Seite
Liber: ab initio dominus actionem inſti­tuit commodati: ignorans reꝫ eſſe ſurreptā: poſtea āt hoc ei cognito aduerſus furē tranſiuit: omni mō liberari eū qui rē cōmodatā ſuſce­perit: quēcūqꝫ cauſe exituꝫ dn̄s ad uerſus furē habuerit. Eadeꝫ diffi­nitione obtinente: ſiue in parte ſiue inſolidū ſoluendo ſit is qui reꝫ cō­modataꝫ accepit. Sed cū in ſe cundā dubitationē incidebātª quid ſtatuendum ſit ſi ꝗs rē cōmodataꝫ habuit quā aliꝗsᵇ furto ſubtraxe­rat: ⁊ lite pulſatusᶜ ꝯdēnationē pa­ſus fuerit: nō tm̄ in rē furtiuamᵈ: ſed etiā in penā furti: poſtea dn̄s rei ve nerit oēm ꝯdēnatiōeꝫ accipere deſi derāsᶜ: vtpote ex ſue rei occaſiōe or taꝫᶠ. Alia dubitatio incidit vete ribus vtrū ne rē tm̄ modo ſuā vel eius eſtimationē cōſequatur: an eti am ſummā penalē. Et lꝫ ab antiꝗs variatū eſt ⁊ ab ipſo Pap̄. in ꝯtra rias declinante ſnīas: tn̄ nobis hoc decidentibus Pap̄. lꝫ variauerit eligēdus eſt: nō in prima ſꝫ in ſcd̓a eius diffinitione in qua lucrū ſtatuit minime ad dn̄ꝫ rei ꝑuenireᵍ. Ubi.n. periculū ibi ⁊ lucrum colloceturᵇ. Nec ſit dāno tm̄mō deditus qui rē cōmodataꝫ accepit: ſed etiaꝫ liceat ei lucruꝫ ſperare. Cū au ē in cō finio earū dubitationū tertia exorta eſt qō: quare non etiam eā decidi­mus; cum enim apertiſſimi iuris eſt. non poſſe maritū cōſtāte matrimo nio furti actionē contra ſuā vxorē habereⁱ: quia lex ita atrocē actionē dare in perſonas ita ſibi cōiunctas erubuitᵏ. eiuſmodi incidit veterum ſenſibus queſtio. Quidā etenim manifeſtū eſt ꝙ quandoqꝫ etiā ante ſatiſdationem impeditur: vt in caſu cō trario. ⁊ hoc dicit. Sed cū in ſecundam Si cōmodatarius a fure rē ⁊ penā exigit nō te netur dn̄o penā reddere: qꝛ ſuo ꝑiculo eſt exꝑtus. h. d. vſqꝫ. ad.§. cū āt. bal­a Incidebāt.ſ. ſequentes. b Aliquis.ſ. fur c Pulſatꝰ.ſ. fur. b Furtiuā. ſꝫ quā actio. rn̄. cōdi. īcer. ẜꝫ. H. vt. ff. de cōdi. fur. l. ⁊ iō.§. fi. nō furtiua q̄ ſo li dn̄o dat̉: vt. ff. de ꝯdi. fur. l. j. ſꝫ azo. in factū vel offi. iudi cis: vt ibi no. in. l. ⁊ iō. Glo. iſta q̄ dicit dari ꝯdi. īcerti ma le dicit: qꝛ illud ē verū in eo ꝗ hꝫ ius ī re. qͣre dic referre an dn̄o ſubtrahat̉. qꝛ tūc datur ei ꝯdictio furtiua: vt. ff. d̓ ꝯdi. furti. l. i. ſi ſubtrahat̉ ei ꝗ hꝫ ius in re datur ꝯdictio īcerti­ut in creditore vt. ff. de cōdi furti. ⁊ iō in fi. ſi ſubtrahatur bōefide. poſſeſſori dat̉ tritica ria. vt. ff. de tritic. l. i. ſi habēti ſcīaꝫ rei aliene voluntate tn̄ dn̄i vt hic ſubtrahat. Ad reꝫ recuperādā datur offi. iudi. vl̓ ꝯdi. ex. l. ſi colōi. jͣ. de agri. ⁊ cen. lib. xi. e Deſiderans. hoc cū dn̄s ratā hꝫ exactionē petēdo qd̓ exactū eſt. Sꝫ ꝗd ſi velit furē ꝯuenire. rn̄. pōt vt. sͣ.