in talibus non cadit hereſis. qꝛ bereſis importat corruptionē fidei xp̄iane. In talibus autē falſitas aut error ad corruptio­ fidei xp̄iane non ꝑtinet. vt dicit ſanctus Thomas. ſecūda ſecunde. q. de hereſi. articulo. ij. Et ideo ptꝫ approbatio ali cuius doctrine. ſcd̓o modo maior eſt approbatiōe alicuius ter tio modo. Primus autē modus approbatiōis multū differt a duobꝰ alijs qꝛ multe ſunt doctrine illo prīo approbate. ſqͥ continent non ſolū falſa. immo etiā quedam in fide erronea. vt inferius patebit. Unde primus modus approbationis cōis eſt multis doctrinis ſeu libris vel tractatibus ſanctoꝝ doctorū. Sed ſcd̓s tertius valde paucis ſcriptis cōueniunt.ſ. ſoli do­ctrine ſcripture ſacre. vniuerſalis eccleſie vt quidam dicunt. ſicut apparebit ex dicēdis. ideo vterqꝫ ipſoꝝ maior eſt primo Quilibet autē predictoꝝ modorū pōt ſubdiuidi. qꝛ talis ap­probatio alicuius doctrine pōt eſſe expreſſa. vel tacita. Exp̄ſſa quidē per ſcripturā autenticam. ſicut per autoritatē ſcripture diuine vel conſtitutionē eccleſie. vel bullā apoſtolicā. aut aliaꝫ litteram autenticā alicuius perſone vel collegij in hoc poteſta tem habentis. Et ſic expreſſe approbata eſt doctrina ſcripture ſacre noui veteris teſtamēti. generalium concilioꝝ. epiſtola­rum decretalium. quorūdam opuſculorum ſanctoꝝ patrū. ſi­cut patet ex decreto Gelaſij pape. xv. diſtin. c. ſancta romana. Tacita vero pōt eſſe alicuius doctrine approbatio per tole­rantiam ſeu ꝑmiſſionē eccleſie. Et ſic multe ſunt doctrine ap­probate non ſolū ſanctoꝝ patrū. ſed etiā quorūdam doctorum magiſtroꝝ. qui ſcripſerunt ſummas lecturas diuerſas. in quibuſdam inter ſe aduerſas. tam in theologia ꝙͣ in iure cano nico. ſicut ptꝫ de multis doctoribꝰ vniuerſitatis Pariſien̄. alio ruꝫ ſtudiorū. Et hec tacita eoꝝ approbatio habet̉ implicite ex p̄allegato decreto Gelaſij pape. vbi dicit̉. Opuſcula atqꝫ tra­ctatus oīm patrum orthodoxoꝝ qui in nullo a ſctō romane ec­cleſte ꝯſortio deuiauerunt. nec ab eius p̄dicatione ſeiuncti ſunt legenda decernimus. Unde qꝛ hic generaliter oīm illoꝝ magi­ſtroꝝ vel doctoꝝ qui huiuſmodi ſunt approbata. tacita. ſcilicet implicita. lꝫ non explicita. Sed de opuſculis eorū diligenter obſeruandū eſt qd̓ ibidē ſequit̉ cum hec ad catholicoꝝ ma­nus aduenerint. beati apoſtoli Pauli ſententia precedat. Oīa probate qd̓ bonum eſt tenete. Iuxta primā diuiſionē de cla­rande ſunt tres principales ꝯcluſiones circa approbationem doctrine ſancti Thome. Deinde alie tres ſpeciales circa do­ctrinam eius de abſoluta neceſſitate creature. Prima igit̉ concluſio eſt. Doctrina ſancti Thome in opuſcu lis ſuis theologicis ꝯtenta. primo modo eſt per eccleſiā appro bata tāꝙͣ vtilis ꝓbabilis diuulgata. Et hec ꝓbat̉ quia ⁊c. Secunda ꝯcluſio eſt. Predicta ſancti Thome doctrina non eſt ſecūdo modo eccleſiaꝫ approbata. ſic.ſ. oporteat crede re ipſa in ſui parte ſit vera. Et hec probatur qꝛ ⁊c. Tertia cōcluſio. Prefata ſancti Thome doctrina eſt ter tio modo p̄dicto eccleſiā approbata. ſic.