Seite
cunqꝫ ſtippullatio ſit vellat̉. ſolemnitatis accept̉. ẜo noͣ. ꝙ pena in hoc inſerit̉ vt petat̉ ſi veniat̉ contra. Itē noͣ. ꝙ ille q venit contra quātitat̉ in ſe eſt dr̄ reſcindere contractu fac̄ ꝙ no. jͣ. l. ꝓxi. In glo. pe. ēt. q. d. ibi ſi non opponat̉. īmo non eſt neceſſe ꝙ opponat̉ cum ex ꝑte actoris non poſſit fū dari petitio qꝛ reus non tenet̉ ip̄o iure vt noͣ. sͣ. ti. i. ſi vnus .§. ſi pact̉. In glo. in opponēdo ⁊ ibi vel dic ⁊ melius. nā ibi ponit̉ veritas ⁊ ꝙ hic dr̄ reſcindit̉ intelligitur deſtinat̉. contraueniētes non tn̄ de iure. Extra collige hic ar. ꝙ cum ſapiēs poſſit conſulere ſicut cōſuluit lex ſꝫ ꝓ miſiſti mihi facere cartā ad ſenſum ſapiētis ꝙ ſapiēs poteſt dicere ꝙ addiciat̉ pena ar. huius. q. ⁊ de hoc eſt glo. or. jͣ. d̓ v̓. ob. ex ea ꝑte in prin. vbi videatis. Baldus. Pōt ſimul excipi. ⁊ pena Ui fident peti vbi eſt clauſula rato manēte pacto. h. d. ⁊ eſt. l. noͣ. In tex. ibi rupe rit noͣ. ꝙ dicitur rumpere ille qui venit contra. facit. sͣ. l. prox. in verbo reſciſo noͣ. hic de virtute clauſule ra to manēte pacto. qꝛ vbi eſt iſta clauſula non fit nouatio nec ip̄o iure nec in effectu vnde actor repellit̉. ⁊ compellitur re pellitur a petitione ſua ꝑ exceptionem. ⁊ compellit̉ ad penā ſi petat̉ pena. qꝛ requirit petitionem propriā. ⁊ ꝑ ſe. Que ro quādo iſta pena cōmittat̉ rn̄deo debent conſiderari ver ba nā aut pena eſt inſerta petitioni.ſ. ſi petatur tunc commit tit̉ lit̓. cont̓. aut eſt inſerta qōni vel controuerſie puta. qꝛ eſt promiſſa pena ſi queſtio vel controuerſia moueat̉ tunc com mittit̉ etiam ante lit̓. cont. per ſolā vocationem ad iudiciū. Ita glo. dicit per. l. amplius. ⁊ per. l. ſi quis maior. ⁊ adde quod hēs. jͣ. ad trebel. l. lutius.§. tres herdes. Sō querit glo. vtrum pena cōmiſſa habeat locum. pnīa. ⁊ dicēdum eſt ꝙ non. qꝛ poſt ius queſitum ⁊ contractuꝫ non hꝫ locū pnīa ar. sͣ. de pac. l. fi. ſecus in pena legali in qua qn̄ committū ex leui culpa in obmittendo vt quis obmiſſit impetrare veniā hꝫ locum pnīa ante lit̓. cont. ⁊ in hoc mitius agit̉ cum. l. vt .sͣ. de in ius voc. l. quāuis facit quod noͣ. jͣ. de alie. iudi. l. ex hoc edicto.§. pe. C. de iure. om. iudi. l. in criminali. ⁊ inſti. d̓ act̉.§. item mixta eſt actus de eo. Tertio glo. querit vtrū ex illa clauſula poſſit ſe tueri ille ꝗ rupit fidē ſed vult ſolue re penā glo. ſentit hic ꝙ non. qꝛ iſta clauſula operat̉ ſolū ꝓ eo qui fidē ſeruauit non pro eo ꝗ contractū ſecutus non eſt ꝑ illā regulā que dicit non dꝫ ꝗs ex eo cōmodū conſequi ꝙ viſus ē impugnare ad idē. jͣ. de fideiuſ. l. ſtippulat̉. es opus in fi. ⁊. jͣ. de le. ij. l. cum pater.§. libertis. ⁊ quod no. C. d̓ iu re emphi. l. ij. ⁊ in ſpec. de loca.