XIIII poteſt id fieri qd̓ vis: id velis qd̓ poſſis: non tn̄ ideo beatus eſt: quia patienter miſer eſt. Bea ta quippe vita ſi amat̉: non habet̉. Porro ſi amat̉ habet̉: ceteris om̄ibus rebus excellen­tius neceſſe eſt amet̉: qm̄ ꝓpter hanc amandū eſt quicqͥd aliud amat̉. Porro ſi tantū amatur quātū amari digna eſt: em̄ beatus eſt a quo ipſa beata vita amat̉ vt digna eſt: fieri p̄t vt ſic amat eternā velit. Tunc igit̉ bea ta erit: qn̄ erit eterna. Ca. XXVI. Iuebat itaqꝫ in paradiſo ſicut vole­bat: qͣꝫdiu hoc volebat quod deus iuſſe rat. Uiuebat fruens d̓o ex bono erat bonus: viuebat ſine vlla egeſtate: ita ſemꝑ vi­uere habēs in poteſtate. Cibus aderat ne eſu­riret: potus ne ſitiret: lignū vite ne illū ſenecta diſſolue̓t: nihil corruptōis ī corꝑe vl̓ ex corꝑe vl las moleſtias vllis eiꝰ ſenſibꝰ ingerebat. Nullꝰ intrinſecus morbus: nullus ictus metuebat̉ ex trinſecꝰ. Sūma in carne ſanitas: in aīa tanto trāquillitas: ſicut in paradiſo nullus eſtus aut frigus: ſic in eius habitatore nulla ex cupidita­te vel timore accedebat bone volūtatis offen ſio. Nihil oīno triſte: nihil erat inaniter letum: j. Thi. j. gaudiū verū ꝑpetuabat̉ ex deo: in quē flagra­bat charitas ex corde puro ꝯſcientia bona: fide ficta: atqꝫ īter ſe ꝯiugū fida ex honeſto amore ſocietas: cōcors mentis corꝑiſqꝫ vigilia mandati ſine labore cuſtodia. Non laſſitudo fatigabat ocioſum: ſomnus p̄mebat inuitū In tanta facilitate reꝝ felicitate hoīm: abſit vt ſuſpicemur potuiſſe ꝓlem ſeri ſine libidi nis morbo: ſed eo volūtatis nutu mouerent̉ il la mēbra quo cetera: ſine ardoris ille cebroſo ſtimulo tranquillitate animi corꝑis nulla corruptiōe integritatꝭ infunderet̉ gremio ma ritus vxoris. Neqꝫ em̄ qꝛ experientia ꝓbari poteſt. ideo credendū eſt qn̄ illas corporis/ ꝑtes ageret turbidus calor: ſed ſpontanea poteſtas ſicut opus eſſet adhiberet: ita tūc po­tuiſſe vtero ꝯiugis ſalua ītegritate feminei ge nitalis virile ſemen īmitti: ſicut nunc poteſt ea dem integritate ſalua ex vtero virginis fluxus menſtrui cruoris emitti. Eadē quippe via poſ­ſet illd̓ inijci: qua hoc poteſt eijci. Ut em̄ ad pa riendū doloris gemitus ſꝫ maturitatis īpul ſus feminea viſcera relaxaret: ſic ad fetandū ꝯcipiendū libidinis appetitus: ſꝫ volūtarius vſus naturā vtrāqꝫ ꝯiūgeret. De rebus em̄ lo­qͥmur nūc pudendis: qͣꝫuis an̄qͣꝫ eaꝝ pude­ret quales eſſe potuiſſent conijciamus vt poſ­ſumus: tamen neceſſe eſt vt noſtra diſputatio magis frenetur ea: que nos reuocat verecun­dia: qͣꝫ eloquentia que nobis paruꝫ ſuppetit ad cad ha­ī ādria. ſt verbū rie ad ca ū. qn̄ fieri qd̓ s. id vel poſſis. iuuetur. Nam cum id quod dico nec ipſi exper ti fuerint qui experiri potuerunt: quoniā p̄oc­cupante peccato exilium de paradiſo ante me­ruerunt: qͣꝫ ſibi in opere ſerende ꝓpaginis trā­quillo arbitrio conuenirent: quō nunc cuꝫ iſta commemorant̉ fenſibus occurrit humanis: ni ſi experientia libidinis turbide non coniectu­ra placide voluntatis? Hinc eſt impedit lo­quentem pudor: ſi non deficiat ratio cogitan tem. Uerumtamē omnipotēti deo ſummo: ac ſūme bono creatori oīm naturarū: voluntatū aūt bonaꝝ adiutori ac remuneratori: malaruꝫ autem relictori damnatori: vtrarumqꝫ ordi­natori: non defuit vtiqꝫ conſilium quo certū nu merum ciuium in ſua ſapientia p̄deſtinatuꝫ eti am ex damnato genere humano ſue ciuitatis impleret: non eos meritis: qn̄qͥdeꝫ vniuerſa maſſa tanqͣꝫ vitiata radice damnata eſt: ſꝫ gra­tia diſcernens: liberatis ſolū de ſeip̄is: ve rumētiā de liberatis qͥd eis largiat̉ oſtēdēs. Non em̄ debita ſed gratuita bonitate tunc ſe quiſqꝫ agnoſcit erutum malis: cum ab eorum hominū ꝯſortio ſit immunis: cum quibus illi iu ſta eſſet pena communis. Cur ergo non crea­ret deus quos peccaturos eſſe preſciuit: qn̄ qͥ­dem in eis ex eis quid eorum culpa merere tur: quid ſua gratia donaret̉ poſſet oſtēdere: nec ſub illo creatore ac diſpoſitore peruerſa in­ordinatio delinquentium rectum peruerteret ordinem rerum: Capl̓m. XXVII. Roinde peccatores angeli homi nes nihil agūt quo impediāt̉ magna opera dn̄i exquiſita in om̄es volunta­Psͣ.1j0. tes eius. Qm̄ qui ꝓuidenter atqꝫ oīpotenter ſua cuiqꝫ diſtribuit non ſolū bonis verūetiā ma lis bene vti nouit. Ac hoc ꝓpter meritum pri me male voluntatis ita damnato atqꝫ obdura to angelo malo vt iam bonam voluntatem vl­terius non haberet: bene vtens deus: tur non ꝑmitteret vt ab illo primus homo qui rectus: hoc eſt bone voluntatis creatus fuerat tēpta­ret̉? qn̄ quidem ſic erat inſtitutus. vt ſi de adiu­torio dei fideret bonus homo malum angeluꝫ vinceret: ſi autem creatorem atqꝫ adiutorem deum ſuꝑbe ſibi placendo deſereret vinceret̉: meritū bonū habens in adiuta diuinitus volū tate recta: malum vero in deſerente deū volun tate peruerſa: qꝛ ip̄m fidere de adiutorio dei non quideꝫ poſſet ſine adiutorio dei: nec tamē ideo ab his diuine gratie beneficijs ſibi placen do recedere non habebat in poteſtate? Nam ſicut in hac carne viuere ſine adiumētis alimē­torum in poteſtate non eſt: non autem in ea vi­uere in poteſtate eſt: qd̓ faciūt ſeipſos necāt