ſ. oporteat crede­re ip̄a in nulla ſui ꝑte ſit in fide erronea vel heretica. Et hec ꝯcluſio probat̉ qꝛ ⁊c. Secūdo principaliter ꝓbatur tertia cluſio. qꝛ de illa opꝫ credere doctrina. ip̄a in nulla ſui par te ſit in fide erronea vel heretica. in qua quidē cōtinent̉ multe cōtrarietates repugnantie. etiā in materia ad fidē pertinēte. Sed multe huiuſmodi repugnātie cōtrarietates ꝯtinentur in doctrina ſancti Thome. igit̉ ⁊c. Maior eſt nota. ſed minor ꝓ­bat̉. de multis exēplis breuitatis cauſa pauca ponentur. Primum exēplum eſt. qꝛ primo ſententiarum diſt.xj. articu­lo. iiij. tenet ſanctus Thomas pater filiꝰ poſſunt dici duos ſpiratores ſicut ſpirantes. In prima vero parte ſumme ſue. q. xxxvj. arti. vlt. dicit ſunt vnus ſpirator duo. tn̄ hec ma teria multū ad fidē ꝑtinet. cum in cōcilio Lugdunen̄. ſub Gre gorio. x. celebrato fuerit diffinitum ſpūſſanctꝰ a patre et filio duabus ſpirationibus. ſed vnica ſpiratione ꝓcedit. ſicut pꝫ in capi. fideli. extra de ſumma trini. fide. catho. lib. vj Secundum exēplum eſt. qꝛ in ſcd̓o ſententiarum. diſt. j. di­cit creatio inſtrumentaliter cōmunicare potuit creature. ſu ſtinens in hoc opinionē magiſtri. li. iiij. di. v. in qua tn̄ ab alijs doctoribus cōiter tenet̉. In prima vero parte ſumme. q. xlv. arti. v. dicit. Et idē dicit ſcd̓o cōtra gētiles. c. xxj. in qͣ­ſtione de veritate. Tertium exēplum pōt poni. qꝛ in ſcd̓o ſen tentiarum ſil̓iter in quarto tꝫ oīs homo p̄ter xp̄m cōcipit̉ in peccato originali. in primo tꝫ beata virgo fuit conce pta in peccato originali. ſicut ſupra dictuꝫ eſt. tn̄ pars aduer ſa cōtra quā agimꝰ aſſerit ſcd̓m exp̄ſſe eſſe. immo exp̄ſſiſſime ꝯͣ fidē. ideo bꝫ ꝯcedere doctrina ſancti Chome in hac parte eſt in fide erronea. Quartū exēplum. qꝛ in tertio ſnīaruꝫ di. vj. q. ij. arti. ij. dicitꝙ prima opinio ibi poſtta a magiſtro non eſt heretica lꝫ ſit falſa.ſ. filiꝰ dei aſſumpſit ſic hoīeꝫ ex hūana car­ne aīma rōali ꝯſtitutum. ille cepit eſſe deus. deus cepit eſſe ille. In tertia ꝟo parte ſumme. q. ij. ar. iiij. in fi. dicit eſt heretica dānata in ꝯcilio. Quintum exēplum eſt qꝛ in quarto ſnīarum diſt. xxxviij. art. iiij. in ſolutione tertij argumēti dicit papa pōt diſpenſare in voto ꝯtinētie. in ſcd̓a ſecunde. q. lxxxviij. arti. xj. dicit non allegans decretalē. Cum ad monaſterium. extra de ſtatu mo­na. vbi in fine illius decretalis dicit̉ abdicatio ꝓprietatis ſi cut cuſtodia caſtitatis adeo eſt annexa regule monacbali. vt cōtra nec ſummus pōtifex poſſit indulgere. Sꝫ hec ſecūda opinio videt̉ eſſe erronea in fide. cum ſit cōtra ob ſeruantiā ec­cleſie. in tali voto qūqꝫ diſpenſauit. ſicut on̄dit dn̄s Durandꝰ in. iiij. Sextum exēpluꝫ generale qd̓ ſumit̉ a quodā tracta tu ſancti Thome de ꝯcordia quorūdā dictoꝝ ſuoꝝ inter ſe diſ­cordantiuꝫ incipit. Pertrāſibunt plurimi. Et multiplex erit ſcīa vbi multa diuerſa