§. nunc aliqua. v̓.xxxvj. pre terea ſi duo fecerunt ſimul pacē apoſita pena. ⁊ clauſula ra to manēte pc̄o iſta clauª ꝓdeſt ei qui iſto offendit̉ n̄ ei ꝗ pꝰ rupit pacē ſi poſtea offendat̉ qꝛ dꝫ interpretari pēa. ⁊ clau ſula ꝯͣctus ꝯͣ euꝫ ꝗ rupit fidē cōtractus n̄ ꝓ eo ⁊ in eius fa uorē nō ob. jͣ. de peri. ⁊ como. rei vē. l. ſi vna vbi pc̄m appo ſitum in fauorē vnius ꝓdeſt vtriqꝫ ꝑti. qꝛ ibi non ꝓdeſt ex ordinatione ꝯͣhen̄. ſꝫ ex obmiſſione. qꝛ nō includebat̉ in con tractu vt noͣ. cy. C. de legi. l. quod fauore. 4º. querit gl. ſi pe na excedit intereſſe excedit penā vtrū poſſit peti intereſſe ⁊ pena quatenus plus ē in vna ꝙͣ in altera iſta qd̓ querit vtꝝ tacita ſtipº. intereſſe nouet̉ ꝙ expreſſam ſtippulationē pene dr̄ ex contractu ſtricti iuris non pōt peti niſi pena taxata. ſꝫ ex ꝯͣctu bone fidei pōt peti vtꝝ quatenus ē plus in vno ꝙͣ in altero iſta ꝓbātur de p̄to. ſti. l. fi. de ac. empti. l. p̄dia d̓ eo ꝗ ꝑ quē fac. e. l. fi.§. ſi a fideiuſſore de excep. doli. l. ſi apud celſum.§. ſi in arbitriū. Quinto ⁊ vltīo q̄rit gl. vtrū virtu te clauſule rato manēte pc̄o pena ſemel cōmiſſa. ⁊ exacta d̓ nuo contra fiat denuo cōmittat̉ glo. ſoluit remittēdo ad. l. ſi duo.§. fi. jͣ. de arbi. vbi tex. dicit ꝙ cōmittit̉ niſi ſemel nͤ eſſꝫ actū ꝙ cōmitteret̉ pluries. Iſtud ē verū vbi pena apponit̉ loco contēptus vt ibi. vel loco talis intereſſe vel vbi apponi tur loco particularis intereſſe poteſt ſepius committi pre ſertim ex diuerſis capitulis. vt. jͣ. rem ratam haberi. l. ſi ꝓ curator ⁊ adde quod noͣ. in ſpec. de arbi.§. ſequitur. v̓. quid ſi in compromiſſo penali. ⁊. v̓. quid ſi in plura capitula. quid ergo dicemus ſemel eſt rupta pax ⁊ ſoluta pena rumpitur iterato ſed pena non cōmittitur iterato remanꝫ tamen clan ſula rato manente pc̄o quid ergo operat̉ ꝙ remaneat pac tum pacis ſine pena rn̄deo petetur intereſſe. vt. jͣ. de verbo rum ſtippullatione non di.§. celſus. ⁊ dicta. l. vlttma de pre to. ſtippu. Oltimo cum queritur vtrum poſſit peti res ⁊ pe na remitto te ad cy. qui ſuper hoc diſtinguit. C. de tranſac. .l. cum proponas. veritas eſt ꝙ ex diſpoſitione legali poteſt peti vtrunqꝫ ſed ex diſpoſitione hominis non quando pena concernit rem principalem. vt infra de arbi. l. celſus. ⁊. l. ſi quis rem. vnde ex clauſula iudicati in arbitrarijs alias in arbitris non poteſt ſimul peti res ⁊ pena. quia pena ſucce dit loco rei. ſed ex interlocutoria. ſcu ex contentu poſſet pe ti pena. ⁊ cum hoc poſſet peti res ipſa principali actione. quia petuntur ex diuerſis cauſis ⁊ nulla fit nouatio. vt dic ta. l. ſi quis rem. Baldus. Propter iuſtam ignorantiaꝫ EndiſO debitoris pacium eius qui ceſſit iura vel hereditatem ex trebelliano reſti tuit ceſſionario. ⁊ fideicommiſſario offic̄. hoc di cit ⁊ hanc. l. declaraui. sͣ. de pact. l. ſi cum emptore. ⁊ dic vt ibi. In tex. ibi heres penes quem non remanſerunt iura niſi inania. ⁊ iſte verſiculo habet locum in liberatio. oneroſa ſecus in gratuita vt infra ad trebelli. l. facta.