere ī vno hoīe legatū generis legatu ſpēi: vt. l. ſi he­res.. op. le.. l. ſi dn̄o.. de le. i. Fallit ſi diſpō ſpālis ꝯtineret libertatē: vt. l. ita.§. i.. de op. le. Si ꝟo legat̉ genus hoc ē totū genꝰ: poſtea enumerat̉ ſpecies: tūc aduerte intro glo. Qn̄ qꝫ ſpēs enumerat̉ ab errāte hoc ꝯſtat: tūc minuit̉ ſignificatio generis: vt. l. legata. in pͥn.. de ſupel. le. Qn̄qꝫ a ſciēte tūc diſtinguit̉ vt ſta­tim dicam. Qn̄qꝫ dubitat̉ vtruꝫ fuerit errans vl ſciens: tūc ẜm qͣlitatē ꝑſonaꝝ p̄ſumitur habita diſtinctione vtrū ſit mulier vel minor vl̓ ruſticꝰ: vt. l. de indebito de ꝓba.. l. ſi adulteriū cum inceſtu.. de adul. Si vero ꝓferat̉ a ſciente. ad uerte aut enumeratio ſpēruꝫ fuit facta ex abūdā ti gr̄a dubitationis tollēde: hoc ꝯſtat: eſt dubiū: qꝛ ſignificatio generis minuit̉. Aut fu it facta enumeratio ſpērum taxationis ſeu li­mitationis: hoc ꝯſtat: tunc ſine dubio minui tur ſignificatio generis. vt. l. legata. ij. rn̄ſo.. de ſupel. le. hoc aūt ꝯſtat qn̄ appoſuit verbuꝫ.i. vel ꝟbū ſcilꝫ. vl̓ verbū videlꝫ. hoc modo lego ſupel lectilē ſcilꝫ lectuꝫ ſilia. ita dꝫ intelligi. l. legata. ſcd̓o rn̄. lꝫ glo. aliter ſentiat male in. l. ita.§. fi.. de le. ij. Si vero dubitat̉ vtrū determina­tionis vl̓ gr̄a dubitationis tollende fuerit facta enumeratio ſpēꝝ: tūc aduerte aut p̄cedit legatū ſpēi: ſeꝗtur legatum generis: aut ecōtra. pͥmo caſu ſi ꝗdem illud genus apponitur aliquod adiectiuū neutraliter poſitū: tunc generi ſpēꝫ derogat̉ in aliquo. videlꝫ dꝫ reſtringi illud genꝰ ad res que ſunt eiuſdē qͣlitatis cuius ſunt ſpēs exp̄ſſe: vt. l. fi.§. fi.. ti. i. Rōneꝫ dixi tibi: qꝛ ī his rebus que ſunt eiuſdē qͣlitatis adiectio generis ampliat legatū: vt ibi. Si vero p̄cederet legatuꝫ generis tale adiectiuū ſequeret̉ enumeratio ſpecierum: tūc generi ſpēm derogat̉ in totum poneret̉. ideſt. ſic limitationis totalis vt. l. ſed ſi adijciatur.. ſo. arg. eoꝝ infra quam for­matꝰ bald. l. l. ſi tibi .§. i. de le. i. ſi certo debito credi tori eccleſie ſoluendo pa pa mandat ī pōi poſſe col lectā clericiſ alicuiꝰ ciui tatis ſi p ea mādat im pōi poſſe cle ricis tuciꝰ uincie in ele ctōe credito ris ſit graua ri facere cle ricos ciuita tis: an alios de ꝓuincia ita ibi vi­det̉ cōclude re Barto. Imo. illuꝫ tex. ibi no ta. lꝫ videat̉ ꝯͣriuꝫ ibi no tatū bar. ī .l. meuiꝰ.§. euꝫ. de le. ij. dic vt ibi Imol. a Tracta­tus diuidit̉. add̓ quod dixit bald̓. Imo. in. l. ſi dn̄o ſtichus .. de le. i. gl. ibi vbi ſpēs dero­gat generi il lud ē ex qua interp̄ta tione ꝯͣria borū ex eꝗ tate qd̓ no. ad ſtatuta. Itē facit ad. q. ſtatuto cauet̉ oēs cauſe debeāt cōpromitti. alio ſtatuto cauet̉ filiꝰ ſine cōſenſu patris poſ ſit obligari: an poterit cōpromitte­re ſine cōſen ſu patriſbal. in. l. fi.§. fi. ī .vj. col. C. bo. lib. dic̄ ſic qꝛ ſta­tutū de cō­promiſſis ē magis ſpāle ad materi im vide. q. quam ponit bal..i. l. edē. .C. loca. dicam. Si vero adijcitur genus aliqd̓ nomen ſubſtātiuū determinatuꝫ: tunc aduerte. aut enu­meratio ſpērum p̄cedit legatum ſeꝗtur: tunc in dubio gr̄a determinationis videt̉ apponi: vt .l. q̄ſitum.§. i.. de leg. iij. Aut p̄cedit tm̄ vel ſeꝗ tur tm̄: tunc aut enumeratio ſpēꝝ reſpicit de terminat verbū vel ꝑticipiū ſignificatiuū gene­ris: in dubio vr̄ adiectū determinationis: vt .. e. l. delanionis.