Transkription / 2 [145

De fo. compe. in cōi. qꝛ replent terram ſapientibus et etiā ī ꝑticulari cum quilibet poſſit eos audire et addiſcere quod nō eſt in dote. eforo compe. Quia rei ad iudicia vocati frequenter excipiūt de foro et ſolet plerūqꝫ dubitari qd̓ forum ſic excipēs ſequi dēat. id̓o poſt titulū p̄cedentē ſubijcit̉ ille ẜm gof. Ego continuo ſic ad ſequentia Tractaturus auctor d̓ ſingulis actibus et ꝑtibus iudicij. qꝛ an̄ alium actum iudicialem dꝫ diſcuti de ꝯpetētia fori. iuxͣ noͣ. in. c. int̓. monaſterium. de re iu. et in. c. pe de excep. Ideo pre mittit iſtam rubricā. qꝛ poſito fundamēto ponit̉ edificium.i. q. i. cū paulus. materia hētur in decre. xcvi. di. iij. q. vi. et. v. q. iij. et. iiij. xi. q. i. xxi. q. v. ꝑ to. repe titur in. vi. et cle. Quero ꝓ declaratione ce qͥd ſit fo rum ſeu quid ꝯprehendatur appellatione fori. So. di cit hoſti. ꝙ forum in neutro ponitur pro territorio cuiuſqꝫ iudicis. jͣ. qd̓ pōt in facinoroſos aduertere. ff. de ver. ſig. l. ſi pupillus.§. territorium. vnde tota dioceſis dicitur territorium ep̄i. xvi. q. vij. oēs baſilice. exͣ quod territorium īpune non paretur. de ꝯſti. c. ij. li. vi. forus vero ī maſculino genere eſt locus vbi ius reddi tur. jͣ. de ver. ſig. ſi forus. et dic ꝙ altero iſtorum modorum capitur hic. poteſt em̄ intelligi de foro cōpetē. .i. de territorio ꝯpetenti infra qd̓ territorium ſit cauſa competens. vt quis ibi ꝯueniri poſſit. poſſet etiam in telligi de loco iudicij.ſ. in quo loco iudicij quis dēat cōueniri. ſed primus modus accipiendi verior eſt et magis ꝯſentaneus nigro. cum in ſequentibus capl̓is non tractetur de ꝯpetentia fori reſpectu loci vbi exercetur. Sed de ꝯpetentia reſpectu ius dicendi. reperiunt̉ tn̄ iſta vocabula in alia ſignificatōne non tn̄ qͣꝫtū quo ad ꝓpoſitum nr̄m nam forū aliquādo capitur pro loco in quo fiūt nundine. vnde Ouidius ad forum ꝯue niunt. Item dicit̉ forus locus vbi calcantur vue.ſ. cal catorium. Item ſpacia plana in nauibus vnde virgitaxabatqꝫ forus. et dicitur tūc a ferendo pro eo quoſ hoīes fert. Itē d̓r foramē in naui. per qd̓ remꝰ emitti tur a perforando. qꝛ ꝑforatur. vnde et forulus ſcripto rium eo ꝙ crebro ſit perforatum ad pennas ⁊ cornua mittenda. appellatione tn̄ fori cū ſubiecta materia pa titur ꝯprehendunt̉ iuriſdicionalia. non ea q̄ ſunt ordi nis de offi. or. cum epiſcopus. li. vi. iō ſi ꝯmittunt̉ ſeu conceduntur inferiori ea que ſpectant ad forum eccle ſiaſticum de talibus debet intelligi ar. predicti. c. cum ep̄s. de ver. ſig. ſi pupillus.