§. ſecundo ſecū dum cinum in additione. In glo. vltima ibi in fi. ⁊ argumē to iſtius littere a contrario ſenſu. ſed glo. C. que res py. ob­po. l. nomen dicit ꝙ ſola ſcientia non ſufficit ſine denunciatō ne. alias condemnat̉. lex tamen noſtra. quia fundat rationeꝫ ſuam in ignorantia debitoris multum videtur contraria illiꝰ glo. ſed ſolue vt dixi in. l. ſi cum emptore. Bal. Qui hereditatem vendidit Endiſorvel ex trebeliano reſtiuit po ſtea tranſigendo liberat debitorem in ſeium here dita. vendite ex trebelliano reſtitute hoc dic̄ nō. quod ignorantia facit valere id quod factum cum ſcinte nō valeret. ex hoc apparere videtur quod glo. hic poſita que dicit quod non requiritur denuntiatio ſed ſimplex ſcīa vid̓ tur vera quia littera noſtra non confert beneficiuꝫ niſi igno ranti dicit enim ꝑꝑ ignorantiam ſuam ⁊c̄. Sed contrarium videtur notari.ſ. quod denunciatio ſit de ſubſtantia. C. que res py. ob. po. nomen ⁊ videtur caſus in. l. iij. C. de nouat̉. ſed ſolue quod illa iura loquuntur in ſolutione hec. l. loquit̉ in remiſſione nam quidam ſunt qui ſolutiōem recipere poſ ſunt tamen remittere non poſſunt vt. sͣ. ti. i. ſi vnus in prin. ⁊. C. de noua. non abſtulit. Item contra iſtam glo. in remiſ ſione ⁊ in pacto facto a cedente hētis glo. ordi. contrariam .sͣ. ti. i. l. ſi cum emptore. tamen licet ibi tenuerim illam glo. que eſt hic videtur fundari ſuper verbi iſtius littere qꝛ rō finalis huius. l. eſt ignorantia debitoris vnde iſta littera mul tum facit pro glo. hic poſita. Sō nota quod ille qui reſtituit hereditatem ex trebel. poteſt tranſigere cum debitore igno rante. Quero vtrum poſſit gratis remittere ⁊ donare di cit cy. quod non per. l. facta.§. ij. ad trebel. ⁊ eſt ratio differ rentie quia ille qui tranſigit pretendit cauſam oneroſam ſed ille cui eſt gratis remiſſum pretendit cauſam lucratiuaꝫ qꝛ lucrum non debet facere cum alterius iniuria arg. l. ſciendū ⁊. l. deniqꝫ ex qui. cau. maio. tamen glo. ſentit contrarium in .l. ſi cum emptore. Querit glo. vtrum tam cedens quam heres reſtituens teneatur tam ceſſionario quam fideicomiſ ſario quem lexerunt tranſigendo dicit glo. quod ſic ⁊ bene ⁊ facit. l. apud celſum.§. ꝙ ſi is cui. jͣ. de excep. doli. Ille.n. qui ceſſit iura tenetur non venire contra ſuam ceſſionem. ⁊ ideo ſi venit contra exigendo tenetur reſtituere vt dicto.§. ꝙ ſi is ſi tranſigendo tenetur ad intereſſe. ⁊ in hac gloſa nō biliter dicitur. In gloſa. ſecus. ⁊ cetera. ibi denunciaſſet hanc primam opinionem approbat glo. in. l. ſi cum empte re. Saldus de peruſio.