aduerſa in doctrina ſua ꝯtinent̉ cor rigit exponit. Et qꝛ veriſimile eſt tūc oīa huiuſmodi ſi­bi occurrerunt. ideo in fine ꝓlogi ſui ſupplicat libroꝝ ſuoꝝ le­ctoribus. ita dicēs. Si qͥs aliqͥd inuenerit cōcordanter ſi ſit manifeſta dicēdi ex qua ẜm bylarium accipiēda eſt intel ligētia dictoꝝ diſcretiorē magis exercitatum cōſulat. Si ꝟo non fuerit inuentum quomodo vtrūqꝫ ſtare poſſit. id illoꝝ eli­gat qd̓ magis ꝯſonum veritati iudicauerit. alteruꝫ vero noſipſi reuocaremus. ſi talis diſcordia nobis occurreret. Ex quo dicto correlarie ſequit̉. ſi in doctrina ſancti Tbo me aliqua aſſertio reperiret̉ que eſſet heretica aut in fide erro nea. ꝓpter hoc ſequeret̉ aſſerens fuiſſet berericꝰ. qꝛ.ſ. ꝑtinaciter aſſeruiſſet. cum ad reuocationē bumiliter ſe offe rat. Sic em̄ beatus Cyprianus beatus Hieronymus lꝫ erro­neas opiniones vel hereticas ſcripſerint quas reuocaſſe le gunt̉. vt infra dicet̉. qꝛ tn̄ eas ꝑtinaciter defenderunt. non ſunt heretici iudicādi ⁊c. Et ꝓpter hoc ſolum hereſim tenue rit ꝟbo vel ſcripto. eſſet poſt mortē de hereſi accuſandꝰ. niſi probari poſſet talē hereſim ꝑtinaciter tenuiſſet. Et hoc patꝫ ex dictis ſancti Thome in ſecunda ſecunde. q. de hereſi. art. ij. in ſolutione ad tertium argumērum. Ubi allegat Augu. xxiiij. q. iij. dicentē. Si qui ſententiam ſuā ꝙͣuis falſam atqꝫ peruer­ſam nulla pertinaci animoſitate defendunt querunt autē taci­ta ſollicitudine veritatē. corrigi parati cum inuenerint nequa ꝙͣ ſunt inter hereticos ꝯputādi. Unde ꝯcludit ſi aliqͥ docto­res diſſenſiſſe vident̉ in vel contra ea quoꝝ nihil intereſt ad fi­dem. vel etiā in quibuſdam ad fidē pertinētibus que nondum erant eccleſiaꝫ determinata. non eſt vitium hereſis. poſtꝙͣ au tem eſſent determinata autoritate eccleſie vniuerſalis. ſi quis tali determinationi ꝑtinaciter reſiſteret vel repugnaret. here­ticus eſſe ſentiret̉. Et hec dicit ſanctus Thomas ꝓpter diſſen­ſionē que fuit inter Hiero Augu circa ceſſationē legalium. Ex quibus oībus ſatis ptꝫ idē ſanctus Thomas Augu. in regula in doctrina ſequit̉ ſicut magiſtrum diſcipulus. di­cere potuit debuit cum eodē Aug. Errare potero ſed bereti­cus non ero. qꝛ non oportet credere doctrina ſua innulla ſui parte fuerit heretica vel in fide erronea. lꝫ ipſe non fuerit be­reticus. Tertio probatur eadē concluſio ſi oporteat dice­re huiuſmodi doctrina in nulla ſui parte ſit in fide erronea vel heretica hoc maxime eſſet qꝛ ipſa eſt eccl̓iam approbata. Sed aliqua eſt doctrina multo magis approbata doctrina ſancti Thome. que tn̄ in aliqua ſui parte eſt heretica vel erro­nea in fide. igit̉ hoc etiā ſine vlla temeritate dici poterit do­ctrina ſancti Thome non obſtante eius approbatione. conſe­quentia eſt clara maior nota. quia illi fundamēto innit̉ pars aduerſa. ſed minor probatur per multa exēpla. Et vt a maioribus ad minora procedatur. primum exeplum ponitur de doctrina beati Ptri apoſtoli. quam nulli dubium eſt eſſe