§. territorium Ni. ab. quis clericus. Clic coram ſuo ep̄o ꝯueniri dꝫ. h. d. Nota. clericuꝫ ꝯueniēdū corā ſuo epiſcopo Ex quo infertur an ſolus epiſcopus habeat iuriſdiccionem in clericos in foro contentioſo. ſed de hoc dic vt noͣ. in. c. qͣꝫto. et in. c. cum eccleſiarum. de offi. or. ⁊ xi. q. i. de perſona. dico pleniſſime in repetitione. c. ſi quis cōtra clericum. jͣ. eo. Noͣ. ij. clericū nō poſſe conſentire ī alium iudicem ſine licentia ſui ep̄i. d̓ quo hic cum glo. et in. c. ſignificaſti. jͣ. eo. Quero cum gl. i. qͥd ſi actor deſerat ꝓprium ep̄ꝫ rei et cōueniat eū coram alio iudice. rn̄det ꝙ debet puniri ꝓut traditur in. c. inolita. et in. c. placuit. xi. q. i. et. c. ſi diligenti. jͣ. eo. dic tu hoc verum quando traheret eū ad iudiciū ſeculare. quo caſu loquūtur iura in glo. alle. ſed ſi trahe ret eum coram alio iudice eccleſiaſtico. lꝫ tunc ſit punie endus. quia ꝯtempſerit ꝓprium ep̄m. non tn̄ ita grauiter ſicut ſi coram ſeculari. et ꝓ hoc vide bo. glo. in c. ſignificaſti. jͣ. eo. et qd̓ ſuper eam dicam. Secūda glo. ſentit op. de. c. dilecti. s. ti. xx. vbi ẜm canones non proponitur actō. metu contrarij. exponit gloſa actio.i. petitio. Et dico ꝙ tex. ſtat proprie. non enim dicit textus ꝙ ꝓponatur actō ſed ꝙ ventiletur actio ideſt. ipſum ius competens. nam actio eſt ius competēs ꝓſequēdi ⁊cͣ. inſti. de act. in pͥn. et noͣ. in p̄al. c. dilecti. ſine em̄ actione nemo exꝑit̉ niſi ſibi cōpetat actio. vel aliquid qd̓ habet̉ loco actiōis. vt iudicis of ficium. ut. ff. de neg. geſ. l. ſi pupilli. et. s. de offi. iud̓. c. ij. et facit ille tex. ad illud. qd̓ dixi. s. in. c. dilecti. Quero nunquid ſine licentia poſſit conſentire in alium iudicem. glo. tercia ꝙ non. et eſt clara. Nota ex gl. inqͣꝫtum intelligit hic capi conſilium pro licentia. ꝙ qn̄qꝫ conſilium capitur pro conſenſu. et hoc eſt ꝓpter ſubiectam materiam ꝓprie tn̄ differunt conſilium et conſenſus. vt noͣ. in. c. cum olim. de arbi. et de ele. cum ī veteri. Opp. cum gl. fi. d̓. c. cū. R. d̓ off. dele. vbi datur iudex ad voluntaē vnius ꝑtis. ⁊ hic exi gitur conſenſus vtriuſqꝫ. So. illud loquitur qn̄ altera pars eſt abſens vel reus non vult concordare aliaſ ſecus ut hic d̓ intellectu illius. c. dic melius ut ibi noͣ. Et generaliter dic ꝙ ſcd̓m cōſuetudines curie ſi vtraqꝫ ꝑs eſt pn̄s et concordant datur iudex de cōi conſenſu. ſi diſcordant quelibet ꝑs eligit vnū et curia dat tertium. Si altera pars eſt abſens obtinꝫ pn̄s iudices ad voluntatem ſuā ſaluo tn̄ iure recuſandi. d̓ off. de. per to. et vid̓ qd̓ noͣ. in. l. obſeruandū. ff. de iudi. et licet ſic ſit equū facere nō tn̄ eſt neceſſarium. qꝛ poteſt ſuperior etiā delegatus cām cōmittere abſqꝫ eo ꝙ requirat conſenſum ꝑtium ẜm Io. an. et bene ut in. c. ſu per qōnū.§. ſi vero. et.§. fi. de offi. dele. ſed conſilium eſt ut detur de conſenſu partium ne poſtea poſſit recu ſari. vt ibi. et quo ad caſum hꝰ. c. dic vt ſentit gl. ī ver bꝰ alios quod pōt hoc. c. intelligi. ꝙ ſi ep̄s proprius cōmittat cām alij. et tunc neceſſario non requirit̉ conſenſus partium. et procedit opi. Io. an. et poteſt ſcd̓o intelligi ꝙ prorogent iſti iuriſdicionem alterius de licentia ep̄i. et tunc neceſſario intelligitur ꝙ debeant in teruenire conſenſus vtriuſqꝫ partis. vt in. d. c. ſignifi