§. ꝗdam.. d. l. ſeie. in prin. idem in. l. fundū.. de ver. ſig. facit. d. l. ſed ſi adijciat̉.. ſo. Aut reſpicit verbū ſignificatiuū actus legandi: tunc in dubio ex abundanti tollende dubitationis vr̄ adiectuꝫ: vt hoc.§. aut pōt eſſe dubiū ad qd̓ refert̉: tūc in dubio refer tur ad verbū ſignificatiuū actus legandi: vt hic .. e. l. ſi mancipia. in prin. niſi ꝓximitatis ali ud induceret. Predicta vera qn̄ ſeꝗtur enume­ratio ſpērum poſt poſitionē generis. Si vero ſe ꝗtur enumeratio indiuiduoꝝ ꝯtentoruꝫ ſub ali qua ſpē expreſſa tn̄ cōtinet̉ ſub illo genere tūc ſignificatum generis reſtringitur: vt illā ſpe ciem cōprehendat: ſed ſolū indiuidua nume rata: vt. l. delanionis.§. cui fundū.. e.. l. me uius.§. i.. le. ij.. l. i.§. itē ſi due ſtatue.. au. ar. le. Sed ſi enumerātur indiuidua eiuſdem ſpēi: tūc enumeratio indiuiduoꝝ reſtringet ſignificationē illius generis vel ſpēi in dubio: vt .l. verba.. de ali. ci. leg. Sed ibi loꝗtur in ꝑſo­nis. tn̄ in rebus eſt eadē ꝙͣtum ad hoc. Item p̄dicta vera qn̄ genus ſpēs ponit̉ vtrūqꝫ diſpo ſitiue. Si vero poneretur diſpoſitiue aliud enū ciatiue: tunc ſtamus ei diſpoſitiue ponitur: illud enunciatiue poſitum ad illud refertur: ẜm intelligitur: vt. l. ticia.§. lutius. in rōne quam ibi facit iuriſcōſultus.. de le. ij. Ulterius ha beo videre qn̄ vni legatur genus alteri ſpēs: hic dicūt Dy. Ia. de are. gl. ſemꝑ generi ſpēm derogat̉: idē no. Dy. in. c. generi. exͣ reg. iur. li. vj. Mihi videt̉ aliter dicenduꝫ: ple nius. qn̄ vni legat̉ genus alteri ſpēs: aut vni legatur genus hoc eſt vnū de genere: aut vni le­gatur genus totū: alteri ſpēs. primo caſu gene ri ſpēm derogat̉: ſed in eodē pūt cōcurrere vt. l. ſi heres de optio. le.. l. ſi dn̄o.. de le. i. Fal lit qn̄ ſpālis diſpō ꝯtinet libertatē: vt. l. ita.§. .i. de op. le. Si vero legatur totum genus: hic aduerte: aut legatur diuerſis reſpectibꝰ: vt vni genus reſpectu vſufructus. alteri ſpēs reſpectu ꝓprietatis: tunc generi ſpēm derogatur ſed cōcurrūt: vt. l. ſempronius ī pͥn. ar. l. ſi alijs .. de vſufr. le. Si vero legatur eodem reſpectu: aut vtraqꝫ diſpoſitio eſt vtilis: aut altera īutilis. pͥmo caſu generi ſpecieꝫ derogatur. ita loꝗtur hoc mēbrum poſitum in glo. vt. l. vxor.§. feliciſ­ſimos.. l. ſeruis vrbanis. in fi.. de le. iij.. l. ij. in prin.. ti. i... de au. ar. le. l. i. in multis ca ſibus. Si vero altera diſpoſitio eſt inutilis: tūc aut eſt inutilis diſpoſitio generis: tunc generi per ſpeciem derogatur: qꝛ diſpoſitio eſt nul­la. ergo ampliuſ annullari pōt: vt. l. ſi. de iniuſto teſta. Si uero eſt nulla diſpoſitio ſpeciei tunc aut illa diſpoſitio fuit facta in vltima vo­luntate: aut inter viuos. primo caſu generi di­ſpoſitionem ſpecialem inutileꝫ derogatur: vt .l. fi.§. fi. de au. ar. le. Secundo caſu generi per diſpoſitionem ſpecialem inutilem derogatur: vt .l. legatum.§. i. de adi. leg.. e. l. iij.§. minor. ibi eſt glo. qꝛ videtur ponere iſtam diſtinctionē ita debetis intelligere iſtam queſtioneꝫ. Quar ta vltima queſtio ē qn̄ genus ſpecies cadūt ī ter caſus in ꝗbus diſpoſitio cōfertur: vtputa ſit ADDE qn̄ generi ſpe ciem dero­get̉ pau. de ca. conſilio clxxxvij. bal. cōſilio. cccl­xxxv. iiij. li. cōſi. cliij. .iij. lib. ſilio. ccliiij. .ij. lib. cō­ſilio. lxv. i. li.