Liber gi. Celum a quo fiat aliquid terram de qua fiat exempluꝫ ſcd̓m quod fiaa.ʰ Qua in re omitto dicere plato illas ideas tantam vim habere di cit vt ſcd̓m eas non celū ali­quid ſecerit: ſed etam celum factū ſitᶜ hoc dico iſtum in li bro ſelectoꝝ deoꝝ rationem illam trium deorum quibus quaſi cuncta complexus eſt perdidiſſe. Celo eniꝫ tribuit maſculos deos: feminas ter re. Inter quas poſuit miner uam: quam ſupra ip̄m celum ante poſuerat. Deinde ma­ſculus deos neptunꝰ in ma­ri eſt quod ad terram potiuſ qͣꝫ ad celum pertinet. Diſpa ter poſtremo qui grece plu­ton dicit̉ etiam ipſe maſculꝰ frater amborū terrenus de­us eſſe ꝑhibet̉: ſuperiorē ter tenēs in inferiore habens proſerpinā coniugēº Quo­modo ergo deos in celo: de­as in terra eſſe perhibent rurſus deos ad terram: deaſ ad celum referre conantur? Quid ſolidum quid conſtāſ quid ſobrium: quid definituꝫ habet hec diiputatio Illa au tem eſt tellus initium dearū mater ſcꝫ magna apud quaꝫ mollium abſciſorum ſeſeqꝫ ſecantium atqꝫ iactantiū in­ſana perſtrepit turpitudo. Quid eſt ergo quod dicitur caput deorū ianus: caput de aruꝫ tellus: nec ibi facit vnū caput error: nec hic ſanuꝫ fu ror. Cur hoc fruſtra referre nituntur admundum quaſi poſſit pro deo vero mundus vel opus profactore coli? Et tamen eos nec hoc poſſe ve­ritas aperta conuincit. Re­ferant hec potius ad hoīes mortuos: ad demones peſ ſimos nulla queſtio rema nebit. Capituluꝫ. XXIX Anqꝫ om̄ia que ab eis ex iſtorum deo rum theologia ve­ip̄is erāt ignota. eis ip̄a religio­ſe miſſuruꝫ dic̄ ſe multis īdicijs ī ſil̓acris deoꝝ ar parent collegiſſe aliud ſimula­crn̄ ſignat celuꝫ aliud terrā. ali­ud ideas iup piter ſignat celu iuno terraꝫ m nerua idcas. et qꝛ celū eſt a fit aliud terra de fit aliud ideo ẜm quā fit aliud. b Qua in re omitto ⁊c̄. hic re probat dicta var ronis pͥus recita­ta. facit duo. qꝛ pͥmo docet quō poſſet obijci ꝯͣ. di cta varronis pe­dicta platonis ī thimeo. de ide­is dicit ẜm cas factū ſit celū. Ex ſequit̉ celū facit idcas. ſcd̓o ibi c Hoc di co iſtū ⁊cͣ. arguit ꝯͣ varronē ex di­ctis ſuis ꝓptijs facit duo. qꝛ prīo on̄dit nec oēs dec reducunt̉ ad terrā. nec oēs dij ad celū. miner ua inter deas po nit̉ a varrone vt . ca. ij. hꝰ libri. tn̄ ad terrā re­ducit̉. alibi di cat varro na­ſci de capite touiſ ita ē qͣſi.. celū Sil̓r neptunus eſt deꝰ maris. diſpat̓ deꝰ īferni friouis nep­tuni. cuiꝰ vxor eſt ꝓſerpīa. vt.. li. iſto. c. xxiij. dictū fuit. ſt̓ dijmaſcu li tn̄ referūt̉ ad celū. ſcd̓o ibi. d Quō ⁊cͣ. cludit ex dictis varronis vanita deoꝝ nitit̉ fa cere duo capita deoꝝ.ſ. ianū tel lut phyſicis rationibus refe runtur admundum: nos qͣli ter ſine vllo ſcrupulo ſacrile ge opinionis deo potius ve ro qui fecit mundum omnis aīe oīs corporis conditori tribuātur aduertamus hoc modo. Nos deum colimus non celum et terram: quibꝰ duabus partibus mundus hic conſtat: nec animam vel animas per viuentia queq diffuſas: ſed deum qui fecit celum et terram: Et omnia que in eis ſūt. Qui fecit on nem animam ſiue quocunqꝫ modo viuentem ſenſus et rationis expertem: ſiue etiā ſentientem ſiue etiam intel­ligentem. Et vt iam incipiaꝫ illa vnius veri dei opera­currere: propter que iſti ſibi dum quaſi honeſte conātur ſacramenta turpiſſima ſce leſtiſſima interpretari: deo: multos falſoſqꝫ fecerunt. Il lum deum colimus qui natu ris a ſe creatis ſubſiſtendi: et mouendi mitia fineſqꝫ: ſtituit: qui rerum cauſas ha bet: nouit atqꝫ diſponit: qui ſeminum condidit: qui rati onalem animam quod dici tur animus) quibus voluit viuentibꝰ indidit: qui ſermo nis facultatem vſumqꝫ dona uit: qui munus futura dicen di quibus placuit ſpiritibus impartiuit. Et per quos pla cet ipſe futura predicit: per quos placet malas valitudi nes pellit: qui bellorum quo qꝫ ipſorum: cum ſic emendā dum et caſtigandum eſt ge­nus humanum: exordijs: greſſibus: finibuſqꝫ modera tur. Qui huius mundi ignē vehementiſſimum et violeu tiſſimum pro immenſe natu re temperamento creauit et regit. qui vniuerſaꝝ aqua rum creator gubernator eſt: qui folē fecit corporaliuꝫ clariſſimū luminū: eiqꝫ vim lurē. vn̄ ex vna te fuit error fec̄ pl̓a capita qͣꝫ vnū ex alt̓a ꝟo ꝑte erat furor fec̄ vnum illoꝝ capitū ſa videlꝫ tellureꝫ id ē magnā matrē in cuiꝰ cultu māi feſte apparēt inſa ne. vt ſuꝑiꝰ capi tulis. xxiiij. xxv .xxvj. ē on̄ſum. Ca. XXIX. a Amqꝫ oīa Ps 41 ⁊c̄. In hoc cap̄. on̄dit btūs au. quō oīa varro dijs ſcle ctis ẜm rōnē phy ficā.i. naturalem attribuit qͦs deos ponit ꝑtes mūdi vni deo creatori mundi abſqꝫ om̄i opinione ſacrile gapoſſint attbui et hoc oſtendit omnes effectꝰ qui dijs ſelectis attri buuntur Et nota augu. hic ꝑcur rens omnes effe ctus qui dijs ſcle ctis appropriant̉ nūcrando. xx. effe ctus. xx. dijs ſcle ctis attributos ſi cut ſūt. xx. dij ſcle cti. eundem ordi nem tenet in nūe rando effectꝰ ſeu illa attributa que varro tenet in nu merando deos ſe lectos. qui ordo ptꝫ ſupra. cap̄. ij. huius libri. ita qꝛ ianꝰ eſt pͥmꝰ de oruꝫ cuiattribuit̉ reꝝ initiū. aug. prio dic̄ nos il deū colimꝰ na ture īitia ꝯſtituit qꝛ iuppiter eſt ſe cūdus in ordīe at tribuūt̉ ei cāe pri marie. ſcd̓o co dic̄ augꝰ ſic. rerū cās habet ⁊t̄ Et eodem modo procedit in alijs. vtpatet in litte­