§. ꝓxīo Sꝫ nunꝗd tūc fur afficietur dupli dāno. Rn̄. ſic qꝛ nō ex cepit d̓ electiōe ꝯtra cōmoda tariū ar. ff. d̓ reg. iur. l. qd̓ ꝗs la. ij. Uel dic ꝙ nō ſꝫ agit cō tra cōmodatariū cōdic. inde­vel ſine cā vt. ff. de ꝯdi. ſine cā l. i.§. fi. G. f Ortā.ſ. cōdēnationeꝫ. nō occaſiōe rei mee q̄ſitū mihi d̓ betur: vt. ff. de rei vē. l. ſolū.§. j. ⁊. ff. cōmo. ſi is qui§. ſi quē ⁊. ff. ad trebel. l. ꝗa poterat. g Peruenire. idē in cōdu ctore: vt. ff. lo. l. is ꝗ. ſecus in creditore: vt. ff. de pig. act. ſi pignore. Sꝫ quare ſecus. rn̄. qꝛ creditor nullū vſū amittit nec.n. debebat vti: al̓s cōmit teret furtū vt inſti. de obli. ex de.§. placuit. at cōmodatari ⁊ cōductor amittūt vſuꝫ qua re habēt lucrū. Itē ⁊ aliud ē in creditore. qꝛ ereditor n̄ ad tātā diligentiā tenet̉ ſicut cō modatarius: vt. ff. cōmo. ſi vt certo. ⁊ de reg. iu. l. ꝯtractus. h Collocetur. vt. jͣ. de cadu. tol.§. pro ſecundo. ⁊. ff. de reg. iuris. ẜm natu ram. ar. cōtra. ff. de procu. qui proprio.§. procurator vt in ceteris. Cum aūt. Prīo pōit̉ pambula dubitādi rō. ẜo biꝑtita qd̓. tertio qōnū ſolutio. quarto ſolutiōis modificatio. Scd̓a ibi. Quidā eteniꝫ. Tertia ibi. ex preſenti. quarta ibi. ita tn̄. Saly ⁊. h. d. Si marito res cōmodata ab vxore ſt trahat̉. ſi vxor a dn̄o eligat̉ cōuenit̉ furti. ſi eligat̉ maritꝰ tenet̉ ei vxor actiōe in factū ꝑꝑ res amotas. nec pōt vxor eligia dn̄o rei ſi maritꝰ extiterit ſoluen do ēt ſi hoc affectauerit maritus. h. d. Et no. ſingularē caſuꝫ d̓ iſto furto do meſtico qd̓ ſit ꝑ vxorē viro de re aliena. cuius ꝑiculū ꝑtinebat ad marituꝫ ꝙ nō agit furti niſi in ſubſiduū. bal. i Uxorē hr̄e. vt ⁊. ff. de fur. ſi ꝗs vxori in prin. k Erubuit. vt. sͣ. de iure do. l. i. in fi. ⁊ sͣ. re. amo. l. ij. l Dedimus. vt. sͣ. e. l. tales. m Maritus. ſi ipſe eligatur. n Amotaꝝ.ſ. ſoluto ma. ſed eo ꝯſtante in factū. ⁊ ſic nō ob. cōtrariū ſigna tuꝫ. sͣ. rerū amota. l. ij. vel dic cōſtante matrimonio dari rerū amota. ſed in ſimplum fauore matrimonij ad exempluꝫ actionis ſerui cor. vt. ff. de ſeruo cor. l. fi. ⁊. l. aquil. vt. ff. ad. l. aꝗl. ſi ſeruus.