De colla. bo.rum cōfert: vt. ll. cōtrarijs. De illa tamē dimidia collatadimidietatem retinebit emācipatus. aliaꝫ habebit ſuus⁊ ſic quadrātē integrū habebit ſuus de bonis emācipati. ⁊ iſta eſt veritas. Alij vt Hug. ſoluūt hoc ꝯtrariū aliomō. vide iſtā glo. magis in fine ibi alij vt Hug. Iſta ſo.Hug. nō eſt vera ī ſe: teneatis p̄cedētē ſo. q̄ ē veriſſima.¶ Ulterius q̄ro dicit̉ hic ꝙ emācipatus aufert qͣdrātēfilio ſuo. ſed an pōt plus auferre. Dic vt ī glo. ¶ Secūdo q̄ro an quādo q̄rit̉ ab īteſtato habeat locū collatio.Dicit glo. ꝙ ſic. ⁊ bene nā cū emācipatus faciat iniuriāſuo de iure ciuili in totū ſuccedat. merito hꝫ locū collatio. ſicut ſi veniret ꝑ contra tab. ¶ Ulterius glo. q̄rit anprocedat ar. de toto ad partē. Et remittit ad notata inl. qui ſit. sͣ. de vſur. Dic melius in. l. an pars. jͣ. pro derelic. ⁊ ibi dixi.Ex.§. ſequenti.¶ Si emācipatus ſit inſtitutus ⁊ ſuus preteritus ⁊ ambo veniant ꝑ cōtra ta. an emācipatus cōferat.Uel maxime.¶ Quero q̄ eſt rō huiustex. Dicūt quidā ꝙ pr̄ fecit teſtamētū ⁊ ex teſtō ceſſat collatio: vt. l. i. C. eo. Hocnō placet glo. quia nō potuerūt legata relinqui ī codicillis qui nō īpediūt collationē: vt. l. filiā. C. de colla. rōergo ē: ꝗa emācipatus nō afficit īcōmodo ſuo ꝯͣ defūctivolūtatē. ¶ Querit gl. pone ꝙ emācipatꝰ ē inſtitutus ⁊ſuꝰ p̄teritꝰ ⁊ ābo veniūt ꝑ ꝯͣ ta. an emācipatꝰ ꝯfert. Dicitgl. ꝙ nō: ꝗa hꝫ volūtateꝫ defūcti. Cōtra iſtas rōnes. op.gl. ſi iſtud ē veꝝ: ergo ab īteſtato ceſſat collatio: ꝗa ille ꝗvenit ab īteſtato hꝫ tacitā defūcti volūtatē ⁊ ſic nō facit īiuriā ſuo: vt. l. ꝯficiunt̉. sͣ. de iure codi. Glo. mirabil̓r ſoluit dicēs ꝙ ille ꝗ ſuccedit de iure p̄torio nō hꝫ tacitā defūcti volūtatē quā glo. ſignaᵇ. nō credo gl. iſtā veꝝ dicere: ꝗa ita hꝫ tacitā defuncti voluntatē qui ſuccedit de iure p̄torio ſicut ꝗ ſuccedit de iure ciuili: vt. l. ſcripto in fi..jͣ. vn̄ li. Ad cōtraria rn̄deo ſic. dico ꝙ qui ſuccedit ab inteſtato de iure p̄torio hꝫ tacitā voluntatē defuncti ꝙ ſuccedit cū iſto onere.ſ. coll̓onis. ſꝫ ille qui ſuccedit ex teſtōhꝫ expreſſam voluntatē ſine hoc onere niſi expreſſe eſſetdictum de collatione: vt. C. e. l. i.Ex.§. ſequenti.¶ An ius collationis ad heredē tranſmittatur.Ibidē.¶ Ius cōferendi queſitū tranſmittit̉ adheredes. alias ſecus. h. d. Pro declaratione q̄ro dr̄ hic bono. poſ. accepta. q̄ro a quo dꝫ accipibonoꝝ poſ. vt ius collationis q̄rat̉. Glo. dicit a filio inſtituto alio cōmittēte edictū. Alij dicūt accipi ab emācipato p̄terito. Iſta ſequēs opi. nō eſt vera nā lꝫ emācipatuspeteret cōtra ta. filius ſuus pōt adire ex teſtō: ⁊ cōmodocollationis eſſet priuatus. ⁊ ſic nō eſſet queſitū ius collationis: vt. l. ſi ex duobus.§. i. sͣ. de cōtra ta. qͣre tene pͥmāopi. ⁊ ex hoc ſumit̉ rō qͣre in pͥmo caſu trāſmittit̉ ius cōferendi.