Seite
deperiſſet: nec cadauer cōperiri poſſet: cētū ānis ut præfati ferunt auctores: illi ſacra q̄dā officia ſoluebant Quod Virgilius ipſe tetigiſſe uidetur: cū in. vi. ænei. ait: Centum errant ānos: uolitantqꝫ hæc litora circum Sed cū deinde ægyptijs apparere cœpiſſet bos īſtar numinis: putauerūt illū Oſirim eſſe:& ut deū adorare cœperunt. Et cōmutato nomine Apim illū uocauerūt: hoc eſt bouem. Sic enī bos eoꝝ lingua apis uocatur. Ouidius in. ii. de ſine titulo: Et comes in pompa corniger apis erat. Nā teſte Solino in collectaneis:& Pli. in viii. naturalis hiſtoriæ: bos inſignis ex īprouiſo illis apparet: quē certo tēpore detinent:& adorāt. Et(ut nō nulli ferunt) ꝑ annū illū detinere conſueuerūt: alii ꝑ decēnium dixere. Deinde referentibꝰ præfatis auctor bus ſtatuto die ſacerdotes illū in ſacro fonte ſubmergunt. Mox alter nec ſine publico luctu querit̉. Nā do nec alium inuenerint inſtar Iſidis merent. Sed nō diu quærit̉. Quem cōpertum cētum antiſtites memphim cū puerorū gregibus populoqꝫ:& omni muſicoꝝ genere proſequūtur: dicente Tibullo: Te canit: atqꝫ ſuum pubes miratur oſirim Barbara mēphitem plangere docta bouem. Et Ouidius in. viii. metamorpho. Nunqͣꝫqꝫ ſatis quæſitꝰ oſtris Semꝑ enim perdūt: ſemper& inueniūt. Quo ſane inuento populus mira applaudens læticia: magna cū uo ce ſalutat. Quod tetigit Iuuenalis in ſatyra quæ incipit: Stemmata quid faciunt cum ait: Salue getulice: ſeu tu Syllanus quocūqꝫ alio de ſanguine rarus Ciuis& egregius patriæ contingis ouanti Exclamare libat populus quod clamat oſiri­Inuento. Quin& Plinio ac Solino referentibꝰ ad motum:& ſtationē Apis ægypti ipſi oīa mouent̉:& ſtam delubra quibꝰ ſuccedit. aut incubat: myſtice thalamos nomināt: dat omnia manifeſtātia de futuris. Illud ma ximum ſi de conſultātis manu cibum capiat. deniqꝫ auerſatus Germanici Cæſaris dexteram ꝓdidit ingruē­tia. Nec multo poſt Cæſar extinctus eſt. pueri& Apim gregatim ſequētes uelut lymphatii futura præcinūt Bos illi oſtenditur fœmina in āno ſemel:& ip̄a non abſqꝫ certis inſignibus: quæ atqꝫ inuenta:& oblata ē ſta tim: eadem die neci datur. Aꝑis naturale memphitici celebrant litatiōe pateræ aurea: quam ꝓiiciunt in nili ſtatim gurgitē: ſed cur etiam dictus fuerit Serapis: in ea dictione uidimus. Sane teſte Seruio ſuper. iii. ænei in Iſidis ſacris imitatio eſt inuenti Oſiridis: quē ip̄a eius uxor dilaniatū a Typhone illius fratre per totū or­bem requiſiſſe narratur. Sed ex alio capite Lactantius in primo diuinaruꝫ inſtitutionū Iſidi ſacra fuiſſe mō ſtrauit. Nam(ut ait) Iſidis ægyptia ſacra ſunt: ꝗa filium paruulum ꝑdiderit:& inuenerit. Nam primo ſace dotes eius de glabrato corpore pectora ſua tūdunt: lamentanturqꝫ ſicut ip̄a: quæ ꝑdiderat natum fecerat deinde quaſi inuentus puer ꝓducit̉:& in læticiam uertitur ille luctus. hæc ille. Nam ut teſtis eſt Herodotu­ii. hiſto. li. reliquerat Oſiris filiū Horum nomine: quē(ut nōnulli ferunt) poſt patris mortē ſemel illū amiſi Vnde timēs ne id idem filio: quod olim patri contigiſſet: in meſtiſſimos ꝓrupit fletus: ſed illo tandem inuē to: maximam in læticiā luctum cōuertit. Quod eius ſacerdotes ī illius ſacris repræſentāt. De quibꝰ locutꝰ eſt Iuue. quū ait in ſatyra Credo pudiciciam: Plangentis populi currit deriſor anubis. Erat autē romæ tēplum Iſidis iuxta cāpum martium: ut Iuue. in eadem ſatyra oſtendit: cum ait: Cōtra ſuperſtitioſas romanas: ſi cā­dida iuſſerit Io. i. Iſis: quæ olim in candidam uaccam fuerat commutata: anteqͣꝫ in ægyptum aufugeret: Ibit ad ægypti finem calidaſqꝫ petitas Amero portabit aquas: ut ſpargat in ædem Iſidis antiquo: quæ ꝓxima ſurgit ouili. i. campo martio. In quo ſepta quædam merant in ſpeciē ouilis. Na­loca erant tabulatis cōcluſa: in ꝗbus ſtans præfectus urbis: cum alijs urbis principibus: ſuffragia cōferre cō ſueuerat. Quare a poetis nōnunqͣꝫ ouilia ꝓ eiuſmodi ſeptis poſita fuerunt: ut Lucanus in primo: Et miſera maculauit ouilia romæ. Vtebanturqꝫ etiā in ſacris Iſidis cymbalis ꝗbuſdā: quæ ægyptio uocabulo ſiſtra uo cabant: ꝗbus(ut nōnulli graues uiri aſſerunt) nunc puella florentinæ utuntur. His itaque(ut ſupra uidimꝰ. ad luctum populum incitabant. Vnde Iuuenalis uerba illius referens ꝗ putabat eſſe deos:& peierabat in quit in ſatyra Exemplo quodcūqꝫ malo: Decernet quodcūqꝫ uolet de corpore noſtro Iſis:& irato feriat mea lumina ſiſtro: Dum uel ego cecus teneam: quos abnego nummos. At uero Laertius in procemio libri de uitis philoſo­phorum refert ex philoſophia ægyptia materiam principium fuiſſe:& Solem& Lunaꝫ eſſe deos: unū Oſi­rim: alteram Iſim appellatos. figurateqꝫ illos loqui per cātarum& ſerpentem: accipitremque:& alia non nulla animalia teſte Maneto. Quod ſane de ſerpente Iuuenalis perſenſit: ac non aliud intelligere uoluit: cū dixit in ſatyra Credo pudiciciam: Et mouiſſe caput uiſa eſt argentea ſerpens Illius lachrymis. Et hoc ideo quia ſubdit: Scilicet& tenui pepono corruptus oſiris: ideſt uili pepone. Nam hic pepo peponis:& hic peponus peponi declinatur. Et hæc de Oſiride ſecundum græcos& latinos poetas dicta ſufficiant. Dio dorus uero ſiculus uarias& longas diuerſarum nationum Oſiris atque Iſidis theologias rettulit: quas ſi qꝫ uidere cupit: apud illum uariis in libris ſui operis legere poterit: nobis ea rettuliſſe ſufficiat: quæ ad poe tarum noſtrorum explanationem uenire poſſunt.