§. ſi maritꝰ. Vel tertio regulare ē qd̓ sͣ. dr̄. hic aūt ſpāle ꝑꝑ neceſſitatē: vt. sͣ. proxi. vel qͣrto dat̉ actio reꝝ amo. i. in factū nomine rerum amo. ſic expone. ff. de fur. ſi quis vxori. circa prin. o Actionem furti.i. in factum nomine furti. p Nullo mō. h̓ eſt ꝯtra. ff. rerū amota. l. antepe. ſed ibi rē viri ſurripuit ex traneo: quare extraneus cōtra eā agit furti. hic ecōtra ſurripuit rē extraner viro. Sꝫ quare aliud hic. rn̄. hic fuit furtū factū viro lꝫ extraneus agat. vn̄ tardius permittitur extraneo agere contra mulierē. ibi aūt extraneo fuit fa ctum furtum. q Extrahatur. ad iudiciū. ⁊ eſt ſic. ff. de lib. ex. l. i. ī fi. re ſibi ꝯmodata huiuſmodi rei fui tum a ſua muliere paſſus eſt. ⁊ du­bitabatur vtruꝫ ne dn̄o rei furti ac tio cōtra mulierē preſtetur: an pro pter neceſſitatem cauſe ⁊ maritus eius vtpote cōmodati actioni ſuꝑ poſitus poſſit habere furti actionē; Et auctores quideꝫ iuris ſatis ⁊ in hac ſpecie contra ſe iurgiū exercue runt. Ex preſenti aūt lege ⁊ ante rioribus noſtris deciſiōibus que in iſta poſite ſunt ꝯſtōne poteſt ⁊ hec ſpecies apertius dirimi. Si.n. do­mino dedimusˡ electioneꝫ ad queꝫ voluerit peruenire: ſiue ad euꝫ qui rē commodatā accepit: ſiue cōtra euꝫ qui furtū cōmiſit. Et in hac ſpe cie maritusᵐ ꝗdem ꝓpter matrimo nij pudorē nō furti ſed rerū amota rūⁿ actionē habeat ſi ipſum dn̄s ele gerit. Dn̄s aūt omnē licentiaꝫ poſ­ſideat: ſiue aduerſus maritū cōmo dati: ſiue aduerſus mulierem furti actionēº extendere. Ita tn̄ vt ſi ipſe qui rē cōmodatā acceperit ſoluen do ſit nullo mōᵖ aduerſus mulierē furti actio extēdatur: ne huiuſmōi actione inter maritum ⁊ vxorem que non bene ſecum viuūt aliqua machinatio oriatur. Et ne forſitan marito eius volente vxor eius ex trahaturq: ⁊ furti patiatur penaleꝫ condemnationem. De operis libertorumᵗ. iij. IMꝑa. ſeue. ⁊ an. aa. romano. Itꝑe manumiſſiōisº ope­re tibi impoſiteᵗ ſunt: ſcis te eas p̄ſtare debereᵘ. So let autē inter patronos ⁊ li bertos conueniri vt pro operisˣ ali ꝗd preſteturʸ: licꝫ precium peti non c De operis libertorū. Quia occaſione operorū libertifugitrana bis: ideo ſupponit de operis libertorum. Itēpore Opere ꝓmiſſe debēt preſtari: nō earū preciū niſi e cā neceſſitatis. hoc dicit. Primo loquitur quādo oꝑe ſunt im poſite an peti poſſint: vſqꝫ ibi ſolēt. Secūdo an poſſit peri pa ciū oꝑaruꝫ: vſqꝫ ibi. cū ⁊ ſi oꝑe. Teruo logtu qn̄ opere nō ſunt impo ſite. vſqꝫ ad fi. Bal ſ Manumiſſiōis.i. ſta tim poſt māumiſſionē nā ante ſeruus nō obli garet̉: vt. ff. e. ii. l. vt iu­riſ. ⁊ de li. cā. l. fi. ſꝫ pu to ꝙ ēt prius ſi ſtatim poſtea ſequat̉ māumi­ſio obliget̉: vt. ff. ſi cer­pe. l. lecta. ⁊ sͣ. d̓ pac. pe tēs. idē ſi poſtea ex īter uallo ſi mō actum fuit tunc ⁊ poſtea impone retur: vt. ff. de ſol. l. mo