ſ. ꝗa defuncto erat q̄ſitū ius collationis. ſꝫ ī ſecūdo nō trāſmittit̉: ꝗa nō erat q̄ſitū defuncto ius collationis. ¶ His p̄miſſis oppo. ad fi. dr̄ hͦ ꝙ ius collatiōis adheredes nō trāſmittit̉. ¶ Op. a diuiſione aūt ꝑ defūctūfuit adita hereditas de iure ciuili ⁊ bonoꝝ poſſeſſio fuitomiſſa de iure p̄torio: ⁊ tūc fruſtra tractat̉ de collatione.ꝗa ipſi defuncto nō fieret collatio: vt. l. ſi ex duobus. circa prin. sͣ. de cōtra ta. aut nō fuit adita ⁊ tūc nō trāſmittitur: merito nō tractat̉ de collatione vt. l. iij.§. acquirē. sͣ.de bo. poſſ. Si dicis ꝙ trāſmittit̉ hereditas. ergo eodeꝫmō debebit eſſe apud heredē quo eſt apud defunctū: vtno. ī. l. ſꝫ ⁊ ſi pro dote.§. pe. sͣ. ti. i. hͨ dr̄ cōtrariū. ergo ⁊cͣ.So. dico ꝙ hereditas nō adita trāſmittit̉ ad heredē: vthͦ ꝗa ſuus: ⁊ ſic trāſmittit nō aditā: vt hͨ. ⁊. l. ex militari. īfi. sͣ. de teſt. mil. ⁊. l. apud hoſtes. C. de ſu. ⁊ legi. ⁊. l. hereditatē.§. filius de caſtrē. pecu. ⁊ dico plene in. l. ſi filiꝰ ꝗpr̄i. sͣ. de vul. ⁊ pu. tn̄ lꝫ hereditas ſit trāſmiſſa non tn̄ eſttrāſmiſſa bonoꝝ poſ. cōtra ta. iō heredi non ſit collatio.Sꝫ ſi eſſet de caſibus in ꝗbus bonoꝝ poſ. nō agnita trāſmittit̉: vt no. in. l. ſꝫ ⁊ ſi deceſſerit. sͣ. de cōtra ta. tūc putaa Ic tid tulus§. vel maxime. De dictione maxime. vid̓ bar.in extrauag.ad repri. inver. maxīe. ⁊in. l. ⁊ ſi maxime. de ſer.lega.b ¶ Quā gl.ſigna. Secūdum glo. mirabilem quāhic reprobatbar. ⁊ īmo. īl. fi titio. ī.§.iuli. de le. ij.⁊ male. videbal. in rub.C. ꝗ admit.in vl. q. ⁊ inl. nō iuſtā adfi. C. ad tre.⁊ vide glo.huic contrariam in. l. ſꝫcū patrono.§. i. sͣ. de bo.poſſ. concorda vt ꝑ bal.ī. d. rubrica.rē ꝙ fieret collatio heredi ſicut defuncto ꝑ id qd̓ no. ī. l.ſed ⁊ ſi pro dote.§. pe. sͣ. ti. i. ¶ Ultimo no. caſum ī quohereditas nō adita trāſmittitur per ſuum.Iubet.¶ Iſte.§. vſqꝫ ad.§. is quoqꝫ. tractat demō ꝯferēdi. ⁊ breuiter. h. d. Qui dꝫ ꝯferre cogit̉ ſatiſdare cū fideiuſſoribus vel pignoribꝰ de ꝯferendo. qd̓ ſi recuſat ꝑ cōtumaciā denegant̉ ſibi actiones⁊ ſi ꝓpter impotentiā dat̉ curator bonis vel fiet collatiore ipſa: ſi certe ſunt res cōferēde. alias ſecus vel fiet cōpēſatio alterius rei loco collatiōis dimiſſe. h. d. ¶ Op. C.de verbo. ſig. l. ſcimus. Dicit glo. hͨ iō ꝗa a lege exprimit̉ſꝫ truffa eſt. Sꝫ dic ꝙ verbū recte hͨ poſitū tollit cōtrariūvt no. in. l. cōtraria ꝑ Ci. vt ibi. ¶ Iteꝫ op. dr̄ hͦ ꝙ cauetpignori. Cōtra. jͣ. de p̄to. ſtipu. l. p̄torie. So. pōt cauerecū pignoribꝰ vt hͦ ſꝫ nō cogit̉ vt ibi. qd̓ examina: vt ibi.Si frater.¶ Op. gl. dr̄ hͦ ꝙ dat̉ curator bonis ſi nō pōt ſatiſdare. ⁊ ſic eſt q̄dā ſeq̄ſtratio. Cōtra. jͣ. l. i. C. de ꝓhi. ſe. Pe. ſol. illud regulare iſtd̓ ſpāle. Itē dr̄ hͦ ꝙ offerēdo cautionē recuꝑatbona. q̄ro vſqꝫ ad qd̓ tp̄s pōt offerre. Dicit gl. ꝑpetuo.Quauis.