![]()
I honoribus ad ptātem regiā ꝑueniret. honoꝝ porro ꝯtinuandoꝝ facultas nō eſſet: niſi ambitio p̄ualeret. Minime aūt p̄ualeret ambitio: niſi in ppl̓o auaricia luxuriaqꝫ corrupto. Auarꝰ ꝟo luxurioſuſqꝫ ppl̓s ſcd̓is rebus effe ctus eſt: quas naſica ille pru dentiſſime cauendas eſſe cē ſebat: qn̄ ciuitatē hoſtiū maximā fortiſſimā opulētiſſimā qꝫ nolebat auferri: vt timore libido premeret̉: libido p̄ſ ſa non luxuriaretur: luxuria qꝫ cohibita nec auaricia craſ ſaretur. Quibus vicijs obſe ratis ciuitati vtilis virtus flo reret ⁊ creſceret: eiqꝫ virtuti libertas congrua permaneret. Hinc etiam erat: ⁊ ex hac ꝓuidentiſſima patrie ca ritate veniebat: ꝙ idem ipſe veſter pontifex maximus a ſenatu temporis illiꝰ quod ſepe dictum eſt electus: ſine vlla ſententiarum diſcretio ne vir optimus caueam the atri ſenatum conſtruere mo lientem: ab hac diſpoſitione ⁊ cupiditate cōpeſcuit: perſuaſitqꝫ oratiōe grauiſſima ne grecam luxuriam virilibus patrie moribus paterētur obrepere: ⁊ ad virtutem labefactandā eneruandāqꝫ et pax nimia eſſet nociua. Et narrat aliud factū ſcipi onis eiuſdē ꝑtinēs ad ꝓpoſitū. Ad cuiꝰ intelligentiaꝫ eſt ſciēdū ꝙ ſicut refertoro ſiꝰ li. iij. ⁊ titꝰ liuiꝰ li. vij. ab vrbis originc. lucio gemitio ⁊ qͥnto ſeruitio ꝯſulibus peſtilētia ingēs orta eſt q̄ multi romani ⁊ maximi ꝯſū pti ſunt. ⁊ cuꝫ ſe quēti anno dura ret peſtis illa ita vt vis morbi nec humāis auxilijs nec ope diuīa leuaret̉. ludi ſcenici inter alia celeſtis ire placamīa īſtituti dicunt̉. q̄ fuit res ſatis no ua ppl̓o romano qͥ ſc̄ꝑ fuit bellico ſus. Et dicit tit liuiꝰ ꝙ inſtitutio iſtoꝝ ludoꝝ paꝝ ꝓfuit. ⁊ multum obfuit romanis qꝛ pꝰ ludos huiuſmōi paſſa ē ci uitas mala grauiora ſcꝫ in mori bus. dicit etiā ꝗ iſti ludi inchoati fuerunt a princi pio ſatis moderato. ſed poſtmo dū vſqꝫ ad tātā creuerūt inſaniā ꝙ ꝓpter multuꝫ luxum ⁊ apparatū vix fuiſſent to lerabiles magniſ regibus Narrat etiā titus liuius lib. xlviij. ⁊ valerius etiam li. ij. ca. j. ꝙ poſtmodum theatra inchoata ſūt a meſ ſala ⁊ caſſio cenſoribus ſcꝫ lapidea theatra. ẜm helynandum. ſꝫ naſica ſcipio auctor fuit ꝙ omnis apparatus eorum venditus fuit. et ſenatuſconſulto cautum fuit ne aliquis infra vrbem vel prope ad mille paſſus ſubſellia poneret ad huiuſmodi ludos ſpectādos. vl ſedens eos ſpectaret. Theatra aūt ſunt loca ſic ordinata ſpecialiter ad ludos tales ſpectandos ꝙ omnes ſedere poſſunt ⁊ ludos iſtos clare ⁊ diſtincte videre. ꝙ nullus alterius aſpectū impediat. ſicut ptꝫ in thea tris antiquitus conſtructis in vrbe. ⁊ alibi apparent. Et quia greci primo ludos inuenerunt. ⁊ ſedendo in theatris eos in primo ſpectāte conſueuerunt. ideo di cit auguſtinus hic. ꝙ naſica perſuaſit oratiōe grauiſſima. ne grecam luxuriam viribus patrie moribꝰ paterentur obrepere. Ludi vero