deſtinus. accur. t Impoſite. per ſtip. vel iuſiur. ⁊ ſic ſpeciale eſt vt pactū veſtiat̉ iure iu. vt. ff. e. ti. l. vt iuriſ. ⁊ de libe. cā. l. fi. ⁊ agit̉ cō di. certi. ſi certa ē opera ad īſtar pecunie credi te vt. ff. eo a duobꝰ. als ac. ex ſtip. vt inſti. d̓ v̓b. obli. in prin. ſed videt ꝙ ſemꝑ ſit agēdum ex ſtipulatu. naꝫ opera eſt diuturnum officiuꝫ vt ff. eo. l. ij. ⁊ ita factū qd̓ incertum eſt quo ad ſb̓ ſtantiam. ⁊ ita pctāt̉ ac. ex ſtipulatu. ad qd̓ fa­cit. ff. de verb. obli. vbi aūt nō apparet.§. ꝗ ſa qd̓ in faciēdo. nec ob. l. illa a duobꝰ. ꝙ ibi dicit̉ ꝙ petitur opera ſicut pecunia credita. quia il lud eſt verum. quando petitur eſtimatio. Sed nonne operarum ali­certe: alie incerte. Rn̄. id verum eſt quantum ad qualitatem: ſecꝰ qu ad ſubſtantiam ſicut ir omni ſcō leges notāt. Predicta vera ſunt in īpoſitione facta per ſti pula. ſi autem per iufit randum tunc actio ſſa etum datur. u Debere.ſ. ſi non ex neceſſitate ſed ex liberalitate propria manu­miſit vt. jͣ. eodem. l. ij. x Pro operis. olim impoſitis. y Aliquid preſtetur. puta equus vel bos vel alia ſpecies: licet preci um nō poſſit peti operaꝝ futurarū.i. cogi. ab inuito preſtari etiā coue tum. qd̓ non placet vt. jͣ. e. l. ſi quā. vel dic lꝫ precium peti nō poſſit. l. iit vt remaneat integrū ius patronatus vt. jͣ. e. ſi quā. Uel dic ſcd̓o qu ad primum articulū ſolet cōueniri.ſ. lege: puta in caſibus ſi libertus ẜ tro obtulit patrono preciū operarū. Itē ꝑꝑ inopiā patroni. Ite ſi tali genus eſt operarū qd̓ nō cōpetat patrono. vt ſi libertus ſit medicut vel pantonimꝰ cuius ſi velit patronus operis vti ſemꝑ oportebit eūuꝫ egrotare vel ludos celebrare: vt hic ⁊. ff. e. patronus. ⁊. l. ſi libertus his ceſſantibus non pōt peti pecunia: niſi propter īopiā. Ul̓ dic teriū ẜm azo. ꝯueniri pro operis.ſ. preteritis lꝫ pro futuris nō remaneat iui patrōi integruꝫ: vt. jͣ. e. l. ſi quā. niſi in caſu: vt. jͣ. eo. nec patroni. Ad oc­autē predictas expoſitiōes bene adaptat̉: niſi qn̄ ⁊c. Sed videi inopia.i. propter inopiā eū alere nō tenet̉: vt. ff. de libe. ag. ni ſ ris.§. ſiꝗs a liberti. ſed hic nō dicit̉ libertū ſoluētē preciū oper­ri ad alimēta ſꝫ tm̄ ad p̄ſtationē operaꝝ futurarū. Dicitur tam ſi libertus. vbi dicit patronū perde̓ ius ſuccedēdi per operas ſcd̓o dicit ꝙ nō reuerētiā. tertio dicit diuerſum in alimentis. ſe uerſum a reuerētia. Ul̓ illud. jͣ. de li. agn. verū eſt cū petut ⁊ exeg­uenit eū dare p̄ciū. ſecus ſi tm̄ petijt ⁊ nō exegit: vt. ff. de iurepa. litui