¶ Uidet̉ hͦ ī fi. ꝙ fiat cōpēſatio ſpeciei ad ſpeciē. Cōtra. l. ſi conueneritde pig. ac. Glo. vr̄ fateri ꝯtrariū nec dicit plus. veritas ēꝙ pōt ſoluere duobꝰ modis. Prīo ille ꝗ dꝫ hr̄e quotaꝫpartē bonoꝝ vel hereditatis nō dr̄ debere hr̄e ſpecieꝫ ſꝫmagis ꝙͣtitateꝫ vel aliqd̓ genus: vt. sͣ. de le. i. l. nō ampliꝰ§. fi. ⁊. l. i.§. pe. sͣ. ſi pars her. pe. cum ergo hincinde debeat̉ ꝙͣtitas bonorū vel hereditatis merito pōt fieri cōpenſatio: vt hͨ. ⁊. d. l. i.§. pe. sͣ. ſi pars here. pe. Vel meliꝰiſta nō eſt ꝓprie cōpenſatio ſed magis datio in ſolutumde partiū voluntate ⁊ etiā p̄toris interuentu ẜm formaꝫ.l. nō amplius.§. fi. cū. l. ſe. sͣ. de le. i.Ex.§. ſequenti.¶ An adoptiuus ꝯferat ⁊ cuꝫ inſtitutus datus in adoptionē adiuit ⁊ alius p̄teritus venit ꝑ contra tab. an debeat conferre.Is quoqꝫ.¶ Cuꝫ adoptiuus admittit̉ adꝯtra ta. pr̄is naturalis pr̄ eiꝰ proeodē cōferret: niſi eū ante ſine fraude emancipauerit. h.dicit. ¶ Opp. dicit̉ hic ꝙ adoptiuus cōfert. Cōtra aūtdicis adoptiuū nō eſſe inſtitutum: ⁊ tunc nō habet ꝯtrata. l. nō putauit. ⁊. l. ſi poſt mortē.§. in adoptionē. de cōtra tab. Aut ponis euꝫ inſtitutū: ⁊ ſic nō habet locū collatio. ⁊ tunc ſimiliter nō habet locū collatio: quia habetdefuncti voluntatē: vt. sͣ. e. l.§. vel maxime. Reſpondeovtroqꝫ caſu poteſt intelligi. primo ꝙ nō fuit inſtitutus ſꝫfuit datus in adoptionē auo vel alicui ex eis qui ſunt ineadē familia. ⁊ ſic habet contra tab. vt. l. iij.§. ſi quis filiosͣ. de cōtra tab. Item potes intelligere ꝙ fuit datus inadoptioneꝫ penitus extraneo ⁊ tunc admittitur ad cōtra tab. quia fuit inſtitutus alio cōmittēte edictū: vt. l. nōputauit.§. in adoptionē. sͣ. de cōtra tab. ⁊. l. ſi poſt mortem. Et ſi tu dicis quomodo eſt locus collationi: quia hͨfuit factū teſtamentū: ⁊ ſic habet defuncti voluntatem.Reſpondeo quia eius portio nō eſt aucta ꝑ cōtra tabu.ideo eſt locus collationi. ita dicit glo. ⁊ bene. ẜm hoc totus iſte.§. loquitur in emācipato veniente per cōtra tab.¶ Sed q̄ro ꝗd ſi iſte datus in adoptionē inſtitutus adiuit. alius p̄teritus venit ꝑ cōtra ta. an erit locus collationi. Certe de rigore iuris nō quia veniūt diuerſo iure. ſꝫde equitate ſceuole videtur aliud: vt. jͣ. eo. l. ſi filius qd̓dic vt ibi dicā. Itē dicit̉ hͨ ꝙ ſi filius eſt emancipatus bona fide cōfert. cōtra omnia que ꝗs habebat tꝑe mortispatris veniunt in collatione: vt. jͣ. e. l.§. emācipato. ſꝫ iſtetꝑe mortis naturalis nō erat emancipatus a patre adoptiuo ergo ⁊cͣ. Rn̄deo lꝫ tꝑe mortis patris nō eſſet emācipatus tn̄ nihil habebat: ꝗa oīa erāt pr̄is adoptiui. Itēop. dr̄ hͨ niſi ſit factū fraude. cōtra fraus pr̄is non debetfilio nocere: vt. l. eleganter. in prin. sͣ. de dolo. ⁊. l. factuꝫjͣ. de regu. iuris. So. intellige ꝙ fuit factū hic a patre etab ipſo filio vt in fraudem collationis emanciparetur.