theatrales ⁊ ludi ſceni romanā peregrine conſenti re nequicie: tantūqꝫ auctori tate valuit: vt eis verbis cō mota ſenatoria prouidentia etiā ſubſellia quibus ad horam cōgeſtis in ludoruꝫ ſpe ctaculo iam vti ciuitas cepe rat deinceps ꝓhiberet appo ni. Quāto ſtudio iſte ab vrbe roma ludos ip̄os ſcēicos abſtuliſſet: ſi auctoritati eoꝝ quos deos putabat reſiſtere auderet: quos eē noxios demones non intelligebat: aut ſi intelligebat placandos etiam ipſe potius qͣꝫ cōtemnendos deos exiſtimabat. Nondū em̄ fuerat decla rata gentibus ſuꝑna doctrina q̄ fide cor mundās ad celeſtia vel ſuꝑceleſtia capeſſenda: humili pietate huma nū mutaret affectū: ⁊ a dominatu ſuꝑborum demonū liberaret. Ca. XXXII. Eruntū ſcitote qͥ iſta neſcitis: ⁊ qͥ vos iſta neſcire diſſimulatis aduerti te qͦ aduerſus liberatorē a ta libꝰ dn̄is murmuratꝭ: ludi ſce nici: ſpectacl̓a turpitudinū ⁊ licētia vanitatū: n̄ hoīm vi cijs: ſꝫ deoꝝ vr̄oꝝ iuſſis rome īſtituta ſūt. Tolerabiliꝰ diui nos honores d̓ferretꝭ illi ſci pioni qͣꝫ deos eiuſmōi colere ci idem ſunt. dicuntur theatrales a theatro in quo fieri conſueuerunt etiam apud romanos. licet ad tempus per naſicam fuiſſet conſtructio theatri impedita. Ludi vero predicti ẜm iſidoruꝫ libro. xviij. etymologiarum dicebantur ſcenici aſcena que fuit domuncula quedam. in medio theatri. ī qua cātabantur ⁊ recitabant̉ carmina poetarum vnde ī ludis ſcenicis principales perſone fuerunt poete. quibus ſeruiebant mini ⁊ hiſtriones ſaltantes et effigiantes moti bus corporis. ea que a poetis canebantur. In qͥbus ludis multa canebantur ⁊ effigiebantur turpia ⁊ inhoneſta. tam de dijs qͣꝫ de hoībus. ⁊cͣ. Capl̓. XXXII. v Crumtamen ſcito te ⁊c̄. In hoc capitulo oſtendit beatus auguſtinus quomodo d̓ mones ſeduxer̄t homines vt crederent ꝙ ludiſce nici forent eis in remediū contra peſtilentiam. et ꝓbat ꝙ talis ſeductio fuit periculoſa in moribꝰ ⁊ nociua ſol̓ antea ludis circenſibus aſſuetis. Qui ſint circenſes ſatis diffuſe proſequitur iſidorus li. xviij. etymo. Dicebant̉ aūt circenſes qͣſi circa enſes. nā ẜm iſidoꝝ olim ponebant̉ gladij qͥs qͣdri ge circuibāt. ⁊ erat artꝭ eqͦs circa ꝑicula torq̄re. Scd̓ꝫ valeriū aūt li. ij. iſti ludi īſtituti fuerūt rome a romulo ⁊ vocati ſūt ꝯſualia. in qͥbꝰ rapte ſūt ſabine. ⁊ ẜm titū liuiū celebrabant̉ ī honorē neptuni. Fuit ꝯſuetudo gē tiliū ꝙ ſic̄ ſacrificabāt ī hōreꝫ deoꝝ. ita ⁊ ludos celebra rēt. ⁊ det̓minati ludi det̓mīatꝭ dijs fuer̄t ꝯſecrati. vn̄ ⁊ xp̄iani qͥdā a gētilibꝰ vident̉ accepiſſe exēplū. qͥ ī diebꝰ ſolēnibꝰ ludis intēdūt. qͣſi hͦ eſſet deo gratū. De iſtꝭ lu dis circēſibꝰ facit ꝟgiliꝰ mētionē li. v. encidos. dicēs ꝙ eneas hos ludos celebrabat in honorem patris fui Et iuxta hoc quamuis rome ludi iſti primo fuerūt ce lebrati. a romulo tamen fuerunt alibi prius celebrati. 